Преглед на кодот на Перу

Немате дозвола за уредување на оваа страница, од следнава причина:
Вашата IP-адреса се наоѓа во опсег блокиран на сите Викимедиини викија.
Блокот го зададе ‪EPIC‬. Наведената причина гласи Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected.
Почнува: 09:48, 2 јули 2024
Истекува: 09:48, 2 јули 2025
Вашата тековна IP-адреса е 206.189.44.186. Блокираниот опсег е 206.189.32.0/20.
Вклучете ги сите горенаведени поединости кога се обраќате. Ако сметате дека сте блокирани по грешка, дополнителни информации и напатствија ќе најдете во глобалното правило Без отворени застапници.
Во спротивно, за да поразговарате за блокот, поднесете барање за разгледување на Мета. Можете и да пишете во VRT-редицата на надзорниците на stewards@wikimedia.org, притоа вклучувајќи ги сите гореспоменати поединости.
Можете да го погледнете и копирате кодот на оваа страница.
{{Инфокутија за држава
|native_name                 = ''República del Perú'' <small>{{es}}</small><br />''Piruw Republika'' <small>{{qu}} </small><br />''Piruw Suyu'' <small>{{ay}}</small>
|conventional_long_name      = Република Перу
|common_name                 = Перу
|image_coat                  = Escudo nacional del Perú.svg
|image_flag                  = Flag of Peru.svg
|image_map                   = Peru (orthographic projection).svg
|national_motto              = 
|national_anthem             = "''[[Национална химна на Перу|Himno Nacional del Perú]]''"<div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">{{center|[[File:United States Navy Band - Marcha Nacional del Perú.ogg]]}}</div>
|other_symbol_type           = [[Печат (грб)|Печат]]:
|other_symbol                = „Голем печат на државата“ (''Gran Sello del Estado'') [[Податотека:Gran Sello de la República del Perú.svg|18px]]
|official_languages          = [[шпански јазик|шпански]]<sup>1</sup>
|ethnic_groups = 45% [[Староседелски народи во Перу|староседелци]], 37% мешани, 15% белци, 3% црнци, Азијци
|demonym                     = [[Перуанци]]
(Перуанец/Перуанка)
|capital                     = [[Лима]]
|latd=12 |latm=2.6 |latNS=S |longd=77 |longm=1.7 |longEW=W
|largest_city                = главниот град
|government_type             = [[претседателска република]]
|leader_title1               = [[Претседател на Перу|Претседател]]
|leader_name1                = [[Дина Болуарте]]
|leader_title2               = [[Заменик претседател на Перу|Заменик претседател]]
|leader_name2                = —
|leader_title3               = [[Премиер на Перу|Премиер]]
|leader_name3                = ''непополнето''
|sovereignty_type            = [[Историја на Перу|Независност]]
|sovereignty_note            = од [[Шпанија]]
|established_event1          = Објавена
|established_date1           = 28 јули 1821
|established_event2          = Консолидирана
|established_date2           = 9 декември 1824
|established_event3          = Призната
|established_date3           = 14 август 1879
|area_rank                   = 20-та
|area_magnitude              = 1 E12
|area_km2                    = 1.285.216
|area_sq_mi                  = 496.225 <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]-->
|percent_water               = 8.8
|population_estimate_year = 30 јуни 2009
|population_estimate = 29.132.013<ref>"[http://www.inei.gob.pe/web/NotaPrensa/Attach/8477.pdf Instituto Nacional de Estadística e Informática (INEI) del Perú] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20091230181515/http://www.inei.gob.pe/web/NotaPrensa/Attach/8477.pdf |date=2009-12-30 }}". ''[[INEI]]''. Посетено на 20 јули 2009.</ref>
|population_rank             = 43-та
|population_census           = 28.220.764
|population_census_year      = 2007 <!--(Peru 2007 Census)-->
|population_density_km2      = 22
|population_density_sq_mi    = 57 <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]-->
|population_density_rank     = 193-та
|GDP_PPP                     = $272.560 милијарди<ref name=imf2>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2009/02/weodata/weorept.aspx?sy=2006&ey=2009&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=293&s=NGDPD%2CNGDPDPC%2CPPPGDP%2CPPPPC%2CLP&grp=0&a=&pr.x=57&pr.y=1 |title=Peru|publisher=International Monetary Fund|accessdate=2009-10-01}}</ref>
|GDP_PPP_rank                = 
|GDP_PPP_year                = 2010
|GDP_PPP_per_capita          = $9.223<ref name=imf2/>
|GDP_PPP_per_capita_rank     = 
|GDP_nominal                 = $139.502 милијарди<ref name=imf2/>
|GDP_nominal_rank            = 
|GDP_nominal_year            = 2010
|GDP_nominal_per_capita      = $4.720<ref name=imf2/>
|GDP_nominal_per_capita_rank = 
|HDI_year                    = 2013<!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year-->
|HDI_change                  = steady<!--increase/decrease/steady-->
|HDI                         = 0.737 <!--number only-->
|HDI_ref                     = <ref name="HDI">{{Наведена мрежна страница |url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr14-summary-en.pdf |title=2014 Human Development Report Summary |date=2014 |accessdate=27 July 2014 |publisher=United Nations Development Programme | pages=21–25}}</ref>
|HDI_rank                    = 82ра
|Gini_year                   = 2012
|Gini_change                 = decrease <!--increase/decrease/steady-->
|Gini                        = 45.3 <!--number only-->
|Gini_ref                    = <ref name="wb-gini">{{Наведена мрежна страница |url=http://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI/ |title=Gini Index |publisher=World Bank |accessdate=2 март 2011}}</ref>
|Gini_rank                   = 35та
|currency                    = [[Перуански нов сол|Нов сол]]
|currency_code               = PEN
|time_zone                   = [[Време во Перу|ПВ]]
|utc_offset                  = -5
|time_zone_DST               = н/п
|utc_offset_DST              = 
|drives_on                    = десно
|cctld                       = [[.pe]]
|calling_code                = +51
|footnote1                   =  во пределите каде се доминантни староседелски јазици и тие се официјални, како на пример кечуански, ајмарски и други.
}}

'''Перу''' ({{lang-es|Perú}}, {{lang-qu|Piruw}}, {{lang-ay|Piruw}}), официјално '''Република Перу''' ( ''República del Perú'', ''Piruw Suyu'', ''Piruw Republika'') е независна држава која се наоѓа во западниот дел на [[Јужна Америка]]. Перу се граничи со [[Еквадор]] и [[Колумбија]] на север, со [[Бразил]] на исток, со [[Боливија]] на југоисток, со [[Чиле]] на југ и на запад излегува на [[Тихи Океан]].

Територијата на Перу била татковина на цивилизацијата [[Норте Чико]], една од најстарите во светот и на [[Империја на Инките|Имепријата на Инките]], најголемата држава на територијата на Јужна Америка пред колонизацијата. [[Шпанско царство|Шпанското царство]] ја освоила територијата во [[16 век]] и го основале [[Вицекралство Перу|Вицекралството Перу]] во чиј склоп влегле поголемиот број земји колонизирани од [[Шпанија]] во тој дел од Јужна Америка. По независноста на Перу, државата подлегнала на поголем број нестабилности и економски кризи, но исто така имала и стабилни и просперитетни периоди.

Перу е демократска република поделена на [[Административна поделба на Перу|25 региони]]. Географијата на Перу варира од рамнини во близина на крајбрежјето до високи планини и врвови на исток и тропски шуми во Амазонскиот басен. Државата е во развој со среден индекс на развој и ниво на циромаштија од 40%. Главните економски ресурси се [[земјоделство]]то, [[рибарство]]то, [[рударство]]то и [[производство]]то на [[текстил]] и други суровини.

Населението на Перу брои 28 милиони луѓе и е мултиетничко општество, со значаен број на староседелско население, европски доселеници, африканско население и Азијци. Доминантниот јазик во државата е [[шпанскиот јазик]], иако има голема застапеност на [[кечуански јазик|кечуански]], [[ајмарски јазик|ајмарски]] и останати староседелски јазици.

== Потекло на поимот ==

Името „Перу“ (''Peru'') потекнува од зборот „Биру“ (''Birú''), име на локален владетел кој живеел во близина на [[Сан Мигел (залив)|Заливот Сан Мигел]] во [[Панама]] во раниот [[16 век]]<ref>Raúl Porras Barrenechea, ''El nombre del Perú'', p. 83.</ref>. Кога тој бил посетен од шпанските истражувачи во [[1552]], тие биле на најјужниот дел познат за [[Европејци]]те<ref>Raúl Porras Barrenechea, ''El nombre del Perú'', p. 84.</ref>. Кога [[Франсиско Писаро]] започнал да ги истражува регионите уште појужно, тие го создале регионот Биру или Перу. [[Шпанија]] му дала на регионот и името Правен статус во [[1529]] и со тоа Империјата на Инките потпаднала под власта на покраината<ref>Raúl Porras Barrenechea, ''El nombre del Perú'', p. 87.</ref>. По независноста, ''Биру'' или ''Перу'' го задржал своето име.

== Историја ==
{{Главна|Историја на Перу}}

[[Податотека:80 - Machu Picchu - Juin 2009 - edit.jpg|thumb|left|[[Мачу Пикчу]], „Изгубениот град на Инките“.]]

Најраните докази за човековото постење на територијата на Перу датираат од пред [[11.000 година п.н.е.]] Најстариот комплексен систем на живеење во Перу е цивилизацијата [[Норте Чико]], која се протегала покрај [[Тихиот Океан]] и опстојувала помеѓу 3000 и 1800 година п.н.е. Овие докази се пронајдени во археолошките наоѓалишта [[Чавин]], [[Паракас]], [[Мочика]], [[Наска]], [[Вари]] и [[Чиму]]. Во [[15 век]], [[Инки]]те се воздигнале и станале најсилна империја во регионот и најголемата империја на [[Јужна Америка]] пред доаѓањето на [[Европејци]]те. Андските општества биле засновани врз [[земјоделие]]то, користејќи системи на наоводнување современи за тој период.

Во [[1532]], група конкистадори предводени од [[Франсиско Писаро]] ги поразил [[Инки]]те и воспоставил шпанска контрола. Десет години подоцна, шпанската круна ја основала „[[Вицекралство Перу|Вицекралството Перу]]“ во чии рамки влегле поголем дел јужноамерикански територии. Перу бил значајна територија на Шпанија поради производството и трговијата со сребро и поради добрата трговска мрежа.

Во раниот [[19 век]], додека останатите јужноамерикански држави се бореле за независност, Перу останал лојален кон кралот. Независноста на Перу била стекната со воените походи предводени од [[Симон Боливар]] и [[Хосе де Сан Мартин]]. За време на раните години на републиката, воени водачи создале политичка нестабилност во Перу. Подоцна се формирала Конфедерацијата на Перу и [[Боливија]]. За време на Конфедерацијата, учествувал во повеќе битки и воени походи со околните јужноамерикански држави. По распадот на конфедрацијата, Перу објавил војна на Боливија во која и загубил.

== Географија и клима ==

{{Главна|Географија на Перу}}
Перу има површина од околу 1.285.220&nbsp;км<sup>2</sup>. На север од Перу се [[Еквадор]] и [[Колумбија]], [[Бразил]] е на исток, [[Боливија]] на југоисток, [[Чиле]] на југ и [[Тихи Океан]] на запад.

[[Анди]]те се протегаат паралелно со Тихиот Океан, поделувајќи ја државата на три географски региони. ''Брегот'' е на запад и е тесна долинска површина. ''Планините'' се регионот на Андите, во него се наоѓаат висорамнини и високи врвови како на пример највисокиот врв во Перу [[Уаскаран]] со 6.768 метри. Третиот географски регион на Перу е ''џунглата'', рамница покриена со амазонските прашуми. Околу 60% од територијата на Перу се наоѓа во овој регион.

За разлика од околните тропски држави, Перу нема исклучиво тропска клима, присуството на Андите даваат различни климатски типови. Брегот има топла клима, пониска влажност и топли денови. Планините имаат повлажна клима, почести се дождови за време на летниот период и има ладна клима на високите врвови на Андите. Џунглата е карактеризирана со својата голема влажност и високи температури, освен во јужниот дел каде температурата е пониска.

== Административна поделба ==
{{Главна|Административна поделба на Перу}}
[[Податотека:Peru - Regions and departments mk.svg|thumb|right|250px|Карта на регионите во Перу]]

Перу е поделен на 25 региони и провинцијата Лима. Секој регион има избрана влада составена од претседател и совет, кои имаат мандат од четири години.<ref>''Ley N° 27867, Ley Orgánica de Gobiernos Regionales'', Article N° 11.</ref> Овие влади планираат регионален развој и економски напредок.<ref>''Ley N° 27867, Ley Orgánica de Gobiernos Regionales'', Article N° 10.</ref> Покраината Лима е раководена од градскиот совет.<ref>''Ley N° 27867, Ley Orgánica de Gobiernos Regionales'', Article N° 66.</ref>

'''Региони''':
{| style="background:none;"
|-
|
* [[Амазон (регион)|Амазон]]
* [[Анкаш (регион)|Анкаш]]
* [[Апуримак (регион)|Апуримак]]
* [[Арекипа (регион)|Арекипа]]
* [[Ајакучо (регион)|Ајакучо]]
* [[Кахамарка (регион)|Кахамарка]]
* [[Калао (регион)|Калао]]
* [[Куско (регион)|Куско]]
* [[Хуанкавелика (регион)|Хуанкавелика]]
* [[Хуануко (регион)|Хуануко]]
* [[Ика (регион)|Ика]]
* [[Хунин (регион)|Хунин]]
* [[Ла Либертад (регион)|Ла Либертад]]
| style="vertical-align:top;" |
* [[Ламбајеке (регион)|Ламбајеке]]
* [[Лима (регион)|Лима]]
* [[Лорето (регион)|Лорето]]
* [[Мадре де Диос (регион)|Мадре де Диос]]
* [[Мокегва (регион)|Мокегва]]
* [[Паско (регион)|Паско]]
* [[Пиура (регион)|Пиура]]
* [[Пуно (регион)|Пуно]]
* [[Сан Мартин (регион)|Сан Мартин]]
* [[Такна (регион)|Такна]]
* [[Тумбес (регион)|Тумбес]]
* [[Укајали (регион)|Укајали]]
|
|}

'''Покраина''':
* [[Лима (покраина)|Лима]]

== Политички систем ==
[[Податотека:Peru Lima Congreso Detail centre.jpg|thumb|right|150px|Конгресот во Лима.]]

{{Главна|Политики на Перу}}

Перу е претседателска република со [[повеќепартиски систем]]. Според моменталниот устав, [[Претседател на Перу|претседателот]] е на чело на државата и владата, тој или таа е избран за мандат од пет години и не може веднаш да бара реизбор. Пред да се кандидира за реизбор мора да чека најмалку еден претседателски мандат. Тој/ таа го одбира премиерот и владата, заедно со совети од премиерот. Во Перу има [[Конгрес на Перу|Конгрес]] со околу 120 членови избрани за мандат од околу пет години. Законите важат откако ќе поминат низ Конгресот и потпишани од претседателот. [[Суд]]ската власт е законски независна, иако политичките партии имаат влијание врз работењето на судот и неговата независност.

== Стопанство ==
[[Податотека:Callao.jpg|thumb|десно|150п|Пристаништето [[Калоа]]е главен центар за извоз на Перу.]]
{{Главна|Економија на Перу}}

Перу е земја во развој со индекс од 0.773 во [[2005]]. Во [[2006]] година, приходот по глава на жител бил 3.374 и околу 39.3% од населението се сиромашни вклучувајќи ги и 13.7 % екстремно сиромашни. Историски, економскиот перформанс на земјата бил врзан со извозот.

Услугите во Перу сочинуваат 53% од вкупниот приход, слудува производството, индистријата и даноците. Во скорешно време има странски инвестиции во земјата, макроекономска стабилност и подобрени услови за трговија. Главните суровини на Перу се [[бакар]], [[злато]], [[цинк]], [[текстил]] и [[риба]], а додека главни трговски партнери се [[САД]], [[Кина]], [[Бразил]] и [[Чиле]].

== Население, јазик и религија ==
{{Главна|Демографија на Перу}}
[[Податотека:Quechuawomanandchild.jpg|thumb|150px|right|Перуанка (кечуанка) со дете.]]
[[Податотека:Cuzqueña2.jpg|upright|thumb|150px|Анонимна слика од училиштето во Куско, 18 век.]]

=== Население ===

Со своите 28 милиони жители, Перу е четвртата најнаселена држава во [[Јужна Америка]] според податоците од [[2007]] година. Демографскиот развој се намалил од 2.6% на 1.6% помеѓу [[1950]] и [[2000]] година. Според истите податоци од 2007 година, 75% од населението живее во урбаните области, а само 25% живее во руралните области.

Перу е милтиетничка држава. Староседелците го населувале Перу низ неколку милениуми. Со доаѓањето на [[шпанци]]те на тлото на Перу, староседелкото население броело 9 милиони жители и се намалило до 600.000 жители во [[1950]]-те, воглавно поради болести. Шпанците и [[Африканци]]те дошле во Перу во поголем број за време на колонизаторскиот период. По незавосноста имало слаба миграција од [[Англија]], [[Франција]], [[Германија]] и [[Италија]]. Во [[1850]]-те значителен број на кинези се населиле во Перу. Покрај овие, во Перу живеат [[јапонци]], [[арапи]] и други.

=== Јазици ===

[[Шпански]]от јазик е прв јазик на околу 83.9% од населението во Перу и прв јазик во земјата. Покрај него има и неколку староседелски јазици, од кои најпознат е [[Кечуански јазици|кечуанскиот]], зборуван од околу 13.2% од населението. Останатиот процент припаѓа на други помали староседелски јазици и други странски јазици.

=== Религија ===

Според податоците од 2007, 81.3% од населението во Перу се изјаснило како [[католици]], 12.5% се изјасниле како [[евангелисти]], 3.3% со други религии и 2.9% како [[атеисти]]. Писменоста во Перу е околу 92.9% но оваа бројка е помала во руралните предели. Основното образование е задолжително и бесплатно.

*[[Христијани]] - 26,753,600
*Без Релегија - 1,890,200
*[[Будисти]] - 58,160
*Народна Релегија - 290,800
*Други - 87,240

{{bar box
|float=right
|title=Верници во Перу
|barwidth=200px
|bars=
{{Столбен постоток|Христијани|blue|93.00}}
{{Столбен постоток|Без Религија|yellow|6.50}}
{{Столбен постоток|Будисти|pink|0.20}}
{{Столбен постоток|Народна Религија|red|1.00}}
{{Столбен постоток|Други|black|0.30}}
}}
== Култура ==

{{Главна|Култура во Перу}}

Културата на Перу е воглавно под влијание на староседелската и европската култура. Традицијата и културата на Перу, како на пример литература и археолошки пронајдоци датираат уште од пред колонизаторската ера и пред периодот на Инките. Инките ја збогатиле културата на Перу преку архитектонските подвизи како на пример [[Мачу Пикчу]]. Колонијалната барок архитектура е доста застапена во Перу но со примеси на локланата традиција и култура. Повеќето уметнички дела се со религиозна тематика, како на пример големиот број [[Црква|цркви]] и ликовни дела. Уметноста стагнирала од независноста на Перу да сè до [[XX век]].

== Поврзано ==
{{Портал|Перу}}
* [[Лима]]
* [[Кечуани]]
* [[Кечуански јазик]]
* [[Ајмари]]
* [[Ајмарски јазик]]
* [[Тавантинсују]]
* [[Јужна Америка]]

== Наводи ==
{{|2}}
<div class="references-small">

== Додатни информации ==
;Етимологија
* {{es}} Porras Barrenechea, Raúl. ''El nombre del Perú''. Lima: Talleres Gráficos P.L. Villanueva, 1968.

;Историја
* Andrien, Kenneth. ''Crisis and decline: the Viceroyalty of Peru in the seventeenth century''. Albuquerque: University of New Mexico Press, 1985.
* Anna, Timothy. ''The fall of the royal government in Peru''. Lincoln: University of Nebraska Press, 1979.
* Bakewell, Peter. ''Miners of the Red Mountain: Indian labor in Potosi 1545–1650''. Albuquerque: University of New Mexico, 1984.
* BBC News. ''[http://news.bbc.co.uk/2/hi/americas/1031752.stm Fujimori: Decline and fall]''. 20 ноември 2000.
* Burkholder, Mark. ''From impotence to authority: the Spanish Crown and the American audiencias, 1687–1808''. Columbia: University of Missouri Press, 1977.
* D'Altroy, Terence. ''The Incas''. Malden: Blackwell, 2002.
* Dillehay, Tom, Duccio Bonavia and Peter Kaulicke. "The first settlers". In Helaine Silverman (ed.), ''Andean archaeology''. Malden: Blackwell, 2004, pp.&nbsp;16–34.
* Gootenberg, Paul. ''Between silver and guano: commercial policy and the state in postindependence Peru''. Princeton: Princeton University Press, 1991.
* Gootenberg, Paul. ''Imagining development: economic ideas in Peru's "fictitious prosperity" of Guano, 1840–1880''. Berkeley: University of California Press, 1993.
* Haas, Jonathan, Winifred Creamer and Alvaro Ruiz. "Dating the Late Archaic occupation of the Norte Chico region in Peru". ''Nature'' 432: 1020–1023 (23 декември 2004).
* Klarén, Peter. ''Peru: society and nationhood in the Andes''. New York: Oxford University Press, 2000.
* Mayer, Enrique. ''The articulated peasant: household economies in the Andes''. Boulder: Westview, 2002
* Mücke, Ulrich. ''Political culture in nineteenth-century Peru''. Pittsburgh: University of Pittsburgh Press, 2004.
* O'Phelan, Scarlett. ''Rebellions and revolts in eighteenth century Peru and Upper Peru''. Cologne: Böhlau, 1985.
* Palmer, David. ''Peru: the authoritarian tradition''. New York: Praeger, 1980.
* Philip, George. ''The rise and fall of the Peruvian military radicals''. London: University of London, 1978.
* {{es}} ''Recopilación de leyes de los Reynos de las Indias''. Madrid: Cultura Hispánica, 1973
* Schydlowsky, Daniel and Juan Julio Wicht. "Anatomy of an economic failure". In Cynthia McClintock and Abraham Lowenthal (ed.), ''The Peruvian experiment reconsidered''. Princeton: Princeton University Press, 1983, pp.&nbsp;94–143.
* {{es}} Suárez, Margarita. ''Desafíos transatlánticos''. Lima: FCE/IFEA/PUCP, 2001.
* The Economist. ''[http://www.economist.com/research/backgrounders/displayBackgrounder.cfm?bg=709221 Peru]''. 12 јуни 2007.
* Walker, Charles. ''Smoldering ashes: Cuzco and the creation of Republican Peru, 1780–1840''. Durham: Duke University Press, 1999.

;Влада
* BBC News. [http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/americas/4405402.stm ''Peru–Chile border row escalates'']. 4 ноември 2005.
* Clark, Jeffrey. [https://web.archive.org/web/20070813232240/http://www.humanrightsfirst.org/pubs/descriptions/perubuilding.htm ''Building on quicksand: the collapse of the World Bank's judicial reform project in Peru'']. New York: Lawyers Committee for Human Rights, 2000.
* {{es}} Congreso de la República del Perú. [http://www.congreso.gob.pe/organizacion/grupos.asp ''Grupos Parlamentarios''] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20191004000639/http://www4.congreso.gob.pe/organizacion/grupos.asp |date=2019-10-04 }}.
* {{es}} [http://www.tc.gob.pe/legconperu/constitucion.html ''Constitución Política del Perú''] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20070324043856/http://www.tc.gob.pe/legconperu/constitucion.html |date=2007-03-24 }}. 29 декември 1993.
* {{es}} {{DOClink|[http://www.ccffaa.mil.pe/INFORMACION/Ley27178_Ley__ServicioMilitar.doc ''Ley N° 27178, Ley del Servicio Militar'']}}. 28 септември 1999.
* {{es}} Ministerio de Defensa. ''Libro Blanco de la Defensa Nacional''. Lima: Ministerio de Defensa, 2005
* {{es}} Oficina Nacional de Procesos Electorales. [http://www.onpe.gob.pe/elecciones2006/elec2006.php ''Elecciones 2006''].
* St John, Ronald Bruce. ''The foreign policy of Peru''. Boulder: Lynne Rienner, 1992.

;Региони
* {{es}} {{PDFlink|[http://www.pmde.gob.pe/taller/Compilacion%20normativa/DESCENTRALIZACI%C3%93N/LEY%20N%C2%BA%2027867_LEY%20ORG%C3%81NICA%20DE%20GOBIERNOS%20LOCALES.pdf ''Ley N° 27867, Ley Orgánica de Gobiernos Regionales'']|305&nbsp;KB}}. 16 ноември 2002.

;Географија
* AndesHandbook. [http://www.andeshandbook.cl/eng/default.asp?main=cerro.asp?codigo=54 ''Huascarán''] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20161008051103/http://www.andeshandbook.cl/eng/default.asp?main=cerro.asp%3Fcodigo%3D54 |date=2016-10-08 }}. 2 јуни 2002.
* {{es}} Instituto de Estudios Histórico–Marítimos del Perú. ''El Perú y sus recursos: Atlas geográfico y económico''. Lima: Auge, 1996.
* {{es}} Instituto Nacional de Estadística e Informática. {{PDFlink|[http://www.inei.gob.pe/biblioineipub/bancopub/Est/Lib0638/Libro.pdf ''Perú: Compendio Estadístico 2005'']|8.31&nbsp;MB}}. Lima: INEI, 2005.

;Економија
* {{es}} Banco Central de Reserva. [http://www.bcrp.gob.pe/bcr/index.php?option=com_content&task=view&id=501&Itemid=500 ''Cuadros Anuales Históricos''].
* {{es}} Banco Central de Reserva. [http://www.bcrp.gob.pe/bcr/Memoria-Anual/Memoria-2006.html ''Memoria 2006'']. Lima: BCR, 2007.
* {{es}} Instituto Nacional de Estadística e Informática. {{PDFlink|[http://www.inei.gob.pe/documentosPublicos/Informe_Tecnico_Pobreza2007.pdf ''La pobreza en el Perú en el año 2007'']|424&nbsp;KB}}. Lima: INEI, 2007.
* International Monetary Fund. [http://imf.org/external/pubs/ft/weo/2007/01/data/weorept.aspx?sy=2006&ey=2006&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=%2C&br=1&pr1.x=20&pr1.y=14&c=512%2C941%2C914%2C446%2C612%2C666%2C614%2C668%2C311%2C672%2C213%2C946%2C911%2C137%2C193%2C962%2C122%2C674%2C912%2C676%2C313%2C548%2C419%2C556%2C513%2C678%2C316%2C181%2C913%2C682%2C124%2C684%2C339%2C273%2C638%2C921%2C514%2C948%2C218%2C686%2C963%2C688%2C616%2C518%2C223%2C728%2C516%2C558%2C918%2C138%2C748%2C196%2C618%2C278%2C522%2C692%2C622%2C694%2C156%2C142%2C624%2C449%2C626%2C564%2C628%2C283%2C228%2C853%2C924%2C288%2C233%2C293%2C632%2C566%2C636%2C964%2C634%2C182%2C238%2C453%2C662%2C968%2C960%2C922%2C423%2C714%2C935%2C862%2C128%2C716%2C611%2C456%2C321%2C722%2C243%2C965%2C248%2C718%2C469%2C724%2C253%2C576%2C642%2C936%2C643%2C961%2C939%2C813%2C644%2C199%2C819%2C184%2C172%2C524%2C132%2C361%2C646%2C362%2C648%2C364%2C915%2C732%2C134%2C366%2C652%2C734%2C174%2C144%2C328%2C146%2C258%2C463%2C656%2C528%2C654%2C923%2C336%2C738%2C263%2C578%2C268%2C537%2C532%2C742%2C944%2C866%2C176%2C369%2C534%2C744%2C536%2C186%2C429%2C925%2C178%2C746%2C436%2C926%2C136%2C466%2C343%2C112%2C158%2C111%2C439%2C298%2C916%2C927%2C664%2C846%2C826%2C299%2C542%2C582%2C443%2C474%2C917%2C754%2C544%2C698&s=NGDPDPC&grp=0&a= Countries]. April 2007.
* Office of the U.S. Trade Representative. [http://ustr.gov/Document_Library/Press_Releases/2006/April/United_States_Peru_Sign_Trade_Promotion_Agreement.html ''United States and Peru Sign Trade Promotion Agreement''] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20090506201318/http://ustr.gov/Document_Library/Press_Releases/2006/April/United_States_Peru_Sign_Trade_Promotion_Agreement.html |date=2009-05-06 }}. 4 април 2006.
* Sheahan, John. ''Searching for a better society: the Peruvian economy from 1950''. University Park, Pennsylvania: The Pennsylvania State University Press, 1999.
* Thorp, Rosemary and Geoffrey Bertram. ''Peru 1890–1977: growth and policy in an open economy''. New York: Columbia University Press, 1978.
* United Nations Development Programme, [http://hdr.undp.org/en/reports/global/hdr2007-2008/ ''Human Development Report 2007/2008'']. New York: Palgrave Macmillan, 2007.

;Демографија
* Cook, Noble David. ''Demographic collapse: Indian Peru, 1520–1620''. Cambridge: Cambridge University Press, 1981.
* {{es}} Instituto Nacional de Estadística e Informática. ''Perú: Estimaciones y Proyecciones de Población, 1950–2050''. Lima: INEI, 2001.
* {{es}} Instituto Nacional de Estadística e Informática. ''Perfil sociodemográfico del Perú''. Lima: INEI, 2008.
* Mörner, Magnus. ''Race mixture in the history of Latin America''. Boston: Little, Brown and Co., 1967.
* United Nations. {{PDFlink|[http://www.un.org/esa/population/publications/wpp2006/WPP2006_Highlights_rev.pdf ''World Population Prospects: The 2006 Revision. Highlights'']|2.74&nbsp;MB}}. New York: United Nations, 2007.
* Vázquez, Mario. "Immigration and mestizaje in nineteenth-century Peru". In: Magnus Mörner, ''Race and class in Latin America''. New York: Columbia University Press, 1970, pp.&nbsp;73–95.

;Култура
* Bailey, Gauvin Alexander. ''Art of colonial Latin America''. London: Phaidon, 2005.
* Bayón, Damián. "Art, c. 1920–c. 1980". In: Leslie Bethell (ed.), ''A cultural history of Latin America''. Cambridge: University of Cambridge, 1998, pp.&nbsp;393–454.
* {{es}} Belaunde, Víctor Andrés. ''Peruanidad''. Lima: BCR, 1983.
* Concha, Jaime. "Poetry, c. 1920–1950". In: Leslie Bethell (ed.), ''A cultural history of Latin America''. Cambridge: University of Cambridge, 1998, pp.&nbsp;227–260.
* Custer, Tony. ''The Art of Peruvian Cuisine''. Lima: Ediciones Ganesha, 2003.
* Embassy of Peru in the United States. [https://web.archive.org/web/20060411195241/http://www.peruvianembassy.us/all-about-peru-the-culture-peruvian-gastronomy.php ''The Peruvian Gastronomy''].
* Lucie-Smith, Edward. ''Latin American art of the 20th century''. London: Thames and Hudson, 1993.
* Martin, Gerald. "Literature, music and the visual arts, c. 1820–1870". In: Leslie Bethell (ed.), ''A cultural history of Latin America''. Cambridge: University of Cambridge, 1998, pp.&nbsp;3–45.
* Martin, Gerald. "Narrative since c. 1920". In: Leslie Bethell (ed.), ''A cultural history of Latin America''. Cambridge: University of Cambridge, 1998, pp.&nbsp;133–225.
* Olsen, Dale. ''Music of El Dorado: the ethnomusicology of ancient South American cultures''. Gainesville: University Press of Florida, 2002.
* {{es}} Romero, Raúl. "La música tradicional y popular". In: Patronato Popular y Porvenir, ''La música en el Perú''. Lima: Industrial Gráfica, 1985, pp.&nbsp;215–283.
* Romero, Raúl. "Andean Peru". In: John Schechter (ed.), ''Music in Latin American culture: regional tradition''. New York: Schirmer Books, 1999, pp.&nbsp;383–423.
* Turino, Thomas. "Charango". In: Stanley Sadie (ed.), ''The New Grove Dictionary of Musical Instruments''. New York: MacMillan Press Limited, 1993, vol. I, p.&nbsp;340.
</div>

== Надворешни врски ==
{{sisterlinks|Peru}}

; Влада
* {{es}} [http://www.peru.gob.pe/ Интернет портална Владата на Перу]
* {{es}} [http://www.peru.gob.pe/gobierno/list_instituciones_alfabetico.asp База на страници за Владата]

; Општо
* [http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/americas/country_profiles/1224656.stm Профил на Перу од BBC]
* [http://www.britannica.com/nations/Peru Перу на Енциклопедија Британика]
* {{CIA World Factbook link|pe|Peru}}
* [http://ucblibraries.colorado.edu/govpubs/for/peru.htm Перу] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20080607085421/http://ucblibraries.colorado.edu/govpubs/for/peru.htm |date=2008-06-07 }} на ''UCB Libraries GovPubs''
* {{dmoz|Regional/South_America/Перу}}
* [http://www.perulinks.com/pages/english/ Врски за Перу] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20081015034906/http://www.perulinks.com/pages/english/ |date=2008-10-15 }}
* {{wikivoyage|Peru|Перу}}

{{Јужна Америка}}

{{Нормативна контрола}}

[[Категорија:Перу|Перу]]
[[Категорија:Држави во Јужна Америка]]
[[Категорија:Републики]]
[[Категорија:Поранешни колонии на Шпанија]]
[[Категорија:Држави и територии настанати во 1821 година]]
Предлошки на страницава:
Назад на Перу.
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Перу“