Преглед на кодот на Антипатар

Немате дозвола за уредување на оваа страница, од следнава причина:
Вашата IP-адреса се наоѓа во опсег блокиран на сите Викимедиини викија.
Блокот го зададе ‪EPIC‬. Наведената причина гласи Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected.
Почнува: 09:48, 2 јули 2024
Истекува: 09:48, 2 јули 2025
Вашата тековна IP-адреса е 206.189.44.186. Блокираниот опсег е 206.189.32.0/20.
Вклучете ги сите горенаведени поединости кога се обраќате. Ако сметате дека сте блокирани по грешка, дополнителни информации и напатствија ќе најдете во глобалното правило Без отворени застапници.
Во спротивно, за да поразговарате за блокот, поднесете барање за разгледување на Мета. Можете и да пишете во VRT-редицата на надзорниците на stewards@wikimedia.org, притоа вклучувајќи ги сите гореспоменати поединости.
Можете да го погледнете и копирате кодот на оваа страница.
'''Антипатар''' (~ [[397 п.н.е.|397]] - [[319 п.н.е.]]) — [[македон]]ски војсководец и привр��аник на кралевите [[Филип II Македонски|Филип]] и [[Александар Македонски]]. Кога [[Филип II Македонски|Филип II]] бил убиен, Антипатар веднаш застанал во поддршка на [[Александар III Македонски|Александар]] и му помогнал да се зацврсти на престолот. Кога во [[335 п.н.е.]] Александар војувал на [[Дунав]] со [[Трибали]]те, Антипатар го заменувал како намесник  во [[Античка Македонија|Македонија]]. Во [[320 п.н.е.]] станал [[регент|намесник]] на целото [[Македонска Империја|Александрова империја]].<ref name=":0">{{Наведена  книга|title=Македонски историски речник|first=д-р Стојан Киселиновски и  др.|publisher=ИНИ|year=2000|isbn=9989-624-46-1|location=Скопје|pages=35}}</ref><ref>{{Наведена  книга|title=Личности од Македонија|first=Јован Павловски и  други|publisher=МИ-АН|year=2002|isbn=9989-613-28-1|location=Скопје|pages=25}}</ref>

== Кариера во времето на Филип и Александар ==
Сè до [[342 п.н.е.]] не постои документација за Антипатровата кариера. Но таа година тој бил назначен од Филип за регент на [[Македон]] додека тој бил во тригодишните походи против [[Тракија|Тракијците]] и [[скитија|скитските]] племиња, кои ја прошириле македонската власт до [[Хелеспонт]]. Во меѓувреме во [[342 п.н.е.]] тој издејствувал да се заштити од [[Атина|атињаните]]: кога тие пробале да преземат контрола врз [[Евбеја|евбејските]] градови и да ги истераат промакедонските владетели, тој пратил македонска војска за да го спречи овој обид. Есента истата година Антипатар го посетил [[Делфи]], како претставник на Филип во [[Амфиктионска лига|Амфиктионската лига]], религиозна организација во која Македонија била примена во [[346 п.н.е.]]

По македонската победа кај [[Битка кај Херонеја|Херонеја]] во [[338 п.н.е.]], Антипатар бил пратен како амбасадор во Атина ([[337 п.н.е.|337]]–[[336 п.н.е.]]) со тоа што на крај успеал да договори мир меѓу двете држави и ги донел коските на паднатите атињани во нивниот град.

Најпрвин тој бил голем пријател на младиот Александар и неговата мајка, [[Олимпија]]; дури се зборувало дека тој бил неговиот вистински татко. По смртта на Филип тој му помогнал на Александар во неговата борба за престолот, во [[336 п.н.е.]]<ref name=":0" />

Антипатар му се придружил на [[Парменион]] во советот кој му го дал на Александар да се ожени и да добие син пред да оди во неговите азиски експедиции, совет кој Александар не го послушал.<ref name=":0" /> При заминувањето на Александар во [[334 п.н.е.]], тој станал регент на Македонија и „Генерал (''стратег'') на Европа“, на која функција служел до [[323 п.н.е.]]

[[Персија|Персиската]] флота под водство на [[Мемнон од Родос|Мемнон]] и [[Фарнабаз од Фригија|Фарнабаз]] претставувала голема опасност за Антипатар, со тоа што тие би го завојувале [[Егејско Mоре|Егејот]] а потоа можеби и во Европа. За негова среќа, Мемнон умрел при една опсада и потоа целата флота се растурила во [[333 п.н.е.]], по победата на Александар кај [[Битка кај Ис|Ис]].

Поопасните непријатели биле поблизу до дома. Племињата од [[Тракија]] почнале да дигаат востанија во [[332 п.н.е.]], под водство на [[Мемнон од Тракија]], македонскиот гувернер на тој регион, а потоа следел и бунтот на кралот на [[Спарта]] [[Агис III]].

Спартанците, кои не биле членови на [[Коринтски сојуз|Коринтската лига]] и кои не учествувале во походот на Александар, виделе долгоочекувана шанса да ја наметнат својата власт врз [[Пелопонез]] по ужасниот пораз кај [[Битка кај Левктра|Левктра]] и [[Битка кај Мантинеја|Мантинеја]]. Персијците велукодушно ги финансирале амбициите на Спарта и овозможиле формирање на војска од 20.000 борци. По практичното преземање на контрола врз [[Крит]] Агис се обидел да создаде антимакедонски фронт. Додека атињаните останале неутрални, [[Ахаја|ахајците]], [[Аркадија|аркадијците]] и [[елис]]јаните се сојузиле со него, со исклучок на важниот град [[Мегалополис, Грција|Мегалополис]], со особено антиспартанската престолнина Аркадија. Агис тргнал во [[331 п.н.е.]] во опсада на градот со целата негова војска, предизвикувајќи општа тревога во Македонија.

За да нема непријатели во моментот, Антипатар го помилувал Мемнон, па дури и го оставил на својата поранешна функција во Тракија, додека нему му стигнувале огромни финансии пратени од Александар. Ова било возможно со помош на [[Тесалија|тесалиска]] помош и многу платеници кои заедно сочинувале сила двојно поголема од таа на Агис, која лично Антипатар ја довел јужно во [[330 п.н.е.]] за да се судрат со Спартанците. Пролетта таа година двете војски се судриле кај [[Битка кај Мегалополис|Мегалополис]], при што самиот Агис загинал заедно со најдобрите негови војници, но не без загуби и на македонска страна.

Сосема поразени, спартанците отишле кај Антипатар да бараат примирје; неговиот одговор ги поставил условите за мир преку Коринтската лига, но спартанските дипломати сакале да се видат директно со Александар, кој ги казнил сојузниците на Спарта со 120 [[талент (мерка за тежина)|таленти]] и влез на Спарта во лигата.

== Борба за наследството ==
Новиот [[регент]] [[Пердика (регент)|Пердика]] му ја доделил [[Грција]] на Антипатар. Антипатар се справил со востанија во [[Атина]], [[Етолија]] и [[Тесалија]] кои ја отпочнале [[Ламиска војна|Ламиската војна]], во која Грците пробале да си ја повратат независноста. Антипатар ги победил во [[Битка кај Кранон|Битката кај Кранон]] во [[322 п.н.е.]], со помошта на Кратер, и го задушил востанието. Како дел од наметнатата олигархија врз [[Атина]] тој барал од [[Демостен]] да се предаде, но овој извршил [[самоубиство]] за да не му падне в раце. Подоцна истата година Антипатар и Кратер завојувале со етолците, кога добиле вест од [[Антигон I Едноокиот]] во [[Анадолија|Мала Азија]] дека Пердика намеравал да се прогласи за владетел на целата империја. Така Антипатар и Кратер склучиле мир со етолците и пошле во поход против Пердика, сојузувајќи се со [[Птоломеј I Сотер]], [[сатрап]]от на [[Египет]]. Антипатар преминал во Азија во [[321 п.н.е.]] Додека сѐ уште бил во [[Сирија]], добил вест дека Пердика е убиен од сопствените војници. Кратер загинал во битка против [[Евмен]] (Диодор xviii. 25-39).

== Регент на империјата ==
Според [[Трипарадиска поделба|Трипарадиската поделба]] ([[321 п.н.е.]]) Антипатар учествувал во новата поделба на Александровата огромна империја. Така, се назначил за врховен регент на империјата и му била доделена Грција како [[правен старател|старател]] на Александровиот син [[Александар IV]] и неговиот брат [[Филип III]]. Тогаш војниците се кренале на бунт, но Антипатар го задушил и му наредил на Антигон да продолжи да војува против Евмен и другите приврзаници на Пердика. Потоа Антипатар се вратил во Македонија, пристигнувајќи во [[320 п.н.е.]] ([[Јустин]] xiii. 6). Накратко потоа, бил погоден од болест која го спречила да продолжи со кариерата, и умрел, оставајќи му го регенството на стариот [[Полиперхон]], прескокнувајќи го неговиот син [[Касандар]], потег кој бил дочекан со немир и незадоволства.

== Атентатор на Александар? ==
Иако расправата за причините на Александровата смрт никогаш се нема разрешено, сите антички извори — дури и оние кои сметале дека не се работи за убиство — велат дека насекаде се слушале гласини дека Антипатар го отрул големиот крал. Накратко по Александровата смрт, Антипатар се нашол во немилост, бидејќи Олимпија му пишала на Александар дека Антипатар правел немири во Македонија, искажувајќи ја својата нелојалност кон власта. Александар го повикал во Вавилон за да одговори на овие тужби, но, искажувајќи го неговиот страв од немири во Грција, го пратил сина си Касандар наместо него. Касандар — според гласините — го наговорил неговиот помлад брат [[Јол]], кој бил пехарник ([[батлер]]) на Александар, да го отруе. [[Плутарх]], кој не верува дека Александар бил убиен, вели дека овие гласини доаѓаат од сигурен извор, [[Хагнотем]], кој го начул Антигон заговарајќи.

== Наводи ==
<references />

== Литература ==
* Smith, William (editor); ''Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology'', [http://www.ancientlibrary.com/smith-bio/0210.html "Antipater"] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20060101075341/http://www.ancientlibrary.com/smith-bio/0210.html |date=2006-01-01 }}, [[Boston]], (1867)
* {{1911}}
* {{наведена книга|author=Phillips, Graham|title=Alexander the Great: Murder in Babylon|publisher=Virgin Books|year=2004|id=ISBN 1-85227-134-5}}
* {{наведена книга|author=Lane Fox, Robin|title=Alessandro il Grande|publisher=Einaudi|year=2004|id=ISBN 88-06-17250-6}}

== Надворешни врски ==
* [http://47.1911encyclopedia.org/A/AN/ANTIPATER.htm Енциклопедија Британика 11-то издание] (1911)
* [http://www.livius.org/am-ao/antipater/antipater.html Антипатар] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20150427063755/http://www.livius.org/am-ao/antipater/antipater.html |date=2015-04-27 }} од Livius.org (Јона Лендеринг)
* [http://www.ancientlibrary.com/wcd/Antipater Вики класичен речник: Antipater] {{Семарх|url=https://web.archive.org/web/20051026184748/http://www.ancientlibrary.com/wcd/Antipater |date=2005-10-26 }}

{{Кралеви на Античка Македонија}}

{{Генерали во војската на Античка Македонија}}

{{Нормативна контрола}}

[[Категорија:Кралеви на Античка Македонија]]
[[Категорија:Александар III Македонски]]
[[Категорија:Древномакедонски војсководци]]
[[Категорија:Антипатридска династија]]
[[Категорија:Регенти на Македонската империја]]
[[Категорија:Древномакедонски историчари]]
Предлошки на страницава:
Назад на Антипатар.
Преземено од „https://mk.wikipedia.org/wiki/Антипатар“