Cervèl

Lo cervèl (var. cervèu, cervèth) es lo centre del sistèma nerviós a cò de tots los vertebrats, e de fòrça invertebrats. D'unes animals primitius coma las medusas o las estèlas de mar an un sistèma nerviós descentralizat sens cervèl, alavetz que las espongas an pas cap de sistèma nerviós. A cò dels vertebrats, lo cervèl es situat dins lo cap, protegit pel cran e prèp dels aparelhs sensorials primaris de la vision, l'audicion, lo sens de l'equilibri, lo gost, e l'olfaccion.

Lo cervèl pòt èsser extremament complèxe. Lo cervèl uman conten aperaquí 100 miliards de neurònas, ligadas per mai de 10 000 connexions sinapticas caduna. Aquelas neurònas comunican entre elas per mejan de longas fibras protoplasmicas sonadas axòns, que carrejan de trens de pulsacions senhals nomenats potencial d'accions cap a las partidas aluenhadas del cervèl o del còs e las ciblan cap a de cellulas receptrises especificas.

D'un punt de vista filosofic, podèm dire que la pus importanta foncion del cervèl es de servir d'estructura fisica de la ment. D'un punt de vista biologic, pasmens, la foncion pus importanta es de generar los compòrtaments que promòvon lo ben èsser d'un animal. Lo contraròtle del compòrtament pel cervèl interven per activacion dels muscles, o en provocar de secrecions quimicas coma las ormonas. Pasmens totes los compòrtaments necessitan pas l'intervencion del cervèl.