De Born vun Helmut Schmidt wiesen.

Du hest nich de Rechten de Siet to ännern. Dat hett dissen Grund:
Deine IP-Adresse befindet sich in einem Bereich, der in allen Wikimedia Foundation-Wikis gesperrt ist.
Die Sperre wurde durchgeführt von ‪EPIC‬. Die angegebene Begründung ist Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected.
Beginn der Sperre: 09:48, 2. Jul. 2024
Ablauf der Sperre: 09:48, 2. Jul. 2025
Deine aktuelle IP-Adresse ist 206.189.44.186. Der gesperrte Bereich ist 206.189.32.0/20.
Wee so fründli all de Saken dor boben in elkeen Anfraag to schrieven! Wenn du glaubst, dass die Sperre ein Fehler ist, kannst du zusätzliche Informationen und Hilfestellungen in der globalen Richtlinie „Keine offenen Proxys“ finden.
Anderenfalls stelle bitte eine Anfrage im Meta-Wiki, um die Sperre zu diskutieren. Du kannst auch eine E-Mail an die Steward-VRT-Queue per stewards@wikimedia.org inklusive aller obigen Details schicken.
Kannst den Borntext vun disse Siet ankieken un koperen:
{{Anner Bedüden}}
[[Bild:Bundeskanzler Helmut Schmidt (1).jpg|thumb|right|Helmut Schmidt 1977]]
'''Helmut Heinrich Waldemar Schmidt''' (* [[23. Dezember]] [[1918]] in [[Hamborg]]; † [[10. November]] [[2015]] in ebendor) weer en düütschen [[Politiker]] ([[SPD]]). He weer vun’n [[16. Mai]] [[1974]] bit to’n [[1. Oktober]] [[1982]] [[Düütschland|düütschen]] [[Bunnskanzler (Düütschland)|Bundskanzler]]. Vun [[1967]] bit [[1969]] is he Vörsitter vun de SPD-[[Frakschoon]] in’n Bundsdag ween, vun 1968 bit [[1972]] Bunnsminister för’t Verdeffenderen, in dat Johr 1972 Bunnsminister för Weertschop un Finanzen. Vun 1972 bit [[1974]] weer he blots Bundsminister för Finanzen un ganz an’t Enn vun sien Tiet as Kanzler is he ok noch Butenminister ween (vun’n 19. September 1982 bit 1. Oktober 1982).

Wat de Lehr vun de Weertschop angeiht, gellt he as Vertreder vun de Theorie vun [[John Meynard Keynes]]. Vun [[1983]] af geev Schmidt, tohopen mit annere, de Tietschrift [[Die Zeit]] rut.

== De eersten Johren ==
Helmut Schmidt sien unehlichen Vadder harr een jöödschen Vadder. De Familie versöch, dor nix vun an’t Licht kamen to laten. Eerst [[1984]] hett Schmidt süms dorvun spraken, man bloots, wieldat Journalisten dat spitzkregen harrn, as Schmidt sien Fründ [[Valéry Giscard d’Estaing]] jem dat vertellt harr. In sien Vertellen öber siene Kinnertiet seggt he, dor harr dat wat mit to doon harrt, dat he vun den Nationalsozialismus nix afweten wull.

Nah dat Abitur an de [[Lichtwark-School]] in Hamborg hett Schmidt toeerst sienen Arbeitsdeenst un Militärdeenst afleist. Bit [[1945]] is he Soldat in’n [[Tweete Weltkrieg|2. Weltkrieg]] ween. An’n Anfang weer he in [[Bremen]] bi de [[Flakartillerie]]. [[1941]] hefft se em an de [[Oostfront]] afkummandeert. Later is Schmidt is [[Berlin]] un [[Bernau]] bi dat ''Rieksministerium för Luftfahrt'' togange ween as een, de öber de Aart un Wies vun dat Utbillen an de [[Flak]] wat seggen konn. [[1944]] un 1945 is he denn bruukt wurrn as Baas vun een [[Batterie]] an de [[Westfront]]. As de Krieg toenne weer, weer he ''Oberleutnant''.

As Liddmaat vun dat Rieksministerium för Luftfahrt wurr he to’n Tokieken bi de Schauprozessen vun den [[Volksgerichtshoff]] afkummandeert. He hett dat ''fies'' funnen, wat he dor to sehn un to hören kreeg, un sien vörsitten General beden, datt he dor nich mehr hen müss. De hett em dat denn ok verlööft, datt he dor nich wedder hen güng.

He seet fungen in een Suldatenlager. As he free kamen weer, studeer he in Hamborg de Lehr vun de [[Volksweertschap]]. [[1949]] konn he sien Studium afsluten un weer vun dor af an [[Diplom-Volksweert]]. He hett denn bit [[1953]] ünner dat Regeer vun [[Karl Schiller]] bi dat ''Amt för Weertschup un Verkehr vun de Free un Hansestadt Hamborg'' arbeit. Vun [[1952]] bit 1953 hett he dor dat Ünneramt för den Verkehr ünner siene Hannen harrt. [[1958]] is he bi de ganz ne’e [[Bundswehr]] ''Kaptein vun de Reserve'' wurrn.

== Familie un Kinner ==
An’n 27.Juni [[1942]] hett Schmidt [[Hannelore Glaser]] heirat. Ehr Ökelnaam weer ''Loki''. De beiden hefft twee Kinner kregen. De Söhn Walter wurr an’n 26. Juni 1944 baren un sturv in’n Februar 1945 noch, ehr he een Jahr oolt wurrn is. He hett woll [[Meningitis]] harrt. De Dochter Susanne is [[1947]] boren un leevt un arbeit (bi ''Bloomberg TV'') hüdigendags in [[London]]. 

Schmidt un sien Froo hebbt lange Tiet in [[Hamborg-Langenhoorn]] leevt. En tweeten Wohnoort harrn de beiden an den [[Brahmsee]] in [[Holsteen]]. Loki Schmidt is 2010 storven. Sien Religion weer [[Evangeelsche Kark|evangeelsch]].

== Partei ==
In’n März [[1946]] is Schmidt in de [[SPD]] intreden. Hier hett he eerst mal bi den [[SDS]] (sozialistische düütsche Studentenbund) mitmaakt. [[1947]] un [[1948]] weer he Vörsitter vun den SDS in de Zonen in den Westen vun Düütschland.

Vun [[1968]] bit [[1984]] weer Schmidt stellvertreden Bunnsvörsitter vun de SPD. Schmidt hett sik in de SPD för dat [[Mehrheitswahlrecht]] utspraken, so as dat in [[Grootbritannien]] begäng is. Anners as de beiden annern sozialdemokraatschen Bunnskanzler [[Willy Brandt]] un [[Gerhard Schröder]] is Schmidt nie nich Bunnsvörsitter vun de SPD ween. 

Anners as de Mehrheit vun sien Parteifrünnen sprickt sik Schmidt hüttodaags jümmers wedder dorgegen ut, dat de [[Törkie]] Liddmaat vun de [[EU]] (Europääsche Union) weeren kann. De Grünnen för siene Meenung hett he jümmers wedder in de Tietschrift ''Die Zeit'' angeven.

Schmidt wendt sik ok stracks gegen dat Utstiegen ut de [[Atomenergie]], so as dat vun de letzte root-gröne Regeerung beslaten wurrn weer.

== Senater ==
Vun’n 13. Dezember [[1961]] bit to’n 14.Dezember [[1965]] is Helmut Schmidt Binnensenater in Hamborg ween. Groot Ansehn un een bannig goden Roop hett he kregen, as he bi de [[Stormfloot]] in’n Februar [[1962]] de Saak in’e Hand nahmen hett.

== Afordenten ==
Vun 1953 bit to’n 19. Januar [[1962]] un denn wedder vun [[1965]] bit [[1985]] is Schmidt Liddmaat vun den düütschen [[Bundsdag (Düütschland)|Bunnsdag]] ween. Dor hett he för den Wahlkreis [[Hamborg-Bargdörp]] seten. As he 1965 to’n tweeden Mal in’n Bunnsdag intagen weer, is he glieks to’n stellvertreden Vörsitter vun de SPD-Fraktion wählt wurrn. In de Tiet vun de eerste [[Groot Koalitschoon|grode Koalitschoon]] is he Vörsitter vun de Frakschoon ween. Düt Amt hett em an’n meisten Spaaß maakt in all sien Jahren Politik, hett he later seggt. Dat weer in de Jahren vun [[1966]] bit [[1969]]. Vun’n 27. April [[1967]] bit [[1969]] weer he Baas vun de Frakschoon ehren ''Arbeitskrink för Butenpolitik un gesamtdüütsche Fragen''. Vun’n 27. Februar [[1958]] bit 29. November [[1961]] is he Liddmaat vun dat [[Europaparlament]] ween.

== Minister ==
An’n 22. Oktober [[1969]] is Schmidt vun Willy Brandt in dat [[Kabinett Brandt I]] beropen wurrn as Minister för’t Deffenderen. In sien Tiet in dat Amt hett he den Wehrdeenst vun 18 up 15 Monate afkört un bavenhen dorför sorgt, dat in [[München]] un Hamborg ''Universitäten vun de Bundeswehr'' inricht wurrn sünd. 

An’n 7. Juli [[1972]] hett he dat Amt vun den ''Weertschops- und Finanzminister'' övernahmen. [[Karl Schiller]] harr Bott geven un so weer dat free. Nah de Wahlen to’n Bunnsdag 1972 öbernehm he dat ''Bunnsministerium för de Finanzen''.

== Kanzler ==
As Willy Brandt Bott geven müss nah de Affär mit [[Günther Guillaume]] hett de Bunnsdag Helmut Schmidt an’n 16.Mai [[1974]] mit 267 Ja-Stimmen to’n ne’en Kanzler wählt. In düt Amt hett he dat ünner annern to kriegen harrt mit de [[Öölkries]] in de 1970er Jahren un mit den [[Terror]] vun de [[Rode Armee Frakschoon]] ünner ehr Anföhrers [[Ulrike Meinhoff]], [[Gudrun Ensslin]] un [[Andreas Bader]]. 

In dat Johr [[1977]] hett he as eersten seggt, dat de ne’en [[SS-20]] Raketen över de Middelstreck, de vun de [[Sowjetunion]] inföhrt wurrn sünd, de Relatschoon vun de Kräft in Europa dörenanner bröcht hefft. Dorüm kann seggt weern, datt Schmidt achter den [[NATO-Dubbelbesluss]] achtersteken dee. De Lüde in Düütschland un ok de Minschen in sien eegen Partei weeren dor nich so unbedingt up sien Spoor. 

In den laten Summer [[1982]] is de [[sozial-liberale Koalitschoon]], de he anföhrt hett, uteneenbraken. Sünners, wat Weertschop un Soziale Saken angüng, legen sik de Parteien [[FDP]] un [[SPD]] in’e Haar. An’n 17. September 1982 sünd all FDP-Ministers ut jemehr Ämter torüchtreden. Schmidt hett denn ok noch dat Amt vun den Butenminister övernahmen. Man an’n 1. Oktober 1982 geev dat en [[Konstruktiv Misstrauensvotum]]. Dorbi is [[Helmut Kohl]] mit de Stimmen vun [[CDU]], [[CSU]] un [[FDP]] to’n ne’en düütschen Bundskanzler wählt wurrn.

== Ehren ==

Schmidt is 1983 [[Ehrenbörger von Bremerhoben]] worrn.

== Böker un Upsätz vun Helmut Schmidt ==
* ''Verteidigung oder Vergeltung'', Stuttgart 1961
* ''Militärische Befehlsgewalt und parlamentarische Kontrolle'', in: [[Horst Ehmke]], [[Carlo Schmid]], [[Hans Scharoun]], ''Festschrift für [[Adolf Arndt]] zum 65. Geburtstag'', Frankfort an’n Main 1969, Sieten 437–449.
* ''Reform des Parlaments'', in: [[Claus Grossner]], ''Das 198. Jahrzehnt. [[Marion Gräfin Dönhoff]] zu Ehren'', Hamborg 1969, Sieten 323–336.
* ''Die Opposition in der modernen Demokratie'', in [[Rudolf Schnabel]], ''Die Opposition in der modernen Demokratie'', Stuttgart, 1972, Sieten 51–60
* ''Menschen und Mächte'', Berlin 1987.
* ''Politik als Beruf heute'', in: [[Hildegard Hamm-Brücher]], [[Norbert Schreiber]], ''Die aufgeklärte Republik. eine kritische Bilanz'', München 1989, Sieten 77–84.
* ''Die Deutschen und ihre Nachbarn. Menschen und Mächte, Teil 2'', Berlin 1990.
* ''Politischer Rückblick auf eine unpolitische Jugend'', 1991.
* ''Handeln für Deutschland'', Berlin 1993.
* ''Zur Lage der Nation'', 1994.
* ''Weggefährten – Erinnerungen und Reflexionen'', Berlin 1996.
* ''Die [[Allgemeine Erklärung der Menschenpflichten]]'', 1997 (Hett he bi mitmaakt).
* ''Auf der Suche nach einer öffentlichen Moral'', 1998.
* ''Globalisierung. Politische, ökonomische und kulturelle Herausforderungen'', 1998.
* ''Kindheit und Jugend unter Hitler'', Sammelband, Berlin 1998.
* ''Die Selbstbehauptung Europas, Perspektiven für das [[21. Jahrhundert]]'', Deutsche Verlags-Anstalt, Stuttgart München 2000.
* ''Die Mächte der Zukunft Gewinner und Verlierer in der Welt von morgen'', Siedler Verlag, München 2004.
* ''Auf dem Weg zur deutschen Einheit'', Rowohlt Verlag, Reinbek 2005

== Böker un Upsätz över Helmut Schmidt ==
* [[Mainhardt Graf von Nayhauß]]: ''Helmut Schmidt. Mensch und Macher'', Bastei Lübbe: Bergisch Gladbach 1988, 766 S., ISBN 3-404-61197-7
* Jonathan Carr, "Helmut Schmidt", 1. Uplaag, Düsseldörp u. a. 1985, 256 S., ISBN 3-430-11733-X
* Hartmut Soell: ''Helmut Schmidt. Vernunft und Leidenschaft, Band 1.'' DVA 2003, 900 S., ISBN 3-421-05352-9

Up Platt is nix vun un nix öber Helmut Schmidt rutkamen.

== Weblenken==
{{Commons|Helmut Schmidt}}
{{Wikiquote}}
* [http://helmut-schmidt-bibliografie.de/ Rieke Bibliographie bi de Helmut-Schmidt-Universität]
* [http://www.cosmopolis.ch/cosmo54/helmut_schmidt.htm Biografie vun Helmut Schmidt] cosmopolis.ch
* [http://www.bundeskanzlerin.de/nn_700276/Content/DE/Artikel/BKKanzleramtGeschichte/kanzleramt-geschichte-helmut-schmidt.html Biografie] bi‘t Bundskanzleramt
* [http://www.dradio.de/dlf/sendungen/zeitzeugen/1493886/ Helmut Schmidt, „Zeit“-Herausgeber und ehemaliger Bundeskanzler] in ''Zeitzeugen im Gespräch'', [[Deutschlandfunk]] an‘n 30.&nbsp;Juni 2011
* [http://www.ard.de/home/wissen/ARD_de_Spezial_zum_95__Geburtstag_von_Helmut_Schmidt/620258/index.html ARD-Spezial to’n 95. Geboortsdag vun Helmut Schmidt]
* [http://www.helmut-und-loki-schmidt-stiftung.de Dat Huus] vun Helmut un Loki Schmidt to'n rinkieken op de Website vun de ''Helmut und Loki Schmidt Stiftung''


{{Bunnskanzler BRD}}
{{Butenminister BRD}}
{{Verteidigungsminister BRD}}
{{Navigatschoonsliest Weertschopsminister Düütschland}}
{{Navigatschoonsliest Finanzminister Düütschland}}


{{DEFAULTSORT:Schmidt, Helmut}}
[[Kategorie:Mann]]
[[Kategorie:Börger von Düütschland]]
[[Kategorie:Hamborg]]
[[Kategorie:Politiker (Düütschland)‎]]
[[Kategorie:SPD]]
[[Kategorie:Bundsminister]]
[[Kategorie:Liddmaat Düütsch Bundsdag]]
[[Kategorie:Boren 1918]]
[[Kategorie:Storven 2015]]
Trüch to Helmut Schmidt.
Vun „https://nds.wikipedia.org/wiki/Helmut_Schmidt“