Тасмания бетінің кодын көру

Бұл бетті өңдеуге рұқсатыңыз жоқ. Келесі себеппен:

Your IP address is in a range that has been blocked on all Wikimedia Foundation wikis.

The block was made by ‪EPIC‬. The reason given is Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected.

Start of block: 13:48, 2024 ж. шілденің 2
Expiry of block: 13:48, 2025 ж. шілденің 2

Your current IP address is 206.189.44.186. The blocked range is 206.189.32.0/20.

Please include all above details in any queries you make.

If you believe you were blocked by mistake, you can find additional information and instructions in the Stewards Block Wizard.

Бұл беттің кодын көріп, көшіре аласыз.

[[Сурет:Tasmania locator-MJC.png|thumb|200px| Тасмания]]

[[File:Tasmania.A2005320.2355.250m.jpg|thumb|Тасманияның ғарыщтан көрінісі]]
'''Тасмания аралы''' ({{lang-en|Tasmania}}) — [[Аустралия]]ның оңтүстік-шығыс жағалауындағы аралығындағы Құрлықтан [[Басс бұғазы]] арқылы бөлінген. Австралия Одағының ең кіші штаты. Жер аумағы 68 км²-дей, тұрғыны 473 мың адам (2003).

Әкімшілік орталығы – [[Хобарт]] қаласы Үлкен суайрық жотасының орфографиялық жалғасы. Жағалауы құлама тік жарлы, жартасты. Жер бедері тік беткейлі үстірттермен күшті тілімделген таулы қыратты. Ең биік жері – [[Осса]] тауы (1617 м). Климаты солтүстігінденде субтропиктік, оңтүстігінде қоңыржай ылғалды. Жылдық орташа температура шілдеде 8 <sup>o</sup>С, ақпанда 17 <sup>o</sup>С. Жылдық жауын-шашын мөлш. 600 – 1000 мм. Өзендері шоңғалды, суы мол. Аралда орман (эвкалипт, мирта, мәңгі жасыл шамшат ағаштары) биіктеген сайын қылқан жапырақты ағаштар, субальпі шалғыны кең тараған. Жануарлар дүниесі Австралияға ұқсас, қалталылардан вомваттар мен коала және аралда ғана сақталып қалған қалталы пері кездеседі. Полиметалл, темір кентасы, тас көмір өндіріледі. Сүт өндіретін мал шаруашылығы, қой шаруашылығы, бау-бақша шаруашылығы дамыған. Бірнеше ұлттық саябақтар бар.

Негізгі порты – Хобарт. Аралды 1642 ж. голландтық теңіз саяхатшысы А. Тасман (1603 – 59) ашқан.<ref>Қазақ энциклопедиясы</ref>

{{Wide image|Wineglass Bay seen from Mount Amos at Freycinet National Park (Tasmania).jpg|850px|[[Уайнгласс шығанағф]] [[Фрайсинет ұлттық бағы]]ндағы Амос тауынан көрінісі}}

Аралды [[аборигендер]] Британдық отарлаудан 30,000 жылдан бері қоныстанған.<ref>{{cite web|url=http://www.utas.edu.au/library/companion_to_tasmanian_history/A/Aboriginal%20life%20pre-invasion.htm|title=Aboriginal Life Pre-Invasion|website=www.utas.edu.au|access-date=2018-09-03}}</ref> Ғалымдар [[абориген тасмандықтар]] негізгі құрлықтық аборигендерден 10,000 жыл бұрын [[Басс бұғазы]]нда теңіз деңгейі көтерілгендіңтен ажыраған дейді.<ref name="ryan1">{{Citation | last=Ryan | first = Lyndall | title = Tasmanian Aborigines | publisher = Allen & Unwin | year = 2012 | pages= 3–6|location = Sydney | isbn = 978-1-74237-068-2}}</ref> Отарлау басталғанда аборигендер саны 3,000 мен 7,000 арасында болса, келесі 30 жылда "[[Қара соғыс]]" деп аталған отарлаушыларға қарсы қатыгез партизан соғысынан, тайпа-аралық тартыстан, жане 1820 жылдандан басталған, аборигендердің иммунитеті жоқ, [[жұқтыру|инфекциялық індеттерден]] толықтай жойылды. Әсіресе 1825 пен 1831 жылы белсенді болған қақтығыс үш жылдан аса әскери заға әкеліп 1,100-ден аса аборигендер мен отарлаушылардың өмірін қиған.
[[File:Truganini and last 4 tasmanian aborigines.jpg|thumb|upright|Төрт ересек толыққанды [[абориген тасманиялық]]тар, 1860 жж. [[Труганини]], көп жылдар бойы соңғы тірі қалды деген толыққанды абориген-тасманиялық оң жақта.]]

{{Panorama simple|image=File:Port Arthur Panorama.jpg|fullwidth=10971|fullheight=1782|caption=[[Артур порты, Тасмания|Артур порты]]|height = 250}}

==Дереккөздер==
<references/>

{{wikify}}

{{stub}}

[[Санат:Аустралия]]
[[Санат:Аустралия аралдары]]

Бұл бетте қолданылған үлгілер:

Үлгі:Ambox (кодын көру) (қорғалған)
Үлгі:Citation (өңдеу)
Үлгі:Citation/core (өңдеу)
Үлгі:Citation/identifier (өңдеу)
Үлгі:Citation/make link (өңдеу)
Үлгі:Cite web (өңдеу)
Үлгі:Hide in print (өңдеу)
Үлгі:Lang (кодын көру) (қорғалған)
Үлгі:Lang-en (кодын көру) (қорғалған)
Үлгі:LangWithName (кодын көру) (қорғалған)
Үлгі:Magnify icon (кодын көру) (жартылай қорғалған)
Үлгі:Only in print (өңдеу)
Үлгі:Panorama simple (өңдеу)
Үлгі:Str find (өңдеу)
Үлгі:Str find/logic (өңдеу)
Үлгі:Str left (өңдеу)
Үлгі:Str len (кодын көру) (қорғалған)
Үлгі:Str len/core (өңдеу)
Үлгі:Str sub (��ңдеу)
Үлгі:Stub (кодын көру) (қорғалған)
Үлгі:Stub-meta (өңдеу)
Үлгі:Wide image (өңдеу)
Үлгі:Wikify (кодын көру) (қорғалған)
Module:Arguments (кодын көру) (қорғалған)
Module:Category handler (кодын көру) (қорғалған)
Module:HtmlBuilder (кодын көру) (қорғалған)
Module:Message box (кодын көру) (қорғалған)
Module:Message box/configuration (кодын көру) (қорғалған)
Module:Namespace detect (кодын көру) (қорғалған)
Module:Namespace detect/config (кодын көру) (қорғалған)
Module:Namespace detect/data (кодын көру) (қорғалған)
Module:Yesno (кодын көру) (қорғалған)

Тасмания бетіне қайту.

«https://kk.wikipedia.org/wiki/Тасмания» бетінен алынған