Fontem paginae Kalevala inspicere

Tibi non licet hanc paginam recensere, ex ratione:
Your IP address is in a range that has been blocked on all Wikimedia Foundation wikis.
The block was made by ‪EPIC‬. The reason given is Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected.
Start of block: 08:48, 2 Iulii 2024
Expiry of block: 08:48, 2 Iulii 2025
Your current IP address is 206.189.44.186. The blocked range is 206.189.32.0/20.
Please include all above details in any queries you make. If you believe you were blocked by mistake, you can find additional information and instructions in the No open proxies global policy.
Otherwise, to discuss the block please post a request for review on Meta-Wiki. You could also send an email to the stewards VRT queue at stewards@wikimedia.org including all above details.
Fontem videas et exscribeas:
{{Titulus italicus}}{{L1}}{{Vide discretivam|carmine epico}}
[[Fasciculus:Kalevala1.jpg|thumb|upright=1]]
'''''Kalevala''''' est [[poësis epica|poema epicum]] ab [[Elias Lönnrot|Elia Lönnrot]] e [[runae (carmina)|poesi populari]] [[Finlandia|Finnica]] [[saeculum 19|saeculo undevicensimo]] collatum. Poema epicum nationale Finniae probatur habeturque unum e gravissimis operibus [[Finnice]] scriptis. Maxime contulit Kalevala ad crescendum sensum nationalem Finnicum [[vis|vimque]] late ultra Finlandiam habuit. Editio prima huius operis anno [[1835]], secunda, quae nunc exemplar habetur, anno [[1849]] edita est. Utuntur carmina Kalevalae tetrametro [[trochaeus|trochaeico]]. Kalevala in [[lingua Latina|linguam Latinam]] conversa est a [[Thomas Pekkanen|Thoma Pekkanen]] anno [[1986]].
[[Fasciculus:Gallen-Kallela The defence of the Sampo.png|thumb|''Defensio [[Sampo]]nis,'' [[pictura oleara]] ab [[Axelius Gallen-Kallela|Axelii Gallen-Kallelae]] facta (1896).]]

== Argumentum ==
=== Prima de Väinämöine fabula ===
Cantus primus et alter: [[Prooemium]] sequitur fabula de natura mundi, qui [[mythus originum|ex ovo]] [[anas (avis)|anatis]] ab [[Ilmatar]]e fracto oritur. Quae puella etiam [[Väinämoinen]] parit. 
 
Tertius usque ad quintum cantum: Certamine cantorum victus [[Joukahainen]] saluti suae consulens Väinämöini sororem [[Aino]]nem despondet, ne ipse occidat. Quae autem senem exosa eum sibi appropinquare vetat seque aqua demergit.

Sextus usque ad decimum cantum: Väinämöinen iter facit in [[Aquilo (Kalevala)|Pohjolam]], pagum Borealem, ut filiam dominae Borealis petat. Joukahainen autem, ut sororem ulciscatur, equum Väinämöinis telo caedit, ille autem in mare incidit. Servatur ab [[aquila]] et portatur in Pohjolam. Ut saltem domum ire liceat, Väinämöinen dominae Louhi appellatae promittit fabrum [[Ilmarinen]] ei [[Sampo]]nem, pistrinum mirabilem, fabricatum iri, qua re perfecta fabrum filiam Borealem accepturum domina promittit. Domum reditus Väinämöinen Ilmarinen amicum carmine usus in Pohjolam mittit, ubi ille samponem efficit, filiam se dari non efficit.

=== Prima de Lemminkäine fabula ===
Undecimus usque ad quintum decimum cantum: Puer levis [[Lemminkäinen]] puellam Kyllikki ab insula Saari rapit, ut eam uxorem ducat. Brevi tempore post autem uxorem relinquit filiamque dominae Borealis petit. quae opera tria ei mandat: Alce [[Hiisi|Hiisorum]] occisa equo eiusdem loci domato  cygnus caedendum erit, qui [[Tuonela]], flumine inferorum, natat. Ibi pastor, quem puer levis deriserat, eum necat corpusque eius dilaceratum flumini inicit. Signo quodam certior factus mater Lemminkainis Tuonelam contendit, partes corporis e flumine carpit, unguentis filio vitam reddit.

=== Altera de Väinämöine fabula ===
Cantus sextus usque ad vicesimum quintum: Väinämöinen navem edolare coepit ut Pohjolam naviget denuoque virginem Borealem petat. Carmina quaerens ad navem edolandam necessaria, postquam ex inferis frustra quesivit, tandem ventre magi mortui [[Antero Vipunen|Anteronis Vipunen]] invenit. Consilio Väinämöinis Ilmarini fabro a sorori Annikki prodito Ilmarinen quoque Pohjolam tendit. Virgo Ilmarinen eligit. Qui ea adiuvante opera plus quam humana efficit: agrum serpentibus plenum arat, ursum [[Tuoni|Tuonorum]], lupum [[Manala]]e, [[esox|esocem]] ingentem inferorum capit. Nuptiae habentur.

=== Altera de Lemminkäine fabula ===
Vicesimus sextus usque ad tricesimum cantum: Lemminkäinen indignatus, quod ad nuptias non vocatus sit, Pohjolam petit dominumque occidit. Fuga salutem petens insula considit, feminas confutuit, dum mariti eum fugent. Cum rediens domum propriam exustam invenerit, iterum Pohjolam ulturus petit, sed rebus infectis revertit.

=== Fabula de Kullervone ===
Tricesimum primum usque ad sextum cantum: [[Untamo]] [[Kalervo]]nem fratrem controversiae causa una cum genere omni occidit nisi feminam quandam gravidam, quae postea [[Kullervo]]nem parit. Quem Untamo servum Ilmarini vendit. Eius uxor eum pecudes pascere iubet, aspere tractat. Iniurias persecutus Kullervo boves in palludem, feras domum agit. Domina ab eis lacerata pastor e domo Ilmarinis fugerit. Parentes suos vivos, cum in eos incidit, non agnovit, sororem suam autem in stuprum illicit. Quae consanguinitate illustrata semet flumine demergit. Ipse domum Untamonis iracundus petit unumquemque occidit. Domum reversus suos etiam mortuos cognoscens Kullervo ferro incumbit.

=== Fabula de Ilmarine ===
Cantus tricesimus septimus atque octavus: Ilmarinen uxorem maerens novam [[aurum|auro]] fabricatur. Aurea sponsa autem frigida est, qua de causa faber eam dimittit, filiam Borealem minorem frustra petit. De Pohjolae abundantia Sampone effecta Väinämöinen certiorem facit.

=== Tertia de Väinämöine fabula ===
Cantus tricesimus nonus usque ad quadragesimum tertium: Väinämöinen, Ilmarinen, Lemminkäinen Pohjolam navigant, ut Samponem rapiant. In itinere Väinämöinen [[esox|esocem]] ingentem occidit [[maxilla]]mque eius [[kantele]] reddit. Eo canens Pohjolae gentem consopit.  Samponem adepti socii fugiunt. Louhi autem experrectus semetipsam aquilam magnam reddit et cum exercitu socios assequitur. Eis proeliantibus Sampo frangitur.

Quadragesimus quartus usque ad nonum cantum: Louhi aegritudines atque ursum Kalevalam mittit, sidera celat, ignem rapit. Väinämöinen Ilmarinenque astra atque flammas recuperant.

=== Fabula de Marjatta ===
Quinquagesimus cantus: Marjattam virginem [[vaccinium|baca vaccinii]] gravidum facit. Puerum Väinämöinen capitis damnat, ille autem Väinämöinen oratione vincens rex [[Carelia]]e fit, aevum Kalevalense finit. 

== Archetypi ==
[[Fasciculus:Gallen Kallela The Forging of the Sampo.jpg|thumb|''Sammon taonta'' (''[[Sampo]] excusa'') ab [[Axelius Gallen-Kallela|Axelio Gallen-Kallela]] picta. Seppo Ilmarinen in media parte picturae.]]
Nonnullis fabularum [[archetypus|archetypos]] mythicos inesse patet. Qui fabulas Graecas vel Romanas ignorabant mythurgi Finnici, viros creabant [[Orpheus|Orpheo]] (Väinämöinen), [[Pygmalion]]i (Seppo Ilmarinen) partim similes.

Seppo Ilmarinen est [[faber]] [[poesis]] popularis [[Finnia]]e. Partim [[mortalitas|mortalis]], partim autem [[divinitas|divinus]] videtur. In [[creatio mundi|creatione mundi]] [[arcus (caelestis)|arcum caelestem]] tali arte excudere fertur ut compages numquam inveniri possint. Etiam inter alia creationes [[aurora borealis|aurorae borealis]], [[Aurora|aurorae matutinae]], ruboris caeli vespertini, ei attribuuntur. Opus gravissimum suum in Kalevala est [[Sampo]], mirabilis machina inexhausta, quae [[pecunia]]s, [[frumentum]], [[sal]]em parat. Novam quoque [[sol]]em et [[luna]]m excudere conari traditur, quod autem ut faceret, ei non contingere. In [[mythologia Finnica]], Ilmarinen (etiam nominibus ''Ilma, Ilmari, Ilmori'') est [[numen]] [[caelum|caeli]] et [[aer]]is, simillimus [[Thorus|Thori]], dei [[tonitrus|tonitrús]] in [[mythologia Nordica]].

[[imago:Gallen Kallela Kullervos Curse.jpg|thumb|''Kullervon kirous'' sive ''Exsecratio Kullervonis'' picta ab [[Axelius Gallen-Kallela|Axelio Gallen-Kallela]].]]
Kullervo est persona ficta in [[Finnia|Finnica]] poesi popularim vir pulcher decoris capillis flavis, sors sua perquam tragica. Secundum narrationem in Kalevala inventam inter alia: mater eius servitute afficitur, Kullervo puer paene necatur, is cultrum, solam [[hereditas|hereditatem]] a patre acceptam, ob fraudem virginis [[Pohjola]]e frangit, virginem quam nescit sororem esse suam illicit (quae deinde [[mors voluntaria|mortem sibi consciscit]]), seipsumque tandem interficit.

==Dies Kalevalae==
Dies Kalevalae [[28 Februarii]] celebratur; nam in praefatione primae editionis Lönnrot eo die se opus finivisse indicavit. Ab anno [[1865]] publice celebratur.

== Bibliographia ==
*''Kalevala Latina, Carmen epicum nationis Finnorum ... transtulit'' [[Thomas Pekkanen]]..., Helsingforsae: Societas Kalevalensis 1996
* Christian Niedling: ''Zur Bedeutung von Nationalepen im 19. Jahrhundert. Das Beispiel von Kalevala und Nibelungenlied.'' Coloniae Agrippinae 2007, ISBN 978-3-939060-05-5.
* Harald Falck-Ytter: ''Kalevala. Erdenmythos und Menschheitszukunft.'' Mellinger Verlag, Stutgardiae 1993, ISBN 3-88069-301-3.
* Wilhelm von Tettau: ''Ueber die epischen Dichtungen der finnischen Völker, besonders die Kalewala.'' Villaret, Erfordiae 1873.
* ''Kalevala. Das finnische Epos des Elias Lönnrot.'' Reclam, Stutgardiae 1989, ISBN 3-15-010332-0 (editio in lingua Theodisca).
* Elemér Bakó: [https://www.loc.gov/rr/european/bibs/kalevala.html ''Elias Lönnrot and his Kalevala''], 1985, Library of Congress (bibliographica)

==Nexus interni==
* [[Kanteletar]]
* [[Libri Latine redditi]]
* [[Litterae Finnicae]]
* [[Archippus Perttunen]]

==Nexus externi==
*[https://en.wikisource.org/wiki/The_Kalevala Vicifons]
*[https://www.loc.gov/item/2017701839/ versus sonantes]
*[https://www.ofdb.de/film/89766, "Sampo"] - pellicula Fennica-Sovietica (1958; hic versio Theodisca praesentatur)

[[Categoria:Carmina epica]]
[[Categoria:Finniae scripta]]
[[Categoria:Kalevala|!]]
[[Categoria:Litterae Finnicae]]
[[Categoria:Litterae Latine versae]]
[[Categoria:Scripta 1835]]
Redire ad Kalevala.
Receptum de "https://la.wikipedia.org/wiki/Kalevala"