Преглед на кодот на Генетско проучување на Мароканците

Немате дозвола за уредување на оваа страница, од следнава причина:
Вашата IP-адреса се наоѓа во опсег блокиран на сите Викимедиини викија.
Блокот го зададе ‪EPIC‬. Наведената причина гласи Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected.
Почнува: 09:48, 2 јули 2024
Истекува: 09:48, 2 јули 2025
Вашата тековна IP-адреса е 206.189.44.186. Блокираниот опсег е 206.189.32.0/20.
Вклучете ги сите горенаведени поединости кога се обраќате. Ако сметате дека сте блокирани по грешка, дополнителни информации и напатствија ќе најдете во глобалното правило Без отворени застапници.
Во спротивно, за да поразговарате за блокот, поднесете барање за разгледување на Мета. Можете и да пишете во VRT-редицата на надзорниците на stewards@wikimedia.org, притоа вклучувајќи ги сите гореспоменати поединости.
Можете да го погледнете и копирате кодот на оваа страница.
[[Податотека:Human_Y-chromosome_DNA_haplogroups_(percentages).svg|десно|мини|[[Хаплогрупа на ДНК на човечки Y-хромозом|Хаплогрупи на ДНК на човечки Y-хромозом]] во [[Мароко]] и во светот.<ref>[http://faculty.scs.illinois.edu/~mcdonald/WorldHaplogroupsMaps.pdf Y Haplogroups of the World (PDF)] ''University of Illinois'' J. D. McDonald 2005</ref>]]
'''Мароканската генетика''' ја опфаќа [[Генетска историја на Африка|генетската историја]] на луѓето од [[Мароко]] и генетското влијание на ова потекло врз светското население. Оваа генетика била под големо влијание на географијата.

Во праисториските времиња, пустината [[Сахара]] на југ и [[Средоземно Море|Средоземното Море]] на север биле важни географски бариери за приливот од [[Потсахарска Африка]] и [[Европа]] Сепак, [[Југозападна Азија|Западна Азија]] и [[Северна Африка]] формираат единствена копнена маса на [[Синајски Полуостров|Синајскиот Полуостров]]. Неолитските западноазиски популации би биле привлечени од влажната Сахара, кои пристигнувале или преку Суец, Баб ел-Мандеб или Медитеранот.

Како резултат на овие географски влијанија, генетскиот профил на мароканската популација претставува сложен мозаик од автохтони лози од Магреб, како и [[Северна Африка|северноафрикански]], [[Европа|европски]], [[Југозападна Азија|западноазиски]] и [[Западна Африка|западноафрикански]] елементи во променливи степени. Иако северозападна Африка доживеала проток на гени од околните региони, таа исто така претрпела долги периоди на генетска изолација во некои делови. Ова овозможило карактеристични генетски маркери да се развијат кај некои популации на Магреб, особено во одредени изолирани групи што зборуваат берберски.

Населението на Мароко е генетски хетерогено.<ref name=":5">{{Наведено списание|last=Agouti|first=I.|last2=Badens|first2=C.|last3=Abouyoub|first3=A.|last4=Levy|first4=N.|last5=Bennani|first5=M.|date=December 2008|title=Molecular basis of beta-thalassemia in Morocco: possible origins of the molecular heterogeneity|url=https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18976160/|journal=Genetic Testing|volume=12|issue=4|pages=563–568|doi=10.1089/gte.2008.0058|pmid=18976160}}</ref> Ова најмногу се должи на арапските миграции во Магреб, демографски процес кој во голема мера имплицирал генски тек и ја ремоделирал генетската структура на Магреб.<ref name=":2322">{{Наведено списание|last=Evol|first=Mol Biol|date=February 2017|title=Recent Historical Migrations Have Shaped the Gene Pool of Arabs and Berbers in North Africa|journal=Molecular Biology and Evolution|volume=34|issue=2|pages=318–329|doi=10.1093/molbev/msw218|pmc=5644363|pmid=27744413}}</ref> Базенот на хромозомот [[Хаплогрупа J-M267|J-M267]] е изведен не само од значајните дисперзии од периодот на раната [[неолитска револуција]] од [[Југозападна Азија|Западна Азија]], туку во многу поголема мера од неодамнешните експанзии на [[Арапи|арапските]] племиња од [[Арапски Полуостров|Арапскиот Полуостров]], при што и јужните Катанити и северните аднанитски Арапи додале на хетерогено етничкиот состав.<ref name=":932">{{Наведено списание|last=Genet|first=Am J Hum|date=June 2002|title=Genetic Evidence for the Expansion of Arabian Tribes into the Southern Levant and North Africa|journal=American Journal of Human Genetics|volume=70|issue=6|pages=1594–1596|doi=10.1086/340669|pmc=379148|pmid=11992266}}</ref>

== Праисторија и антика ==
Се смета дека областа на денешно Мароко била населена уште од [[Старо камено време|палеолитот]], некаде помеѓу 90.000 и 190.000 п.н.е., но тоа повеќе не е случај по откривањето на 300.000 години [[хомо сапиенс]] и наместо тоа, денес се мета дека територијата била населена уште од првобитните времиња со луѓе. За време на [[Доцен палеолит|горниот палеолит]], [[Магреб]] бил поплоден отколку што е денес, повеќе наликувал на [[савана]] отколку на денешниот сушен пејзаж.<ref>{{Наведена книга|title=From hunters to farmers the causes and consequences of food production in Africa|last=Rubella|first=D.|publisher=University of California Press|year=1984|isbn=978-0520045743|editor-last=J.D. Clark & S.A. Brandt|location=Berkeley|pages=41–56|chapter=Environmentalism and Pi Paleolithic economies in the Maghreb (c. 20,000 to 5000 B.P.)}}</ref> Пред 22.000 години, Атеријанската култура, била наследена од иберомавританската култура, која споделувала сличности со [[Пиринејски Полуостров|иберските]] култури. Забележани се скелетни сличности помеѓу погребувањата на иберомавританските Мехта-Афалу и европските кромањонци. Иберомавританската индустрија во Мароко била наследена од капсијанската култура.
[[Податотека:Ptolemy_of_Mauretania_Louvre_Ma1887.jpg|десно|мини| Берберскиот римски крал Птоломеј од Мавританија .]]
[[Податотека:Mosaic-Diana_leaves_her_Bath_(perspective_fixed).jpg|десно|мини| Мозаик на Дијана во [[Волубилис]].]]
[[Податотека:Chellah_interior_hill.jpg|мини| Урнатините на Чела, [[Сале]].]]
[[Податотека:Volubilis_Longshot_II.jpg|мини| [[Волубилис]] во урнатини.]]
Северна Африка и Мароко полека биле вовлечени во поширокиот [[Средоземно Море|медитерански]] свет во подем од страна на западноазиските семитски [[Феникија|Феникијци]], кои основале трговски колонии и населби во раниот класичен период.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.megalithic.co.uk/article.php?sid=17926|title=C. Michael Hogan, ''Mogador: Promontory Fort'', The Megalithic Portal, ed. Andy Burnham|last=The Megalithic Portal|last2=Megalith Map|publisher=Megalithic.co.uk|accessdate=2010-06-02}}</ref> Могадор бил феникиска колонија уште во почетокот на 6 век п.н.е.<ref>Moscati, Sabatino (2001) ''The Phoenicians'', Tauris, {{ISBN|1-85043-533-2}}</ref>

Мароко подоцна станала дел од фенокиската северноафриканска и иберското царство со седиште во [[Картагина]]. Најраната позната независна мароканска држава била Берберското кралство Мавританија под кралот Бокус I. Ова кралство во северно Мароко, не треба да се меша со сегашната држава [[Мавританија]], датира најмалку од 110 п.н.е.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/70880/Bocchus-I|title=Bocchus I|accessdate=September 27, 2010}}</ref>

[[Римско Царство|Римското Царство]] го контролирало овој регион од 1 век п.н.е., и го именувало како Мавританија Тингитана. [[Христијанство]]то било воведено во 2 век од нашата ера и придобило преобратени во римските градови, меѓу [[Ропство|робовите]] и некои берберски земјоделци.

Во 5 век од нашата ера, како што [[Римско Царство|Римското Царство]] опаѓало, регионот бил нападнат од север прво од германските [[Вандали]], а потоа и од [[Визиготи]]те. Во 6 век од нашата ера, северниот дел на Мароко номинално бил дел од Источното Римско или [[Византија|Византиско Царство]]. За сето ова време, берберските жители во високите планини во внатрешноста на Мароко останале непокорени.

== Историја ==

=== Ран арапски период ===
Во 670 н.е., првото арапско освојување на [[Северна Африка|северноафриканската]] крајбрежна рамнина се случило под Укба ибн Нафи, генерал кој служел под [[Омејадски Калифат|Омајадите]] од [[Дамаск]]. Муслиманите [[Омејадски Калифат|Омејади]] го донеле својот јазик, нивниот систем на владеење и исламот во Мароко. Голем дел од Берберите полека преминале во ислам, главно откако арапското владеење се повлекло. Првата независна берберска држава во областа на современо Мароко било Кралството Некор, емират во планините Риф. Тоа било основано од Салих I ибн Мансур во 710 година, како држава вазал на [[Праведен Калифат|Праведниот Калифат]]. По избувнувањето на Големиот берберски бунт во 739 година, Берберите формирале други независни држави како што се Микнаса од Сиџилмаса и Баргавата.

Идрис ибн Абдала побегнал во Мароко по масакрот на Абасидите врз неговото племе во Ирак. Тој ги убедил племињата Авраби Бербери да ја прекинат својата верност кон далечните абасидски калифи во [[Багдад]] и ја основал династијата Идрисиди во 788 година. Идрисидите го основале градот [[Фес (град)|Фес]] како главен град и Мароко станал центар на муслиманското учење и голема [[регионална сила]]. Идрисидите биле соборени во 927 година од страна на [[Фатимидски Калифат|Фатимидскиот Калифат]] и нивните сојузници од Микнаса. Откако Микнаса ги прекинала односите со Фатимидите во 932 година, тие биле отстранети од власт од страна на Маграва од Сиџилмаса во 980 година.

=== Берберски династии ===
[[Податотека:Empire_almoravide.PNG|десно|мини| [[Алморавидска династија|Алморавидското]] царство во својот најголем обем, {{Околу}}&nbsp;1120]]
[[Податотека:Empire_almohade.PNG|мини| [[Алморавидска династија|Алморавидското]] царство својот најголем обем, в.&nbsp;1212 година]]
Од 11 век, се појавиле низа моќни берберски <ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=gGKsS-9h4BYC&pg=PT861|title=Concise Encyclopaedia of World History|last=Ramirez-Faria|first=Carlos|date=2007-01-01|publisher=Atlantic Publishers & Dist|isbn=978-81-269-0775-5}}</ref> династии. [[Алморавидска династија|Алморавидската династија]] <ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/418538/North-Africa/46490/The-Maghrib-under-the-Almoravids-and-the-Almohads|title=The Maghrib under the Almoravids and the Almohads|publisher=Britannica.com|accessdate=2011-08-01}}</ref><ref>{{cite encyclopedia|url=http://www.universalis.fr/encyclopedie/almoravides/|title=Almoravides|encyclopedia=Universalis Encyclopedia}}</ref><ref>{{cite encyclopedia|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/365388/Marinid-dynasty|title=Marīnid dynasty|encyclopedia=Encyclopædia Britannica}}</ref> и [[Алмохадска династија|Алмохадската династија]] <ref>{{cite web|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/418538/North-Africa/46490/The-Maghrib-under-the-Almoravids-and-the-Almohads|title=The Maghrib under the Almoravids and the Almohads|publisher=Britannica.com|access-date=2011-08-01}}</ref> доминирале во Магреб, поголемиот дел од денешна Шпанија и Португалија и регионот на западниот Медитеран. Во 13-тиот и 14-тиот век Меринидите ја држеле власта во Мароко и се труделе да ги продолжат успесите на [[Алмохадска династија|Алмохадите]] со воените походи во Алжир и Иберија. Тие биле следени од Ватасидите. Во 15 век, [[Реконквиста]]та ставила крај на муслиманското владеење во средна и јужна Иберија и многу муслимани и Евреи побегнале во Мароко.<ref name="brit">{{Наведена мрежна страница|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/392604/Morocco|title=Morocco – History|publisher=Britannica.com|accessdate=2011-08-01}}</ref> [[Португалија|Португалските]] напори да го контролираат брегот на Атлантикот во 15 век не влијаеле многу на внатрешноста на Мароко. Според Елизабет Ало Исичеи, „''Во 1520 година, во Мароко имаше глад толку страшен што долго време беа датирани други настани. Се смета дека населението на Мароко падна од 5 на помалку од 3 милиони помеѓу почетокот на шеснаесеттиот и деветнаесеттиот век''“.<ref>Allo Isichei, Elizabeth (1997). ''[[iarchive:historyofafrican00isic|A history of African societies to 1870]]''. Cambridge University Press. p. 264. {{ISBN|0-521-45599-5}}</ref>

=== Арапски династии ===
Во 1549 година, регионот паднал во рацете на последователни арапски династии кои тврделе дека потекнуваат од исламскиот пророк [[Мухамед]]: најпрвин династијата Садити која владеела од 1549 до 1659 година, а потоа династијата Алауити, која останала на власт од 17 век.
[[Податотека:Augustins_-_Le_Sultan_du_Maroc_-_Eugène_Delacroix.jpg|мини| Султанот Абдераман од Мароко, од [[Ежен Делакроа]].]]
За време на династијата Садити, земјата ги одбила [[Отоманско Царство|отоманските]] упади и [[Португалско Царство|португалската]] инвазија во [[Битка кај Ксар ел-Кебир|битката кај Ксар ел-Кебир]] во 1578 година. Владеењето на Ахмад ел-Мансур донело ново богатство и углед на Султанатот, а големата експедиција во Западна Африка и нанела крупен пораз на [[Сонгајско Царство|Сонгајското Цартво]] во 1591 година. Сепак, управувањето со териториите низ [[Сахара]] се покажало премногу тешко. По смртта на ел-Мансур земјата била поделена меѓу неговите синови.

Во 1666 година, Мароко повторно бил обединет од династијата Алауити, кои оттогаш се владејачки дом на Мароко. Мароко се соочувал со агресија од Шпанија, а Отоманското Царство притискало на запад. Алауитите успеале да ја стабилизираат својата позиција и додека кралството било помало од претходните во регионот, останало доста богато. Против противењето на локалните племиња Исмаил Ибн Шариф (1672–1727) започнал да создава обединета држава.<ref>"[https://web.archive.org/web/20091030183303/http://encarta.msn.com/encyclopedia_761572952_8/Morocco.html Morocco (Page 8 of 9)]". Microsoft Encarta Online Encyclopedia 2009. 2009-11-01.</ref> Со неговиот Џејш д'Ахл ал-Риф ( Рифијанската армија) тој го создал Тангер од [[Кралство Англија|Англичаните]] во 1684 година и ги протерал [[Шпанско Царство|Шпанците]] од Лараш во 1689 година.

Мароко станала првата нација која ги признала Соединети Американски Држави како независна држава во 1777 година <ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://obamawhitehouse.archives.gov/the-press-office/2013/11/22/joint-statement-united-states-america-and-kingdom-morocco|title=Joint Statement by the United States of America and the Kingdom of Morocco|date=2013-11-22|work=[[whitehouse.gov]]}}</ref><ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=5V77mdCXHJcC&pg=PA114|title=Morocco Foreign Policy and Government Guide|publisher=International Business Publications USA|year=2004|isbn=9780739760000}}{{Мртва_врска|date=March 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.defense.gov/news/newsarticle.aspx?id=41811|title=Defense Department News}}</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.defense.gov/news/newsarticle.aspx?id=41811|title=Cohen Renews U.S.-Morocco Ties|last=Kozaryn, Linda D.|work=U.S. Department of Defense|accessdate=2009-03-12}}</ref> Во почетокот на [[Американска револуција|Американската револуција]], американските трговски бродови во [[Атлантски Океан|Атлантскиот Океан]] биле предмет на напади од [[Берберски пирати|берберските пирати]]. На 20 декември 1777 година, мароканскиот султан Мохамед III изјавил дека американските трговски бродови ќе бидат под заштита на султанатот и на тој начин би можеле да уживаат во безбеден премин. Мароканско-американскиот договор за пријателство, потпишан во 1786 година, е најстариот непрекинат договор за пријателство во САД.<ref>Roberts, Priscilla H. and Richard S. Roberts, ''Thomas Barclay (1728–1793): Consul in France, Diplomat in Barbary'', Lehigh University Press, 2008, pp. 206–223 {{ISBN|093422398X}}.</ref><ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://2009-2017.state.gov/s/d/rm/rls/perfrpt/2002/html/18995.htm|title=Milestones of American Diplomacy, Interesting Historical Notes, and Department of State History|work=U.S. Department of State|accessdate=2007-12-17}}</ref>

== Арапски прилив ==
Имало неколку бранови на миграција на Арапите во Мароко. Најзначајниот бран била преселбата на Бану Хилал, Бану Сулејм и Макил во 11 век. Тие се преселиле во регионот на денешно Мароко во 12 век кога владетелот Абд ел-Мумин ги префрлил таму во голем број и ги населил во [[Атлантски Океан|атлантските]] рамнини, во регион кој претходно бил населен со племенската група Баргавата. Овој регион бил во голема мера уништен и населен од [[Алморавидска династија|Алморавидите]], а потоа повторно населен од Алмохадите во 1149–1150 и 1197–1198 година, пред да се замени населената област со арапски бедуински мигранти. Алмохадите им помогнале на арапските племиња да ги поминат бариерите на [[Атлас (планини)|планините Атлас]] и го забрзале нивното проширување во Мароко за да ја завршат номадската бедуинска доминација над низините на Магреб сè до крајбрежните рамнини на Атлантикот.<ref name=":7">{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=GWjxR61xAe0C&pg=PA343|title=The Cambridge History of Africa|last=Fage|first=J. D.|last2=Oliver|first2=Roland|date=1975|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-0-521-20981-6|pages=343|language=en}}</ref> Појавата на Арапите ја зголемила сложеноста на етничкото население на Мароко и внесело значаен неберберски елемент. Тие сè повеќе играле важна улога во политиката на Алмохадското Царство. Владетелот Абд ел-Мумин очекувал противење од Масмуда на кои им бил странец, па добил арапска поддршка за да го обезбеди наследството на својот син. Со падот на армијата на Алмохадите, арапските бедуини станале најмоќната сила во мароканските рамнини и ниту еден владетел не можел да има власт таму без нивна поддршка.

За време на Маринидите, Арапите станале поважни во Мароко. Поради недостаток на поддржувачи на Зената, тие ја поздравиле поддршката на арапските номади кои веќе почнале да навлегуваат во земјата под Алмохадите. Зенатите биле во голема мера асимилирани во арапската култура и маринидските Махзани (влада) составена и од Арапи и од Зенати. Ова довело до проширување на арапските племиња во Мароко каде што се населиле во рамнините, а многу берберски групи биле арапизирани. За време на Маринидите, [[Арапски јазик|арапскиот]] станал заеднички и официјален јазик.<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=iAcf63sQGhIC&pg=PA89|title=Africa from the Twelfth to the Sixteenth Century|last=Niane|first=Djibril Tamsir|last2=Africa|first2=Unesco International Scientific Committee for the Drafting of a General History of|date=1984-01-01|publisher=UNESCO|isbn=978-92-3-101710-0|pages=89|language=en}}</ref> Овој демографски процес во голема мера имплицирал генски тек и ја ремоделирал генетската структура.

== Генетски докази ==
Едно генетско проучување објавено во јануари 2012 година покажало дека домородното [[Магреб|северозападноафриканско]] потекло е најтесно поврзано со популациите надвор од [[Африка]], но „''раздвојувањето меѓу мароканскиот народ и народите од Блискиот Исток/[[Европа|европејците]] веројатно му претходи на [[холоцен]]от (>12.000 г.) и на [[Старо камено време|палеолитот]] (>40.000 п.н.е.)''.“ <ref name="plosg1201">{{Наведено списание|last=Henn|first=B. M.|last2=Botigué|first2=L. R.|last3=Gravel|first3=S.|last4=Wang|first4=W.|last5=Brisbin|first5=A.|last6=Byrnes|first6=J. K.|last7=Fadhlaoui-Zid|first7=K.|last8=Zalloua|first8=P. A.|last9=Moreno-Estrada|first9=A.|year=2012|editor-last=Schierup|editor-first=Mikkel H|title=Genomic Ancestry of North Africans Supports Back-to-Africa Migrations|journal=PLOS Genetics|volume=8|issue=1|pages=e1002397|doi=10.1371/journal.pgen.1002397|pmc=3257290|pmid=22253600|doi-access=free}}</ref>

Постарите проучувања јасно покажуваат дека не постојат значителни [[Генетика|генетски]] разлики помеѓу мароканските популации кои зборуваат арапски и мароканските популации кои не зборуваат арапски. Самите Бербери опфаќаат генетски различни групи и имаат висок степен на генетска хетерогеност. Податоците од човечкиот леукоцитен антиген HLA [[ДНК]] сугерираат дека повеќето Мароканци, и оние со неарапски [[Етнолингвистика|етнолингвистички]] идентитет и оние со арапски етнолингвистички идентитет, се од [[Бербери|берберско]] потекло, и дека генеалошките вистински [[Арапи]] од Арабија кои ја нападнале Северна Африка и делови од Јужна Европа не придонесуваат суштински во генскиот базен.<ref name="Ballais, Jean-Louis 2000 pp. 125">Ballais, Jean-Louis (2000) "Chapter 7: Conquests and land degradation in the eastern Maghreb" ''In'' Barker, Graeme and Gilbertson, David (2000) ''The Archaeology of Drylands: Living at the Margin'' Routledge, London, Volume 1, Part III – Sahara and Sahel, pp. 125–136, {{ISBN|978-0-415-23001-8}}</ref><ref>{{Наведено списание|last=Gomez-Casado|first=E.|last2=Del Moral|first2=P.|last3=Martinez-Laso|first3=J.|last4=Garcia-Gomez|first4=A.|last5=Allende|first5=L.|last6=Silvera-Redondo|first6=C.|last7=Longas|first7=J.|last8=Gonzalez-Hevilla|first8=M.|last9=Kandil|first9=M.|displayauthors=etal|year=2000|title=HLA genes in Arabic-speaking Moroccans: Close relatedness to Berbers and Iberians|journal=Tissue Antigens|volume=55|issue=3|pages=239–249|doi=10.1034/j.1399-0039.2000.550307.x|pmid=10777099}}</ref> Сепак, резултатите од една неодамнешното иследување од 2017 година тврди дека миграцијата на Арапите во Магреб претставува демографски процес што подразбира проток на гени и ја ремоделира генетската структура на Магреб, наместо тоа да биде само културен процес како што било предложено претходно од постарите записи.

Според едно иследување од 2000 година на ''European Journal of Human Genetics'', Мароканците од северозападна Африка, иако сè уште имаат многу разлики, генетски се поблиску до [[Јужна Европа|јужноевропејците]] отколку со [[Потсахарска Африка|потсахарските Африканци]] од [[Банту-народи|банту]] етничката припадност.<ref>{{Наведено списание|last=Bosch|first=E.|last2=Calafell|first2=F.|last3=Pérez-Lezaun|first3=A.|last4=Clarimón|first4=J.|last5=Comas|first5=D.|last6=Mateu|first6=E.|last7=Martínez-Arias|first7=R.|last8=Morera|first8=B.|last9=Brakez|first9=Z.|displayauthors=etal <!-- This article has 14 authors. -->|year=2000|title=Genetic structure of north-west Africa revealed by STR analysis|journal=European Journal of Human Genetics|volume=8|issue=5|pages=360–366|doi=10.1038/sj.ejhg.5200464|pmid=10854096|doi-access=free}}</ref>

Постои значителен придонес на потсахарска африканска ДНК кај околу една третина од Мароканците, при што повеќето западноевроазиски бербери покажуваат придонес од 1-10% потсахарска африканска ДНК во просек.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://academic.oup.com/mbe/article/37/4/1041/5670533|title=Human Genomic Diversity Where the Mediterranean Joins the Atlantic|last=Calderón|first=Rosario|last2=Pereira|first2=Luisa|year=2020|pages=1041–1055|doi=10.1093/molbev/msz288|pmc=7086172|pmid=31816048|last3=Cuesta|first3=Pedro|last4=Novelletto|first4=Andrea|last5=Dugoujon|first5=Jean-Michel|last6=Sánchez-Martínez|first6=Luis J.|last7=López|first7=Saioa|last8=Cavadas|first8=Bruno|last9=Pita|first9=Guillermo}}</ref> Неберберските популации покажале значително повеќе придонеси на ДНК од потсахарска Африка (до 55%). Кога станува збор за придонесите на потсахарска Африка, разликите меѓу берберските популации не биле значајни. Кодри и негоите соработници (2009) и Ернандес и неговите сопработници (2015) покажале зголемена застапеност на потсахарска африканска мтДНК хаплогрупи (т.е. висока преваленца на лоза добиена од L).

Различните испитувани [[Локус (генетика)|локуси]] откриле блиска сличност помеѓу [[Бербери]]те и другите северноафрикански групи, главно со мароканските арапски говорници, што е во согласност со хипотезата дека денешното мароканско население има силно берберско потекло.<ref>{{Наведено списание|last=Harich|first=N.|last2=Esteban|first2=E.|last3=Chafik|first3=A.|last4=López-Alomar|first4=A.|last5=Vona|first5=G.|last6=Moral|first6=P.|year=2002|title=Classical polymorphisms in Berbers from Moyen Atlas (Morocco): Genetics, geography, and historical evidence in the Mediterranean peoples|journal=Annals of Human Biology|volume=29|issue=5|pages=473–487|doi=10.1080/03014460110104393|pmid=12396367}}</ref> Од друга страна, различни проучувања исто така покажале дека мароканската популација е генетски хетерогена и разновидна, и дека дури и самите Бербери опфаќаат генетски различни групи. Различни [[Популациона генетика|популациски генетички]] проучувања заедно со историчари како Габриел Кампс и Чарлс-Андре Жилиен ја поддржуваат идејата дека најголемиот дел од генскиот базен на современите [[Магреб|северозападни Африканци]], без разлика на лингвистичката група, е од [[Младо камено време|неолитско]] потекло.<ref name="Arredi2">{{Cite journal|last1=Arredi|first1=B.|last2=Poloni|first2=E.|last3=Paracchini|first3=S.|last4=Zerjal|first4=T.|last5=Fathallah|first5=D.|last6=Makrelouf|first6=M.|last7=Pascali|first7=V.|last8=Novelletto|first8=A.|last9=Tyler-Smith|first9=C.|year=2004|title=A Predominantly Neolithic Origin for Y-Chromosomal DNA Variation in North Africa|url=https://archive.org/details/sim_american-journal-of-human-genetics_2004-08_75_2/page/338|journal=The American Journal of Human Genetics|volume=75|issue=2|pages=338–345|doi=10.1086/423147|pmc=1216069|pmid=15202071}}</ref> Различни понови проучувања се спротивставиле на ова и дошле до заклучок дека базенот на хромозомот [[Хаплогрупа J-M267|J-M267]] бил изведен не само од раните [[Младо камено време|неолитски]] дисперзии, туку во многу поголема мера од неодамнешните експанзии на [[Арапи|арапските]] племиња од [[Арапски Полуостров|Арапскиот Полуостров]], што подразбира проток на гени и ја ремоделирал генетската структура на Магреб.

== Марокански Y-ДНК хромозом ==
[[Податотека:E1b1bRoute.png|десно|мини|Потекло и распространување на E-M215 и неговите подклади од Источна Африка. {{Sfnp|Henn|Gignoux|Lin|Oefner|2008}} {{Sfnp|Hassan|Underhill|Cavalli-Sforza|Ibrahim|2008}}]]

=== Е-М81 ===
[[Податотека:Y_Hap_EM-81.PNG|мини|Распространетост на Y хаплотипот E-M81 E1b1b1b во Северна Африка, Западна Азија и Европа.]]
'''[[Хаплогрупа E-Z827|E1b1b1b1]] (E-M81)''', порано '''E1b1b1b''', '''E3b1b''' и '''E3b2''', е најчестата хромозомска Y група во [[Мароко]], доминирана од нејзината потклада '''E-M183'''. Се смета дека потекнува од Северна Африка пред 14.200 години.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.yfull.com/tree/E-M81/|title=E-M81 YTree|work=yfull.com|accessdate=2016-07-10}}</ref>

Се верува дека нејзината матична клада [[Хаплогрупа E-M215|E1b1b (E-M215)]] првпат се појавила во [[Африкански Рог|Африканскиот Рог]] пред околу 42.600 години.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=https://www.yfull.com/tree/E-M215/|title=E-M215 YTree|work=yfull.com|accessdate=2016-07-10}}</ref> Нејзината доминантна подклада [[Хаплогрупа E-M35|Е-М35]] се смета дека се појавила во Источна Африка пред околу 22.400 години, а подоцна би се распрснала во Северна Африка и оттаму во Западна Азија.<ref>{{Наведено списание|last=Cruciani|first=F.|last2=La Fratta|first2=R.|last3=Santolamazza|first3=P.|last4=Sellitto|first4=D.|last5=Pascone|first5=R.|last6=Moral|first6=P.|last7=Watson|first7=E.|last8=Guida|first8=V.|last9=Colomb|first9=E. B.|year=2004|title=Phylogeographic Analysis of Haplogroup E3b (E-M215) Y Chromosomes Reveals Multiple Migratory Events Within and Out of Africa|journal=The American Journal of Human Genetics|volume=74|issue=5|pages=1014–1022|doi=10.1086/386294|pmc=1181964|pmid=15042509}}</ref><ref name="alvarez2009">{{Наведено списание|last=Alvarez|first=L.|last2=Santos|first2=C.|last3=Montiel|first3=R.|last4=Caeiro|first4=B.|last5=Baali|first5=A.|last6=Dugoujon|first6=J.-M.|last7=Aluja|first7=M. P.|year=2009|title=Y-chromosome variation in South Iberia: Insights into the North African contribution|journal=American Journal of Human Biology|volume=21|issue=3|pages=407–409|doi=10.1002/ajhb.20888|pmid=19213004|doi-access=free}}</ref> Се смета дека сите главни подгранки на E-M35 потекнуваат од истата општа област како и матичната клада: во [[Северна Африка]], [[Африкански Рог|Африканскиот Рог]] или блиските области на [[Близок Исток|Блискиот Исток]]. Некои гранки на Е-М35 ја напуштиле Африка пред многу илјади години. На пример, {{Harvcoltxt|Батаглија|Fornarino|Al-Zahery|Olivieri|2008}} процениле дека E-M78 (наречена E1b1b1a1 во тој труд) е во Европа подолго од 10.000 години. {{Sfnp|Keita|Boyce|2005}}

Оваа хаплогрупа достигнува средна фреквенција од 85% во [[Северна Африка]]. Зачестеноста се намалува од приближно 80% или повеќе кај некои марокански берберски популации, вклучувајќи ги и Сахарците, на приближно 28% на исток од овој опсег во Египет.<ref name="alvarez2009"/><ref name="Arredi">{{Наведено списание|last=Arredi|first=B.|last2=Poloni|first2=E.|last3=Paracchini|first3=S.|last4=Zerjal|first4=T.|last5=Fathallah|first5=D.|last6=Makrelouf|first6=M.|last7=Pascali|first7=V.|last8=Novelletto|first8=A.|last9=Tyler-Smith|first9=C.|year=2004|title=A Predominantly Neolithic Origin for Y-Chromosomal DNA Variation in North Africa|journal=The American Journal of Human Genetics|volume=75|issue=2|pages=338–345|doi=10.1086/423147|pmc=1216069|pmid=15202071}}</ref><ref>{{Наведено списание|last=Kujanová|first=Martina|last2=Pereira|first2=Luísa|last3=Fernandes|first3=Verónica|last4=Pereira|first4=Joana B.|last5=Cerný|first5=Viktor|date=October 2009|title=Near eastern neolithic genetic input in a small oasis of the Egyptian Western Desert|journal=American Journal of Physical Anthropology|volume=140|issue=2|pages=336–346|doi=10.1002/ajpa.21078|issn=1096-8644|pmid=19425100}}</ref>

Поради распространетоста на кладот меѓу овие берберски групи и други како што се Мозабитите, Рифјаните, Шилхите и [[Кабили]]те, понекогаш се нарекува генетски '''берберски маркер'''.

Ова филогенетско дрво на подкладите на хаплогрупата Бербер се заснова на дрвото на YCC 2008 и последователните објавени истражувања како што е сумирано од ISOGG. {{Sfnp|ISOGG|2008}} <ref>{{Наведено списание|last=Karafet|first=T. M.|last2=Mendez|first2=F. L.|last3=Meilerman|first3=M. B.|last4=Underhill|first4=P. A.|last5=Zegura|first5=S. L.|last6=Hammer|first6=M. F.|year=2008|title=New binary polymorphisms reshape and increase resolution of the human Y chromosomal haplogroup tree|journal=Genome Research|volume=18|issue=5|pages=830–838|doi=10.1101/gr.7172008|pmc=2336805|pmid=18385274}}</ref><ref>{{Наведено списание|last=Consortium|first=T. Y. C.|year=2002|title=A Nomenclature System for the Tree of Human Y-Chromosomal Binary Haplogroups|journal=Genome Research|volume=12|issue=2|pages=339–348|doi=10.1101/gr.217602|pmc=155271|pmid=11827954}}</ref>

* '''E1b1b1b''' (L19, V257)
** '''E1b1b1b1''' (M81)
*** '''E1b1b1b1a''' (M107) {{Harvcoltxt|Андерхил и соработниците|2000}} .
*** '''E1b1b1b1b''' (M183) Овој клад е исклучително доминантен во рамките на E-M81. Всушност, додека {{Harvcoltxt|Карафет и соработниците|2008}} продолжуваат да го опишуваат ова како подклада на E-M81, а ISOGG се одложува на Карафет и соработниците сите податоци имплицираат дека всушност треба да се смета за филогенетски еквивалентно на M81.
**** '''E1b1b1b1b1''' (M165) {{Harvcoltxt|Андерхил и соработниците|2000}} 
**** '''E1b1b1b1b2''' (L351) Пронајдена кај двајца поврзани учесници во [http://www.familytreedna.com/public/E3b/default.aspx?section=ysnp Проектот за филогенија E-M35].

Просечните северноафрикански марокански бербери имаат фреквенции од E3b3 во +80%.Според проучувањата на {{Harvcoltxt|Алварес|Santos|Montiel|Caeiro|2009}} покажало фреквенција на E3b1b од 28/33 или 84,8% кај Берберите од [[Маракеш]]. При кое останатите фреквенции се 1/33=3% E3a*, 1/33=3% E3b*, 1/33 или 3% E3b1a и 1/33 или 3% E3b1c.

E1b1b (M81) се [[Бербери|протоберберски]] маркер E1b1b1b1a1 (M107), редуцирана [[Бербери|протоберберска]] лоза во [[Мали]].<ref name="thegeneticatlas">{{Наведена мрежна страница|url=http://thegeneticatlas.com/E1b1b.htm|title=The Genetic Atlas - E1b1b Meditid mutative history|work=thegeneticatlas.com|accessdate=2015-10-01}}</ref>

=== J-P209 ===
[[Податотека:Haplogroup_J_(Y-DNA)_Map.png|мини|Распределба на хаплогрупата J (Y-DNA).]]
[[Хаплогрупа J (Y-ДНК)|Хаплогрупата J-P209]] е вториот најчест Y хромозом во Мароко, доминирана од неговата потклада [[Хаплогрупа J-M267|J-M267]] (J1). Се верува дека се појавила пред околу 31.700 години во [[Југозападна Азија]] (пред 31.700±12.800 години според Семино и неговите соработници (2004). Нејзината најголема фреквенција од 30%-62,5% била забележана кај муслиманските арапски популации на Блискиот Исток.

Хаплогрупата J-P209 се наоѓа во најголема концентрација во југозападниот дел од [[Арапски Полуостров|Арапскиот Полуостров]]. Хаплогрупата J-P209 има значително присуство во [[Северна Африка]], што е втората најчеста хаплогрупа во Магреб. Проучувањето од 2021 година покажало дека највисоката фреквенција на блискоисточната компонента некогаш забележана во Северна Африка досега била забележана кај Арапите од Веслетија во [[Тунис]], кои имале фреквенција на блискоисточната компонента од 71,8%.<ref name=":02">{{Наведено списание|last=Rep|first=Sci|date=August 2021|title=Insights into the Middle Eastern paternal genetic pool in Tunisia: high prevalence of T-M70 haplogroup in an Arab population|journal=Scientific Reports|volume=11|issue=1|page=15728|bibcode=2021NatSR..1115728E|doi=10.1038/s41598-021-95144-x|pmc=8333252|pmid=34344940}}</ref> J-P209 е пронајдена во фреквенции од 35% во [[Алжир]], 34% во [[Тунис]] <ref>{{Наведено списание|last=Genet|first=Am J Hum|date=May 2004|title=Origin, Diffusion, and Differentiation of Y-Chromosome Haplogroups E and J: Inferences on the Neolithization of Europe and Later Migratory Events in the Mediterranean Area|journal=American Journal of Human Genetics|volume=74|issue=5|pages=1023–1034|doi=10.1086/386295|pmc=1181965|pmid=15069642}}</ref><ref>31% is based on Combined Data
</ref> и 20% во [[Египет]] ({{Харвардски навод|Семино|Magri|Benuzzi|Lin|2004}}). Во Мароко, J-M267 е пронајдена во фреквенции од 26,4%,<ref name=":32">Fadhlaoui-Zid et al. 2013, [https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3842387/ Genome-Wide and Paternal Diversity Reveal a Recent Origin of Human Populations in North Africa]</ref> 31,5%,<ref name=":42">Francalacci et al. 2008, [http://eprints.uniss.it/2783/1/Francalacci_P_Articolo_2008_History.pdf History and geography of human Y-chromosome in Europe: a SNP perspective]</ref> и 20,4%.<ref name="Semino et al 2004">{{Наведено списание|last=Semino|first=O.|last2=Magri|first2=C.|last3=Benuzzi|first3=G.|last4=Lin|first4=A. A.|last5=Al-Zahery|first5=N.|last6=Battaglia|first6=V.|last7=MacCioni|first7=L.|last8=Triantaphyllidis|first8=C.|last9=Shen|first9=P.|year=2004|title=Origin, Diffusion, and Differentiation of Y-Chromosome Haplogroups E and J: Inferences on the Neolithization of Europe and Later Migratory Events in the Mediterranean Area|journal=The American Journal of Human Genetics|volume=74|issue=5|pages=1023–1034|doi=10.1086/386295|pmc=1181965|pmid=15069642}}</ref>
[[Податотека:Haplogrupo_J_(Y-DNA).png|мини|300x300пкс| Распространетост на хаплогрупата Ј (Y-ДНК)]]
Едно неодамнешно проучување покажало дека базенот на хромозомот J-M267 во Магреб е изведен не само од раните [[Младо камено време|неолитски]] дисперзии, туку во многу поголема мера од арапските миграции во Магреб, неодамнешните експанзии на [[Арапи|арапските]] племиња од [[Арапски Полуостров|Арапскиот Полуостров]], за време на кои јужните Катанити и северните Аднанити Арапи придонеле во хетерогениот етнички состав на Магреб. Ова силно имплицирашо генски тек и ја ремоделирала генетската структура на Магреб, наместо да биде обична културна замена како што тврдат постарите студии. Ова ги зголемило генетските сличности меѓу северноафриканците и жителите на Блискиот Исток.<ref>{{Наведено списание|last=Fadhlaoui-Zid|first=K.|last2=Haber|first2=M.|last3=Martínez-Cruz|first3=B.|last4=Zalloua|first4=P.|last5=Benammar Elgaaied|first5=A.|last6=Comas|first6=D.|date=November 2013|title=Genome-Wide and Paternal Diversity Reveal a Recent Origin of Human Populations in North Africa|journal=PLOS ONE|volume=8|issue=11|pages=e80293|bibcode=2013PLoSO...880293F|doi=10.1371/journal.pone.0080293|pmc=3842387|pmid=24312208|doi-access=free}}</ref>

=== Е-М78 ===
[[Податотека:Y_Hap_EM-78.PNG|мини|Густина на распространетост на E1b1b1a (E-M78) во одредени области на Африка и Евроазија.]]
Најбазалната и најретката парагрупа [[Хаплогрупа E-V68|E-M78]]* била пронајдена на пониски фреквенции кај мароканските Арапи. Под-кладата E-V65 се наоѓа на високи нивоа во регионите на [[Магреб]] во далечната северна Африка. {{Harvcoltxt|Круцијани|La Fratta|Trombetta|Santolamazza|2007}} известуваат за нивоа од околу 20% кај [[Либија|либиските арапски]] лози и околу 30% кај [[Демографија на Мароко|мароканските Арапи]]. Се смета дека е поретка кај [[Бербери]]те, но сепак е присутна во нивоа од >10%. Авторите сугерираат северноафриканско потекло за оваа лоза. Во Европа, само неколку единки биле пронајдени во Италија и Грција.

Капели и неговите соработници (2009) го проучувале бета-кластерот во Европа. Тие пронашле и траги во Кантабрија, Португалија и Галиција, при што Кантабрија има највисоко ниво во Европа во нивната студија, со 3,1% (5 од 161 лице).

Други фреквенции на '''E1b1b1a1c (E-V22)''' биле пријавени од Круцијани и неговите соработници (2007) кои ги вклучуваат мароканските Арапи (7,27%, 55 луѓе) и мароканските Евреи (8%, 50 луѓе).

=== Други хаплогрупи ===
[[Податотека:Y_Hap_EM-123.PNG|мини|Карта на распространетост на хаплогрупа E-M123 (Y-ДНК).]]
'''Во врска со E-M123 без проверка за E-M34 SNP''' се наоѓа на мали фреквенции во [[Moroccan Berbers|Мароко]]. Ниски регионални проценти за E-M123 биле пријавени кај мароканските Бербери околу 3%. [[Хаплогрупа Е-М123|E-M123]] е позната и како E1b1b1b2a (ISOGG 2012).

Евроазиските хаплогрупи како што се [[Хаплогрупа J-M267|хаплогрупата Ј]] и [[Хаплогрупа R1b|хаплогрупата Р1,]] исто така, биле забележани на многу минимални фреквенции. Темелна студија од Круцијани и неговите соработници (2004) која ги анализирала популациите од Мароко, заклучила дека северноафриканскиот модел на Y-хромозомска варијација (вклучувајќи ги и хаплогрупите [[Хаплогрупа J-M267|J1]] и R1b) е главно од неолитско потекло, што сугерира дека неолитската транзиција во овој дел од светот била придружена со демиска дифузија на сточари кои зборуваат берберски од Алжирската пустина во источно Мароко, иако подоцнежните трудови сугерираат дека овој датум би можел да биде долг пред десет илјади години, со преминот од оранската во капсијанската култура во Северна Африка.<ref>{{Наведено списание|last=Myles|first=S.|last2=Bouzekri|first2=N.|last3=Haverfield|first3=E.|last4=Cherkaoui|first4=M.|last5=Dugoujon|first5=J. M.|last6=Ward|first6=R.|year=2005|title=Genetic evidence in support of a shared Eurasian-North African dairying origin|journal=Human Genetics|volume=117|issue=1|pages=34–42|doi=10.1007/s00439-005-1266-3|pmid=15806398}}</ref>

Хаплогрупите G и T ретко се наоѓаат во Мароко. Во 147 примероци земени во [[Мароко]], кај 1% било откриено дека е со хаплогрупа G.<ref name="Adams2008">{{Наведено списание|last=Adams|first=S. M.|last2=Bosch|first2=E.|last3=Balaresque|first3=P. L.|last4=Ballereau|first4=S. P. J.|last5=Lee|first5=A. C.|last6=Arroyo|first6=E.|last7=López-Parra|first7=A. M.|last8=Aler|first8=M.|last9=Grifo|first9=M. S. G.  <!-- This article has 20 authors. -->|year=2008|title=The Genetic Legacy of Religious Diversity and Intolerance: Paternal Lineages of Christians, Jews, and Muslims in the Iberian Peninsula|journal=The American Journal of Human Genetics|volume=83|issue=6|pages=725–736|doi=10.1016/j.ajhg.2008.11.007|pmc=2668061|pmid=19061982}}</ref>

Во друга студија 1% од 312 примероци во Мароко биле G.<ref>{{Наведено списание|last=Zalloua|first=P. A.|last2=Platt|first2=D. E.|last3=El Sibai|first3=M.|last4=Khalife|first4=J.|last5=Makhoul|first5=N.|last6=Haber|first6=M.|last7=Xue|first7=Y.|last8=Izaabel|first8=H.|last9=Bosch|first9=E.  <!-- This article has 21 authors. -->|year=2008|title=Identifying Genetic Traces of Historical Expansions: Phoenician Footprints in the Mediterranean|journal=The American Journal of Human Genetics|volume=83|issue=5|pages=633–42|doi=10.1016/j.ajhg.2008.10.012|pmc=2668035|pmid=18976729}}</ref>

Друга студија собрала примероци единствено од села во долината Азгур во Мароко, каде што ниту еден од 33 примероци не бил утврден

Проучувањето на 20 марокански [[Евреи]] покажало дека 30% биле G. Тестираните мажи тогаш очигледно живееле во [[Израел]]. Друга студија за еврејски мажи покажала дека 19,3% од 83 Евреи мажи од Мароко припаѓале на хаплогрупата <ref>{{Наведено списание|last=Behar|first=D. M.|last2=Yunusbayev|first2=B.|last3=Metspalu|first3=M.|last4=Metspalu|first4=E.|last5=Rosset|first5=S.|last6=Parik|first6=J. R.|last7=Rootsi|first7=S.|last8=Chaubey|first8=G.|last9=Kutuev|first9=I.|year=2010|title=The genome-wide structure of the Jewish people|journal=Nature|volume=466|issue=7303|pages=238–242|bibcode=2010Natur.466..238B|doi=10.1038/nature09103|pmid=20531471}}</ref> . Поголемиот дел од сите машки скелети од европскиот неолитски период досега дале Y-ДНК што припаѓа на оваа хаплогрупа како мумифицираните останки на Ледениот човек Еци, The National Geographic Society го става потеклото на хаплогрупата G на Блискиот Исток пред 30.000 години и претпоставува дека луѓето што ја носат хаплогрупата учествувале во ширењето на неолитот во Африка, а потоа и во Европа <ref name="Alonso2005">
{{Наведено списание|last=Alonso|first=S.|last2=Flores|first2=C.|last3=Cabrera|first3=V.|last4=Alonso|first4=A.|last5=Martín|first5=P.|last6=Albarrán|first6=C.|last7=Izagirre|first7=N.|last8=De La Rúa|first8=C. N.|last9=García|first9=O.|year=2005|title=The place of the Basques in the European Y-chromosome diversity landscape|journal=European Journal of Human Genetics|volume=13|issue=12|pages=1293–1302|doi=10.1038/sj.ejhg.5201482|pmid=16094307|doi-access=free}}</ref> Два проценти од Арапските Мароканци и 0% до 8% од Берберските Мароканци, исто така, поседувале хаплогрупа G.<ref name="Cruciani2002">{{Наведено списание|last=Cruciani|first=F.|last2=Santolamazza|first2=P.|last3=Shen|first3=P.|last4=MacAulay|first4=V.|last5=Moral|first5=P.|last6=Olckers|first6=A.|last7=Modiano|first7=D.|last8=Holmes|first8=S.|last9=Destro-Bisol|first9=G.|year=2002|title=A Back Migration from Asia to Sub-Saharan Africa is Supported by High-Resolution Analysis of Human Y-Chromosome Haplotypes|journal=The American Journal of Human Genetics|volume=70|issue=5|pages=1197–1214|doi=10.1086/340257|pmc=447595|pmid=11910562}}</ref>

Хаплогрупата Т се наоѓа помеѓу централните Бербери од [[Asni Oasis|Асни Оаза]] во близина на алжирските граници со 1,9% и била забележана кај мароканските Евреи со 4%.

Најбазалната и најретката E1a* парагрупа била пронајдена на пониски фреквенции во примероците добиени од мароканските Бербери и Сахарци, датирана околу 45.000 п.н.е., и поврзана со повторната евроазиската миграција од Бл��скиот Исток во Северна Африка заедно со E1b1b за време на палеолитот.<ref name="Cruciani2002"/>

=== Марокански Y-ДНК хаплогрупи ===
{| class="wikitable sortable" style="text-align:left; font-size: 100%"
!Население
!''n''
!A/B
![[Хаплогрупа Е-М132|E-M33]]
![[Хаплогрупа E-V38|E-V38]]
![[Хаплогрупа E-M215|E-M35*]]
!E-M78
!E-M81
!E-M123
![[Хаплогрупа G (Y-ДНК)|G]]
![[Хаплогрупа J (Y-ДНК)|J]]
![[Хаплогрупа R1 (Y-ДНК)|R]]
!Наводи
|-
|[[Мароко]]
|760
|{{nts|0.9}}
|{{nts|2.7}}
|{{nts|3.2}}
|{{nts|4.2}}
|{{nts|6.8}}
|{{nts|67.3}}
|{{nts|0.6}}
|{{nts|0.6}}
|{{nts|7.6}}
|{{nts|4.4}}
|Бекада и сор. 2013<ref name=":12">{{Cite journal|last1=Bekada|first1=Asmahan|last2=Fregel|first2=Rosa|last3=Cabrera|first3=Vicente M.|last4=Larruga|first4=José M.|last5=Pestano|first5=José|last6=Benhamamouch|first6=Soraya|last7=González|first7=Ana M.|date=2013-02-19|title=Introducing the Algerian Mitochondrial DNA and Y-Chromosome Profiles into the North African Landscape|journal=PLOS ONE|volume=8|issue=2|pages=e56775|bibcode=2013PLoSO...856775B|doi=10.1371/journal.pone.0056775|issn=1932-6203|pmc=3576335|pmid=23431392|doi-access=free}}</ref>
|-
|[[Мароко]]
|87
|—
|—
|{{nts|9.2}}
|—
|{{nts|5.7}}
|{{nts|52.8}}
|—
|—
|{{nts|26.4}}
|—
|Фадлауј Зид и сор. 2013 <ref name=":32"/>
|-
|[[Мароко]]
|221
|—
|{{nts|1.8}}
|{{nts|4.5}}
|{{nts|4}}
|{{nts|6.8}}
|{{nts|65}}
|—
|—
|{{nts|9}}
|{{nts|4}}
|Фрегел и сор. 2009<ref name="biomedcentral.com2">Фрегел и сор. 2009, [http://www.biomedcentral.com/1471-2148/9/181 Demographic history of Canary Islands male gene-pool: replacement of native lineages by European. ]</ref>
|-
|[[Мароко]]
|51
|{{nts|4}}
|{{nts|6}}
|—
|{{nts|6}}
|{{nts|6}}
|{{nts|55}}
|—
|—
|{{nts|20}}
|{{nts|4}}
|Онофри и сор. 2008<ref>Онофри и сор. 2008, [http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1875176808002059 Y-chromosome markers distribution in Northern Africa: High-resolution SNP and STR analysis in Tunisia and Мароко populations]</ref>
|-
|[[Мароко]]
|176
|—
|—
|{{nts|6.3}}
|{{nts|5.1}}
|{{nts|6.3}}
|{{nts|63.6}}
|—
|—
|{{nts|13.6}}
|{{nts|2.8}}
|Бош и сор. 2001<ref name="ncbi.nlm.nih.gov2">Бош и сор. 2001, [https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1275654/ High-resolution analysis of humanY-chromosome variation shows a sharp discontinuity and limited gene flow between Northwestern Africa and the IberianPeninsula. ]</ref>
|-
|[[Арапи]] ([[Мароко]])
|49
|—
|—
|—
|—
|{{nts|42.9}}
|{{nts|32.6}}
|—
|—
|{{nts|20.4}}
|—
|Семино и сор. 2004<ref name="Semino et al 20042">{{Cite journal|last1=Semino|first1=O.|last2=Magri|first2=C.|last3=Benuzzi|first3=G.|last4=Lin|first4=A. A.|last5=Al-Zahery|first5=N.|last6=Battaglia|first6=V.|last7=MacCioni|first7=L.|last8=Triantaphyllidis|first8=C.|last9=Shen|first9=P.|year=2004|title=Origin, Diffusion, and Differentiation of Y-Chromosome Хаплогрупа s E and J: Inferences on the Neolithization of Europe and Later Migratory Events in the Mediterranean Area|url=https://archive.org/details/sim_american-journal-of-human-genetics_2004-05_74_5/page/1023|journal=The American Journal of Human Genetics|volume=74|issue=5|pages=1023–1034|doi=10.1086/386295|pmc=1181965|pmid=15069642}}</ref>
|-
|[[Арапи]] ([[Мароко]])
|44
|—
|—
|{{nts|6.8}}
|{{nts|2.2}}
|{{nts|11.3}}
|{{nts|52.2}}
|—
|—
|{{nts|15.9}}
|{{nts|6.8}}
|Бош и сор. 2001<ref name="ncbi.nlm.nih.gov2" />
|-
|[[Арапи]] ([[Мароко]])
|54
|—
|—
|—
|—
|{{nts|38.9}}
|{{nts|31.5}}
|—
|—
|—
|—
|Круцијани и сор. 2004<ref>Круцијани и сор. 2004, [https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1181964/ Phylogeographic Analysis of Хаплогрупа  E3b (E-M215) Y Chromosomes Reveals Multiple Migratory Events Within and Out Of Africa. ]</ref>
|-
|[[Бербери]] ([[Мароко]])
|64
|—
|—
|—
|—
|{{nts|10.9}}
|{{nts|68.7}}
|—
|—
|{{nts|6.3}}
|—
|Семино и сор. 2004<ref name="Semino et al 20042" />
|-
|[[Бербери]] ([[Маракеш]])
|29
|—
|—
|—
|{{nts|3.4}}
|{{nts|6.9}}
|{{nts|72.4}}
|—
|—
|—
|—
|Круцијани и сор. 2004<ref name="Cruciani et al 20042">{{Cite journal|last1=Cruciani|first1=F.|last2=La Fratta|first2=R.|last3=Santolamazza|first3=P.|last4=Sellitto|first4=D.|last5=Pascone|first5=R.|last6=Moral|first6=P.|last7=Watson|first7=E.|last8=Guida|first8=V.|last9=Colomb|first9=E. B.|year=2004|title=Phylogeographic Analysis of Хаплогрупа E3b (E-M215) Y Chromosomes Reveals Multiple Migratory Events Within and Out of Africa|url=https://archive.org/details/sim_american-journal-of-human-genetics_2004-05_74_5/page/1014|journal=The American Journal of Human Genetics|volume=74|issue=5|pages=1014–1022|doi=10.1086/386294|pmc=1181964|pmid=15042509}}</ref>
|-
|[[Бербери]] ([[Среден Атлас]])
|69
|—
|—
|—
|—
|{{nts|10.1}}
|{{nts|71}}
|—
|{{nts|4.3}}
|{{nts|5.8}}
|—
|Круцијани и сор. 2004<ref name="Cruciani et al 20042" />
|-
|[[Бербери]] (Јужен [[Мароко]])
|40
|—
|—
|{{nts|2.5}}
|{{nts|7.5}}
|{{nts|12.5}}
|{{nts|65}}
|—
|—
|{{nts|10}}
|—
|Бош и сор. 2001<ref name="ncbi.nlm.nih.gov2" />
|-
|[[Бербери]] (Северни и Средно Мароко)
|63
|—
|{{nts|3.1}}
|{{nts|9.5}}
|{{nts|7.9}}
|{{nts|1.5}}
|{{nts|65}}
|—
|—
|{{nts|11.1}}
|—
|Бош и сор. 2001<ref name="ncbi.nlm.nih.gov2" />
|-
|[[Бербери]] (Амизмиз)
|33
|{{nts|3}}
|—
|{{nts|3}}
|{{nts|3}}
|{{nts|3}}
|{{nts|84.8}}
|{{nts|3}}
|—
|—
|—
|Алварес и сор. 2009
|-
|[[Бербери]] (Asni)
|54
|—
|—
|—
|{{nts|1.9}}
|{{nts|3.7}}
|{{nts|79.6}}
|—
|—
|{{nts|1.9}}
|{{nts|1.9}}
|Дугожон и сор. (2005)<ref name="ddl.ish-lyon.cnrs.fr2">{{cite web|url=http://www.ddl.ish-lyon.cnrs.fr/Fulltext/philippson/AUSSOIS_2005_final.pdf|title=The Berbers: Linguistic and genetic diversity|publisher=ddl.ish-lyon.cnrs.fr|archive-url=https://web.archive.org/web/20120325132014/http://www.ddl.ish-lyon.cnrs.fr/Fulltext/philippson/AUSSOIS_2005_final.pdf|archive-date=25 March 2012|access-date=22 March 2015|url-status=dead}}</ref>
|-
|[[Бербери]]
|67
|—
|—
|—
|—
|{{nts|1.5}}
|{{nts|77.6}}
|—
|{{nts|6}}
|{{nts|1.5}}
|{{nts|6}}
|Дугожон и сор. (2005)<ref name="ddl.ish-lyon.cnrs.fr2" />
|-
|[[Бербери]] (Северно Мароко)
|43
|—
|—
|—
|—
|—
|{{nts|79.1}}
|—
|—
|—
|—
|Ахмед и сор. 2014<ref name=":03">{{Cite journal|last1=Ahmed|first1=Reguig|last2=Nourdin|first2=Harich|last3=Abdelhamid|first3=Barakat|last4=Hassan|first4=Rouba|date=2014|title=Phylogeography of E1b1b1b-M81 Хаплогрупа and Analysis of its Subclades in Мароко|url=http://digitalcommons.wayne.edu/humbiol_preprints/53/|journal=Human Biology Open Access Pre-Prints|volume=86|issue=2}}</ref>
|-
|[[Бербери]] (Јужно Мароко)
|65
|—
|—
|—
|—
|—
|{{nts|98.5}}
|—
|—
|—
|—
|Ахмед и сор. 2014<ref name=":03" />
|-
|[[Бербери]] (Средно Мароко)
|187
|—
|—
|—
|—
|—
|{{nts|89.8}}
|—
|—
|—
|—
|Ахмед и сор. 2014<ref name=":03" />
|-
|Марокански Сахарци
|189
|{{nts|0.5}}
|{{nts|5.2}}
|{{nts|6.8}}
|—
|—
|{{nts|55.5}}
|{{nts|11.1}}
|—
|{{nts|13.2}}
|{{nts|7.2}}
|Бекада и сор. 2013<ref name=":12" />
|-
|Марокански Сахарци
|89
|—
|{{nts|8.9}}
|{{nts|11.2}}
|—
|—
|{{nts|59.5}}
|—
|—
|{{nts|20.2}}
|—
|Фрегел и сор. 2009<ref name="biomedcentral.com2" />
|-
|Марокански Сахарци
|29
|—
|{{nts|3.4}}
|{{nts|3.4}}
|—
|—
|{{nts|75.8}}
|—
|—
|{{nts|17.2}}
|—
|Бош и сор. 2001<ref name="ncbi.nlm.nih.gov2" />
|-
|Марокански Евреи
|19
|—
|—
|—
|{{nts|21.1}}
|—
|—
|—
|{{nts|26.3}}
|{{nts|31.5}}
|{{nts|10.5}}
|Франкалачи и сор. 2008<ref name=":42"/>
|}

== Распределба на хаплогрупи во марокански популации ==
Главните компоненти на хаплогрупите на Y-ДНК присутни кај мароканските Бербери (E3b ; 94%) се делат со европските и соседните северноафрикански и блискоисточни популации. Мал дел од хаплогрупите ги опфаќаат и оние поврзани со северозападните Африканци (E1a, A1a; 1%), жителите на Блискиот Исток (J, G, T; 2,4%), Африканците од потсахарскиот регион (E3a; 1,7%) и Европејците ( R1b, I1; 2%).

Некои од главните идентификувани проценти биле:

* [[Хаплогрупа E-M215|E1b1b]]: 56% - Типично за популациите што зборуваат [[Афроазиски јазици|афроазијатски]].
* [[Хаплогрупа J (Y-ДНК)|J-P209]]: 20,4% ({{Harvnb|Семино|Magri|Benuzzi|Lin|2004}}) - Типично за популациите на Арапскиот Полуостров, [[Левант]] и [[Кавказ]], со умерена распространетост во [[Југоисточна Европа]], Северна Африка, Африканскиот Рог, [[Средна Азија]] и [[Јужна Азија]].
* [[Хаплогрупа R1b|R1b]]: 0,8% до 6,8% ({{Harvnb|Бош|2001}}) - типично за [[Западна Европа|западноевропејците]], некои [[Југозападна Азија|западноазиски]] народи, [[судан]]ците Фулани и [[Чадски јазици|чадските]] народи од Средна Африка и некои централноазиски народи (како што се [[Башкири]]те, [[Туркмени]]те и [[Ујгури]]те). 
* [[Хаплогрупа G-M201|G]]: 0,4% - Типично за луѓето од Кавказ, а во помала мера и од [[Среден Исток|Блискиот Исток]].
* [[Хаплогрупа Е-М132|E1a]]: 0,5% - Ретка хаплогрупа која е пронајдена меѓу мароканските [[Бербери]], Сахарци, јужноевропејците и некои говорители на Чад во Сахел.
* [[Хаплогрупа E-V38|E1b1a]]: 1,7% - типично за населението што зборува нигер-конгоански јазици.
* [[Хаплогрупа Т-М184|Т]]: 0,4% - Широко распространета низ Западна Евроазија.
* [[Хаплогрупа I-M253|I]]: 0,4% - Може да се пронајде кај поголемиот дел од денешното европско население, со врвови во Северна и Југоисточна Европа. Хаплогрупата I1 Y-хромозоми се пронајдени и кај некои популации на [[Близок Исток|Блискиот Исток]], Кавказ, Североисточна Африка и [[Средносибирска Висорамнина|Средносибирската Висорамнина]].

== Берберски генетски идентитет на Мароканците ==
[[Податотека:A_big_group_shot!_(closer).jpg|мини|Berber children in Morocco.]]
Праисториските популации на Мароко, кои биле предци на Берберите, биле поврзани со пошироката група на палео-средоземноморски народи. [[Афроазиски јазици|Афроазиското]] семејство веројатно потекнува за време на мезолитскиот период, можеби во контекст на капсијанската култура.<ref>Abdallah Laroui, ''The History of the Maghrib'' (Paris 1970; Princeton 1977) at 17, 60 (re S.W.Asians, referencing the earlier work of Gsell).</ref><ref>{{Наведување|last=Camps|first=Gabriel|year=1996|title=''Les Berbères''|publisher=Edisud|pages=11–14, 65}}</ref> Анализата на ДНК открила заедништво меѓу берберските марокански популации и оние на [[Лапонци]]те од Скандинавија, што покажува врска која датира од пред околу 9.000 години.<ref>{{Наведено списание|last=Achilli|first=A.|last2=Rengo|first2=C.|last3=Battaglia|first3=V.|last4=Pala|first4=M.|last5=Olivieri|first5=A.|last6=Fornarino|first6=S.|last7=Magri|first7=C.|last8=Scozzari|first8=R.|last9=Babudri|first9=N.|year=2005|title=Saami and Berbers—An Unexpected Mitochondrial DNA Link|journal=The American Journal of Human Genetics|volume=76|issue=5|pages=883–886|doi=10.1086/430073|pmc=1199377|pmid=15791543}}</ref>

Околу 5000 п.н.е., населението на Северна Африка првенствено потекнува од креаторите на иберомавританската и капсијанската култура, со понов упад поврзан со [[Неолитска револуција|неолитската револуција]].<ref>J. Desanges, "The proto-Berbers" 236-245, at 237, in ''General History of Africa, v.II Ancient Civilizations of Africa'' (UNESCO 1990).</ref> Прото-берберските племиња еволуирале од овие праисториски заедници за време на доцното бронзено до раното железно време.<ref>Mário Curtis Giordani, ''História da África. Anterior aos descobrimentos'' (Petrópolis, Brasil: Editora Vozes 1985) at 42-43, 77-78. Giordani references Bousquet, ''Les Berbères'' (Paris 1961).</ref>

== Генетски ��раисториски проширувања ==
Доказите од ДНК сугерираат дека за време на последниот глацијален максимум, период помеѓу 25.000 и 19.000 години, големи ледени плочи дебели над еден километар покривале голем дел од Северна Европа, што го правел регионот непогоден за живеење за луѓето. Се верува дека човечкото население се повлекло на југ во потоплите региони во близина на Средоземно Море. Се верува дека бегалците во овој период биле во [[Пиринејски Полуостров|Иберија]], на [[Балкански Полуостров|Балканот]] и во [[Апенински Полуостров|Италија]] и затоа имало [[проток на гени]] од [[Северна Африка]] во [[Јужна Европа]].<ref name="malyarchuk2008">{{Наведено списание|last=Malyarchuk|first=B. A.|last2=Derenko|first2=M.|last3=Perkova|first3=M.|last4=Grzybowski|first4=T.|last5=Vanecek|first5=T.|last6=Lazur|first6=J.|year=2008|title=Reconstructing the phylogeny of African mitochondrial DNA lineages in Slavs|journal=European Journal of Human Genetics|volume=16|issue=9|pages=1091–1096|doi=10.1038/ejhg.2008.70|pmid=18398433|doi-access=free}}</ref>

По глацијалниот максимум, кога започнала да се загрева европската клима, се смета дека засолништата биле изворот од кој Европа била повторно населена. Праисториските африкански лоз�� кои биле воведени во Иберија како бегалци потоа би се распрснале низ цела Европа со ширењето на луѓето кон север. Ова може да го објасни присуството на генетски лози во Источна Европа и дури на север до Русија, кои се смета дека имаат праисториски врски со северозападна Африка, главно [[Мароко]]. Се верува дека по проширувањето на човечкото население од ибериските засолништа се вратило назад во [[Мароко]] и [[Магреб|северозападна Африка]].<ref name="cherni2008">{{Наведено списание|last=Cherni|first=L.|last2=Fernandes|first2=V. N.|last3=Pereira|first3=J. B.|last4=Costa|first4=M. D.|last5=Goios|first5=A.|last6=Frigi|first6=S.|last7=Yacoubi-Loueslati|first7=B.|last8=Amor|first8=M. B.|last9=Slama|first9=A.  <!-- This article has 12 authors. -->|year=2009|title=Post-last glacial maximum expansion from Iberia to North Africa revealed by fine characterization of mtDNA H haplogroup in Tunisia|journal=American Journal of Physical Anthropology|volume=139|issue=2|pages=253–260|doi=10.1002/ajpa.20979|pmid=19090581}}</ref>

=== Неолитот до крајот на праисторијата ===
Промената од [[Ловци собирачи|лов и собирање]] во земјоделство за време на [[Неолитска револуција|неолитската револуција]] претставувало пресврт во светската историја. Се верува дека општествата кои први ја направиле промената во земјоделството живееле во [[Северна Африка]] и Блискиот Исток пред околу 10.000 п.н.е. Земјоделството било воведено во Европа со мигрирање на земјоделците од Блискиот Исток.<ref>{{Наведено списание|last=Brace|first=C. L.|year=2006|title=The questionable contribution of the Neolithic and the Bronze Age to European craniofacial form|journal=Proceedings of the National Academy of Sciences|volume=103|issue=1|pages=242–247|bibcode=2006PNAS..103..242B|doi=10.1073/pnas.0509801102|pmc=1325007|pmid=16371462|doi-access=free}}</ref> Според моделот на демична дифузија, овие фармери од Блискиот Исток или ги замениле или се вкрстувале со месните популации на ловци-собирачи кои живееле во Европа од миграцијата „''надвор од Африка''“.<ref name="sforza1993">{{Наведено списание|last=Cavalli-Sforza|first=L.|last2=Menozzi|first2=P.|last3=Piazza|first3=A.|year=1993|title=Demic expansions and human evolution|journal=Science|volume=259|issue=5095|pages=639–646|bibcode=1993Sci...259..639C|doi=10.1126/science.8430313|pmid=8430313}}</ref>

Се претпоставува дека првите фармери од Блискиот Исток имале [[Северна Африка|северноафрикански]] влијанија главно од капсијанската култура.<ref>Bar-Yosef O (1987) Pleistocene connections between Africa and Southwest Asia: an archaeological perspective. ''The African Archaeological Review''; Chapter 5, pg 29-38.</ref> Постоеле и некои предлози според кои некои генетски лози пронајдени на Блискиот Исток пристигнале таму во овој период.<ref name="underkivis">{{Наведено списание|last=Underhill|first=P. A.|last2=Kivisild|first2=T.|year=2007|title=Use of Y Chromosome and Mitochondrial DNA Population Structure in Tracing Human Migrations|journal=Annual Review of Genetics|volume=41|pages=539–564|doi=10.1146/annurev.genet.41.110306.130407|pmid=18076332}}</ref> Се смета дека првите земјоделски општества на Блискиот Исток произлегле од Натуфиската култура, која постоела во Палестина од 12.000 п.н.е.-10.000 п.н.е. Важна миграција од северозападна Африка настанала од Иберо-Мавританците од [[Мароко]] преку [[Синајски Полуостров|Синајскиот Полуостров]], се смета дека се случила пред формирањето на Натуфијан.<ref>{{Наведена книга|url=https://books.google.com/books?id=D4wk-6xjgjkC|title=Encyclopedia of Human Evolution and Prehistory: Second Edition|last=Delson|first=Eric|last2=Tattersall|first2=Ian|last3=Couvering|first3=John Van|last4=Brooks|first4=Alison S.|date=2004-11-23|publisher=Routledge|isbn=9781135582272|pages=97}}</ref>

== Генетски континуитет во Мароко ==
Во 2013 година, скелетите кои припаѓаат на креаторите на [[епипалеолит]]ската иберомавриска култура, кои биле ископани на праисториските локалитети Тафоралт и Афалу, биле анализирани за античка ДНК. Сите примероци припаѓале на мајчините клади поврзани или со Северна Африка или со северното и јужното средоземноморско приморје, што укажува на проток на гени помеѓу овие области уште од епипалеолитот.<ref>{{Наведена мрежна страница|url=http://www.isabs.hr/PDF/2013/ISABS-2013_book_of_abstracts.pdf|title=MITOCHONDRIAL DNA AND PHYLOGENETIC ANALYSIS OF PREHISTORIC NORTH AFRICAN POPULATIONS|publisher=ISABS|archive-url=https://web.archive.org/web/20160311200852/http://www.isabs.hr/PDF/2013/ISABS-2013_book_of_abstracts.pdf|archive-date=11 March 2016|accessdate=17 January 2016}}</ref> Античките тафоралти индивидуи ја носеле Y-ДНК хаплогрупата [[Хаплогрупа E-M215|E1b1b]] и мтДНК хаплогрупите U6, H, [[Хаплогрупа ЈТ|JT]] и V, што укажува на континуитетот на населението во регионот кој датира од периодот на Иберо-мавританците.<ref>{{Наведено списание|last=Bernard Secher|last2=Rosa Fregel|last3=José M Larruga|last4=Vicente M Cabrera|last5=Phillip Endicott|last6=José J Pestano|last7=Ana M González|year=2014|title=The history of the North African mitochondrial DNA haplogroup U6 gene flow into the African, Eurasian and American continents|journal=BMC Evolutionary Biology|volume=14|pages=109|doi=10.1186/1471-2148-14-109|pmc=4062890|pmid=24885141|doi-access=free}}</ref><ref>{{Наведено списание|last=Loosdrecht|first=Marieke van de|last2=Bouzouggar|first2=Abdeljalil|last3=Humphrey|first3=Louise|last4=Posth|first4=Cosimo|last5=Barton|first5=Nick|last6=Aximu-Petri|first6=Ayinuer|last7=Nickel|first7=Birgit|last8=Nagel|first8=Sarah|last9=Talbi|first9=El Hassan|date=2018-03-15|title=Pleistocene North African genomes link Near Eastern and sub-Saharan African human populations|journal=Science|volume=360|issue=6388|pages=548–552|bibcode=2018Sci...360..548V|doi=10.1126/science.aar8380|issn=0036-8075|pmid=29545507|doi-access=free}}</ref>

Според проучувањето на Фадлауи-Зид во 2004 година, оваа шема сугерира дека арапизацијата на областа била главно културен процес, наместо демографска замена на берберското население кое го населувало регионот каде што се случила арапската експанзија.<ref>{{Наведено списание|last=Fadhlaoui-Zid|first=K.|last2=Plaza|first2=S.|last3=Calafell|first3=F.|last4=Ben Amor|first4=M.|last5=Comas|first5=D.|last6=Bennamar|first6=A.|last7=Gaaied|first7=E.|year=2004|title=Mitochondrial DNA Heterogeneity in Tunisian Berbers|journal=Annals of Human Genetics|volume=68|issue=3|pages=222–233|doi=10.1046/j.1529-8817.2004.00096.x|pmid=15180702}}</ref> Сепак, резултатите од едно поново иследување од 2017 година сугерираат дека миграцијата на Арапите во Магреб е главно демографски процес кој подразбира проток на гени и ја ремоделира генетската структура, наместо обична културна замена како што било предложено претходно со историските записи.

== Мароканска митохондриска мтДНК  ==
Мароканскиот митохондриски базен во суштина е берберски по својата структура, се карактеризира со „''вкупно висока фреквенција на западноевроазиски хаплогрупи''“ претставен со пост-последната глацијална максимална експанзија од Иберија до Северна Африка, откриена со фината карактеризација на мтДНК HV хаплогрупата во Мароко се проценува околу 36% до 60%, некако пониска фреквенција на потсахарска L лоза и значително (но диференцијално) присуство на северноафриканските хаплогрупи U6 и M1".<ref>{{Наведено списание|last=Coudray|first=C.|last2=Olivieri|first2=A.|last3=Achilli|first3=A.|last4=Pala|first4=M.|last5=Melhaoui|first5=M.|last6=Cherkaoui|first6=M.|last7=El-Chennawi|first7=F.|last8=Kossmann|first8=M.|last9=Torroni|first9=A.|year=2009|title=The Complex and Diversified Mitochondrial Gene Pool of Berber Populations|journal=Annals of Human Genetics|volume=73|issue=2|pages=196–214|doi=10.1111/j.1469-1809.2008.00493.x|pmid=19053990}}</ref> И според Черни и сор. „''глечерното максимално проширување кое потекнува од Иберија не само што довело до преселување на Европа, туку и на Северна Африка''.“ <ref>{{Наведено списание|last=Cherni|first=L.|last2=Fernandes|first2=V. N.|last3=Pereira|first3=J. B.|last4=Costa|first4=M. D.|last5=Goios|first5=A.|last6=Frigi|first6=S.|last7=Yacoubi-Loueslati|first7=B.|last8=Amor|first8=M. B.|last9=Slama|first9=A.  <!-- This article has 12 authors. -->|year=2009|title=Post-last glacial maximum expansion from Iberia to North Africa revealed by fine characterization of mtDNA H haplogroup in Tunisia|journal=American Journal of Physical Anthropology|volume=139|issue=2|pages=253–260|doi=10.1002/ajpa.20979|pmid=19090581}}</ref>

Евроазиските мтДНК (мајчински) секвенци биле откриени на фреквенции од 96% кај мароканските бербери, 82% кај алжирските бербери и 78% кај неберберските Мароканци, во споредба со само 4% кај сенегалската популација.

До неодамна, некои трудови сугерирале дека распространетота на главните хаплогрупи L во Мароко главно се должи на задсахарската трговија со робови.<ref>{{Наведено списание|last=Harich|first=N.|last2=Costa|first2=M. D.|last3=Fernandes|first3=V. N.|last4=Kandil|first4=M.|last5=Pereira|first5=J. B.|last6=Silva|first6=N. M.|last7=Pereira|first7=L. S.|year=2010|title=The trans-Saharan slave trade - clues from interpolation analyses and high-resolution characterization of mitochondrial DNA lineages|journal=BMC Evolutionary Biology|volume=10|pages=138|doi=10.1186/1471-2148-10-138|pmc=2875235|pmid=20459715|doi-access=free}}</ref> Сепак, во септември 2010 година, темелна студија за берберската мтДНК од Фрегел.''заклучи дека повеќето од L хаплогрупите биле многу постари и воведени од антички африкански генски тек пред околу 20.000 години.<ref>{{Наведено списание|last=Frigi|first=S.|last2=Cherni|first2=L.|last3=Fadhlaoui-Zid|first3=K.|last4=Benammar-Elgaaied|first4=A.|date=August 2010|title=Ancient Local Evolution of African mtDNA Haplogroups in Tunisian Berber Populations|url=http://muse.jhu.edu/journals/human_biology/summary/v082/82.4.frigi.html|journal=Human Biology|volume=82|pages=367–384|doi=10.3378/027.082.0402|pmid=21082907}}</ref>''

Мароканските северни бербери поседуваат само 3% до 1% од SSA мтДНК''.'',<ref>{{Наведено списание|last=Esteban|first=E.|last2=González-Pérez|first2=E.|last3=Harich|first3=N.|last4=López-Alomar|first4=A.|last5=Via|first5=M.|last6=Luna|first6=F.|last7=Moral|first7=P.|year=2004|title=Genetic relationships among Berbers and South Spaniards based on CD4 microsatellite/Alu haplotypes|journal=Annals of Human Biology|volume=31|issue=2|pages=202–212|doi=10.1080/03014460310001652275|pmid=15204363}}</ref> за остатокот од мтДНК лоза претежно се кавкаски/западноевроазиски, додека мароканските Арапи имаат повеќе покачена SSA мајчинска примеса од околу 21% до 36% преку L-мтДНК секвенците, највисоките фреквенции на L-мтДНК се пријавени кај мароканските Арапи од околното подрачје на '''ел-Џадида''' со 36% и тоа во голема мера се припишува на трговијата со робови.<ref>[http://www.biomedcentral.com/1471-2148/10/138 Harich et al 2010]</ref>

'''Фреквенции (> 1%) на L-mtDNA'''

{| class="wikitable sortable" border=1</nowiki>
| align="center" style="background:#f0f0f0;"|</nowiki><nowiki>'''</nowiki>Земја<nowiki>'''</nowiki>
| align="center" style="background:#f0f0f0;"|</nowiki><nowiki>'''</nowiki>Етничка група<nowiki>'''</nowiki>
| align="center" style="background:#f0f0f0;"|</nowiki><nowiki>'''</nowiki>Број на тестови<nowiki>'''</nowiki>
| align="center" style="background:#f0f0f0;"|</nowiki><nowiki>'''</nowiki>Навод<nowiki>'''</nowiki>
| align="center" style="background:#f0f0f0;"|</nowiki><nowiki>'''</nowiki>L-мтДНК%<nowiki>'''</nowiki>
|-
| Мароко||Мароканци (Евреи)||149||Бехар и сор. (2008)||1.34%
|-
| Мароко||Северно Мароко (Бербери)||124||Естебан и сор. (2004)||1%
|-
| Мароко||Марокански Арапи||81||Харих и сор. (2010)||36%
|-
| Мароко||Марокански Арапи||56||Турчи и сор. (2009)||25.00%
|-
| Мароко||Јужно Мароко (Бербери)||64||Турчи и сор. (2009)||26.00%
|-
|}

== Поврзано ==
* [[Демографија на Мароко]]
* [[Генетска историја на Северна Африка]]
* [[Генетска историја на Блискио�� Исток]]
* [[Генетски проучувања на Арапите|Генетски студии за Арапите]]

== Наводи ==
{{наводи}}

== Извори ==
* {{Citation |last1=Battaglia |first1=Vincenza |year=2008 |title=Y-chromosomal evidence of the cultural diffusion of agriculture in southeast Europe |journal=European Journal of Human Genetics |doi=10.1038/ejhg.2008.249 |pmid=19107149 |pmc=2947100 |volume=17 |issue=6 |last2=Fornarino |first2=Simona |last3=Al-Zahery |first3=Nadia |last4=Olivieri |first4=Anna |last5=Pala |first5=Maria |last6=Myres |first6=Natalie M |last7=King |first7=Roy J |last8=Rootsi |first8=Siiri |last9=Marjanovic |first9=Damir |last10=Primorac |first10=Dragan |last11=Hadziselimovic |first11=Rifat |last12=Vidovic |first12=Stojko |last13=Drobnic |first13=Katia |last14=Durmishi |first14=Naser |last15=Torroni |first15=Antonio |last16=Santachiara-Benerecetti |first16=A Silvana |last17=Underhill |first17=Peter A |last18=Semino |first18=Ornella |pages=820–830 |display-authors=8}}
* {{Citation |ref={{harvid|Bosch|2001}} |last1=Bosch |last2=Calafell |first2=Francesc |title=High-resolution analysis of human Y-chromosome variation shows a sharp discontinuity and limited gene flow between north-western Africa and the Iberian Peninsula |journal=Am J Hum Genet |volume=68 |issue=4 |pages=1019–1029 |year=2001 |doi=10.1086/319521 |pmid=11254456 |pmc=1275654 |first1=Elena |last3=Comas |first3=David |last4=Oefner |first4=Peter J. |last5=Underhill |first5=Peter A. |last6=Bertranpetit |first6=Jaume}}
* {{cite journal |ref={{harvid|Capelli et al.|2009}} |vauthors=Capelli C, Onofri V, Brisighelli F, Boschi I, Scarnicci F, Masullo M, Ferri G, Tofanelli S, Tagliabracci A, Gusmao L, Amorim A, Gatto F, Kirin M, Merlitti D, Brion M, Verea AB, Romano V, Cali F, Pascali V |display-authors=6 |title=Moors and Saracens in Europe: estimating the medieval North African male legacy in southern Europe |journal=European Journal of Human Genetics |volume=17 |issue=6 |pages=848–52 |date=June 2009 |pmid=19156170 |pmc=2947089 |doi=10.1038/ejhg.2008.258}}
* {{Citation |last1=Cruciani |last2=La Fratta |first2=R. |title=Tracing Past Human Male Movements in Northern/Eastern Africa and Western Eurasia: New Clues from Y-Chromosomal Haplogroups E-M78 and J-M12 |journal=Molecular Biology and Evolution |volume=24 |issue=6 |pages=1300–1311 |year=2007 |url=http://mbe.oxfordjournals.org/cgi/reprint/24/6/1300 |archive-url=https://wayback.archive-it.org/all/20171010093322/https://academic.oup.com/mbe/article/24/6/1300/984002/Tracing-Past-Human-Male-Movements-in-Northern |url-status=dead |archive-date=2017-10-10 |doi=10.1093/molbev/msm049 |pmid=17351267 |first1=F. |last3=Trombetta |first3=B. |last4=Santolamazza |first4=P. |last5=Sellitto |first5=D. |last6=Colomb |first6=E. B. |last7=Dugoujon |first7=J.-M. |last8=Crivellaro |first8=F. |last9=Benincasa |first9=T. |last10=Pascone |first10=R. |last11=Moral |first11=P. |last12=Watson |first12=E. |last13=Melegh |first13=B. |last14=Barbujani |first14=G. |last15=Fuselli |first15=S. |last16=Vona |first16=G. |last17=Zagradisnik |first17=B. |last18=Assum |first18=G. |last19=Brdicka |first19=R. |last20=Kozlov |first20=A. I. |last21=Efremov |first21=G. D. |last22=Coppa |first22=A. |last23=Novelletto |first23=A. |last24=Scozzari |first24=R. |display-authors=8 |doi-access=free}} Also see [https://archive.today/20121205040152/http://mbe.oxfordjournals.org/cgi/content/full/msm049/DC1?maxtoshow=&HITS=10&hits=10&RESULTFORMAT=&fulltext=cruciani&searchid=1&FIRSTINDEX=0&resourcetype=HWCIT Supplementary Data].
* {{Citation |last1=Hassan |last2=Underhill |first2=Peter A. |title=Y-Chromosome Variation Among Sudanese: Restricted Gene Flow, Concordance With Language, Geography, and History |journal=American Journal of Physical Anthropology |volume=137 |issue=3 |pages=316–23 |year=2008 |url=http://dirkschweitzer.net/E3b-papers/Hassan-Sudan-2008-AJPA.pdf |doi=10.1002/ajpa.20876 |pmid=18618658 |first1=Hisham Y. |last3=Cavalli-Sforza |first3=Luca L. |last4=Ibrahim |first4=Muntaser E. |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20090304100010/http://dirkschweitzer.net/E3b-papers/Hassan-Sudan-2008-AJPA.pdf |archive-date=2009-03-04}}
* {{Citation |last1=Henn |first1=B. M. |last2=Gignoux |first2=C. |first3=Alice A |last3=Lin |first4=Peter J. |last5=Shen |first5=P. |last6=Scozzari |first6=R. |last7=Cruciani |first7=F. |last8=Tishkoff |first8=S. A. |last9=Mountain |first9=J. L. |last10=Underhill |first10=P. A. |last4=Oefner |title=Y-chromosomal evidence of a pastoralist migration through Tanzania to southern Africa |journal=PNAS |volume=105 |issue=31 |pages=10693–8 |year=2008 |doi=10.1073/pnas.0801184105 |pmid=18678889 |pmc=2504844 |bibcode=2008PNAS..10510693H |doi-access=free}}. See [http://dienekes.blogspot.com/2008/08/new-y-chromosome-haplogroup-e-m293.html comment on Dienekes blog], [http://spittoon.23andme.com/2008/08/04/the-origins-of-pastoralism-in-africa-what-do-the-genes-say/ comment on the Spitoon blog] and [http://www.eurekalert.org/pub_releases/2008-08/sumc-ssu073108.php public release] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20210508113949/https://www.eurekalert.org/pub_releases/2008-08/sumc-ssu073108.php |date=2021-05-08 }}.
* {{cite web|author=ISOGG|title=Y-DNA Haplogroup Tree 2008|year=2008|url=http://www.isogg.org/tree/Main08.html}}
* {{cite journal |ref={{harvid|Karafet et al.|2008}} |vauthors=Karafet TM, Mendez FL, Meilerman MB, Underhill PA, Zegura SL, Hammer MF |title=New binary polymorphisms reshape and increase resolution of the human Y chromosomal haplogroup tree |journal=Genome Research |year=2008 |volume=18 |pages=830–38 |doi=10.1101/gr.7172008 |url=http://www.genome.org/cgi/content/abstract/gr.7172008v1 |pmid=18385274 |issue=5 |pmc=2336805}}
* {{Citation |last1=Keita |first1=S. O. Y. |last2=Boyce |first2=A. J. (Anthony J.) |year=2005 |title=Genetics, Egypt, and History: Interpreting Geographical Patterns of Y Chromosome Variation |journal=History in Africa |volume=32 |pages=221–246 |url=http://muse.jhu.edu/journals/history_in_africa/v032/32.1keita.html |doi=10.1353/hia.2005.0013 |s2cid=163020672}}
*{{Citation |ref={{harvid|Luis|2004}} |last1=Luis |last2=Rowold |first2=D |title=The Levant versus the Horn of Africa: Evidence for Bidirectional Corridors of Human Migrations |journal=[[American Journal of Human Genetics]] |volume=74 |issue=3 |pages=532–544 |year=2004 |url=http://hpgl.stanford.edu/publications/AJHG_2004_v74_p000-0130.pdf |doi=10.1086/382286 |pmid=14973781 |pmc=1182266 |first1=J |last3=Regueiro |first3=M |last4=Caeiro |first4=B |last5=Cinnioglu |first5=C |last6=Roseman |first6=C |last7=Underhill |first7=P |last8=Cavallisforza |first8=L |last9=Herrera |first9=R |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120216123633/http://hpgl.stanford.edu/publications/AJHG_2004_v74_p000-0130.pdf |archive-date=2012-02-16}}. (Also see [https://web.archive.org/web/20120216124036/http://hpgl.stanford.edu/publications/AJHG_2004_v74_errata.pdf Errata])
* {{cite journal |last1=Underhill |first1=Peter A. |last2=Shen |first2=Peidong |last3=Lin |first3=Alice A. |last4=Jin |first4=Li |last5=Passarino |first5=Giuseppe |display-authors=4 |title=Y chromosome sequence variation and the history of human populations |journal=Nature Genetics |date=November 2000 |volume=26 |issue=3 |pages=358–361 |doi=10.1038/81685 |pmid=11062480 |s2cid=12893406 |ref={{harvid|Underhill et al.|2000}}}}

{{Човечка генетика}}

[[Категорија:Современа човечка генетска историја]]
[[Категорија:Генетика по етничка припадност]]
[[Категорија:Мароканско општество]]
Предлошки на страницава:
Назад на Генетско проучување на Мароканците.
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Генетско_проучување_на_Мароканците“