Прејди на содржината

Балкански Полуостров

Од Википедија — слободната енциклопедија
(Пренасочено од Балканот)
Географски граници според линијата Сава-Купа

Балканскиот Полуостров или само Балкан — полуостров во Европа и културен и геополитички европски регион. Балканскиот Полуостров опфаќа територија од околу 550.000 км2 и има жители од околу 55 милиони луѓе. Името на полуостровот е од турско потекло или поточно од турскиот збор „Balkan“ што значи „ланец пошумени шуми“[1] Географските граници на Балканскиот Полуостров варираат во зависност кои параметри се сметаат, но најчесто се сметаат водните површини ко�� го заобиколуваат полуостровот како што се Црно Море, Егејско Море, Јадранско Море и реките Сава и Дунав. Како и географските, така и политичките граници на полуостровот варираат во зависност од тоа како се земаат предвид, односно врз основа на географската положба на земјите или нивната политичка соработка. Балканскиот Полуостров е познат и под терминот Југоисточна Европа.

Географија

[уреди | уреди извор]

Од географска гледна точка полуостровот на север најчесто е дефиниран со границата: Кварнерски Залив - реката Купа - реката Сава - реката Дунав, но се среќаваат и други дефиниции за северната граница кои оваа линија ја поместуваат посеверно. Од исток, запад и југ Полуостровот е обиколен со вода. Највисок врв е Мусала во Рила (Бугарија), втор - Митикас во Олимп (Грција), трети - Вихрен во Пирин (Бугарија)

Политичка поделба

[уреди | уреди извор]
Политичка карта на Балканот.

Држави кои се целосно на Балканскиот Полуостров:

Држави кои во поголем дел се на Балканскиот Полуостров:

Држави кои се скоро надвор од Балканскиот Полуостров:

Демографија

[уреди | уреди извор]

Населението на Балканскиот Полуостров според држави е:

Држава Население
 Албанија 2.876.591[2]
 Босна и Херцеговина 4.613.414[3]
 Бугарија 7.928.901[4]
 Хрватска 4.489.409[5]
 Грција 11.257.285[6]
 Косово 1.733.872[7]
 Италија 236.520 во покраината Трст[8]
 Македонија 2.103.721[9]
 Црна Гора 620.145[10]
 Романија 971.643[11] во Добруџа
 Србија 7.334.935[12]
 Словенија 2.038.733[13]
 Турција 10.691.518[14] во европскиот дел на Турција
Забелешка: Голем дел од териториите на Хрватска и Словенија не се дел од Балканот, но во оваа табела целокупното население на овие држави е вклучено.

Балканот како тема во уметноста и во популарната култура

[уреди | уреди извор]

Балканот како тема во книжевноста

[уреди | уреди извор]

Балканот како мотив во музиката

[уреди | уреди извор]
  • „Балкан“ - песна на рок-групата „Азра“ од 1980 година.[20]
  • „Балкан Бој“ (Balkan Boj) - песна на црногорскиот музичар Рамбо Амадеус од 1989 година.[21]
  • „Балкан“ - песна на македонската енто-група „Dragan Dautovski Quartet“.[22]
  • „Хотел Балкан“ - песна на српскиот поп-пејач Здраво Чолиќ.[23]
  1. "Balkan.". Encarta World English Dictionary. Microsoft Corporation. Архивирано од изворникот на 2009-04-12. Посетено на 2008-03-31. Занемарен непознатиот параметар |deadurl= (help)
  2. „Anketa e Matjes së Nivelit të Jetesës 2008“. Архивирано од изворникот на 2019-02-10. Посетено на 2010-08-31.
  3. „CIA World Factbook“. Архивирано од изворникот на 2018-03-15. Посетено на 2010-08-31.
  4. „Population by districts and ethnic group as of 1.03.2001“. Посетено на 2009-08-19.
  5. „CIA World Factbook: Croatia“. Central Intelligence Agency, United States. 2009-02-24. Архивирано од изворникот на 2020-05-15. Посетено на 2009-02-25.
  6. „Total population“. Eurostat. 2009-01-01. Посетено на 2009-08-02.
  7. „Statistical office of Kosovo“. Ks-gov.net. Архивирано од изворникот на 2010-04-05. Посетено на 2010-04-17.
  8. Италијански попис од 2009
  9. „State Statistical Office, Republic of Macedonia“. Stat.gov.mk. Архивирано од изворникот на 2004-12-16. Посетено на 2010-04-17.
  10. „Official results of the 2003 Montenegrin census“. Архивирано од изворникот на 2008-11-18. Посетено на 2010-08-31.
  11. 715.151 Констанца (округ) и 256.492 луѓе во Тулчеа (округ), Recenseamant.ro
  12. 2009 estimate by „The Statistical Office of the Republic of Serbia“. Архивирано од изворникот на 2015-02-03. Посетено на 2010-04-23.
  13. „Population, Slovenia, 31 March 2009“. Statistical Office of the Republic of Slovenia. 2009-07-31. Архивирано од изворникот на 2010-01-07. Посетено на 2010-04-23.
  14. Turkish Statistical Institute. „2009 Census, population by provinces and districts“. Turkish Statistical Institute. Архивирано од изворникот на 2012-10-10. Посетено на 2010-08-31.
  15. Магор, Каталог 2015. Скопје, 2015, стр. 17.
  16. Магор, Каталог 2015. Скопје, 2015, стр. 23.
  17. Miodrag Pavlović, Izabrane pesme. Beograd: Rad, 1979, стр. 67.
  18. Славко Јаневски, Евангелие по Итар Пејо. Скопје: Кочо Рацин, 1966, стр. 30.
  19. D. Maksimović, Pesme. Beograd: Rad, 1964, str. 99-100.
  20. Terapija.net, Azra: Diskografija 1980-1983 (посетено на 10.1.2016)
  21. DISCOGS, Rambo Amadeus ‎– Hoćemo Gusle! (пристапено на 25.8.2019)
  22. Dragan Dautovski Quartet, The Path of the Sun. Dragan Dautovski - DDQ Music, DDQM 002, 2008.
  23. Zdravko Čolić, Sarajevo Koševo 2010 / Live, AZ PR Productions.

Користена литература

[уреди | уреди извор]
  • Banac, Ivo (1992). „Historiography of the Countries of Eastern Europe: Yugoslavia“ (fee required). American Historical Review. University of Chicago Press. 97 (4): 1084–1104. doi:10.2307/2165494. ISSN 0002-8762. JSTOR 2165494. Посетено на 2008-06-19.
  • Banac, Ivo (1984). The National Question in Yugoslavia: Origins, History, Politics. Ithaca, N.Y.: Cornell University Press. ISBN 978-0-8014-9493-2.
  • Carter, Francis W., ed. An Historical Geography of the Balkans Academic Press, 1977.
  • Dvornik, Francis. The Slavs in European History and Civilization Rutgers University Press, 1962.
  • Fine, John V. A., Jr. The Early Medieval Balkans: A Critical Survey from the Sixth to the Late Twelfth Century [1983]; The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest. Ann Arbor: University of Michigan Press, [1987].
  • Jelavich, Barbara (1983-07-29). History of the Balkans. Cambridge University Press.
  • Jelavich, Charles and Jelavich, Barbara, eds. (1963). The Balkans In Transition: Essays on the Development of Balkan Life and Politics Since the Eighteenth Century. University of California Press.CS1-одржување: излишен текст: список на автори (link)
  • Kitsikis, Dimitri (2008). La montée du national-bolchevisme dans les Balkans. Le retour à la Serbie de 1830. Paris: Avatar.
  • Lampe, John R., and Marvin R. Jackson; Balkan Economic History, 1550–1950: From Imperial Borderlands to Developing Nations Indiana University Press, 1982
  • Király, Béla K., ed. East Central European Society in the Era of Revolutions, 1775–1856. 1984
  • Komlos, John (1990-10-15). Economic Development in the Habsburg Monarchy and in the Successor States. East European Monographs #28. East European Monographs. ISBN 978-0-88033-177-7.
  • Mazower, Mark (2000). The Balkans: A Short History. Modern Library Chronicles. New York: Random House. ISBN 0-679-64087-8.