Преглед на кодот на Упад во Собранието на Македонија (2017)

← Упад во Собранието на Македонија (2017)
Немате дозвола за уредување на оваа страница, од следниве причини:
Оваа страница моментално е делумно заштитена и може да ја уредуваат само докажани зачленети корисници.
Делумното заштитување на страниците понекогаш е неопходна мерка за спречување на вандализам на страници со голема посетеност. Повеќето статии може да ги уредува секој.
Причината за заштитата може да се најде во дневникот на заштитувања.
Ако имате корисничка сметка, најпрвин најавете се. Ако сè уште немате создадено сметка, зачленете се; по некое време ќе можете и Вие да уредувате делумно заштитени страници.
Ако забележавте грешка, или имате предлог за едноставна промена, почнете нов поднаслов на страницата за разговор и објаснете што сакате да промените. Понатаму некој утврден корисник ќе се погрижи за промената за Вас.
Можете да побарате да се отстрани заштитата на страницата преку почнување на нов поднаслов на огласната табла за администратори и кратко објаснување на причините поради кои го давате барањето.
Вашата IP-адреса се наоѓа во опсег блокиран на сите Викимедиини викија.
Блокот го зададе ‪EPIC‬. Наведената причина гласи Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected.
- Почнува: 09:48, 2 јули 2024
- Истекува: 09:48, 2 јули 2025
Вашата тековна IP-адреса е 206.189.44.186. Блокираниот опсег е 206.189.32.0/20.
Вклучете ги сите горенаведени поединости кога се обраќате. Ако сметате дека сте блокирани по грешка, дополнителни информации и напатствија ќе најдете во глобалното правило Без отворени застапници.
Во спротивно, за да поразговарате за блокот, поднесете барање за разгледување на Мета. Можете и да пишете во VRT-редицата на надзорниците на stewards@wikimedia.org, притоа вклучувајќи ги сите гореспоменати поединости.
Можете да го погледнете и копирате кодот на оваа страница.
{{Infobox civil conflict
| title            = Упад во Собранието на Македонија
| partof           = [[Политичка криза во Македонија (2015-2016)|политичката криза во Македонија]]
| image            =
| caption          = Инаугурацијата на [[Талат Џафери]] била неколку минути пред упадот на толпата во Собранието.
| date             = 27 април 2017
| place            = [[Собрание на Република Македонија]]
| coordinates      = 
| causes           = * избор на [[претседател на Собранието на Македонија]]
| goals            = *спречување избор на претседател на Собранието
*барање предвремени парламентарни избори
| methods          = *насилство во Собранието
*улични протести и немири
| status           = 
| result           = * избор на [[Талат Џафери]] за собраниски претседател
* претепани неколку пратеници кои завршиле во болница
| side1            = 
*[[Податотека:ВМРО-ДПМНЕ-Лого.svg|20px]][[ВМРО-ДПМНЕ]]
*[[Податотека:Знаме на граѓанска иницијатива „Илинден 4“.png|20px]] [[Илинден 4]]
*[[Биро за јавна безбедност|Параполиција од БЈБ]]
| side2            = 
*[[Податотека:Logo of the SDUM.jpg|20px]] [[СДСМ]]
*[[Податотека:DUI.png|20px]] [[ДУИ]]
*[[Податотека:AA.jpg|20px]] [[Алијанса за Албанците|АА]]
| side3            = 
| leadfigures1     = [[Никола Груевски]]<br>[[Трајко Вељаноски]]<br>[[Митко Чавков]]
| leadfigures2     = [[Зоран Заев]]<br>[[Талат Џафери]]<br>[[Зијадин Села]]
| leadfigures3     = 
| howmany1         = 
| howmany2         = 
| howmany3         = 
| casualties1      = 
| casualties2      = 
| casualties3      = 
| fatalities       =
| injuries         =
| arrests          =
| detentions       =
| charged          =
| fined            =
| casualties_label = 
| notes            = 
| sidebox          = 
}}

'''Упад во Собранието на Македонија''' (познат и како „'''Крвавиот четврток'''“) — насилен инцидент кој се случил на 27 април 2017 година кога околу 300 лица од здружението „[[За заедничка Македонија]]“ упаднале во [[Собранието на Република Македонија]] со цел да го спречат изборот на [[Талат Џафери]] за [[претседател на Собранието на Македонија]]. И покрај упадот и насилството, Џафери бил избран за претседател на Собранието, а неговиот избор бил признат од [[САД]], [[Европската Унија]], како и од меѓународната заедница освен [[Русија]]. Два дена по настанот, полицијата привела неколкумина учесници во нападот на Собранието. Помеѓу напаѓачите имало вработени во полицијата и армијата, како и поранешни затвореници осудени за тешки кривични дела.

Упадот се случил во 19 часот кога маскирани лица биле пропуштени од собраниското обезбедување и упаднале во салата за новинари каде конференција за печат држел новоизбраниот претседател Џафери. Насилниците физички ги нападнале пратениците и новинарите, а со тешки телесни повреди се здобиле [[Зоран Заев]] и [[Зијадин Села]], предводници на [[СДСМ]] и [[Алијанса за Албанците]], две партии од парламентарното мнозинство. Полицијата реагирала три часа по упадот, а министерот на [[МВР]] [[Агим Нухиу]] и очевидци на настанот се сомневале дека директорот на [[БЈБ]] [[Митко Чавков]] намерно ја попречувал полициската интервенција. Пратеникот и водач на [[ВМРО-ДПМНЕ]] [[Никола Груевски]], кој повикал на улични протести, бил во [[Виена]] за време на упадот.

Нападот врз македонското Собрание било кулминацијата на [[Политичка криза во Македонија (2015-2016)|двегодишната политичка криза]] која завршила со формирање [[Влада на Македонија од 2017|влада предводена од Заев]] еден месец подоцна. Поради очигледните пропусти на полицијата и нивна вмешаност во упадот, од работа биле суспендирани дваесетина полициски службеници и била покрената дисциплинска постапка против четириесетина други. Лицата кои тепале пратеници и новинари биле обвинети за учество во толпа и поминале со условни пресуди. Немало мерки против пратениците од ВМРО-ДПМНЕ кои ги отвориле вратите на Собранието и овозможиле насилниците да влезат. Во упадот учествувал и српски разузнавач, а според неделникот ''[[Фокус (списание)|Фокус]]'' постоело сценарио за прогласување вонредна состојба во државата.

==Заднина==
Исходот од [[Македонски парламентарни избори (2016)|Парламентарните избори во 2016 година]] дал приближно еднаков број на пратеници помеѓу двете најголеми политички партии во Македонија, [[СДСМ]] и [[ВМРО-ДПМНЕ]]. На 9 јануари 2017 година претседателот [[Ѓорге Иванов]] му дал мандат за составување на влада на [[Никола Груевски]], водач на ВМРО-ДПМНЕ.<ref>{{нмс|title=Иванов му го даде мандатот на Груевски, тече рокот од 20 дена за формирање влада|url=http://meta.mk/ivanov-mu-go-dade-mandatot-na-gruevski-teche-rokot-od-20-dena-za-formirane-vlada/|work=Мета|date=9 јануари 2017|accessdate=28 април 2017}}</ref> Груевски не успеал во законски предвидениот рок од 20 дена да ја обнови коалицијата со [[ДУИ]] и да формира влада, по што мандатот истекол.<ref>{{нмс|title=Груевски не успеа да формира влада|url=http://tera.mk/gruevski-ne-uspea-da-formira-vlada/|work=Тера|date=30 јануари 2017|accessdate=28 април 2017|archive-date=2020-11-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20201124040450/https://tera.mk/gruevski-ne-uspea-da-formira-vlada/|url-status=dead}}</ref> По ова, водачот на СДСМ [[Зоран Заев]] влегол во преговори со ДУИ за формирање ново парламентарно мнозинство.<ref>{{нмс|title=Заев спрема документи за преговори со Ахмети|url=http://fokus.mk/zaev-sprema-dokumenti-za-pregovori-so-ahmeti/|work=Фокус|date=10 февруари 2017|accessdate=28 април 2017}}</ref> Мнозинство било договорено помеѓу партиите СДСМ, ДУИ, [[Движење Беса|Беса]] и [[Алијанса за Албанците]] по што Заев со 67 пратенички потписи на 1 март побарал мандат од Иванов за состав на нова влада. Иванов го одбил барањето на Заев со изговор дека прво требало да се избере [[претседател на Собранието на Македонија|претседател на Собранието]] кој би го известил дека постои парламентарно мнозинство. Другата причина на Иванов била [[За заедничка Македонија#Позадина|декларацијата]] на дел од албанските политички партии во Македонија со која се бара поширока употреба на албанскиот јазик во земјата.<ref>{{нмс|title=Иванов не му го дава мандатот на Заев|url=http://www.dw.com/mk/%D0%B8%D0%B2%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B2-%D0%BD%D0%B5-%D0%BC%D1%83-%D0%B3%D0%BE-%D0%B4%D0%B0%D0%B2%D0%B0-%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%82%D0%BE%D1%82-%D0%BD%D0%B0-%D0%B7%D0%B0%D0%B5%D0%B2/a-37770673|work=Дојче Веле|date=1 март 2017|accessdate=28 април 2017}}</ref>

По најавата на Заев за мирно примопредавање на власта, Груевски во телевизиско интервју го обвинил претседателот на СДСМ дека ја загрозува унитарноста на државата и го повикал партиското членство на протести.<ref>{{нмс|title=Сезона на протести: Од Тврдокорни до „За заедничка Македонија“|url=http://www.dw.com/mk/%D1%81%D0%B5%D0%B7%D0%BE%D0%BD%D0%B0-%D0%BD%D0%B0-%D0%BF%D1%80%D0%BE%D1%82%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%B8-%D0%BE%D0%B4-%D1%82%D0%B2%D1%80%D0%B4%D0%BE%D0%BA%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%B8-%D0%B4%D0%BE-%D0%B7%D0%B0-%D0%B7%D0%B0%D0%B5%D0%B4%D0%BD%D0%B8%D1%87%D0%BA%D0%B0-%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0/a-38102084|work=Дојче Веле|date=24 март 2017|accessdate=28 април 2017}}</ref> Протестите започнале на 27 февруари под името „[[За заедничка Македонија]]“ организирани од колумнистот [[Богдан Илиевски]] и режисерот [[Борис Дамовски]], кои барале отфрлање на декларацијата на албанските политички партии.<ref>{{нмс|title=„За заедничка Македонија“ се против албанската платформа|url=http://lokalno.mk/za-zaednichka-makedonija-se-protiv-albanskata-platforma-i-prodolzhuvaat-so-protesti/|work=Локално|date=6 март 2017|accessdate=28 април 2017}}</ref> Истовремено се основале 22 организации именувани како „патриотски здруженија“ кои најавиле дека со секакви насилни и ненасилни средства ќе ги спречат „обидите за рушење на Република Македонија“.<ref>{{нмс|title=Се обединија патриотските здруженија: Подготвени сме со сите средства да ја браниме татковината!|url=http://kurir.mk/makedonija/vesti/se-obedinija-patriotskite-zdruzhenija-podgotveni-sme-so-site-sredstva-da-ja-branime-tatkovinata-foto/|work=Курир|date=6 април 2017|accessdate=28 април 2017|archive-date=2017-06-16|archive-url=https://web.archive.org/web/20170616221036/http://kurir.mk/makedonija/vesti/se-obedinija-patriotskite-zdruzhenija-podgotveni-sme-so-site-sredstva-da-ja-branime-tatkovinata-foto/|url-status=dead}}</ref> По згради и објекти во неколку градови биле излепени пропагандни листови во форма на потерници на кои пратениците од СДСМ „се бараат за предавство“.<ref>{{нмс|title=„Потерници“ по челниците на СДСМ|url=http://www.telma.com.mk/vesti/poternici-po-chelnicite-na-sdsm|work=Телма|date=15 март 2017|accessdate=25 јули 2017}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://meta.mk/poternitsite-za-pratenitsite-na-sdsm-po-urnek-na-poternitsite-za-obama-i-za-kenedi/|title=„Потерниците“ за пратениците на СДСМ по урнек на „потерниците“ за Обама и за Кенеди|last=|first=|date=15 март 2017|work=Новинска агенција „Мета“|archive-url=|archive-date=|dead-url=|accessdate=23 јули 2020}}</ref> Собранието ја продолжило основачката седница во март, откако на првата седница од 30 декември 2016 година не бил избран собраниски претседател поради непостоење на мнозинство од 61 пратеник.<ref>{{нмс|title=Во Собранието 20. продолжение на конститутивната седница|url=http://www.utrinski.mk/default.asp?ItemID=765BA776993EA647BF2FC4AC01A0F1CE|work=Утрински|date=27 април 2017|accessdate=28 април 2017|archive-date=2017-04-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20170427112326/http://www.utrinski.mk/default.asp?ItemID=765BA776993EA647BF2FC4AC01A0F1CE|url-status=dead}}</ref> Пратениците од ВМРО-ДПМНЕ со низа јавувања за збор, реплики, контра-реплики и процедурални забелешки го блокирале изборот на Комисијата за избори и именувања, која требало да го предложи новиот собраниски претседател.<ref>{{нмс|title=Нов претседател или нови опструкции|url=http://24vesti.mk/nov-pretsedatel-ili-novi-opstrukcii|work=24 Вести|date=24 март 2017|accessdate=28 април 2017}}</ref> Собраниските седници течеле паралелно со протестите на „За заедничка Македонија“. На еден таков собир [[Саво Климовски]] се заканил дека „гневот на народот се собира, а растојанието до Собрaнието е само 20 метри“.<ref>{{нмс|title=Георгиевски и Климовски се придружија на протестот: Растојанието до Собранието е само 20 метри|url=http://24vesti.com.mk/georgievski-i-klimovski-se-pridruzhija-na-protestot-rastojanieto-do-sobranieto-e-samo-20-metri|work=24 Вести|date=31 март 2017|accessdate=27 јули 2017}}</ref>

==Упад во Собранието==
Упадот во Собранието започнал на 27 април во 19 часот. По завршување на собраниската седница во 18 часот со која претседавал претседателот од претходниот собраниски состав [[Трајко Вељаноски]], пратениците од парламентарното мнозинство останале во пленарната сала да изберат нов собраниски претседател.<ref>{{нмс|title=Насилството запре, демонстранти ќе спијат пред Собрание|url=http://www.dw.com/mk/%D0%BD%D0%B0%D1%81%D0%B8%D0%BB%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE%D1%82%D0%BE-%D0%B7%D0%B0%D0%BF%D1%80%D0%B5-%D0%B4%D0%B5%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%82%D0%B8-%D1%9C%D0%B5-%D1%81%D0%BF%D0%B8%D1%98%D0%B0%D1%82-%D0%BF%D1%80%D0%B5%D0%B4-%D1%81%D0%BE%D0%B1%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B8%D0%B5/a-38619042|work=Дојче Веле|date=27 април 2017|accessdate=28 април 2017}}</ref> [[Ферид Мухиќ]] како најстар пратеник од присутните претседавал со седницата на која го именувал пратеникот [[Горан Мисовски]] за негов заменик. Мисовски продолжил да ја води процедурата, а за нов претседател на Собранието бил изгласан [[Талат Џафери]] од ДУИ. За време на давањето свечена заклетва на Џафери, пратениците од ВМРО-ДПМНЕ извикувале дека тоа е пуч.<ref>{{нмс|title=Талат Џафери изгласан за претседател на Собранието|url=http://fokus.mk/talat-dhaferi-izglasan-za-pretsedatel-na-sobranieto/|work=Фокус|date=27 април 2017|accessdate=28 април 2017}}</ref>

Додека траела конференцијата за печат на новиот собраниски претседател во една од конференциските сали, луѓе од протестот на „За заедничка Македонија“ кои во тој момент протестирале пред Собрание, насилно влегле во парламентот за физички да се пресметаат со пратениците.<ref>{{нмс|title=Хаос во Парламентот, демонстрантите ги раскрвавеа Заев и Манчевски|url=http://www.plusinfo.mk/vest/113115/haos-vo-parlamentot-demonstrantite-gi-raskrvavea-zaev-i-mancevski-video|work=Плусинфо|date=27 април 2017|accessdate=28 април 2017}}</ref> Полиција во тој момент немало, па демонстрантите лесно го совладале собраниското обезбедување.<ref>{{нмс|title=Крвава ноќ во Собранието|url=http://sdk.mk/index.php/naslovna/krvava-nok-vo-sobranieto-eu-sad-go-priznaa-talat/|work=Сакам Да Кажам|date=28 април 2017|accessdate=28 април 2017}}{{Мртва_врска|date=August 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> Маскирани лица со фантомки влегле во салата за печат и ги нападнале присутните пратеници и новинари. Пратеникот од Алијанса за Албанците [[Зијадин Села]] паднал во бессознание од ударите, по што насилниците го влечеле по под и го шутирале. Села завршил во болница со скршеници и нагмечување на мозокот, но бил надвор од животна опасност.<ref>{{нмс|title=Зијадин Села повреден и влечен од демонстрантите|url=http://www.libertas.mk/zijadin-sela-povreden-i-vlechen-od-demonstrantite/|work=Либертас|date=27 април 2017|accessdate=28 април 2017}}{{Мртва_врска|date=November 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> Со видливи телесни повреди и крв по лицето биле и пратениците на СДСМ, меѓу кои Заев, [[Оливер Спасовски]], [[Љупчо Николовски]], [[Дамјан Манчевски]] и [[Максим Димитриевски]].<ref>{{нмс|title=Раскрвавени се Заев, Манчевски, Спасовски, полицијата нигде ја нема|url=http://centarnews.net/HQ/mk/index.php/news/mk/item/51534-raskrvaveni-se-zaev-spasovski-dimitrievski-policijata-nigde-ja-nema|work=CentarNews|date=27 април 2017|accessdate=28 април 2017}}</ref> Тие биле удирани со држачи за камера по глава и врз нив било фрлано со маси и столици од просторијата.<ref>{{нмс|title=Насилниците удирале со желез��и шипки врз секој што им се нашол на патот|url=http://makfax.com.mk/makedonija/politika/%D0%BD%D0%B0%D1%81%D0%B8%D0%BB%D0%BD%D0%B8%D1%86%D0%B8%D1%82%D0%B5-%D1%83%D0%B4%D0%B8%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B5-%D1%81%D0%BE-%D0%B6%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%B7%D0%BD%D0%B8-%D1%88%D0%B8%D0%BF%D0%BA%D0%B8/|work=Макфакс|date=27 април 2017|accessdate=5 мај 2017}}</ref> Според новинарите кои биле присутни во Собранието, хулиганите правеле ортоми од каблите на камерите со цел да ги задават пратениците.<ref>{{нмс|title=Насилниците правеле ортоми, сакале да ги задават пратениците?|url=http://fokus.mk/nasilnitsite-pravele-ortomi-sakale-da-gi-zadavat-pratenitsite/|work=Фокус|date=28 април 2017|accessdate=28 април 2017}}</ref> Од пратениците на ВМРО-ДПМНЕ единствено [[Владимир Ѓорчев]] се истакнал во обид да ги одбрани нападнатите колеги, за што Заев подоцна јавно му заблагодарил.<ref>{{нмс|title=Хаос во Собранието - народот упадна во Собранието|url=http://www.alfa.mk/News.aspx?ID=120248#.WRB3nlWGMdU|work=Алфа|date=27 април 2017|accessdate=8 мај 2017|archive-date=2017-04-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20170428022028/http://alfa.mk/News.aspx?id=120248#.WRB3nlWGMdU|url-status=dead}}</ref>

Пратениците биле евакуирани од Собранието со оклопни возила во доцните вечерни часови, а полицијата со шок бомби ги растерувала демонстрантите од собраниската зграда.<ref>{{нмс|title=Пратениците евакуирани, ситуацијата се смирува|url=http://prizma.mk/pratenitsite-evakuirani-situatsijata-se-smiruva/|work=Призма|date=27 април 2017|accessdate=28 април 2017}}</ref> Според извештајот на [[МВР]], 70 граѓани, 22 полицајци и тројца пратеници побарале лекарска помош во болниците во [[Скопје]].<ref>{{нмс|title=Собранието празно, повредени над 100 луѓе во насилствата|url=http://www.slobodnaevropa.mk/a/28455977.html|work=Радио Слободна Европа|date=28 април 2017|accessdate=28 април 2017}}</ref> Утредента биле приведени осум лица, но набргу биле пуштени бидејќи за нив не бил побаран притвор.<ref>{{нмс|title=Ослободени се приведените за насилството во Собрание|url=http://www.alsat-m.tv/mk/%D0%BE%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B1%D0%BE%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D0%B8-%D1%81%D0%B5-%D0%BF%D1%80%D0%B8%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%82%D0%B5-%D0%B7%D0%B0-%D0%BD%D0%B0%D1%81%D0%B8%D0%BB%D1%81%D1%82/|work=Алсат М|date=29 април 2017|accessdate=29 април 2017}}</ref>

===Вмешаност на полицијата===
Според Заев и очевидци на настанот, упадот бил смислено сценарио на Груевски и [[Митко Чавков]], директор на [[БЈБ|Бирото за јавна безбедност]] при МВР и член на ВМРО-ДПМНЕ. Заев се сомневал дека, според однесувањето на полицијата, тоа било смислен обид за негово убиство.<ref>{{нмс|title=Заев: Вчера имаше обид за убиство со план и умисла|url=http://novatv.mk/zaev-vchera-imashe-obid-za-ubistvo-so-plan-i-umisla/|work=Нова ТВ|date=28 април 2017|accessdate=28 април 2017}}</ref> Министерот за внатрешни работи [[Агим Нухиу]] од ДУИ најавил оставка поради тоа што не успеал да го спречи упадот и да ги отстрани партиските влијанија во МВР. Нухиу телефонски го барал Чавков да интервенира во Собранието, но Чавков бил недостапен.<ref>{{нмс|title=Нухиу најави смени во МВР, а Чавков вчера се криeл од него|url=http://www.plusinfo.mk/vest/113234/nuhiu-najavi-smeni-vo-mvr-a-cavkov-vcera-se-kriel-od-nego|work=Плусинфо|date=28 април 2017|accessdate=28 април 2017}}</ref> Чавков доцната реакција на полицијата ја правдал со тоа дека протестите биле мирни и дека не очекувал нивна ескалација и насилство. Тој сметал дека вина има и кај пратениците кои избирале претседател кога надвор имало протести.<ref>{{нмс|title=Чавков: Министерот, Заев, Ахмети знаеле дека се подготвува сценарио, но криеја од полицијата|url=http://republika.mk/769606|work=Република|date=1 мај 2017|accessdate=5 мај 2017|archive-date=2017-05-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20170506144251/http://republika.mk/769606|url-status=dead}}</ref> Чавков утредента бил разрешен од челната позиција на оперативниот штаб на МВР.<ref>{{нмс|title=Приведени се 8 лица, Нухиу го смени Чавков од челната позиција на оперативниот штаб на МВР|url=http://meta.mk/privedeni-se-8-litsa-nuhiu-go-smeni-chavkov-od-chelnata-pozitsija-na-operativniot-shtab-na-mvr/|work=Мета|date=28 април 2017|accessdate=28 април 2017}}</ref> Груевски ги оценил сомнежите на Заев како неосновани, бидејќи ако сакале да го убијат напаѓачите би извадиле огнено оружје. Тој сметал дека полицијата професионално се однесувала.<ref>{{нмс|title=Заев: Нападот беше обид за убиство – Груевски:  Да сакале да го убијат, ќе изваделе пиштол|url=http://tv21.tv/mk/?p=126380|work=ТВ 21|date=28 април 2017|accessdate=8 мај 2017}}{{Мртва_врска|date=January 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>

===Лица кои напаѓале===
Дел од лицата кои влегле во зградата на Собранието се поздравувале со пратениците од ВМРО-ДПМНЕ, а неколкумина демонстранти ѝ бакнале рака на пратеничката [[Елизабета Канческа Милевска]].<ref>{{нмс|title=Напаѓач ѝ бацува рака на министерката Бети при упадот во Собранието|url=http://sdk.mk/index.php/makedonija/napagach-batsuva-raka-na-ministerkata-beti-pri-upadot-vo-sobranieto/|work=Сакам Да Кажам|date=30 април 2017|accessdate=30 април 2017|archive-date=2017-05-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20170504100302/http://sdk.mk/index.php/makedonija/napagach-batsuva-raka-na-ministerkata-beti-pri-upadot-vo-sobranieto/|url-status=dead}}</ref> Според безбедносните камери, вратите на Собранието ги отвориле пратениците [[Крсто Мукоски]] и [[Сашо Василевски]], а пратеникот [[Јохан Тарчуловски]] и личното обезбедување на Вељаноски ги упатиле насилниците во салата каде се наоѓале пратениците од СДСМ.<ref>{{нмс|title=Алсат-М го открива сценариото: Пратениците на ВМРО-ДПМНЕ ги насочувале насилниците во Собранието|url=http://www.alsat-m.tv/mk/%D0%B0%D0%BB%D1%81%D0%B0%D1%82-%D0%BC-%D0%B3%D0%BE-%D0%BE%D1%82%D0%BA%D1%80%D0%B8%D0%B2%D0%B0-%D1%81%D1%86%D0%B5%D0%BD%D0%B0%D1%80%D0%B8%D0%BE%D1%82%D0%BE-%D0%BF%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%B8/|work=Алсат М|date=30 април 2017|accessdate=30 април 2017}}</ref> Три дена по упадот во Собрание, Манчевски на прес конференција во седиштето на СДСМ со име и фотографија ги посочил напаѓачите кои ги тепале пратениците. Меѓу нив имало поранешни затвореници осудени за тешки кривични дела, потоа вработени во полицијата, армијата, и државната администрација, како и луѓе блиски до раководството на ВМРО-ДПМНЕ.<ref>{{нмс|title=Манчевски: Криминалци и убијци беа пратени во Собранието|url=http://a1on.mk/archives/733965|work=А1он|date=30 април 2017|accessdate=30 април 2017|archive-date=2017-05-08|archive-url=https://web.archive.org/web/20170508201444/http://a1on.mk/archives/733965|url-status=dead}}</ref>

===Учество на српски агенти===
Во упадот во македонското Собрание учествувал и [[Горан Живаљевиќ]], агент на српската разузнавачка агенција [[БИА]] кој во Скопје престојувал како дипломат и советник во српската амбасада од 2015 година.<ref>{{нмс|title=Српскиот разунавач Живаљевиќ дејствувал вон дипломатските протоколи|url=http://novatv.mk/srpskiot-razunavach-zhivalevik-dejstvuval-von-diplomatskite-protokoli/|work=Нова ТВ|date=26 мај 2017|accessdate=5 јуни 2017}}</ref> Српскиот министер за надворешни работи [[Ивица Дачиќ]] рекол дека присуството на Живаљевиќ било со цел да види дали имало српски државјани во Собранието.<ref>{{нмс|title=Живаљевиќ гледал од блиску или отишол предалеку?|url=http://www.dw.com/mk/%D0%B6%D0%B8%D0%B2%D0%B0%D1%99%D0%B5%D0%B2%D0%B8%D1%9C-%D0%B3%D0%BB%D0%B5%D0%B4%D0%B0%D0%BB-%D0%BE%D0%B4-%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D1%81%D0%BA%D1%83-%D0%B8%D0%BB%D0%B8-%D0%BE%D1%82%D0%B8%D1%88%D0%BE%D0%BB-%D0%BF%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D1%83/a-38987754|work=Дојче Веле|date=26 мај 2017|accessdate=5 јуни 2017}}</ref> Живаљевиќ подолго време бил следен од [[Управа за безбедност и контраразузнавање|УБК]] која утврдила дека тој бил во редовна комуникација со македонскиот пратеник од српска националност [[Иван Стоилковиќ]] и српскиот новинар [[Мирослав Лазански]]. Тројката се здружила за ширење пропаганда во српските медиуми со цел да предизвика политичка нестабилност во Македонија.<ref>{{нмс|title=Српско-руски шпионски игри за “македонско сценарио”- Кој сака криза?|url=http://novatv.mk/srpsko-ruski-shpionski-igri-za-makedonsko-stsenario-koj-saka-kriza-2/|work=Нова ТВ|date=28 мај 2017|accessdate=5 јуни 2017}}</ref> Според британскиот весник ''Гардијан'', оваа тројка работела под инструкции на руските тајни служби и имала задача да спречи влез на Македонија во [[НАТО]].<ref>{{нмс|title=Russia actively stoking discord in Macedonia since 2008, intel files say|url=https://www.theguardian.com/world/2017/jun/04/russia-actively-stoking-discord-in-macedonia-since-2008-intel-files-say-leak-kremlin-balkan-nato-west-influence|work=The Guardian|date=4 јуни 2017|accessdate=5 јуни 2017}}</ref> Живаљевиќ во интервју за српските медиуми рекол дека во Собранието бил со дозвола од кабинетот на македонскиот претседател и посочил дека [[Игор Југ]] бил тој кој со огнено оружје требало да го ликвидира Заев.<ref>{{нмс|title=Живаљевиќ: Човекот со амблем на ХОС, Игор Југ, требаше да го убие Заев|url=http://www.libertas.mk/zhivalevik-chovekot-so-amblem-na-hos-igor-jug-trebashe-da-go-ubie-zaev/|work=Либертас|date=12 септември 2017|accessdate=2 октомври 2017}}{{Мртва_врска|date=November 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> Југ бил уапсен на 21 септември во [[Куманово]] и бил притворен поради нелегално поседување оружје и разбојништво.<ref>{{нмс|title=Определен 30-дневен притвор за Игор Југ|url=http://novamakedonija.com.mk/NewsDetail?title=%D0%9E%D0%BF%D1%80%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D0%BB%D0%B5%D0%BD-30%D0%B4%D0%BD%D0%B5%D0%B2%D0%B5%D0%BD-%D0%BF%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B2%D0%BE%D1%80-%D0%B7%D0%B0-%D0%98%D0%B3%D0%BE%D1%80-%D0%88%D1%83%D0%B3&id=514e1eb4-2736-4c9c-9621-e678538db997|work=Нова Македонија|date=29 септември 2017|accessdate=2 октомври 2017}}{{Мртва_врска|date=November 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>

===Пропусти на полицијата===
МВР во јуни изготвило извештај за полициските пропусти при насилството во македонското Собрание. Според новоименуваниот министер [[Оливер Спасовски|Спасовски]], полицијата потфрлила во реакцијата поради партизираноста на челните луѓе во министерството и злоупотребите на службената положба. Од работа биле суспедирани 23 полицајци, а за 45 била покрената дисциплинска постапка.<ref>{{нмс|title=Спасовски - мора да се врати угледот на полицијата|url=https://www.slobodnaevropa.mk/a/28535766.html|work=Радио Слободна Европа|date=8 јуни 2017|accessdate=9 јуни 2017}}</ref> Според извештајот, насилното влегување настанало поради отворање на вратите од пратеници внатре во Собранието, а полициските службеници кои биле задолжени за безбедноста на објектот не презеле никакви дејства да го спречат отворањето. Понатаму се наведува дека раководителот на оперативниот штаб Чавков не издал навремена наредба за повикување на специјалните полициски единици и евакуирање на пратениците.<ref>{{нмс|title=Дел од извештајот на работната група во МВР за настаните од 27 април|url=http://tv21.tv/mk/%D0%B4%D0%B5%D0%BB-%D0%BE%D0%B4-%D0%B8%D0%B7%D0%B2%D0%B5%D1%88%D1%82%D0%B0%D1%98%D0%BE%D1%82-%D0%BD%D0%B0-%D1%80%D0%B0%D0%B1%D0%BE%D1%82%D0%BD%D0%B0%D1%82%D0%B0-%D0%B3%D1%80%D1%83%D0%BF%D0%B0-%D0%B2/|work=ТВ 21|date=8 јуни 2017|accessdate=9 јуни 2017}}{{Мртва_врска|date=November 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>

==Сценарио за воена состојба==
Политичкиот неделник ''[[Фокус (списание)|Фокус]]'' една седмица пред „крвавиот четврток“ објавил статија во која според информации добиени од високи структури во македонската армија, пред [[Велигден]] била организирана посета на воено-инфраструктурните објекти во шумскиот резерват „[[Јасен (резерват)|Јасен]]“ од страна на Иванов и Груевски. Според ''Фокус'', планот на Иванов бил да прогласи воена состојба и да спроведе масовно апсење на „пучисти“ по изборот на собраниски претседател и влада предводена од СДСМ и албанските партии, а како повод би го искористил упадот во Собранието. За време на полициската чистка, државниот врв со семејствата би биле засолнети во „Јасен“.<ref>{{нмс|title=Иванов од „Јасен“ ќе командува со апсење „пучисти“!|url=http://fokus.mk/fokus-express/ivanov-od-jasen-ke-komanduva-so-apsene-puchisti/|work=Фокус|date=20 април 2017|accessdate=12 мај 2017}}</ref> Неколку денови пред насилството во Собрание, Иванов за нов директор на „Јасен“ го поставил [[Оливер Андонов]], поранешен министер и кадар на ВМРО-ДПМНЕ.<ref>{{нмс|title=Андонов и официјално именуван за директор на Јасен|url=https://www.slobodnaevropa.mk/a/28452649.html|work=Радио Слободна Европа|date=26 април 2017|accessdate=12 мај 2017}}</ref> Верноста на ова сценарио ја потврдил Нухиу, кој се сомневал дека полицијата била повлечена и не реагирала бидејќи полицајците биле известени дека претседателот ќе ја извади војската на улица и ќе прогласи воена состојба. Според него, имало обид за бришење на снимките од безбедносните камери во Собранието по наредба на висок началник од [[УБК]], но снимките останале зачувани на резервен диск.<ref>{{нмс|title=Нухиу се сомнева дека во игра за преврат на 27 април била и армијата|url=http://www.mkd.mk/makedonija/politika/nuhiu-se-somneva-deka-vo-igra-za-prevrat-na-27-april-bila-i-armijata|work=МКД|date=12 мај 2017|accessdate=12 мај 2017|archive-date=2017-05-12|archive-url=https://web.archive.org/web/20170512191855/http://www.mkd.mk/makedonija/politika/nuhiu-se-somneva-deka-vo-igra-za-prevrat-na-27-april-bila-i-armijata|url-status=dead}}</ref>

==Реакции за случката==
Министерот Нухиу изјавил дека полицијата потфрлила во справување со толпата и дека ќе бара одговорност за доцната реакција.<ref>{{нмс|title=Нухиу: Ќе барам одговорност за задоцнетата реакција на полицијата|url=http://novamakedonija.com.mk/NewsDetail?title=%D0%9D%D1%83%D1%85%D0%B8%D1%83-%D0%8C%D0%B5-%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BC-%D0%BE%D0%B4%D0%B3%D0%BE%D0%B2%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%BE%D1%81%D1%82-%D0%B7%D0%B0-%D0%B7%D0%B0%D0%B4%D0%BE%D1%86%D0%BD%D0%B5%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%B0-%D1%80%D0%B5%D0%B0%D0%BA%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0-%D0%BD%D0%B0-%D0%BF%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0%D1%82%D0%B0&id=2c817d29-ad10-4de9-8081-ee0abde78851|work=Нова Македонија|date=28 април 2017|accessdate=28 април 2017}}{{Мртва_врска|date=November 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> Пратеникот и водач на ВМРО-ДПМНЕ Груевски, кој за време на упадот во Собранието бил во [[Виена]], ги обвинил СДСМ за инцидентот велејќи дека со тоа сакале да го тргнат вниманието на јавноста од изборот на Џафери за претседател.<ref>{{нмс|title=Груевски ги обвини СДСМ за инцидентот во Собранието|url=http://www.alsat-m.tv/mk/%D0%B3%D1%80%D1%83%D0%B5%D0%B2%D1%81%D0%BA%D0%B8-%D0%B3%D0%B8-%D0%BE%D0%B1%D0%B2%D0%B8%D0%BD%D0%B8-%D1%81%D0%B4%D1%81%D0%BC-%D0%B7%D0%B0-%D0%B8%D0%BD%D1%86%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D1%82%D0%BE%D1%82/|work=Алсат М|date=28 април 2017|accessdate=28 април 2017}}</ref> СДСМ го осудиле насилството и повикале на смиреност, порачувајќи дека насилниците кривично ќе одговараат.<ref>{{нмс|title=СДСМ: Повикуваме на смиреност, насилниците ќе одговараат!|url=http://www.plusinfo.mk/vest/113155/sdsm-povikuvame-na-smirenost-nasilnicite-kje-odgovaraat|work=Плусинфо|date=28 април 2017|accessdate=28 април 2017}}</ref> Од Беса изјавиле дека насилството во Собранието било координирана акција помеѓу полицијата и ВМРО-ДПМНЕ, бидејќи, како што стои во соопштението, полициските службеници дозволиле хулиганите на ВМРО-ДПМНЕ да ја нападнат највисоката законодавна институција.<ref>{{нмс|title=Беса: МВР им дозволи на хулиганите на ВМРО-ДПМНЕ да го нападнат Собранието|url=http://meta.mk/besa-mvr-im-dozvoli-na-huliganite-na-vmro-dpmne-da-go-napadnat-sobranieto/|work=Мета|date=28 април 2017|accessdate=28 април 2017}}</ref> Од Алијанса за Албанците ги повикале Албанците да не наседнуваат на провокации и да останат смирени.<ref>{{нмс|title=Таравари: Села не е во животна опасност, претрпел само мали повреди|url=http://telma.com.mk/vesti/taravari-sela-ne-e-vo-zhivotna-opasnost-pretrpel-samo-mali-povredi|work=Телма|date=28 април 2017|accessdate=28 април 2017}}</ref> Од партијата истакнале дека на тоталитарниот [[фашизам]] на Груевски му дошол крајот, но жалат што цената за тоа ја платиле невини луѓе, меѓу кои и Зијадин Села.<ref>{{нмс|title=На тоталитарниот фашизам на Груевски му дојде крајот|url=http://sdk.mk/index.php/dopisna-mrezha/na-totalitarniot-fashizam-na-gruevski-mu-dojde-krajot-velat-od-partijata-na-pretepaniot-sela/|work=Сакам Да Кажам|date=28 април 2017|accessdate=28 април 2017|archive-date=2017-05-01|archive-url=https://web.archive.org/web/20170501212616/http://sdk.mk/index.php/dopisna-mrezha/na-totalitarniot-fashizam-na-gruevski-mu-dojde-krajot-velat-od-partijata-na-pretepaniot-sela/|url-status=dead}}</ref>

Од движењето „За заедничка Македонија“ рекле дека ја одбраниле демократијата и најавиле дека ќе кампуваат пред Собранието до конечна разврска.<ref>{{нмс|title=Одиме до крај, до конечната разврска, порачуваат граѓаните|url=http://kurir.mk/makedonija/vesti/se-postavuvaat-shatori-pred-sobranieto-odime-do-kraj-do-konechnata-razvrska-porachuvaat-graganite-foto/|work=Курир|date=28 април 2017|accessdate=28 април 2017|archive-date=2017-04-28|archive-url=https://web.archive.org/web/20170428024129/http://kurir.mk/makedonija/vesti/se-postavuvaat-shatori-pred-sobranieto-odime-do-kraj-do-konechnata-razvrska-porachuvaat-graganite-foto/|url-status=dead}}</ref> Претседателот Иванов во неговото обраќање вечерта на 27 април ги повикал претседателите на сите парламентарни партии на средба утредента во неговиот кабинет, но притоа не ги осудил инцидентите.<ref>{{нмс|title=Иванов повика на водачка средба|url=http://plusinfo.mk/vest/113145/ivanov-povika-na-liderska-sredba|work=Плусинфо|date=28 април 2017|accessdate=28 април 2017}}</ref> Заев и претседателот на ДУИ [[Али Ахмети]] ја одбиле поканата со образложение дека Иванов бил дел од кризата и не може да биде нејзино решение.<ref>{{нмс|title=Заев не оди на водачка кај Иванов|url=http://www.libertas.mk/zaev-ne-odi-na-liderska-kaj-ivanov-ochek/|work=Либертас|date=28 април 2017|accessdate=28 април 2017|archive-date=2017-11-24|archive-url=https://web.archive.org/web/20171124194144/http://www.libertas.mk/zaev-ne-odi-na-liderska-kaj-ivanov-ochek/|url-status=dead}}</ref> Горан Ангелов, едно од лицата кои учествувале во линчот на пратениците, преку [[Фејсбук]] побарал амнестија за толпата од Иванов бидејќи тие го спречиле „државниот удар и растурањето на Македонија“.<ref>{{нмс|title=Толпата која нападна и тепаше пратеници бара амнестија од Иванов|url=http://makfax.com.mk/daily-news/%D1%82%D0%BE%D0%BB%D0%BF%D0%B0%D1%82%D0%B0-%D0%BA%D0%BE%D1%98%D0%B0-%D0%BD%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D0%BD%D0%B0-%D0%B8-%D1%82%D0%B5%D0%BF%D0%B0%D1%88%D0%B5-%D0%BF%D1%80%D0%B0%D1%82%D0%B5%D0%BD%D0%B8/|work=Макфакс|date=30 април 2017|accessdate=30 април 2017}}</ref> Џафери изјавил дека ако не било собраниското обезбедување ќе имало жртви, затоа што целта на демонстрантите била елиминација на неколкумина пратеници.<ref>{{нмс|title=Џафери: Да не беше обезбедувањето, ќе имаше жртви|url=http://www.plusinfo.mk/vest/113724/djaferi-da-ne-beshe-obezbeduvanjeto-kje-imashe-zrtvi|work=Курир|date=4 мај 2017|accessdate=4 мај 2017}}</ref>

===Меѓународни реакции===
*{{знаме|EU}} — високиот претставник за надворешна политика на ЕУ [[Федерика Могерини]] и комесарот за проширување [[Јоханес Хан]] го поздравиле изборот на Џафери за претседател на Собранието и го осудиле нападот врз пратениците.<ref>{{нмс|title=ЕУ и САД го поздравија изборот на Џафери за претседател на Собранието|url=http://www.telma.com.mk/vesti/eu-go-pozdravi-izborot-na-dzhaferi-za-pretsedatel-na-sobranieto-i-go-osudi-napadot-vrz|work=Телма|date=28 април 2017|accessdate=28 април 2017}}</ref> Хан рекол дека инцидентот нема да ја загрози иднината на Македонија во ЕУ бидејќи биле нападнати оние пратеници кои се залагаат за европските вредности.<ref>{{нмс|title=Хан: Во Парламент беа нападнати оние кои се за ЕУ|url=http://24vesti.mk/han-vo-parlament-bea-napadnati-onie-koi-se-za-eu|work=24 Вести|date=2 мај 2017|accessdate=4 мај 2017}}</ref>
*{{знаме|USA}} — од американската амбасадата во Македонија изјавиле дека ќе работат со Џафери во поддршка на демократијата и за унапредување на интересите на државата.<ref>{{нмс|title=САД амбасада: Ќе работиме со Талат Џафери за поддршка на демократијата|url=http://novatv.mk/us-ambasada-ke-rabotime-so-talat-dhaferi-za-poddrshka-na-demokratijata/|work=Нова ТВ|date=28 април 2017|accessdate=28 април 2017}}</ref> Американскиот заменик државен секретар за Европа и Евроазија [[Брајан Хојт Ји]] нападот врз пратениците го нарекол кукавички чин и побарал расчистување на инцидентот.<ref>{{нмс|title=Хојт Ји очекува нова реформска влада|url=http://www.slobodnaevropa.mk/a/28462116.html|work=Радио Слободна Европа|date=1 мај 2017|accessdate=1 мај 2017}}</ref>
*{{знаме|Canada}} — премиерот на Канада [[Џастин Трудо]] на 28 април го честитал изборот на Џафери за претседател на Собранието и остро го осудил насилството.<ref>{{нмс|title=И Трудо го осуди нападот на пратениците и го призна Талат|url=http://sdk.mk/index.php/makedonija/trudo-go-osudi-napadot-na-pratenitsite-go-prizna-talat/|work=Сакам Да Кажам|date=28 април 2017|accessdate=28 април 2017|archive-date=2017-05-01|archive-url=https://web.archive.org/web/20170501200632/http://sdk.mk/index.php/makedonija/trudo-go-osudi-napadot-na-pratenitsite-go-prizna-talat/|url-status=dead}}</ref>
*{{знаме|Great Britain}} — британското министерство за надворешни работи ја честитало одлуката на мнозинството пратеници во Македонија и апелирало за мирно предавање на власта и професионално постапување на сите институции, вклучително и полицијата.<ref>{{нмс|title=Полицијата да работи без политичко влијание, апелира Британија по нападот на Собранието|url=http://sdk.mk/index.php/makedonija/politsijata-da-raboti-bez-politichko-vlijanie-apelira-britanija-po-napadot-na-sobranieto/|work=Сакам Да Кажам|date=3 мај 2017|accessdate=3 мај 2017|archive-date=2020-12-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20201205023246/https://sdk.mk/index.php/makedonija/politsijata-da-raboti-bez-politichko-vlijanie-apelira-britanija-po-napadot-na-sobranieto/|url-status=dead}}</ref>
*{{знаме|Germany}} — германскиот министер за надворешни работи [[Зигмар Габриел]] го честитал изборот на собраниски претседател и рекол дека е неприфатливо поранешната владејачка партија да не ги прифаќа изборните резултати и да ги испраќа своите поддржувачи да вршат упад во Собранието и да напаѓаат пратеници.<ref>{{нмс|title=Неприфатливо поранешната владејачка партија да испраќа насилници во Собранието|url=http://sdk.mk/index.php/makedonija/neprifatlivo-e-poraneshnata-vladejachka-partija-da-ispraka-nasilnitsi-vo-sobranieto-poraka-od-ofitsijalen-berlin/|work=Сакам Да Кажам|date=28 април 2017|accessdate=28 април 2017|archive-date=2020-12-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20201205022245/https://sdk.mk/index.php/makedonija/neprifatlivo-e-poraneshnata-vladejachka-partija-da-ispraka-nasilnitsi-vo-sobranieto-poraka-od-ofitsijalen-berlin/|url-status=dead}}</ref> Според германскиот државен министер за Европа [[Михаел Рот]], националистички варвари сакале да ги уништат последните остатоци на демократската култура во Македонија.<ref>{{нмс|title=Рот: Националистички варвари ја уриваат демократијата во Македонија!|url=http://meta.mk/rot-natsionalistichki-varvari-ja-urivaat-demokratijata-vo-makedonija/|work=Мета|date=28 април 2017|accessdate=28 април 2017}}</ref>
*{{знаме|France}} — француското МНР ги осудило насилствата што се случиле во Собранието и повикало на конструктивен политички дијалог.<ref>{{нмс|title=Франција: Употребата на насилство само ќе доведе до зголемување на тензиите|url=http://makfax.com.mk/daily-news/%D1%84%D1%80%D0%B0%D0%BD%D1%86%D0%B8%D1%98%D0%B0-%D1%83%D0%BF%D0%BE%D1%82%D1%80%D0%B5%D0%B1%D0%B0%D1%82%D0%B0-%D0%BD%D0%B0-%D0%BD%D0%B0%D1%81%D0%B8%D0%BB%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE-%D1%81%D0%B0%D0%BC/|work=Макфакс|date=28 април 2017|accessdate=28 април 2017}}</ref>
*{{знаме|Turkey}} — официјална Анкара го осудила насилството и соопштила дека очекува формирање нова влада со почитување на демократските принципи.<ref>{{нмс|title=Анкара очекува формирање нова влада и почитување на демократските принципи во Македонија|url=http://www.libertas.mk/ankara-ochekuva-formirane-nova-vlada-i-pochituvane-na-demokratskite-printsipi-vo-makedonija/|work=Либертас|date=28 април 2017|accessdate=28 април 2017}}{{Мртва_врска|date=November 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>
*{{знаме|Russia}} — руското министерство за надворешни работи изразило поддршка за Груевски и демонстрантите кои упаднале во Собранието, велејќи дека СДСМ преку грубо кршење на процедурите сакале да изберат претседател на Собранието. Според руското МНР, демонстрантите оправдано им се спротивставиле на „натрапниците“.<ref>{{нмс|title=Руско МНР: Демонстрантите им се спротивставија на „натрапниците“|url=http://meta.mk/rusko-mnr-demonstrantite-im-se-sprotivstavija-na-natrapnitsite/|work=Мета|date=28 април 2017|accessdate=28 април 2017}}</ref>
*{{знаме|Vatican}} — [[папа Франциск|папата Франциск]] повикал на молитва за Македонија поради сериозната политичка ситуација во земјата и по насилните случувања во македонскиот парламент на „крвавиот четврток“. Папата повикот за молитва го упатил на [[Плоштад Свети Петар|плоштадот Свети Петар]] во Ватикан, пред околу 10.000 луѓе.<ref>{{нмс|title=Папата со молитва за Македонија по насилствата во парламентот|url=http://novamakedonija.com.mk/NewsDetail?title=%D0%9F%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D1%82%D0%B0-%D1%81%D0%BE-%D0%BC%D0%BE%D0%BB%D0%B8%D1%82%D0%B2%D0%B0-%D0%B7%D0%B0-%D0%9C%D0%B0%D0%BA%D0%B5%D0%B4%D0%BE%D0%BD%D0%B8%D1%98%D0%B0-%D0%BF%D0%BE-%D0%BD%D0%B0%D1%81%D0%B8%D0%BB%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B0%D1%82%D0%B0-%D0%B2%D0%BE-%D0%BF%D0%B0%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D1%82%D0%BE%D1%82&id=58805222-07f2-4a2c-87f7-f4b9c6b810cd|work=Нова Македонија|date=1 мај 2017|accessdate=1 мај 2017}}{{Мртва_врска|date=November 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>
*{{знаме|Serbia}} — српскиот претседател [[Александар Вучиќ]] изразил загриженост за ситуацијата во Македонија и повикал на решавање на проблемите на мирен начин.<ref>{{нмс|title=Соседите вознемирени|url=http://novamakedonija.com.mk/NewsDetail?title=%D0%A1%D0%BE%D1%81%D0%B5%D0%B4%D0%B8%D1%82%D0%B5-%D0%B2%D0%BE%D0%B7%D0%BD%D0%B5%D0%BC%D0%B8%D1%80%D0%B5%D0%BD%D0%B8-&id=12ea5da7-0110-44bc-aa34-7e64f2c220e1|work=Нова Македонија|date=29 април 2017|accessdate=8 мај 2017}}{{Мртва_врска|date=November 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>
*{{знаме|Bulgaria}} — бугарскиот премиер [[Бојко Борисов]] телефонски разговарал со Заев и Груевски, и порачал дека решение е можно само преку почитување на редот и законите.<ref>{{нмс|title=Остри осуди за инцидентите во Собранието од меѓународната заедница|url=http://www.alfa.mk/News.aspx?id=120280#.WRB711WGMdU|work=Алфа|date=28 април 2017|accessdate=8 мај 2017}}{{Мртва_врска|date=November 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>
*{{знаме|Albania}} — албанскиот претседател [[Илир Мета]] му дал поддршка на Џафери за работата во Собранието и порачал кризата да се решава со демократски средства.<ref>{{нмс|title=Илир Мета: Конфликтот во македонското Собрание е политички, а не меѓуетнички|url=http://vecer.mk/makedonija/ilir-meta-konfliktot-vo-makedonskoto-sobranie-e-politichki-a-ne-megjuetnichki|work=Вечер|date=28 април 2017|accessdate=8 мај 2017|archive-date=2017-05-02|archive-url=https://web.archive.org/web/20170502041208/http://vecer.mk/makedonija/ilir-meta-konfliktot-vo-makedonskoto-sobranie-e-politichki-a-ne-megjuetnichki|url-status=dead}}</ref>

==Епилог==
Јавното обвинителство два дена по упадот побарало од МВР да приведе 15-мина учесници во нападот на Собранието меѓу кои и организаторите Илиевски, Дамовски, оперскиот пејач [[Игор Дурловски]] и глумецот [[Владо Јовановски]].<ref>{{нмс|title=Обвинителството на Зврлевски побара од МВР да уапси 15 насилници од нападот во Собранието|url=http://sdk.mk/index.php/makedonija/obvinitelstvoto-pobara-od-mvr-da-uapsi-15-nasilnitsi-od-napadot-vo-sobranieto/|work=Сакам Да Кажам|date=29 април 2017|accessdate=30 април 2017|archive-date=2017-05-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20170504100338/http://sdk.mk/index.php/makedonija/obvinitelstvoto-pobara-od-mvr-da-uapsi-15-nasilnitsi-od-napadot-vo-sobranieto/|url-status=dead}}</ref> Притвор од осум дена им бил одреден на четири лица, додека куќен притвор добил началник од УБК кој учествувал во нередите. Мерки на претпазливост им биле одредени на две лица.<ref>{{нмс|title=Уште една мерка притвор за напаѓачите|url=http://makfax.com.mk/daily-news/%D1%83%D1%88%D1%82%D0%B5-%D0%B5%D0%B4%D0%BD%D0%B0-%D0%BC%D0%B5%D1%80%D0%BA%D0%B0-%D0%BF%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B2%D0%BE%D1%80-%D0%B7%D0%B0-%D0%BD%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D1%93%D0%B0%D1%87%D0%B8%D1%82%D0%B5/|work=Макфакс|date=1 мај 2017|accessdate=8 мај 2017}}</ref> Јавното обвинителство на 8 мај поднело обвинение против девет лица кои учествувале во упадот во Собранието. Обвинителството ги товари дека го сториле кривичното дело „учество во толпа што ќе спречи службено лице во вршење на службено дејствие“ со можност да го преиначи делото доколку најде други докази во текот на постапката.<ref>{{нмс|title=Обвинителен предлог за учество во толпа за деветмина од напаѓачите во Собранието|url=http://sdk.mk/index.php/makedonija/obvinitelen-predlog-za-uchestvo-vo-tolpa-za-devetmina-od-napagachite-vo-sobranieto-samo-dvajtsa-ostanuvaat-vo-pritvor/|work=Сакам Да Кажам|date=8 мај 2017|accessdate=8 мај 2017|archive-date=2020-12-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20201205030532/https://sdk.mk/index.php/makedonija/obvinitelen-predlog-za-uchestvo-vo-tolpa-za-devetmina-od-napagachite-vo-sobranieto-samo-dvajtsa-ostanuvaat-vo-pritvor/|url-status=dead}}</ref> Двајца од напаѓачите на Села биле притворени на 10 мај и биле обвинети за обид за убиство.<ref>{{нмс|title=Притвор за таткото и синот кои ќе одговараат за кривично дело убиство во обид на Зијадин Села|url=http://ako.mk/%D0%BF%D1%80%D0%B8%D1%82%D0%B2%D0%BE%D1%80-%D0%B7%D0%B0-%D1%82%D0%B0%D1%82%D0%BA%D0%BE%D1%82%D0%BE-%D0%B8-%D1%81%D0%B8%D0%BD%D0%BE%D1%82-%D0%BA%D0%BE%D0%B8-%D1%9C%D0%B5-%D0%BE%D0%B4%D0%B3%D0%BE%D0%B2/|work=Ако|date=10 мај 2017|accessdate=11 мај 2017}}</ref> Според Хелсиншкиот комитет за човекови права, во Собранието на 27 април биле сторени 28 кривични дела против животот, телото, слободите и правата на пратениците.<ref>{{нмс|title=28 кривични дела на 27 април|url=http://prizma.mk/28-krivichni-dela-na-27-april/|work=Призма|date=5 мај 2017|accessdate=9 мај 2017}}</ref> Запрашан дали им простил на своите политички противници две седмици по настанот, Заев одговорил: „Јас им простив, но законот не смее да им прости“.<ref>{{нмс|title=Заев: Јас им простив, но законот не смее да прости|url=http://www.plusinfo.mk/vest/114630/zaev-jas-im-prostiv-no-zakonot-ne-smee-da-prosti|work=Плусинфо|date=12 мај 2017|accessdate=12 мај 2017}}</ref>

Американскиот дипломат Брајан Хојт Ји на 30 април пристигнал на дводневна посета во Скопје каде имал средби со Џафери, Иванов, како и водачите на парламентарните партии.<ref>{{нмс|title=Хојт Ји денеска и утре на средби со Иванов, Џафери и со водачите на партиите|url=http://meta.mk/hojt-ji-deneska-i-utre-na-sredbi-so-ivanov-dhaferi-i-so-liderite-na-partiite/|work=Мета|date=30 април 2017|accessdate=30 април 2017}}</ref> Вељаноски не го признал изборот на Џафери бидејќи според него, гласањето било нелегитимно бидејќи немало телевизиски пренос на Собранискиот канал.<ref>{{нмс|title=За Вељановски изборот на Џафери е нелегитимен оти седницата се снимала со мобилен|url=http://fokus.mk/za-velanovski-izborot-na-dhaferi-e-neligitimen-oti-sednitsata-se-snimala-so-mobilen/|work=Фокус|date=30 април 2017|accessdate=30 април 2017}}</ref> По преземањето на функцијата на 3 мај, Џафери првата работна средба ја имал со амбасадорот на ЕУ во Македонија [[Самуел Жбогар]] во кабинетот на собранискиот претседател.<ref>{{нмс|title=Претседателот на Собранието, г. Талат Џафери го прими евроамбасадорот Жбогар|url=http://www.sobranie.mk/2014-002cea30-a5b8-435e-ad55-147ff64cbfa2-ns_article-pretsedatelot-na-sobranieto-g-talat-dzaferi-go-primi-evroambasadorot-zbogar.nspx|work=Собрание на Република Македонија|date=3 мај 2017|accessdate=3 мај 2017}}</ref> Пратеничката група на ВМРО-ДПМНЕ претходниот ден со физичка блокада не дозволила Џафери да влезе во кабинетот и најавила тужба до Мухиќ и Мисовски за прекршување на собранискиот деловник за работа.<ref>{{нмс|title=Талат Џафери влезе во претседателскиот кабинет|url=http://www.utrinski.mk/default.asp?ItemID=EDC3B667C5F1F3479684D19B373BBAB4|work=Утрински|date=3 мај 2017|accessdate=3 мај 2017|archive-date=2017-05-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20170503140651/http://www.utrinski.mk/default.asp?ItemID=EDC3B667C5F1F3479684D19B373BBAB4|url-status=dead}}</ref><ref>{{нмс|title=ВМРО-ДПМНЕ ќе поднесе кривична пријава против Мисовски и Мухиќ|url=http://www.utrinski.mk/?ItemID=3CA96C63594C6545AC2D684AD778479A|work=Утрински|date=3 мај 2017|accessdate=3 мај 2017}}{{Мртва_врска|date=November 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> Одлуката за избор на Џафери била објавена во [[Службен весник (Македонија)|Службен весник]] на 9 мај, а Џафери истиот ден испратил писмо до Иванов во кое го известил дека во рок од 10 дена треба да го додели мандатот за состав на нова влада на Заев, како предводник на најголемата партија од владината коалиција.<ref>{{нмс|title=Одлуката за изборот на Џафери објавена во „Службен весник“|url=http://republika.mk/773673|work=Република|date=9 мај 2017|accessdate=10 мај 2017|archive-date=2017-05-16|archive-url=https://web.archive.org/web/20170516091133/http://republika.mk/773673|url-status=dead}}</ref> Од СДСМ најавиле дека во наредните денови ќе пристапат и кон избор на нова Влада.<ref>{{нмс|title=СДСМ: Ќе биде избрана и нова Влада|url=http://vecer.mk/makedonija/sdsm-kje-bide-izbrana-i-nova-vlada|work=Вечер|date=30 април 2017|accessdate=30 април 2017|archive-date=2017-05-04|archive-url=https://web.archive.org/web/20170504200239/http://vecer.mk/makedonija/sdsm-kje-bide-izbrana-i-nova-vlada|url-status=dead}}</ref> Новата [[Влада на Македонија од 2017|македонска влада предводена од Заев]] била избрана на 31 мај што означило крај на [[Политичка криза во Македонија (2015-2016)|двегодишната политичка криза]].<ref>{{нмс|title=Македонија доби нова влада, Заев премиер|url=http://www.mkd.mk/makedonija/politika/makedonija-dobi-nova-vlada-zaev-premier|work=МКД|date=31 мај 2017|accessdate=5 јуни 2017|archive-date=2017-06-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20170603050832/http://www.mkd.mk/makedonija/politika/makedonija-dobi-nova-vlada-zaev-premier|url-status=dead}}</ref>

На 26 јули 2021 година, неправосилно, за терористичко загрозување на уставниот поредок и безбедноста, поради организација на упадот во Собранието, на 6 години и шест месеци затвор бил осуден поранешниот претседател на Собранието, [[Трајко Вељаноски]]. Поранешните министри [[Миле Јанакиески]] и [[Спиро Ристовски]] на 6 години и три месеци, додека поранешниот директор на УБК, Владимир Атанасовски на 6 години затвор.<ref name="sdk">{{нмс|title=6 ГОДИНИ И 6 МЕСЕЦИ ЗАТВОР ЗА ВЕЉАНОСКИ, ПО 6 ГОДИНИ И 3 МЕСЕЦИ ЗА ЈАНАКИЕСКИ И РИСТОВСКИ ЗА ОРГАНИЗАЦИЈА НА НАПАДОТ НА СОБРАНИЕТО НА 27 АПРИЛ 2017|url=https://sdk.mk/index.php/naslovna/6-godini-i-6-mesetsi-zatvor-za-velanoski-po-6-godini-i-3-mesetsi-za-janakieski-i-ristovski-za-organizatsija-na-napadot-na-sobranieto-na-27-april-2017/|work=СДК|date=26 јули 2021|accessdate=26 јули 2021}}</ref>.

Постапката за обвинетиот поранешен премиер и бегалец во Унгарија, [[Никола Груевски]], како и за Никола Бошковски од [[УБК]] кој е побегнат во Солун е запрена до нивното наоѓање, односно апсење.<ref name="sdk"/>

==Поврзано==
*[[Политичка криза во Македонија (2015-2016)]]
*[[Македонски парламентарни избори (2016)]]
*[[За заедничка Македонија]]

==Наводи==
{{наводи|3}}

==Надворешни врски==
*[http://rs.n1info.com/a245259/Video/Info/Nemontirani-materijal-iz-Sobranja-Tuca-suzavac-policija.html Немонтирана снимка од нападот] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20170430004249/http://rs.n1info.com/a245259/Video/Info/Nemontirani-materijal-iz-Sobranja-Tuca-suzavac-policija.html |date=2017-04-30 }} од N1
*[http://www.slobodnaevropa.mk/a/28455977.html Сумарно видео од 27 април 2017] од Радио Слободна Европа
*[http://prizma.mk/galerija-od-deneshnite-intsidenti-vo-sobranieto/ Галерија од инцидентите во Собранието] од Призма.мк
*[http://plusinfo.mk/vest/113179/shto-ostavija-zad-sebe-demonstrantite-galerija Што оставија зад себе демонстрантите?]{{Мртва_врска|date=September 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} од Плусинфо

[[Категорија:Македонија во 2017 година]]
[[Категорија:Историја на Македонија (1991-денес)]]
[[Категорија:Политичка криза во Македонија (2015-2017)]]
[[Категорија:Нереди во 2017 година]]
Предлошки на страницава:
Назад на Упад во Собранието на Македонија (2017).
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Упад_во_Собранието_на_Македонија_(2017)“