Lihat sumber bagi Ghana

Anda tidak mempunyai keizinan untuk menyunting laman ini, atas sebab berikut:

Your IP address is in a range that has been blocked on all Wikimedia Foundation wikis.

Sekatan dilakukan oleh ‪EPIC‬. Alasannya ialah Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected.

Tarikh bermula sekatan: 08:48, 2 Julai 2024
Tarikh tamat sekatan: 08:48, 2 Julai 2025

Alamat IP anda terkini ialah 206.189.44.186. The blocked range is 206.189.32.0/20.

Sila sertaian semua butiran di atas dalam sebarang pertanyaan yang anda buat. If you believe you were blocked by mistake, you can find additional information and instructions in the No open proxies global policy.

Otherwise, to discuss the block please post a request for review on Meta-Wiki. You could also send an email to the stewards VRT queue at stewards@wikimedia.org including all above details.

Anda boleh melihat dan menyalin sumber bagi laman ini.

{{Infobox country
| conventional_long_name = Republik Ghana<br>{{lang|ms|{{Script|Arab|ريڤوبليك غانا}}}}
| native_name =''Republic of Ghana''
| common_name                = Ghana
| image_flag                = Flag of Ghana.svg
| image_coat                = Coat of arms of Ghana.svg
| national_motto                = "Freedom and Justice" ([[Bahasa Inggeris|Inggeris]])<br /><small>(Kebebasan dan Keadilan)</small>
| national_anthem                = "[[God Bless Our Homeland Ghana]]"<br />[[File:National Anthem of Ghana.ogg|center]]
| image_map                = Ghana (orthographic projection).svg
| capital                = [[Accra]]
| largest_city                = capital
| coordinates                = {{Coord|5|33|N|0|12|W|type:city}}
| official_languages                = [[Bahasa Inggeris|Inggeris]]<ref name="The Ghanaian Government states that [[English]] is the official language">{{cite web|quote=English is the official language of Ghana and is universally used in schools in addition to nine other local languages. The most widely spoken local languages are, Ga, Dagomba, Akan and Ewe.|url=http://www.ghanaembassy.org/index.php?page=language-and-religion|title=Language and Religion|publisher=Ghana Embassy|accessdate=8 January 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170301155437/https://www.ghanaembassy.org/index.php?page=language-and-religion|archive-date=1 March 2017|url-status=live|df=dmy-all}}</ref><ref name="Ghana – 2010 Population and Housing Census">{{cite web|url=http://www.statsghana.gov.gh/docfiles/2010phc/Census2010_Summary_report_of_final_results.pdf|title=Ghana – 2010 Population and Housing Census|work=Government of Ghana|year=2010|accessdate=1 June 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20130925192147/http://www.statsghana.gov.gh/docfiles/2010phc/Census2010_Summary_report_of_final_results.pdf|archive-date=25 September 2013|url-status=dead|df=dmy-all}}</ref>
| national_languages                = {{plainlist|item_style=padding-left:0.5em|
*Asante
*Akuapem Twi
*Bono
*Dagaare
*[[Bahasa Dagomba|Dagbani]]
*[[Bahasa Adangme|Dangme]]
*[[Bahasa Ewe|Ewe]]
*[[Bahasa Ga|Ga]]
*[[Bahasa Gonja|Gonja]]
*[[Bahasa Kasem|Kasem]]
*[[Bahasa Mampruli|Mampruli]]
*[[Dialek Fante|Fante]]
*[[Bahasa Nzema|Nzema]]
*[[Bahasa Wasa|Wasa]]
*[[Bahasa Talensi|Talensi]]
*[[Bahasa Frafra|Frafra]] 
*[[Kusaal]]
*[[Bahasa Hausa|Hausa]]
*[[Bahasa Isyarat Ghana]]}}
| ethnic_groups                = {{unbulleted list
|47.5% Akan
|16.6% Mole-Dagbon
|13.9% Ewe
|7.4% Ga-Adangbe
|5.7% [[Konkomba]]
|3.7% Guan
|2.5% [[Gurunsi]]
|2.2% [[Kusasi]]
|1.1% Bissa
|1.4% Lain-lain}}
| ethnic_groups_year                = 2010<ref name="Ghana – 2010 Population and Housing Census"/><ref>{{cite web|url=http://www.nationmaster.com/country-info/stats/People/Ethnic-groups|title=People > Ethnic groups: Countries Compared|publisher=NationMaster|accessdate=22 July 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140714100154/http://www.nationmaster.com/country-info/stats/People/Ethnic-groups|archive-date=14 July 2014|url-status=live|df=dmy-all}}</ref>
| government_type                = [[Republik|Repulik berperlembagaan]] berpresiden unitari
| leader_title1                = [[Presiden Ghana|Presiden]]
| leader_name1                = [[Nana Akufo-Addo]]
| leader_title2                = [[Naib Presiden Ghana|Naib Presiden]]
| leader_name2                = [[Mahamudu Bawumia]]
| legislature                = [[Parlimen Ghana|Parlimen]]
| sovereignty_type                = Kemerdekaan {{nobold|daripada [[United Kingdom]]}}
| established_event1                = [[Dominion Ghana|Dominion]]
| established_date1                = 6 Mac 1957
| established_event2                = [[Republik]]
| established_date2                = 1 Julai 1960
| established_event3                = [[Perlembagaan Ghana|Perlembagaan&nbsp;terkini]]
| established_date3                = 28 April 1992
| area_km2                = 239,567
| area_rank                = ke-80
| area_sq_mi                = 92,099 <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]-->
| percent_water                = 4.61 (11,000&nbsp;km; 4,247&nbsp;batu{{smallsup|2}})
| population_estimate                = 28,308,301<ref name=popest>{{cite web |title=2010 Population Projection by Sex, 2010–2016 |publisher=Ghana Statistical Service |url=http://www.statsghana.gov.gh/pop_stats.html |accessdate=2 May 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180424110616/http://www.statsghana.gov.gh/pop_stats.html |archive-date=24 April 2018 |url-status=dead |df=dmy-all }}</ref>
| population_census                = 24,200,000<ref name=unpop>{{cite journal|url=http://www.ghana.gov.gh/index.php?option=com_content&view=article&id=4712:2010-provisional-census-results-out&catid=88:daily-news-summary&Itemid=236 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110615141322/http://www.ghana.gov.gh/index.php?option=com_content&view=article&id=4712%3A2010-provisional-census-results-out&catid=88%3Adaily-news-summary&Itemid=236 |archivedate=15 Jun 2011 |title=2010 Provisional Census Results Out |version=4 February 2011 |publisher=Population Division, Ghana Government |year=2010 |accessdate=7 Februari 2011 |author=Antoinette I. Mintah |url-status=dead }}</ref>
| population_estimate_year                = 2016
| population_estimate_rank                = ke-45
| population_census_year                = 2010
| population_density_km2                = 101.5
| population_density_sq_mi                = 258.8 <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]-->
| population_density_rank                = ke-103
| GDP_PPP                = $211.127&nbsp;bilion<ref name=IMF>{{cite web |title=Report for Selected Countries and Subjects |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=59&pr.y=8&sy=2017&ey=2021&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=652&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a= |website=www.imf.org |accessdate=25 Mei 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190525232543/https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2019/01/weodata/weorept.aspx?pr.x=59&pr.y=8&sy=2017&ey=2021&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=652&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a= |archive-date=25 Mei 2019 |url-status=live }}</ref>
| GDP_PPP_year                = 2019
| GDP_PPP_per_capita                = $6,998<ref name=IMF/>
| GDP_nominal                = $68&nbsp;bilion<ref name=IMF/>
| GDP_nominal_year                = 2018
| GDP_nominal_per_capita                = $2,262<ref name=IMF/>
| Gini                = 42.4
| Gini_year                = 2012
| Gini_change                = <!--increase/decrease/steady-->
| Gini_ref                = <ref name="worldbank">{{cite web|url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=GH|title=GINI index (World Bank estimate)|publisher=[[World Bank]]|website=data.worldbank.org|accessdate=24 January 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190125020447/https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=GH|archive-date=25 Januari 2019|url-status=live|df=dmy-all}}</ref>
| Gini_rank                = 
| HDI                = 0.596
| HDI_year                = 2018
| HDI_change                = menaik
| HDI_ref                = <ref name="UNHDR">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/en/content/2019-human-development-index-ranking|title=Human Development Report 2019|language=en|publisher=[[United Nations Development Programme]]|date=10 December 2019|accessdate=10 December 2019|format=PDF|archive-date=2020-05-23|archive-url=https://web.archive.org/web/20200523103905/http://hdr.undp.org/en/content/2019-human-development-index-ranking|url-status=dead}}</ref>
| HDI_rank                = ke-142
| currency                = [[Cedi Ghana]]
| currency_code                = GHS
| utc_offset                = {{sp}}
| time_zone                = [[GMT]]
| drives_on                = Kanan
| calling_code                = +233
| iso3166code                = GH
| cctld                = [[.gh]]
}}

'''Ghana''', secara rasminya dipanggil '''Republik Ghana''', adalah sebuah negara di [[Afrika Barat]]. Ia bersempadan dengan [[Côte d'Ivoire]] di barat, [[Burkina Faso]] di utara, [[Togo]] di timur, dan [[Lautan Atlantik]] di selatan. [[Accra]] merupakan ibu negara dan bandar rayanya yang terbesar. Jumlah penduduknya pada 2005 ialah 21,029,853. 

Sebelum zaman penjajahan, Ghana diduduki oleh beberapa kemaharajaan kuno, termasuk kemaharajaan pedalaman di [[Ashanti]] dan pelbagai negara-negara [[Fante]] di sepanjang pantai. Perdagangan dengan negara-negara [[Eropah]] berkembang maju selepas hubungan dengan pihak [[Portugis]] pada abad ke-15. [[England]] mengasaskan [[Gold Coast]], sebuah [[tanah jajahan]], pada 1874. 

Ghana merupakan negara kulit hitam [[Afrika]] yang pertama untuk mencapai kemerdekaan daripada pemerintahan penjajah. Sebaik sahaja negara ini mencapai kemerdekaan daripada [[United Kingdom]] pada 1957, nama Ghana dipilih sebagai rujukan kepada [[Empayar Ghana]] yang merupakan asal kerajaan kunonya.

== Sejarah ==
{{Utama|Sejarah Ghana}}
Republik Ghana dinamakan sempena Empayar Ghana zaman pertengahan di Afrika Barat. Nama sebenar empayar ini adalah Ouagadouogu. Ghana merupakan gelaran raja-raja yang memerintah kerajaan berkenaan. Ia telah dikawal oleh Sundiata pada 1240 M, dan telah diserapkan ke dalam [[empayar Mali]] yang lebih besar. (Empayar Mali telah mencapai kemuncak kejayaan di bawah [[Mansa Musa]] di sekitar 1307).

[[Fail:Ghana Map.jpg|left|thumb|220px|Peta Ghana]]
Secara geografi, Ghana lama terletak kira-kira 500 batu dari utara Ghana kini, dan menduduki kawasan antara [[Sungai Senegal]] dan [[Nigeria]]. Sesetengah penduduk Ghana moden turun dari nenek moyang yang berhubungan dengan Ghana zaman pertengahan. Ini boleh dijejaki hingga ke orang-orang [[Mande]] dan [[Voltaic]] di Ghana Utara— [[Mamprussi]], [[Dagomba]] dan [[Gonja]]. Bukti anekdot mengaitkan kaum Akan dengan Empayar ini. Bukti tersebut terletak pada nama-nama seperti Danso yang dikongsi kaum Akan di Ghana zaman sekarang dan kaum Mandika di [[Senegal]]/[[Gambia]] yang kuat pertaliannya dengan Empayar ini. Ghana juga merupakan tapak [[Empayar Ashanti]] yang mungkin sekali negeri kulit hitam yang paling maju dalam sejarah Afrika sub-[[Sahara]]. Adalah dikatakan bahawa pada zaman kemuncaknya, Raja [[Ashanti]] mampu mengerah 500,000 orang askar.

Sehingga Mac 1957, Ghana dikenali di merata dunia sebagai 'Pantai Emas'. Orang [[Portugis]] yang tiba di Ghana pada abad ke-15 menemui banyak [[emas]] di antara sungai-sungai Ankobra dan Volta lalu menamakan tempat itu Mina, iaitu bererti "lombong". Pantai Emas kemudiannya diterima oelh penjajah Inggeris. Pihak [[Perancis]] yang tertarik dengan barang hiasan yang dipakai penduduk pesisiran, menamakan kawasan di barat Ghana sebagai "[[Cote d'Ivoire]]," yang bermaksud 'Pantai Gading'. 

[[Fail:FortsSekondi.JPG|left|thumb|220px|Kubu Inggeris dan Belanda yang berjiranan di Sekondi]]
Pada tahun 1481, Raja João II dari [[Portugal]] menugaskan [[Diogo d'Azambuja]] untuk membina [[Kastil Elmina]] yang lengkap pada tahun berikutnya. Tujuan mereka adalah untuk berdagang [[emas]], [[gading]] gajah dan [[hamba]], lalu menyatukan kuasa mereka yang berkembang di rantau ini. Mereka turut disertai pihak [[Belanda]] pada tahun 1598, di mana Belanda mendirikan kubu di [[Komenda]] dan [[Kormantsi]]. Pada tahun 1637 Belanda menawan [[Kastil Elmina]] dari Portugis dan [[Axim]] pada tahun 1642 (Kubu St Anthony). Pedagang Eropah lain turut serta menjelang pertengahan abad ke-17, terutamanya bangsa Inggeris, [[Denmark]] dan [[Sweden]]. Di sepanjang garis pantai Ghana didirikan 30 buah kubu dan kastil oleh saudagar Belanda, British dan Denmark. Pantai Emas menjadi tumpuan terbesar seni bina ketenteraan Eropah di luar Eropah. Menjelang akhir abad ke-19 hanya pihak Belanda dan British yang masih menetap di situ dan setelah Belanda mengundur pada tahun 1874, Britain menjadikan Pantai Emas sebagai naungan.

Di kebanyakan kawasan tengah Afrika sub-Sahara, zaman sebelum tahun [[500]] menyaksikan peluasan pertanian. Pertanian bermula di kawasan paling selatan gurun Sahara, lalu terbinanya perkampungan. Menjelang akhir zaman klasik, kerajaan serantau yang lebih besar didirikan di Afrika Barat, salah satunya ialah [[Negeri Ghana]] yang terletak di utara negara Ghana zaman sekarang. Setelah tumbangnya pada awal abad ke-13, kaum [[Akan]] pindah ke selatan lalu mendirikan beberapa negeri termasuklah empayar Akan agung pertama bernama [[negeri Bono|Bono]] yang kini dikenali sebagai rantau [[Brong Ahafo]] di Ghana. Negeri-negeri Akan yang menyusul seperti persekutuan [[Ashanti]] dan negerui-negeri [[Fante]] dipercayai timbul dari petempatan Bono asal di Bono Manso. Kebanyakan kawasannya disatukan di bawah [[Empayar Ashanti]] hingga abad ke-16. Kerajaan [[Ashanti]] bermula sebagai satu rangkaian yang longgar lalu beransur-ansur menajdi kerajaan berpusay dengan birokrasi yang maju berpusat di [[Kumasi]].

Hubungan terawal antara orang-orang Ghana, kaum Fante di kawasan pantai dan pihak Eropah terjalin pada tahun [[1482]]. Pihak [[Portugal|Portugis]] mula-mulanya mendarat di [[Elmina]], sebuah bandar pesisir yang diduduki negeri [[Fanti]] pada tahun 1482. Sepanjang beberapa abad seterusnya kuasa-kuasa British, Portugis, dan Scandinavia menguasai beberapa tempat di kawasan itu, dan akhirnya British mendominasi. Negeri-negeri ini menjalinkan pelbagai perikatan dengan kuasa-kuasa penjajah dan dengan satu sama lain, lalu tercetusnya [[Perang Ashanti-Fante]] 1806, dan juga pergelutan [[Empayar Ashanti]] menentang British. Gerakan menuju berakhirnya penjajahan serantau bermula pada tahun 1946, maka perlembagaan pertama kawasan itu diisytiharkan pada tahun 1951.
<!--
Formed from the merger of the British colony [[Gold Coast (British colony)|Gold Coast]], The [[Empire of Ashanti]] and the [[British Togoland]] trust territory by a [[UN]] sponsored plebiscite, Ghana became the first democratic sub-Sahara country in colonial Africa to gain its independence in [[1957]]. [[Kwame Nkrumah]], founder and first president of the modern Ghanaian state, was not only an African anti-colonial leader but also one with a dream of a united Africa which would not drift into neo-colonialism. He was the first African head of state to espouse [[Pan-Africanism]], an idea he came into contact with during his studies at [[Lincoln University]] in Pennsylvania ([[United States]]), at the time when [[Marcus Garvey]] was becoming famous for his "Back to Africa Movement." He merged the dreams of both Marcus Garvey and the celebrated African-American scholar [[W.E.B. Du Bois]] into the formation of the modern day Ghana. Ghana's principles of freedom and justice, equity and free education for all, irrespective of ethnic background, religion or creed borrow from Osagyefo Dr. [[Kwame Nkrumah]]'s implementation of Pan-Africanism.

Nkrumah was overthrown by a military coup in 1966. {{Who|date=January 2008}} It has been argued that this was supported by the U.S. Central Intelligence Agency;<ref>Interview with [[John Stockwell]] in ''[[Pandora's Box (television documentary series)|Pandora's Box]]: Black Power'' ([[Adam Curtis]], [[BBC Two]], 22 June 1992)</ref><ref> http://www.state.gov/www/about_state/history/vol_xxiv/s.html, http://www.state.gov/www/about_state/history/vol_xxiv/s.html,
 http://www.ghanaweb.com/GhanaHomePage/history/cia_nkrumah.php, http://www.ghanaweb.com/GhanaHomePage/features/artikel.php?ID=75990,
On Nkrumah assassination by CIA: Gaines, Kevin (2006) American Africans in Ghana, Black expatriates and the Civil Rights Era, The University of North Carolina Press, Chapel Hill.</ref> that assertion remains generally unproven. A series of subsequent coups ended with the ascension to power of [[Flight Lieutenant]] [[Jerry Rawlings]] in 1981. These changes resulted in the suspension of the constitution in [[1981]] and the banning of political parties. A new constitution, restoring multi-party politics, was promulgated in 1992, and Rawlings was elected as president in the free and fair elections of that year and again won the elections 1996 to serve his second term. The constitution prohibited him from running for a third term. [[John Agyekum Kufuor]], the current president, is now serving his second term, which ends in 2008 where another election will be held to elect a new president. Last year [[2007]] marks Ghana's Golden Jubilee celebration of its 50-year anniversary, which was on [[March 6th]], [[1957]].
[[Image:Ghana regions named.png|thumb|right|100px|Regions of Ghana]]
-->
== Geografi ==
{{Utama|Geografi Ghana}}
Ghana terletak di kawasan [[Teluk Guinea]] dan beriklim panas disebabkan oleh kedudukannya berdekatan [[Khatulistiwa]]. Keluasan Ghana ialah 238,535 km<sup>2</sup><sub>.</sub><ref name="Geography Physical">{{cite web|url=http://www.photius.com/countries/ghana/geography/ghana_geography_physical_setting.html|title=Ghana: Geography Physical|publisher=photius.com|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20130921060123/http://www.photius.com/countries/ghana/geography/ghana_geography_physical_setting.html|archive-date=21 September 2013|accessdate=24 June 2013|df=dmy-all}}, {{cite web|url=http://www.photius.com/countries/ghana/geography/ghana_geography_location_and_size.html|title=Ghana: Location and Size|publisher=photius.com|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20130921060248/http://www.photius.com/countries/ghana/geography/ghana_geography_location_and_size.html|archive-date=21 September 2013|accessdate=24 June 2013|df=dmy-all}}</ref>

== Kebudayaan ==
{{Utama|Kebudayaan Ghana}}
Kebudayaan masyarakat Ghana adalah berdasarkan kumpulan-kumpulan etnik Ghana yang pelbagai.

=== Adat ===
Masyarakat Ghana mengamalkan "waktu Afrika", yakni sikap yang kurang tegas dalam pengurusan masa.<ref>{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-africa-47376368|title=Letter from Africa: The country where everyone is expected to be late|last=|first=|date=4 Mac 2019|newspaper=|accessdate=6 Mac 2019|archive-url=|archive-date=|dead-url=|publisher=|work=BBC News|via=www.bbc.co.uk}}</ref> Upacara kematian di Ghana biasanya disambut dengan mewah dengan perbelanjaan sebanyak $15,000 ke $20,000, mungkin lebih mewah daripada majlis perkahwinan; hal ini mendapat kritikan oleh sebilangan ahli politik dan agama.<ref>{{Cite web|url=http://edition.cnn.com/2014/03/11/world/africa/on-the-road-ghana-funerals/index.html|title=The long goodbye: Why funerals are big deals in Ghana|last=Newton|first=Paula|date=11 Mac 2014|website=[[CNN]]|language=en|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2 April 2020}}</ref>

== Rujukan ==
{{Reflist}}

== Pautan luar ==
{{Wikivoyage}}
*{{Commonscat-inline}}
*[http://www.ghanaweb.com/GhanaHomePage/ Laman rasmi Ghana]

{{Kesatuan Afrika}}
{{Afrika}}
{{Negara-negara Komanwel}}
{{Kawalan kewibawaan}}
{{stub}}

[[Daftar negara|Kembali ke Daftar negara]]

[[Kategori:Ghana|*]]
[[Kategori:Negara dan wilayah berbahasa Inggeris]]
[[Kategori:Republik]]
[[Kategori:Demokrasi liberal]]

Templat yang digunakan dalam laman ini:

Templat:Afrika (sunting)
Templat:Asbox (sunting)
Templat:Asbox/styles.css (sunting)
Templat:Both (sunting)
Templat:Br (sunting)
Templat:Br separated entries (sunting)
Templat:Cite journal (sunting)
Templat:Cite news (sunting)
Templat:Cite web (lihat sumber) (dilindungi separa)
Templat:Color (sunting)
Templat:Commonscat-inline (sunting)
Templat:Convert (lihat sumber) (dilindungi)
Templat:Convinfobox (sunting)
Templat:Convinfobox/pri2 (sunting)
Templat:Convinfobox/prisec2 (sunting)
Templat:Coord (lihat sumber) (dilindungi)
Templat:If empty (sunting)
Templat:If then show (sunting)
Templat:Ifsubst (sunting)
Templat:Infobox (lihat sumber) (dilindungi)
Templat:Infobox Country (lihat sumber) (dilindungi separa)
Templat:Infobox country (sunting)
Templat:Infobox country/imagetable (sunting)
Templat:Infobox country/multirow (sunting)
Templat:Infobox country/styles.css (sunting)
Templat:Kalau kosong (sunting)
Templat:Kawalan kewibawaan (sunting)
Templat:Kesatuan Afrika (sunting)
Templat:Komanwel (sunting)
Templat:Kosongkan (sunting)
Templat:Lang (lihat sumber) (dilindungi)
Templat:Lower (sunting)
Templat:Main other (sunting)
Templat:Navbox (lihat sumber) (dilindungi)
Templat:Negara-negara Komanwel (sunting)
Templat:Nobold (sunting)
Templat:Nothing (sunting)
Templat:Nowrap (lihat sumber) (dilindungi)
Templat:Nowrap begin (sunting)
Templat:Nowrap end (sunting)
Templat:Plainlist (sunting)
Templat:Reflist (sunting)
Templat:Reflist/styles.css (sunting)
Templat:Script (sunting)
Templat:Script/Arabic (sunting)
Templat:Script/styles.css (sunting)
Templat:Side box (sunting)
Templat:Sister (sunting)
Templat:Sister-inline (sunting)
Templat:Sister project (sunting)
Templat:Smallsup (lihat sumber) (dilindungi)
Templat:Sp (sunting)
Templat:Stub (sunting)
Templat:Template other (sunting)
Templat:Tl (lihat sumber) (dilindungi)
Templat:Tunas (lihat sumber) (dilindungi separa)
Templat:Unbulleted list (lihat sumber) (dilindungi separa)
Templat:Utama (lihat sumber) (dilindungi)
Templat:Wikidata (sunting)
Templat:Wikivoyage (sunting)
Templat:Yesno (sunting)
Templat:· (lihat sumber) (dilindungi)
Templat:·w (sunting)
Templat:·wrap (sunting)
Modul:Arguments (sunting)
Modul:Asbox (sunting)
Modul:Authority control (lihat sumber) (dilindungi separa)
Modul:Buffer (sunting)
Modul:Check for unknown parameters (sunting)
Modul:Citation/CS1 (lihat sumber) (dilindungi)
Modul:Citation/CS1/COinS (lihat sumber) (dilindungi)
Modul:Citation/CS1/Configuration (lihat sumber) (dilindungi)
Modul:Citation/CS1/Date validation (lihat sumber) (dilindungi)
Modul:Citation/CS1/Identifiers (lihat sumber) (dilindungi)
Modul:Citation/CS1/Utilities (lihat sumber) (dilindungi)
Modul:Citation/CS1/Whitelist (lihat sumber) (dilindungi)
Modul:Citation/CS1/styles.css (sunting)
Modul:Convert (sunting)
Modul:Convert/data (sunting)
Modul:Convert/text (sunting)
Modul:Coordinates (sunting)
Modul:EditAtWikidata (sunting)
Modul:Exponential search (sunting)
Modul:Format link (sunting)
Modul:Hatnote (sunting)
Modul:Hatnote/styles.css (lihat sumber) (dilindungi separa)
Modul:Hatnote list (sunting)
Modul:I18n (sunting)
Modul:If empty (sunting)
Modul:Infobox (sunting)
Modul:Infobox/styles.css (sunting)
Modul:InfoboxImage (sunting)
Modul:Labelled list hatnote (sunting)
Modul:Lang (sunting)
Modul:Lang/ISO 639 synonyms (sunting)
Modul:Lang/data (sunting)
Modul:Language/data/iana languages (sunting)
Modul:Language/data/iana regions (sunting)
Modul:Language/data/iana scripts (sunting)
Modul:Language/data/iana suppressed scripts (sunting)
Modul:Language/data/iana variants (sunting)
Modul:Math (sunting)
Modul:Navbar (lihat sumber) (dilindungi)
Modul:Navbar/configuration (sunting)
Modul:Navbar/styles.css (sunting)
Modul:Navbox (sunting)
Modul:No globals (sunting)
Modul:Nota topi senarai berlabel (sunting)
Modul:ResolveEntityId (sunting)
Modul:Separated entries (sunting)
Modul:Side box (sunting)
Modul:TableTools (sunting)
Modul:Unicode data (sunting)
Modul:Unicode data/scripts (sunting)
Modul:Wd (sunting)
Modul:Wd/i18n (sunting)
Modul:WikidataIB (sunting)
Modul:WikidataIB/i18n (sunting)
Modul:WikidataIB/nolinks (sunting)
Modul:WikidataIB/titleformats (sunting)
Modul:Yesno (sunting)

Kembali ke Ghana.

Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/wiki/Ghana"