Lihat sumber bagi Pilihan raya umum Malaysia 2008

← Pilihan raya umum Malaysia 2008

Anda tidak mempunyai keizinan untuk menyunting laman ini, atas sebab berikut:

Your IP address is in a range that has been blocked on all Wikimedia Foundation wikis.

Sekatan dilakukan oleh ‪EPIC‬. Alasannya ialah Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected.

Tarikh bermula sekatan: 08:48, 2 Julai 2024
Tarikh tamat sekatan: 08:48, 2 Julai 2025

Alamat IP anda terkini ialah 206.189.44.186. The blocked range is 206.189.32.0/20.

Sila sertaian semua butiran di atas dalam sebarang pertanyaan yang anda buat. If you believe you were blocked by mistake, you can find additional information and instructions in the No open proxies global policy.

Otherwise, to discuss the block please post a request for review on Meta-Wiki. You could also send an email to the stewards VRT queue at stewards@wikimedia.org including all above details.

Anda boleh melihat dan menyalin sumber bagi laman ini.

{{Mergefrom|Senario Pilihan Raya Umum Malaysia ke-12|date=Februari 2008|Perbincangan:Senario Pilihan Raya Umum Malaysia ke-12}}
{{POV}}
{{Infobox election
| election_name = Pilihan Raya Umum Malaysia 2008
| country = Malaysia
| type = parliamentary
| ongoing = no
| previous_election = Pilihan raya umum Malaysia 2004
| previous_year = 2004
| next_election = Pilihan raya umum Malaysia 2013
| next_year = 2013
| seats_for_election = Kesemua [[Ahli Dewan Rakyat, Parlimen Malaysia ke-12|222 kerusi]] [[Dewan Rakyat Malaysia]]
| election_date = [[8 Mac]] [[2008]]

| image1 = [[File:Abdullah Badawi in April 2008.jpg|200x200px]]
| leader1 = [[Abdullah Ahmad Badawi]]
| party1 = [[UMNO]]
| alliance1 = [[Barisan Nasional]]
| leaders_seat1 = [[Kepala Batas]]
| last_election1 = 198 kerusi, 90.4%
| seats1 = '''140'''
| seat_change1 = {{turun}}58
| popular_vote1 = '''4,082,411''' 	
| percentage1 = '''50.6%'''

| image2 = [[Fail:Wan Azizah Wan Ismail, 2019.jpg|200x200px]]
| leader2 = [[Wan Azizah Wan Ismail]]
| party2 =  [[PKR]] 
| alliance2 = [[Pakatan Rakyat]]
| leaders_seat2 = [[Permatang Pauh]]
| last_election2 = -
| seats2 = 82
| seat_change2 = {{naik}}62
| popular_vote2 = 3,796,464 	
| percentage2 = 49.4%

| title = Perdana Menteri
| before_election = [[Abdullah Ahmad Badawi]]
| before_party = Barisan Nasional
| after_election = [[Abdullah Ahmad Badawi]]
| after_party = Barisan Nasional
}}
'''Pilihan Raya Umum Malaysia 2008''' merupakan pilihan raya umum yang ke-12 diadakan di Malaysia pada hari Sabtu, [[8 Mac]] [[2008]] setelah parlimen Malaysia dibubarkan pada [[13 Februari]] [[2008]] diikuti dengan hari penamaan calon pada [[24 Februari]] [[2008]]. Akhirnya, [[Barisan Nasional]] masih menang di peringkat [[Parlimen]] tetapi di peringkat Dewan Undangan Negeri (DUN) , [[Barisan Nasional]] tewas di [[Kelantan]], [[Pulau Pinang]], [[Kedah]], [[Perak]] dan [[Selangor]]. Banyak calon [[UMNO]] tewas kepada [[PAS]]. Sementara calon [[Gerakan]], [[MIC]] dan [[PPP]] kalah teruk kepada [[DAP]], [[PKR]] dan [[PAS]]. [[Gelombang Pembangkang Malaysia 2008|Gelombang]] baru ini merupakan permulaan kepada rentetan fenomena politik di [[Asia]] seperti di [[Filipina]], [[Thailand]] dan [[Indonesia]].

==Pembubaran parlimen dan DUN==
[[Perdana Menteri Malaysia]], Datuk Seri [[Abdullah Ahmad Badawi]] telah mendapat ilham untuk membubarkan [[parlimen Malaysia]] pada [[13 Februari]] [[2008]] setelah [[Yang di-Pertuan Agong]], [[Sultan Mizan Zainal Abidin|Tuanku Mizan Zainal Abidin]] memperkenankannya.

[[SPR]] mengumumkan [[hari penamaan calon]] pada [[24 Februari]] [[2008]] di bangunan majlis daerah masing-masing.

===Isu yang dipertikaikan dalam pilihanraya 2008===
Beberapa isu telah dibangkitkan oleh beberapa parti pembangkang dalam pilihanraya 2008, antaranya ialah:

====Jumlah pengundi berdaftar====
Terdapat 222 kerusi Parlimen dan 505 kerusi DUN di 12 negeri kecuali Sarawak yang perlu direbut oleh calon yang bertanding. 10,922,139 rakyat Malaysia termasuk 221,085 [[pengundi pos]] layak mengundi sebagaimana senarai akhir daftar pemilih yang diwartakan pada [[5 Februari]] [[2008]].<ref>[http://www.bernama.com/bernama/v3/bm/news.php?id=313754 Rakyat Malaysia Mengundi Pada 8 Mac]</ref> Ini merupakan peningkatan 600,000 pengundi berbanding 10.3 juta tahun [[Pilihan Raya Umum Malaysia 2004|2004]].

====Pengundi mati/hantu/bertindan====
SPR telah mengumumkan bahawa mereka telah membuat pemeriksaan dengan [[balai polis]] dan [[Jabatan Pendaftaran Negara]] bagi mengemas kini nama si mati, pindah dan sebagainya. Bagaimanapun masih terdapat mereka yang pindah tetapi tidak bertukar alamat dan yang telah mati belum dipadam rekodnya. <ref>[http://www.spr.gov.my/index/bh050204c.htm ADUN TANGKAK MANGSA KHIANAT.]</ref>, <ref>http://www.spr.gov.my/index/um2140601.htm SENARAI PEMILIH : ADA AGENSI KERAJAAN TIDAK BEKERJASAMA.</ref> SPR menerangkan bahawa ini adalah kerana peruntukan undang-undang pilihan raya semasa tidak membenarkan SPR terus mengeluarkan nama-nama mereka daripada DPI. Ini kerana daftar yang digunakan telah 1 Jan hingga 31 Mac ini akan dipamerkan pada April depan untuk semakan orang awam, disahkan menyingkir nama mereka yang meninggal sehingga 31 Disember 2008 sahaja.<ref>[http://klpos.com/v2/index.php?option=com_content&task=view&id=425&Itemid=84 "Daftar pemilih dijamin bersih dari pengundi hantu" Setiausaha SPR.</ref> Selain itu, terdapat nama yang bertindan di mana melibatkan pengundi pos (polis dan tentera) yang namanya dua kali.<ref>http://tehranifaisal.blogspot.com/2008/03/pemerhatian-kempen-pru-12.html</ref>

====Tempoh berkempen====
Tempoh berkempen pilihan raya selama 13 hari sahaja <ref>[http://www.bernama.com/election/read.php?id=313844 13 Hari Cukup Untuk Semua Pihak Berkempen] Bernama</ref>. Katanya tempoh berkempen yang lama akan meningkatkan suhu pilihan raya sehingga membawa kepada keganasan dan pembunuhan. Adakah keganasan itu dilakukan oleh pihak parti pembangkang ataupun orang-orang yang di upah oleh pihak kerajaan untuk melakukan huru-hara? Supaya pihak pembangkang dapat dituduh sebagai <i>pengganas</i> dengan sewenang-wenangnya. Semasa pilihan raya umum Malaysia 2004 , masa berkempen hanya 8 hari sahaja. Tahun 1999 hanya 9 hari. Pilihan raya umum 1995 dan 1986 - 10 hari. Di Sabah, tarikh pembubaran hingga hari mengundi hampir dua bulan.<ref>[http://www.bernama.com/bernama/v3/bm/news_lite.php?id=313890 Parti Politik Terkejut Dengan Langkah SPR Beri Tempoh Berkempen Yang Lebih Lama] Bernama</ref>. Semakin pendek tempoh berkempen, peluang parti kerajaan mendapatkan majoriti 2/3 semakin cerah.{{fact}}{who}} 

Datuk Seri [[Anwar Ibrahim]], mengikut undang-undang pilihanraya Malaysia, tidak  boleh melibatkan diri dalam politik termasuk menjadi calon pilihan raya sehingga April 2008 berikutan pertuduhan jenayah yang pernah dihadapinya di Mahkamah menghalang beliau dari bertanding selama 5 tahun. Oleh itu, pembangkang yang mahu melihat Datuk Seri [[Anwar Ibrahim]] bergabung dengan [[Lim Kit Siang]] di Pulau Pinang dan menjadikan orang [[Melayu]] menjadi [[Ketua Menteri Pulau Pinang]] tidak akan kesampaian. Hal ini menyebabkan berlakunya spekulasi sama ada anya pelepasan kerusi Parlimen untuk Anwar bertanding selepas April 2008.{{who}}

====Teknik berkempen====
Terdapat pertikaian mengenai penguasaan [[Barisan Nasional]] terhadap media. Kebanyakan media elektronik dan media cetak banyak membuat liputan mengenai Barisan Nasional dan kurang liputan mengenai parti pembangkang.

Pembangkang mendakwa bahawa mereka disekat dari menggunakan media elektronik seperti televisyen dengan itu terpaksa menggunakan teknik ceramah dan kempen dari rumah ke rumah yang tidak mencukupi dan sukar dilakukan oleh parti pembangkang. 

Menurut pihak kerajaan, ceramah dan perhimpunan pra pilihan raya yang diadakan oleh pembangkang telah mencetuskan rusuhan dan dilabel sebagai perhimpunan haram. Contohnya, [[Rusuhan Kuala Terengganu 2007]] dan [[Perhimpunan Bersih 2007]]. Bagaimanapun pembangkang mendakwa bahawa sebagai sebuah negara yang <b>berprinsipkan demokrasi</b>, sepatutnya ceramah-ceramah bebas seperti ini tidak harus dihalang kerana inilah yang mencetuskan rusuhan.

==Proses penamaan calon==
[[Imej:Pengundi hantu.jpg|thumb|200px|Tuduhan terhadap [[pengundi hantu]] dilaporkan berikutan masih terdapat banyak rekod pengundi yang dikatakan sah walaupun dilahirkan lebih 100 tahun lalu. Contoh dari laman web [[Suruhanjaya Pilihan Raya Malaysia]] ini memaparkan butiran seorang pengundi yang berumur 128 tahun pada tahun 2008 jika masih hidup.]]
Proses penamaan calon pada 24 Februari 2008 menjangkakan 1,500 calon mengemukakan pencalonan masing-masing di seluruh negara seawal pukul 9 pagi. 222 pusat penamaan calon yang dibuka oleh Suruhanjaya Pilihan Raya (SPR) menjadi tumpuan mereka dan para penyokong parti-parti politik mahupun calon bebas.

Pusat-pusat penamaan ditempatkan di pejabat daerah, dewan majlis perbandaran, dewan serba guna, sekolah, balai raya dan stadium akan dibuka dari pukul 9 hingga 10 pagi untuk menerima kertas pencalonan dan diikuti dengan tempoh bantahan selama sejam sebelum pegawai pengurus pilihan raya mengumumkan nama-nama calon sekiranya ada pertandingan.

Mengikut peraturan SPR, calon kerusi Parlimen disyaratkan membayar deposit RM10,000 semasa mengemukakan kertas pencalonan, manakala RM5,000 pula bagi kerusi DUN.

Selain syarat lama iaitu pencadang dan penyokong mesti daripada kalangan pengundi berdaftar di tempat yang hendak ditandingi, semua calon juga perlu mengemukakan borang Akuan Bersumpah serta duti setem yang dibayar atau mungkin menghadapi risiko kertas pencalonan mereka ditolak.<ref>[http://www.utusan.com.my/utusan/info.asp?y=2008&dt=0224&pub=Utusan_Malaysia&sec=Muka_Hadapan&pg=mh_01.htm Utusan Malaysia Online: Gelanggang dibuka -- Hampir 1,500 calon dijangka kemuka pencalonan hari ini] 24-02-2008</ref>

==Petugas Pilihan raya==
Suruhanjaya Pilihan raya (SPR) merupakan badan tertinggi menguruskan pilihan raya di Malaysia mengikut Perlembagaan Persekutuan.60,000 anggota polis dibekukan cuti bagi memastikan keselamatan tahap 100 % <ref>[http://www.bernama.com/bernama/v3/bm/news.php?id=313851 KSN Ingatkan Kakitangan Awam Laksana Tugas Seperti Biasa Dalam Hadapi Pilihan Raya]</ref>. Hampir 149,000 guru-guru dan pekerja majlis daerah, pegawai Kemas telah dilatih dan dilantik sebagai petugas pilihan raya. 50,000 lagi kakitangan kasual termasuk juruterbang helikopter dan jurumudi bot di pedalaman [[Sabah]] dan [[Sarawak]].

SPR telah memenuhi tuntutan parti pembangkang agar dakwat pada kuku (tetapi dibatalkan pada saat akhir atas sebab-sebab yang tidak diketahui) dan peti undi lutsinar digunakan dalam pilihan raya. Nombor siri pengundi pada kertas undi yang mencurigakan pengundi juga telah dihapuskan. <ref>[http://www.bernama.com/bernama/v3/bm/news.php?id=313783 Tempoh Berkempen 13 Hari Mencukupi, Kata SPR]</ref>
Pada pilihan raya kali ini, diharapkan SPR dapat menjalankan amanah dengan bersih dan jauhkan dari berlakunya penyelewengan dan rasuah.

==Pemerhati pilihan raya==
Setakat ini SPR tiada kuasa menjemput [[pemantau pilihan raya]] dari luar negara dan tiada kuasa akreditasi terhadap mereka. Alasannya, Pemantau dari [[Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu]] atau dari negara maju hanya akan mengundang masalah. Setakat ini [[PBB]] dan semua negara di dunia mengiktiraf status pilihan raya di [[Malaysia]]. [[Badan Bebas Pemantau Pilihan Raya Malaysia|Mafrel]] yang dipimpin oleh [[Abd Malek Hussin]] pernah bertugas dalam [[pilihan raya Thailand 2008]]. Tuduhnya lagi jika dijemput sekalipun, pasti akan ada yang tidak puas hati, kononnya dibeli.

[[Pengundi hantu]] yang diriuhkan oleh pembangkang di Malaysia tahun [[Pilihan Raya Umum Malaysia 2004|2004]] belum dihadapkan ke mahkamah. Kecelaruan pilihan raya 2004 berpunca daripada:
* Persempadanan semula kawasan pilihan raya
* Dua senarai daftar pengundi
* Nama si mati masih ada dalam daftar pengundi.
* Nama pengundi dipindahkan tanpa dimaklumkan terlebih dahulu.
* Pengundi tidak dapat mengundi kerana senarai daftar pengundi belum diwartakan.

Pengundi yang mempunyai capaian internet boleh menyemak status mereka di [[http://daftarj.spr.gov.my/daftar.asp lamanweb SPR]].

==Keputusan Pilihan Raya==
{{main|Keputusan Pilihan Raya Umum Malaysia 2008}}
===Kekalahan Teruk Barisan Nasional===
[[Barisan Nasional]] dalam Pilihan Raya Umum ke-12 telah dinafikan majoriti 2/3 dan hanya boleh membentuk kerajaan pusat dengan majoriti asas (iaitu lebih daripada 1/2 jumlah kerusi, tetapi kurang daripada 2/3 jumlah kerusi). Bagi Dewan Undangan Negeri pula, Barisan Nasional gagal mempertahankan kerajaannya di negeri [[Kedah]], [[Pulau Pinang]], [[Perak]] dan [[Selangor]] serta gagal mencapai hasratnya untuk membentuk kerajaan di negeri [[Kelantan]]. Pilihan raya kali ini juga melihatkan kegagalan banyak ahli politik veteran mempertahankan kerusi mereka, antaranya termasuk Koh Tsu Koon, [[Samy Vellu]], [[Shahrizat Abdul Jalil]], M. Kayveas,  [[Zainuddin Maidin]] . Manakala kemenangan kerusi Parlimen [[Perdana Menteri Malaysia|Perdana Menteri]], [[Abdullah Ahmad Badawi]] tidak begitu membanggakan apabila undi majoritinya berkurangan banyak berbanding dengan Pilihanraya Umum tahun 2004. Harus diperhatikan bahawa Barisan Nasional hanya berjaya meraih kemenangan besar di [[Sabah]], [[Sarawak]] dan [[Johor]] atas sebab rakyat di negeri terbabit masih percaya dan yakin dengan kemampuan Barisan Nasional. Rekod kekalahan Barisan Nasional kali ini adalah yang paling buruk diikuti Pilihan Raya 1969 dan 1999.

===Empat negeri berubah angin===
{{main|Gelombang Pembangkang Malaysia 2008}}

Barisan Nasional gagal mempertahankan kerajaannya di negeri [[Kedah]], [[Pulau Pinang]], [[Perak]] dan [[Selangor]] setelah selama ini diperintah oleh kerajaan di bawah [[Barisan Nasional]]. Angin perubahan ini jelas kelihatan apabila diumumkan bahawa parti-parti pembangkang seperti DAP, PKR dan PAS bersama-sama memperoleh undian yang banyak lantas bakal menguasai negeri-negeri itu dengan majoriti yang menunjukkan bahawa angin perubahan telah melanda pihak pengundi. Bagaimanapun, secara teknikal parti-parti terlibat tidak memenangi negeri berkenaan kerana, menurut SPR, gagal memperoleh majoriti mudah.<ref>{{cite news|title=Tiada majoriti mudah|publisher=[[Utusan Malaysia]]|date=2008-03-10|url=http://www.utusan.com.my/utusan/info.asp?y=2008&dt=0310&pub=Utusan_Malaysia&sec=Politik&pg=po_03.htm|date=2008-03-10}}</ref> Maka, perikatan atau gabungan parti diperlukan untuk membolehkan kerajaan campuran diwujudkan.

==Pasca Pilihan Raya Umum==
===Tuduh-menuduh dalam [[Barisan Nasional]]===
# Parti-parti komponen Barisan Nasional seperti [[MCA]] dan Gerakan telah mendakwa bahawa antara sebab kekalahan besar mereka berpunca daripada [[UMNO]]. Antara isu-isu yang dibangkitkan termasuk tindakan [[Hishamuddin Tun Hussein]] yang gemar melambaikan [[keris]] dalam Perhimpunan Agung UMNO dua tahun kebelakangan ini serta [[Istana Zakaria]].
# [[Mahathir Mohammad]] dan anak bongsunya [[Mukhriz Mahathir]] mendakwa bahawa [[Perdana Menteri Malaysia]] [[Abdullah Ahmad Badawi]] bertanggungjawab penuh terhadap kegagalan [[Barisan Nasional]] dalam PRU kali ini kerana kelemahan dan "kelembikan" pimpinannya.
# Abdullah Ahmad Badawi pula tidak berpendapat bahawa kelembikannya menyebabkan tumbangnya BN, malah menuduh Mahathir yang kuat mengkritik kerajaan Barisan Nasional sejak beliau bersara dan tindakan ahli-ahli UMNO yang mensabotaj 22 DUN dan 14 Parlimen [http://malaysiakini.com/news/80957] yang menyumbang kepada kekalahan Barisan Nasional.

===Pembentukan Pakatan Rakyat===
Berikutan kejayaan dalam mengambil alih kuasa pemerintahan dalam 4+1 negeri, ketiga-tiga parti melibatkan DAP, Keadilan, dan PAS telah bersetuju membentuk satu pakatan yang dikenali Pakatan Rakyat (nama belum muktamad) bagi menguatkan kerjasama sesama mereka.

==Reaksi==
===Kematian Zakaria Deros===
[[Zakaria Mat Deros]], bekas ADUN Pelabuhan Klang yang terjebak dalam kontroversi besar kerana membina sebuah mahligai bernilai RM3 juta tanpa kebenaran kerajaan negeri, meninggal dunia pada [[11 Mac]] akibat serangan jantung. Menantu beliau, Roselinda Abdul Jamil mengambil alih tempat beliau dalam pilihanraya tetapi tewas.<ref>{{cite news|title=Zakaria Deros of 'istana infamy' dies (updated)|date=2008-03-11|publisher=[[The Star (Malaysia)|The Star Online]]|url=http://thestar.com.my/news/story.asp?file=/2008/3/11/nation/20080311085456&sec=nation|accessdate=2008-03-11}}</ref>

===Ekonomi===
Ketidaktentuan politik susulan pembentukan kerajaan Malaysia yang amat berbeza, tambahan pula kebimbangan kelembapan ekonomi sedunia kesan perkembangan ekonomi tidak memberangsangkan dari Amerika Syarikat, menyumbang kepada keresahan pelabur di [[Indeks Komposit Kuala Lumpur]] dan kejatuhan mendadak di IKKL.<ref name="int KLCI">{{cite news | first= | last= | coauthors= | title=Most Asian markets sink as Malaysian stocks slide 9.5 percent, Nikkei at 2 1/2-year low | date=2008-03-10 | publisher=[[International Herald Tribune]] | url=http://www.iht.com/articles/ap/2008/03/10/business/AS-FIN-MKT-Asian-Markets.php | work=[[Associated Press]] | pages= | accessdate=2008-03-11 | language= | archiveurl=https://web.archive.org/web/20080314050148/http://www.iht.com/articles/ap/2008/03/10/business/AS-FIN-MKT-Asian-Markets.php | archivedate=2008-03-14 | url-status=live }}</ref>

Pada 10 Mac, iaitu hari perdagangan pertama sejak berlalunya pilihanraya, saham-saham di IKKL jatuh 9.5% dari 1,296.33 mata kepada 1,173.22 mata pada pukul 5 petang,<ref name="Reuters economy">{{cite news |title=Investors sell Malaysia on political uncertainty |author=Mar, M. |date=2008-03-10 |publisher=[[Reuters]] |url=http://www.reuters.com/article/reutersComService_2_MOLT/idUSSP4697920080310?pageNumber=3&virtualBrandChannel=0&sp=true |accessdate=2008-03-10}}</ref> iaitu kejatuhan dalam sehari terbesar dalam sedekad lalu.<ref name="G&M economy">{{cite news | first=David | last=Berman | coauthors= | title=Pre-market: Futures point higher | date=2008-03-10 | publisher=[[The Globe and Mail|GlobeandMail.com]] | url=http://www.theglobeandmail.com/servlet/story/RTGAM.20080310.WBmarkets20080310085601/WBStory/WBmarkets | work= | pages= | accessdate=2008-03-11 | language= | archiveurl=https://web.archive.org/web/20080822144551/http://www.theglobeandmail.com/servlet/story/RTGAM.20080310.WBmarkets20080310085601/WBStory/WBmarkets | archivedate=2008-08-22 | url-status=live }}</ref> Perdagangan di IKKL dihentikan secara automatik selama sejam setelah nilai saham menjunam melepasi had 10% pada 10.5%, sebagai langkah mencegah "penjualan panik"; IKKL kembali berdagang pada pukul 4 petang.<ref name="Reuters economy"/> Antara syarikat-syarikat berdagang yang teruk terjejas merupakan [[syarikat berkaitan kerajaan1]], termasuk [[Sime Darby]] (jatuh 18%),<ref name="Reuters economy"/> [[Kumpulan UEM|UEM World]] (jatuh 24%),<ref name="Reuters economy"/> ''[[Tenaga Nasional]]'' (jatuh 15%)<ref name="int KLCI"/> dan Malaysian Resources Corporation (jatuh 34-39%).<ref name="int KLCI"/><ref name="Reuters economy"/>

Pada hari yang sama, nilai [[ringgit]] jatuh lebih 1% kepada RM3.2075 untuk satu [[dolar Amerika Syarikar|dolar AS]], berbanding penutupan hari perdagangan sebelumnya pada paras RM3.166 untuk satu dolar, sekaligus memadam sebahagian daripada kenaikan 2.5% dalam sebulan seterusnya. Seorang penganalisa berpendapat bahawa pelabur asing sudah kehilangan premium kestabilan politik yang dinikmati sebelum pilihanraya lalu melepaskan peluang pelaburan di Malaysia.<ref name="Reuters economy"/>

Tanda tanya mengenai prospek projek besar-besaran yang dimulakan atau diurus oleh pentadbiran Abdullah Badawi dari tahun 2004 hingga 2008 timbul juga; pihak Pembangkang berikrar untuk menilai semula projek kerajaan utama, termasuk hasrat DAP mengkaji semula projek pembangunan hartanah bernilai $8 bilion<!--US dollars?--> di kawasan perindustrian Pulau Pinang.<ref name="Reuters economy"/> Cadangan pentadbiran untuk membentuk hab-hab ekonomi di rantau [[Wilayah Ekonomi Koridor Utara|utara]], [[Wilayah Ekonomi Pantai Timur|timur]] dan [[Wilayah Pembangunan Iskandar|selatan]] Semenanjung, serta [[Koridor Pembangunan Sabah|Sabah]] dan [[Koridor Tenaga Boleh Diperbaharu Sarawak|Sarawak]] sebelum ini menarik pelaburan baik tempatan mahupun asing, serta menaikkan IKKL, tetapi juga menimbulkan persoalan mengenai pembiayaannya.

Penganalisa lain melihat kebangkitan Pembangkang yang lebih kuat di parlimen sebagai peluang meningkatkan ketelusan dan pentadbiran korporat. Seorang pengarah pengurusan syarikat pengurusan aset antarabangsa berkata "Pembangkang yang lebih berkuasa adalah perkembangan yang positif dalam jangka masa panjang, agar memastikan sekatan dan imbangan  bagi pembelajaan kerajaan bertrilion ringgit."<ref>{{cite news|title=Market to react to elections outcome|author=Fong, K., T.M. Loong|date=2008-03-10|publisher=[[The Star (Malaysia)|StarBiz]]|url=http://biz.thestar.com.my/news/story.asp?file=/2008/3/10/business/20596256&sec=business|accessdate=2008-03-10}}</ref>

== Lihat juga ==
* [[Senario Pilihan Raya Umum Malaysia ke-12]]
* [[Pilihan Raya Umum Malaysia]]
* [[Proses Pilihan Raya di Malaysia]]

* [[Parlimen Malaysia 2008, Ahli Dewan Rakyat]]
* [[Keputusan Pilihan Raya Umum Malaysia 2008, Dewan Undangan Negeri]]

* [[Analisis Prestasi Barisan Nasional 2008]]‎;
* [[Analisis Prestasi PAS 2008]]‎;
* [[Analisis Prestasi DAP 2008]]‎;
* [[Analisis Prestasi PKR 2008]]‎;

* [[Pilihan raya umum]]

==Rujukan==
{{reflist}}

{{sequence|
 prev=[[Pilihan raya umum Malaysia 2004|2004]]|
 list=[[Proses Pilihan Raya di Malaysia|Pilihan Raya Umum Malaysia]]|
 next=[[Pilihan raya umum Malaysia 2013|2013]]
}}
{{Pilihan raya Malaysia}}
[[Kategori:Pilihan raya 2008 di Malaysia]]
[[Kategori:Pilihan raya umum Malaysia|2008]]
[[Kategori:Pilihan raya umum Malaysia 2008| ]]

Templat yang digunakan dalam laman ini:

Templat:!) (sunting)
Templat:!- (lihat sumber) (dilindungi)
Templat:(! (sunting)
Templat:Ambox (lihat sumber) (dilindungi separa)
Templat:Barisan Nasional/meta/shortname (sunting)
Templat:Bendera-deko (sunting)
Templat:Bendera-deko/teras (sunting)
Templat:Bendera-ikon (lihat sumber) (dilindungi separa)
Templat:Category handler (sunting)
Templat:Cite news (sunting)
Templat:Country data Malaysia (sunting)
Templat:DMC (sunting)
Templat:Dated maintenance category (sunting)
Templat:Delink (sunting)
Templat:Delink question hyphen-minus (sunting)
Templat:FULLROOTPAGENAME (sunting)
Templat:Fact (sunting)
Templat:Fix (lihat sumber) (dilindungi separa)
Templat:Fix/category (sunting)
Templat:Flagdeco (sunting)
Templat:Flagdeco/teras (sunting)
Templat:Flagicon (lihat sumber) (dilindungi separa)
Templat:Flagicon/core (sunting)
Templat:If empty (sunting)
Templat:Infobox (lihat sumber) (dilindungi)
Templat:Infobox election (sunting)
Templat:Infobox election/row (sunting)
Templat:Infobox election/shortname (sunting)
Templat:Kalau kosong (sunting)
Templat:Main (sunting)
Templat:Main other (sunting)
Templat:Mbox (sunting)
Templat:Merge from (lihat sumber) (dilindungi separa)
Templat:Merge partner (sunting)
Templat:Mergefrom (sunting)
Templat:Naik (sunting)
Templat:Navbox (lihat sumber) (dilindungi)
Templat:Ns has subpages (sunting)
Templat:POV (lihat sumber) (dilindungi separa)
Templat:Pagelist (sunting)
Templat:Pandangan berkecuali (lihat sumber) (dilindungi separa)
Templat:Pengendali kategori (sunting)
Templat:Pilihan raya Malaysia (sunting)
Templat:Reflist (sunting)
Templat:Senarai rujukan (lihat sumber) (dilindungi)
Templat:Senarai rujukan/gaya.css (sunting)
Templat:Sequence (sunting)
Templat:Siapa (sunting)
Templat:Succession links (sunting)
Templat:Template other (sunting)
Templat:Turun (sunting)
Templat:Utama (lihat sumber) (dilindungi)
Templat:Who (sunting)
Modul:Arguments (sunting)
Modul:Category handler (sunting)
Modul:Category handler/blacklist (sunting)
Modul:Category handler/config (sunting)
Modul:Category handler/data (sunting)
Modul:Category handler/shared (sunting)
Modul:Check for unknown parameters (sunting)
Modul:Citation/CS1 (lihat sumber) (dilindungi)
Modul:Citation/CS1/COinS (lihat sumber) (dilindungi)
Modul:Citation/CS1/Configuration (lihat sumber) (dilindungi)
Modul:Citation/CS1/Date validation (lihat sumber) (dilindungi)
Modul:Citation/CS1/Identifiers (lihat sumber) (dilindungi)
Modul:Citation/CS1/Utilities (lihat sumber) (dilindungi)
Modul:Citation/CS1/Whitelist (lihat sumber) (dilindungi)
Modul:Citation/CS1/styles.css (sunting)
Modul:Delink (sunting)
Modul:Format link (sunting)
Modul:Hatnote (sunting)
Modul:Hatnote/styles.css (lihat sumber) (dilindungi separa)
Modul:Hatnote list (sunting)
Modul:If empty (sunting)
Modul:Infobox (sunting)
Modul:Infobox/styles.css (sunting)
Modul:InfoboxImage (lihat sumber) (dilindungi separa)
Modul:Labelled list hatnote (sunting)
Modul:Message box (lihat sumber) (dilindungi separa)
Modul:Message box/configuration (sunting)
Modul:MultiReplace (sunting)
Modul:Namespace detect/config (sunting)
Modul:Namespace detect/data (sunting)
Modul:Navbar (lihat sumber) (dilindungi)
Modul:Navbar/configuration (sunting)
Modul:Navbar/styles.css (sunting)
Modul:Navbox (sunting)
Modul:No globals (sunting)
Modul:Nota topi senarai berlabel (sunting)
Modul:Ns has subpages (sunting)
Modul:Pagelist (sunting)
Modul:Unsubst (sunting)
Modul:Yesno (sunting)

Kembali ke Pilihan raya umum Malaysia 2008.

Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/wiki/Pilihan_raya_umum_Malaysia_2008"