Преглед на кодот на Осип Мандељштам

Немате дозвола за уредување на оваа страница, од следнава причина:
Вашата IP-адреса се наоѓа во опсег блокиран на сите Викимедиини викија.
Блокот го зададе ‪EPIC‬. Наведената причина гласи Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected.
Почнува: 09:48, 2 јули 2024
Истекува: 09:48, 2 јули 2025
Вашата тековна IP-адреса е 206.189.44.186. Блокираниот опсег е 206.189.32.0/20.
Вклучете ги сите горенаведени поединости кога се обраќате. Ако сметате дека сте блокирани по грешка, дополнителни информации и напатствија ќе најдете во глобалното правило Без отворени застапници.
Во спротивно, за да поразговарате за блокот, поднесете барање за разгледување на Мета. Можете и да пишете во VRT-редицата на надзорниците на stewards@wikimedia.org, притоа вклучувајќи ги сите гореспоменати поединости.
Можете да го погледнете и копирате кодот на оваа страница.
{{Инфокутија Писател <!-- for more information see [[:Template:Инфокутија Писател/doc]] -->
| name = Осип Мандељштам<br /> Osip Mandelstam
| image = Osip Mandelstam Russian writer.jpg
| imagesize = 
| caption = Осип Мандељштам во 1914
| pseudonym = 
| birth_name = Осип Емануелович Мандељштам 
| birth_date = {{OldStyleDate|14 јануари |1891|2 јануари}}
| birth_place = [[Варшава]], [[Полско кралство]], [[Руска Империја]]
| death_date = {{death date and age|df=y|1938|12|27|1891|1|15}}
| death_place = [[Гулаг|Транзитен камп]] "Втора Река" (близу [[Владивосток]]), [[Советски Сојуз]]
| occupation = Поет, есеист
| nationality = 
| period = 
| genre = 
| subject = 
| movement = [[Акмеистичка поезија]]
| notableworks = 
| website = 
}}

'''Осип Емилевич Манделштам''' ({{lang-rus|О́сип Эми́льевич Мандельшта́м|p=ˈosʲɪp ɪˈmʲilʲjɪvʲɪtɕ məndʲɪlʲˈʂtam}}; [[14 јануари]] [[1891]] - [[27 декември]] [[1938]]) — [[Русија|руско-еврејски]] поет и есеист. Тој бил сопруг на Надежда Манделштам и еден од најистакнатите припадници на поетиката.  Тој бил уапсен од власта на [[Јосиф Сталин]] за време на репресијата во 1930-тите и испратен во внатрешен егзил со неговата сопруга Надежда. Со оглед на одложувањето, тие се преселиле во Воронеж во југозападна Русија. Во 1938 година Манделштам повторно беил уапсен и осуден на пет години во корективно-трудовен камп на Советскиот [[Далечен Исток]]. Тој починал таа година во транзитен камп во близина на Владивосток.

== Животот и работата ==
Манделштам е роден во [[Варшава]] (тогаш дел од Руската Империја) во богато полско-еврејско семејство. Веднаш по раѓањето на Осип се преселиле во [[Санкт Петербург]]. Во 1900 година, Манделштам влегол во престижната школа на Тенишев.  Неговите први песни биле отпечатени во 1907 година во алманахот на училиштето.

Во април 1908 година, Манделштам одлучи да влезе во [[Сорбона (универзитет)|Сорбона]] во [[Париз|Париз за]] да студира литература и филозофија, но следната година ја напуштил за да студира на [[Хајделбершки универзитет|Универзитетот во Хајделберг]] во Германија. Во 1911 година, тој одлучи да го продолжи своето образование на Санктпетербуршкиот државен универзитет, од каде што биле исклучени Евреите. Тој се обрати во [[Методизам|методизмот]] и влегол на универзитетот истата година.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://aalto.vbgcity.ru/node/72|title=Архивиран примерок|archive-url=https://web.archive.org/web/20120316142516/http://aalto.vbgcity.ru/node/72|archive-date=2012-03-16|url-status=dead|accessdate=2011-08-27}}</ref>  Тој не завршил формален степен.<ref name="Charny">{{Наведена мрежна страница |url=http://www.jewishgen.org/LITVAK/HTML/OnlineJournals/Mandelshtam.htm |title=Vitaly Charny, "Osip Emilyevich Mandelshtam (1889-1938) Russian Poet" |accessdate=2019-01-15 |archive-date=2012-07-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120703024855/http://www.jewishgen.org/litvak/HTML/OnlineJournals/Mandelshtam.htm |url-status=dead }}</ref>

Поезијата на Манделштам, акутно [[Популизам|популистичка]] по дух по првата руска револуција во 1905 година, стана тесно поврзана со [[Симболизам|симболичките]] слики. Во 1911 година, тој и неколку други млади руски поети ја формираа "Поетска еснафка", под официјалното раководство на Николај Гумилов и Сергеј Городецки . Манделштам го напиша манифестот за новото движење: ''Утрото на акмеизмот'' (1913, објавено во 1919 година).<ref>{{Наведено списание|last=Brown|first=C.|last2=Mandelshtam|first2=O.|year=1965|title=Mandelshtam's Acmeist Manifesto|journal=Russian Review|volume=24|issue=1|pages=46–51|jstor=126351}}</ref>  Во 1913 година ја објавил својата прва збирка песни, ''"Стоун"''; беше повторно издадено во 1916 под ист наслов, но со дополнителни песни вклучени.

== Брак и семејство ==
За Манделштам се вели дека имал афера со поетот [[Ана Ахматова]]. Таа инсистираше во текот на нејзиниот живот дека нивната врска отсекогаш била многу длабоко пријателство, а не сексуална врска.<ref>Feinstein, Elaine. ''Anna of All the Russias'', New York: Vintage Press, 2007.</ref>  Во 1910-тите години, тој беше заљубен, тајно и безрезервно, со грузиска принцеза и сојузник од Санкт Петербург Саломеа Андроникова , на кого Манделштам ја посветил својата песна "Соломинка" (1916).<ref>Zholkovsky, Alexander (1996), ''Text Counter Text: Rereadings in Russian Literary History'', p. 165. Stanford University Press, {{ISBN|0-8047-2703-1}}.</ref>

Во 1922 година, Манделштам се оженил со Надежда Хазина во [[Киев]], [[Украина]], каде што живеела со своето семејство.<ref>[https://books.google.com/books?id=dHbK0HT2I7gC&pg=PA75&dq=%22osip+mandelstam%22+married&hl=en&ei=eW7YTIi2Msa3hQflgPH1Aw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=8&ved=0CFUQ6AEwBw#v=onepage&q=%22osip%20mandelstam%22%20married&f=false Morley, David] (1991) ''Mandelstam Variations'' Littlewood Press p75 {{ISBN|978-0-946407-60-6}}</ref> Тој продолжил да биде привлечен кон други жени, понекогаш сериозно. Нивниот брак бил загрозен од неговата вљубеност во другите жени, особено Олга Ваксел во 1924-25 и Марија Петрових во 1933-34.<ref>Clarence Brown, ''Mandelstam'', Cambridge University Press, 1973</ref>

За време на години на затворање на Манделштам, 1934-38, Надежда го придружуваше во егзил. Со оглед на реалната опасност дека сите копии од поезијата на Осип ќе бидат уништени, таа работеше да го запаметат целиот негов корпус, како и да ги сокрие и да ги сочува избраните хартиени ракописи, сè додека избегнуваше сопствено апсење.<ref name="ReferenceA">[//en.wikipedia.org/wiki/Nadezhda_Mandelstam Nadezhda Mandelstam] (1970, 1999) ''Hope against Hope'' {{ISBN|1-86046-635-4}}</ref>  Во 60-тите и 70-тите години, кога политичката атмосфера се одмрзнуваше, таа беше во голема мера одговорна за уредување на тајни препишувања на поезијата на Манделштам.<ref name="ReferenceB">[//en.wikipedia.org/wiki/Nadezhda_Mandelstam Nadezhda Mandelstam] ''Hope Abandoned'' {{ISBN|0-689-10549-5}}</ref>

== Кариера, политички прогон и смрт ==
Во 1922 година, Манделштам и Надежда се преселија во [[Москва]] .  Во тоа време, неговата втора книга песни, ''Триста'', беше објавена во [[Берлин]]. Неколку години потоа, тој речиси целосно ја напуштил поезијата, концентрирајќи се на есеи, книжевна критика, мемоари, ''Бучава на времето'' , ''Феодосија'' - и двете 1925; (''Бучава на времето'' 1993 на англиски) и проза со мал формат ''Египетскиот печат'' (1928). Како дневна работа, тој ја превел литературата на руски јазик (19 книги по шест години), потоа работел како дописник на еден весник. 
[[Податотека:Mandelstam,_Chukovsky,_Livshits_&_Annenkov_1914_Karl_Bulla_(with_smile).jpg|десно|мини| Сребрена возраст поети Манделштам, Чуковски, Лившиц и Аненков во 1914 година. Фотографија на Карл Була]]
Во есента 1933 година, Манделштам ја составил песната "Сталин епиграма", која ја прочитал на неколку мали приватни собири во Москва. Песната беше остра критика на "Горниот Кремљ". Шест месеци подоцна, во 1934 година, Манделштам бил уапсен. Но, по сослушувањето во врска со неговата песна, тој веднаш не беше осуден на смрт или Гулаг, туку да биде прогонет во Чердин на северниот Урал, каде што бил придружуван од неговата сопруга. По обидот за самоубиство, и по посредувањето на [[Николај Бухарин]], казната беше намалена за протерување од најголемите градови.<ref name="ronen">{{Наведена книга|url=http://go.galegroup.com/ps/i.do?&id=GALE%7CCX2587513147&v=2.1&u=imcpl1111&it=r&p=GVRL&sw=w|title=Encyclopaedia Judaica|last=Ronen|first=O.|publisher=Macmillan Reference USA|year=2007|editor-last=M. Berenbaum and F. Skolnik|edition=2|volume=Detroit|pages=462–464|chapter=Mandelshtam, Osip Emilyevich.|author-link=Omry Ronen}}</ref>  Инаку дозволено да го избере новото место на живеење, Манделштам и неговата сопруга го избрале Воронеж. 
[[Податотека:NKVD_Mandelstam.jpg|мини|Фотографија на НКВД по второто апсење, 1938 година]]
Ова се покажа како привремен одмор. Во следните години, Манделштам напишал колекција песни наречени ''Воронежски тетратки'', во кои биле вклучени циклусот ''Стихови на Непознатиот војник''. Тој, исто така, напишал неколку песни кои се чинело дека го слават Сталин (вклучувајќи ја и "Ода на Сталин"). Меѓутоа, во 1937 година, на почетокот на Големата чистка, книжевната установа почнала да го напаѓа во печатот, прво локално, а веднаш потоа и од Москва, обвинувајќи го за засолниште на антисоветски ставови.

=== Второ апсење и смрт ===
На почетокот на следната година, Манделштам и неговата сопруга добиле владин ваучер за одмор недалеку од Москва; {{Citation needed|date=October 2007}} по пристигнувањето во мај 1938 година, тој бил уапсен на 5 мај (документ на логорот на кампот од 12 октомври 1938 година, потпишан од Манделштам) и обвинет за "контрареволуционерни активности". Четири месеци подоцна, на 2 август 1938 година,<ref>Extract from court protocol No. 19390/Ts</ref> Манделштам бил осуден на пет години во коректорски кампови. Тој пристигна во транзитниот камп Вторая речка (Втора река) во близина на [[Владивосток]] на Далечниот Исток на Русија и успеа да ја забележи својата жена барајќи топла облека; тој никогаш не ги добил. Тој почина од студ и глад. Неговата смрт беше опишана подоцна во расказот "Цреша ракија" од [[Варлам Шаламов]].

Пророштвото на Манделштам било исполнето: "Само во Русија е почитувана поезијата, таа ги убива луѓето. Постои ли на друго место каде поезијата е толку чест мотив за убиство?" Надежда Манделштам напиша мемоари за нејзиниот живот и времиња со нејзиниот сопруг во ''Надеж против надеж'' (1970) и ''Надежта напуштена''. Таа исто така успеа да зачува значаен дел од непубликуваната работа на Манделштам.

== Посмртна репутација и влијание ==

* Во 1956 година, за време на одлевањето на Хрушчов, Осип Манделштам бил рехабилитиран и ослободен од обвиненијата поднесени против него во 1938 година. 
* Канадската радиодифузна корпорација емитувала ''Надеж против надежта'', радио драматизација за поезијата на Манделштам врз основа на книгата со истата титула од Надежда Манделштам, на 1 февруари 1972 година. Сценариото го напишал Џорџ Whalley, канадски научник и критичар, а емитувањето го направил Џон Ривс. 
* Во 1977 година, по него била именувана [[мала планета]], 3461 Манделштам , откриена од советскиот астроном Николај Степанович Черних .<ref>[https://books.google.com/books?hl=ru&q=3461+Mandelshtam+1977 ''Dictionary of Minor Planet Names'', p. 290]</ref> 
* На 28 октомври 1987 година, за време на администрацијата на [[Михаил Горбачов]], Манделштам, исто така, бил ослободен од обвиненијата од 1934 година и на тој начин целосно рехабилитиран.<ref name="rehab">Kuvaldin, Y. (Юрий Кувалдин{{јаз|ru|Юрий Кувалдин}}): ''[http://www.belolibrary.imwerden.de/books/Kuvaldin/kuvaldin_mandelshtam.htm Улица Мандельштамa{{јаз|ru|Улица Мандельштамa}}] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20071017204834/http://belolibrary.imwerden.de/books/Kuvaldin/kuvaldin_mandelshtam.htm |date=2007-10-17 }}'', повести. Издательство "Московский рабочий"{{јаз|ru|повести. Издательство "Московский рабочий"}}, 1989, 304 p. In Russian. URL last accessed 20 October 2007.</ref>

== Избрани збирки поезија и проза ==

* 1913 ''Камен'' (''Стоун'') 
* 1922 ''Триста'' 
* 1923 ''Втора книга'' (''Втора книга'') 
* 1925 ''Шум времени'' (''Шум на времето'') Проза 
* 1928 ''Стихотворенија 1921-1925'' (''песни'' 1921-1925) 
* 1928 ''Стихотворенија'' (Песни) 
* 1928 ''О поезија'' (''за поезија'') 
* 1928 ''Египетска марка'' (''Египетска марка'') 
* 1930 ''Четвертаја проза'' (''Четвртата проза'' ). Не е објавена во Русија до 1989 година 
* 1930-34 ''Московски тетради'' (''Московски тетратки'') 
* 1933 ''Путешествие в Армении'' (''Патување во Ерменија'') 
* 1933 ''Разговор за Данте'' (''Разговор за Данте''); објавен во 1967 година <ref name="eb">Freidin, G.: ''[http://www.stanford.edu/class/slavic272/materials/Mandelstam_bio.htm Osip Mandelstam]'', Encyclopædia Britannica, 2001. Accessed 20 October 2007.</ref> 
* ''Voronezhskiye tetradi'' ''(Воронеж Тетратки),'' publ. 1980 (издание од В. Швејцер)

=== Избрани преводи ===

* Ахкатова, Манделштам и Гумилев (2013) ''Песни од кафулето'' Кај соберат ''кучиња'', преведени од Мерил Нацчез, со Полина Барскова и Борис Вобсон, хит и трчаат печат (Беркли, Калифорнија) {{ISBN|0936156066}}

== Дополнителна литература ==

* [[Џон Максвел Куци|Коетзи, Ј.М.]] "Осип Манделштам и Сталинска Ода", ''Репрезентации'' , бр.35, ''Специјално издание: Монументални истории''.  (Лето, 1991), стр. &nbsp; 72-83. 
* Дејви, Доналд (1977) ''Во застанувањето на железничката'' Карнетот (Манчестер) 
* Фрејдин, Григориј (1987) ''Грб на многу бои: Осип Манделштам и неговите митологии за само-презентација''.  Беркли, Лос Анџелес, Лондон 
* Анатолий Ливри, "Мандельштам в пещере Заратустры", - в ''Вестнике Университета Российской Академии Образования'' , ВАК, 1 - 2014, Москва, с. 9 - 21. http://anatoly-livry.e-monsite.com/medias/files/mandelstam-livry026.pdf Copie of Nietzsche.ru   : http://www.nietzsche.ru/influence/literatur/livri/mandelstam/%5B%5D{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} .  Француска верзија   : Анатолиј Ливри, Ничеффешчунг, Берлин, Хумболт-Университет, 2013, Бенд 20, С. 313-324   : http://www.degruyter.com/view/j/nifo.2013.20.issue-1/nifo.2013.20.1.313/nifo.2013.20.1.313.xml 
* Д-р Анатолиј Ливри, "Манделстам лејтсхэхэн: единствен оригинал на креативност" во Журналот на страницата на Днепропетровский универитет на името на Алфред Нобеля.  Сертификатот "Филолошки науки" е регистриран во меѓународни научно-истражувачки центри Индекс Коперник, РИНЦ, 1 (13) 2017, Универитетот на името Алфред Нобеля, м.  Дніпро, списанието е запишано од страна на Високата комисија за сертификација за индексот на водечки преглед на научни периодика за публикации на главната дисертација на академски степен доктор и кандидат на науката, стр. 58-67. http://anatoly-livry.e-monsite.com/medias/files/1-13-2017.pdf%5B%5D{{Мртва_врска|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} 
* Меккеј, Џон (2006) ''Натпис и модерност: Од Вордсворт до Манделштам.''  Блумингтон: Универзитетот во Индијана {{ISBN|0-253-34749-1}} {{ISBN|0-253-34749-1}} {{ISBN|0-253-34749-1}} 0-253-34749-1 
* Нилсон Н.А. (1974) ''Осип Манделштам: Пет песни''.  (Стокхолм) 
* Плат, Кевин, уредник (2008) ''Модернист архаист: Избрани песни од Осип Манделштам'' <ref>[http://www.nebraskapress.unl.edu/product/Modernist-Archaist,673886.aspx Modern Archaist: Selected Poems by Mandelstam]{{Мртва_врска|date=August 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> 
* Рајли, Џон (1980) ''Собрани дела''.  Grossteste (Дербишир) 
* Ронен, О. (1983) ''Аппрок на Манделштам''.  (Ерусалим) 
* Михаил Берман-Цикиновски (2008), свири "Продолжување на Манделштам" (издаден од Вагриј, Москов. {{ISBN|978-5-98525-045-9}} {{ISBN|978-5-98525-045-9}} {{ISBN|978-5-98525-045-9}} 978-5-98525-045-9 )

== Наводи ==
{{Reflist|2}}

== Надворешни врски ==
* [http://www.poetryfoundation.org/archive/poet.html?id=4341 Фондација за поезија.]  [http://www.poetryfoundation.org/archive/poet.html?id=4341 Песни и биографија.] Пристапено на 2010-09-11 
* [https://web.archive.org/web/20100714043355/http://diglib.princeton.edu/ead/getEad?id=ark%3A%2F88435%2F736664523 Пронаоѓање помош за трудовите на Осип Манделштам во Универзитетската библиотека Принстон]. Пристапено на 2010-09-11 
* [http://stihipoeta.ru/poety-serebryanogo-veka/osip-mandelshtam/ Поезија Осип Манделштам] во [http://stihipoeta.ru/ Стихипоета] 
* [http://www.poets.org/poet.php/prmPID/698 Академија на американски поети, Биографија на Манделштам]. Пристапено на 2010-09-11 
* [http://www.uglyducklingpresse.org/catalog/online-reading/new-translations-by-osip-mandelstam/ Осип Манделштам: Нови преводи (e-chapbook од Грдото пајче Прес)] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20190215173040/http://www.uglyducklingpresse.org/catalog/online-reading/new-translations-by-osip-mandelstam |date=2019-02-15 }} 
* {{YouTube|V_i0jlW29Jk|Songs on poetry by Osip Mandelshtam}} {{YouTube|V_i0jlW29Jk|Songs on poetry by Osip Mandelshtam}} {{YouTube|V_i0jlW29Jk|Songs on poetry by Osip Mandelshtam}}, песни " ''Како на [[Кама (река)|Кама]] реката'' " и " ''Живо падна'' " посветени на жената на поетот, Надежда Манделштам ; музика и изведба на Лариса Новоселцева. 
* [https://books.google.com/books/about?id=hYigAgAAQBAJ Песните на Осип Манделштам (е-книга на песни во превод, главно од 1930-тите)] 
* [http://muse.jhu.edu/login?auth=0&type=summary&url=/journals/new_england_review/v034/34.3-4.mandelstam01.html Англиски превод на најдолгата и единствена слободна стихови на Осип Манделштам, "Тој кој најде на потковица", во прегледот на Нова Англија] 
* [http://muse.jhu.edu/journals/colorado_review/toc/col.41.3.html Англиски превод на песните на Осип Манделштам "Менажеријата" (1915) и "Небото е бремена со иднината" (1923, 1929) во Колорадото Преглед] 
* {{Семрежен архив-автор}}   
* {{Librivox author|id=8490}} {{Librivox author|id=8490}} LibriVox {{Librivox author|id=8490}} {{Librivox author|id=8490}}

{{ОСНОВНОПОДРЕДУВАЊЕ:Мандељштам, Осип}}
[[Категорија:Родени во 1891 година]]
[[Категорија:Починати во 1938 година]]
[[Категорија:Луѓе од Варшава]]
[[Категорија:Полски Евреи]]
[[Категорија:Советски Евреи]]
[[Категорија:Советски дисиденти]]
Предлошки на страницава:
Назад на Осип Мандељштам.
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Осип_Мандељштам“