Наследство на живата. Алмаден и Идрија
светско наследство на УНЕСКО | |
---|---|
Антонијев ров, рударски влез во Идрија | |
Место |
|
Критериум | културно: (ii), (iv) |
Навод | 1313rev |
Запис | 2012 (XXXVI заседание) |
Површина | 104.1 ha (257 acres) |
Координати | 38°46′31″N 4°50′20″W / 38.77528° СГШ; 4.83889° ЗГД |
Наследството на живата. Алмаден и Идрија ― заедничко светско наследство на УНЕСКО во Алмаден, Кастиља-Ла Манча, Шпанија и Идрија, Словенија. Имотот опфаќа две места за ископување жива. Во Алмаден живата се ископувала уште од антиката, додека во Идрија првпат била пронајдена во 1490 година.[1]
Местата сведочат за интерконтиненталната трговија со жива која генерирала важна размена меѓу Европа и Америка низ вековите. Двете места ги претставуваат двата најголеми рудници за жива во светот и биле оперативни до неодамна. Живата играла важна улога во извлекувањето злато и сребро од руди, ископани во американските рудници. Дополнително, двете места ги илустрираат различните индустриски, територијални, урбани и социјални елементи на специфичен социотехнички систем во рударството и индустријата за производство на метали.[1]
Во срцето на местото Алмаден е рударски парк, каде што јавноста може да оди под земја.[2] Исто така, постојат згради поврзани со рударската историја на градот, вклучувајќи го замокот Ретамар,[3] рударската болница „Сан Рафаел“ (сега е архива) и живеалишта од осумнаесеттиот век кои формираат шестоаголна корида.[4]
Местото во Идрија особено има продавници за жива и инфраструктура, како и станбени простории за рудари и театар за рудари.
Процес на номинација
[уреди | уреди извор]Идрија го започнала процесот за впишување на наследството на жива на списокот на наследство на УНЕСКО во 2006 година.[5] Првично, номинацијата била направена заедно со рудникот за жива Уанкавелика во Перу, во однос на интерконтиненталната рута Камино Реал. Во втората фаза, номинација фокусирана на наследството на жива во однос на ископувањето на среброто, заедно со рудникот Сан Луис Потоси во Мексико - сепак, номинацијата не собрала доволна поддршка. Третата, успешна фаза на номинацијата се фокусирала на ископувањето жива во однос на технолошките и индустриските процеси кои влијаеле на економскиот и културниот развој на двата региона.[6]
Список на регистрирани споменици
[уреди | уреди извор]Составните единици на „Наследството на живата“ се следните:[7]
Алмаден
[уреди | уреди извор]Код | Име | Место | Заштитена зона | Координати |
---|---|---|---|---|
1313rev-001 | Стар град на Алмаден | Алмаден | 48.98 ha | 38°46′31″N 4°50′37″W / 38.775278° СГШ; 4.843611° ЗГД |
1313rev-002 | Згради на Замоковиот рудник | Алмаден | 0,22 ha | 38°46′21″N 4°50′23″W / 38.772500° СГШ; 4.839722° ЗГД |
1313rev-003 | Кралски затвор за присилна работа | Алмаден | 0.11 ha | 38°46′19″N 4°50′03″W / 38.771806° СГШ; 4.834167° ЗГД |
1313rev-004 | Кралска болница „Сан Рафаел“ (за деца) | Алмаден | 0.10 ha | 38°46′22″N 4°49′53″W / 38.772778° СГШ; 4.831389° ЗГД |
1313rev-005 | Корида | Алмаден | 0.25 ha | 38°46′30″N 4°49′47″W / 38.775091° СГШ; 4.829682° ЗГД |
Идрија
[уреди | уреди извор]Код | Име | Место | Заштитена зона | Координати |
---|---|---|---|---|
1313rev-006 | Стар град на Идрија | Идрија | 47.33 ha | 46°00′02″N 14°01′19″E / 46.000612° СГШ; 14.022061° ИГД |
1313rev-007 | Леарница | Идрија | 0.60 ha | 46°00′25″N 14°01′52″E / 46.006944° СГШ; 14.031111° ИГД |
1313rev-008 | Пумпа камшт со воден канал и резервоар (кобила) | Идрија | 1.61 ha | 45°59′56″N 14°01′51″E / 45.998889° СГШ; 14.030833° ИГД |
1313rev-009 | Резервоар за вода | Идрија | 0.71 ha | 46°01′04″N 13°56′22″E / 46.017778° СГШ; 13.939444° ИГД |
1313rev-010 | Идриска лагуна | Идрија | 1.21 ha | 46°00′10″N 13°55′12″E / 46.002778° СГШ; 13.920000° ИГД |
1313rev-011 | Резервоар путрих на реката Белца | Идрија | 0.49 ha | 45°58′34″N 13°56′01″E / 45.976111° СГШ; 13.933611° ИГД |
1313rev-012 | Резервоар брус на реката Белца | Идрија | 2.49 ha | 45°58′13″N 13°57′08″E / 45.970278° СГШ; 13.952222° ИГД |
Наводи
[уреди | уреди извор]- ↑ 1,0 1,1 Heritage of Mercury. Almadén and Idrija - UNESCO World Heritage Centre
- ↑ „Mining Park“. Tourist Office of Rios EVA Mancomunidad. Архивирано од изворникот на 2017-03-06. Посетено на 10 July 2016.
- ↑ „Retamar Castle“. Tourist Office of Rios EVA Mancomunidad. Архивирано од изворникот на 2017-03-06. Посетено на 10 July 2016.
- ↑ „Bullring“. Tourist office of Rios EVA Mancomunidad. Архивирано од изворникот на 2017-03-06. Посетено на 10 July 2016.
- ↑ Občina Idrija - Dediščina živega srebra Архивирано на 27 јуни 2012 г.
- ↑ Rudnik živega srebra Idrija zapisan na Unescov seznam :: Prvi interaktivni multimedijski portal, MMC RTV Slovenija
- ↑ Fuente: Unesco