Планково време

Планково време (t_P) — единица за време од системот на природни единици наречени Планкови единици. Го претставува времето што ѝ е потребно на светлината во вакуум да пропатува растојание од 1 Планкова должина.^[1] Единицата го носи името на нејзиниот изумител, германскиот физичар Макс Планк (1858-1947).

Планковото време се дефинира како:^[2]

${\displaystyle t_{\mathrm {P} }\equiv {\sqrt {\frac {\hbar G}{c^{5}}}}\approx 5{,}391\,16(13)\cdot 10^{-44}\,{\mbox{s}}}$

каде:

${\displaystyle \hbar =h/2\pi }$ е намалената Планкова константа (понекогаш во дефиницијата се користи ${\displaystyle h}$ наместо ${\displaystyle \hbar }$^[1])

G = гравитациска константа

c = брзина на светлината во вакуум

${\displaystyle {\mbox{s}}}$ е единицата за време во SI-системот — секундата.

Двете цифри во заграда ја претставуваат стандардната грешка на проценетата вредност.

Едно Планково време е времето што му е потребно на еден фотон што се движи со брзина на светлината да помине растојание од една Планкова должина. Во теорија, ова е најмалата возможна мерка за време,^[3] приближно 10⁻⁴³ секунди. Во рамките на законитостите на физиката (според денешното сфаќање), времетраењата помали од едно Планково време не можат да се измерат, и во тој интервал не е можно да се забележи никаква промена.

Најмалиот непосредно измерен временски интервал изнесува 12 атосекунди (12 ⋅ 10⁻¹⁸ секунди),^[4] околу 10²⁴ пати поголем од Планковото време.

Оваа единица му припаѓа на полето на математичката физика познато како димензионална анализа, кое се занимава со изучување на мерните единици и физичките константи. Планковото време е комбинација од гравтициската константа G, константата на релативноста c и квантната константа h каде која добиваме константа со единици за време. Кај случувањата во време t што траат пократко од Планковото време, бездиомензионалната величина t_P / t е поголема од еден. Димензионалната анализа укажува на тоа дека под овие околности ефектите на квантната механика и гравитацијата би играле значајна улога, со што се јавува потреба од квантна гравитација. Сите научни опити и човекови искуства се случуваат во текот на милијарди милијарди Планкови времиња, па затоа настаните со Планково времетраење се мошне тешки за откривање.

• Величински редови (време)
• Хронон

п р у Време Клучни концепти Минато Историја Длабоко време Сегашност Иднина Футурологија Вечност Расправи за вечноста Вечно повторување Бесмртност  Временски портал Мерење и стандарди Хронометрија UTC UT TAI Единица за време Планково време Секунда Минута Час Ден Недела Месец Година Деценија Век Милениум Тропска година Ѕвездена година Мерен систем Часовен појас 12-часовен часовник 24-часовен часовник Летно сметање на времето Сончево време Ѕвездено време Метричко време Децимално време Хексадецимално време Календари Грегоријански календар Јулијански календар Еврејски календар Исламски календар Месечев календар Шамси Хиџри календар Мајански календар Интеркалационо правило Престапна секунда Престапна година Часовници Астрариум Историја на временски направи Хорологија Поморски часовник Сончев часовник Воден часовник Атомски часовник Квантен часовник Хронологија / историја / археологија / геологија Астрономска хронологија  /  Календарска ера Летопис Временска оска Периодизација Година на владеење голема историја  /  Методи за старост methodologies  /  Геолошко време Геохронологија Геолошка историја Длабоко време Еон Ера Период Епоха Старост Хрон Религија и митологија Време на сон Кала Калачакра Пророштво Временски и судбински божества Тркало на времето Философија А-серии и Б-серии Б-теорија за времето Причиност Времетраење Издржливост Вечно повторување Вечност Настан Постојаност Сегашност Крај на времето Временски делови Неверојатноста на времето Физика Апсолутно време и простор Временска оска Хронон Координатно време Замислено време Планкова епоха Планково време Соодветно време Чекор Време-простор Теорија за релативноста Временска дилатација Гравитациско временско скусување Временска област Т-симетрија Биологија / психологија / социологија / економија / сметководство / раководење Хронобиологија Циркадијански ритамs  /  Ментална хронометрија Благоверна сегашност Восприемање на времето  /  Временска дисциплина  /  Истражување на употребата на времето Временска вредност на парите Временски заснована валута Временско банкарство Термин  /  Сметководствен период Фискална година  /  Раководење со времето Точност Прокрастинација Временски часовник Временски картон Поврзани теми Carpe diem Часовна позиција Простор Системско време Tempus fugit Временска капсула Сложеност на времето Временски потпис Патување низ времето