Біріккен Ұлттар Ұйымының Қауіпсіздік Кеңесі бетінің кодын көру

← Біріккен Ұлттар Ұйымының Қауіпсіздік Кеңесі

Бұл бетті өңдеуге рұқсатыңыз жоқ. Келесі себеппен:

Your IP address is in a range that has been blocked on all Wikimedia Foundation wikis.

The block was made by ‪EPIC‬. The reason given is Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected.

Start of block: 13:48, 2024 ж. шілденің 2
Expiry of block: 13:48, 2025 ж. шілденің 2

Your current IP address is 206.189.44.186. The blocked range is 206.189.32.0/20.

Please include all above details in any queries you make. If you believe you were blocked by mistake, you can find additional information and instructions in the No open proxies global policy.

Otherwise, to discuss the block please post a request for review on Meta-Wiki. You could also send an email to the stewards VRT queue at stewards@wikimedia.org including all above details.

Бұл беттің кодын көріп, көшіре аласыз.

[[Сурет:United Nations Security Council regional groups.svg|нобай|250x250 нүкте|{{legend|#0000ff|Африка (3)}}{{legend|#339900|Азия-Тыңық мұхиты (3)}}{{legend|#cc0000|Шығыс Еуропа(2)}}{{legend|#cc3399|Латын Америкасы (2)}}{{legend|#cc9900|Батыс Еуропа (5)}}]]
'''Біріккен Ұлттар Ұйымының Қауіпсіздік Кеңесі''' ({{lang-en|United Nations Security Council}}, {{lang-fr|Conseil de sécurité de l'ONU}}, {{lang-ar|مجلس أمن الأمم المتحدة}}, {{lang-zh|联合国安全理事会}}, {{lang-es|Consejo de Seguridad de la ONU}}, {{lang-ru|Совет Безопасности ООН}}) — [[БҰҰ]]-ның негізгі саяси органдарының бірі. Кеңеске халықаралық бейбітшілік пен қауіпсіздікті қолдау жауапкершілігі жүктелген. 

Кеңес құрамына 15 мүше мемлекет кіреді-БҰҰ Бас Ассамблеясы жыл сайын 5 жыл мерзімге сайлайтын 5 тұрақты және 10 тұрақты емес. БҰҰ жарғысына тиісті түзетулер 1963 жылы 17 желтоқсанда БҰҰ ГА 1995 (XVIII) қарарымен енгізілді (Бұған дейін кеңеске тек 6 тұрақты емес мүше кірді). Көрсетілген қарарға сәйкес Қауіпсіздік Кеңесінің 10 тұрақты емес мүшесі географиялық принцип бойынша сайланады, атап айтқанда:

* бес - [[Африка]] мен [[Азия]] мемлекеттерінен;
* біреуі - [[Шығыс Еуропа]] мемлекеттерінен;
* екі - [[Латын Америкасы]] мемлекеттерінен;
* екі - [[Батыс Еуропа]] мемлекеттерінен және басқа мемлекеттерден.

Кеңес төрағалары ағылшын атауларының әліпбиі бойынша орналасқан мүше мемлекеттердің тізіміне сәйкес ай сайын ауыстырылады.

=== Тұрақты мүшелер ===

* {{Байрақ|Қытай}} (1971 жылға дейін — {{Байрақ|Қытай|1928}})
* {{Байрақ|Ресей}} (1991 жылға дейін — {{Байрақ|КСРО}})
* {{Байрақ|Ұлыбритания}}
* {{Байрақ|АҚШ}}
* {{Байрақ|Франция}}

БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесінің тұрақты мүшелері "[[Вето|вето құқығына]]" ие.[[Сурет:United Nations Security Council.jpg|350px|thumb|right|БҰҰ–ның Қауіпсіздік Кеңесінің отырыс залы]]Бұл құрылғы Францияны қосу және аймақтық компонентті қосу арқылы өзгертілген Рузвельттің төрт полиция жоспарынан (1941) айтарлықтай сақталды. Сонымен, Қытайдың орнын 1971 жылдың 25 қазанына дейін Қытай Республикасы иеленді, 1949 жылдан бастап тек Тайвань мен оған іргелес кейбір аралдарды бақылайды (БҰҰ Бас Ассамблеясының 2758 қарары).

Ресей 1991 жылдың 24 желтоқсанынан бастап КСРО-ның жалғастырушы мемлекеті ретінде БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесінің тұрақты мүшесі болып табылады.

=== Тұрақты емес мүшелер ===
БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесінің тұрақты емес мүшелері 2020 жылдың 1 қаңтарынан бастап [[Экваторлық Гвинея]], [[Кот-д’Ивуар|Кот-д'Ивуар]], [[Кувейт]], [[Перу]], [[Польша]] орнына [[Вьетнам]], [[Нигер]], [[Тунис]], [[Эстония]], [[Сент-Винсент және Гренадиндер|Сент — Винсент және Гренадиндер]] болды, олардың өкілеттіктері 2019 жылдың 31 желтоқсанында аяқталды.

2022-2023 жылдары СБ тұрақты емес мүшесінің орнын [[Албания]] алады.

Елдердің БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесінің тұрақты емес мүшелерінің өкілеттіктерін алу хронологиясы:

{| class="wikitable"
!Год
! colspan="3" |[[Африка мемлекеттері және тәуелді аймақтарының тізімі|Африка]]
! colspan="2" |[[Азия]]
! colspan="2" |[[Латын Америкасы|Латын америкасы]]
! colspan="2" |[[Батыс Еуропа]]
және тағы басқалар
![[Шығыс Еуропа]]
|-
!2016
| rowspan="2" |{{Байрақ|Мысыр}}
| rowspan="2" |{{Байрақ|Сенегал}}
|
| rowspan="2" |{{Байрақ|Жапония}}
|
| rowspan="2" |{{Байрақ|Уругвай}}
|
|
|
| rowspan="2" |{{Байрақ|Украина}}
|-
!2017
| rowspan="2" |{{Байрақ|Эфиопия}}
| rowspan="2" |{{Байрақ|Қазақстан}}
| rowspan="2" |{{Байрақ|Боливия}}
| rowspan="2" |{{Байрақ|Швеция}}
|{{Байрақ|Италия}}
|-
!2018
| rowspan="2" |{{байрақ|Кот-д’Ивуар}}
| rowspan="2" |{{байрақ|Экваторлық Гвинея}}
| rowspan="2" |{{Байрақ|Кувейт}}
| rowspan="2" |{{Байрақ|Перу}}
|{{Байрақ|Нидерланд}}
| rowspan="2" |{{Байрақ|Польша}}
|-
!2019
| rowspan="2" |{{байрақ|ОАР}}
| rowspan="2" |{{Байрақ|Индонезия}}
| rowspan="2" |{{байрақ|Доминикан Республикасы}}
| rowspan="2" |{{Байрақ|Бельгия}}
| rowspan="2" |{{Байрақ|Германия}}
|-
!2020
| rowspan="2" |{{Байрақ|Нигер}}
| rowspan="2" |{{Байрақ|Тунис}}
| rowspan="2" |{{Байрақ|Вьетнам}}
| rowspan="2" |{{байрақ|Сент-Винсент және Гренадиндер}}
| rowspan="2" |{{Байрақ|Эстония}}
|-
!2021
| rowspan="2" |{{Байрақ|Кения}}
| rowspan="2" |{{Байрақ|Үндістан}}
| rowspan="2" |{{Байрақ|Мексика}}
| rowspan="2" |{{Байрақ|Ирландия}}
| rowspan="2" |{{Байрақ|Норвегия}}
|-
!2022
|{{Байрақ|Габон}}
|{{Байрақ|Гана}}
|{{Байрақ|БАӘ}}
|{{Байрақ|Бразилия}}
|{{Байрақ|Албания}}
|}
Тарихи ретроспективада осы Қауіпсіздік кеңес мүшелері басқаларға қарағанда жиі сайланды:

* {{байрақ|Жапония}} — Қауіпсіздік Кеңесінің мүшесі ретінде 22 жыл
* {{байрақ|Бразилия}} — 20 жыл;
* {{байрақ|Аргентина}}— 18 жыл;
* {{байрақ|Үндістан}},  {{байрақ|Колумбия}},  {{байрақ|Пәкістан}} — 14 жыл;
* {{байрақ|Италия}} — 13 жыл;
* {{байрақ|Канада}} — 12 жыл.

БҰҰ-ға мүше 60-тан астам мемлекет ешқашан Қауіпсіздік кеңесінің мүшелері болып сайланбаған.

== Өкілеттіктері ==
Қауіпсіздік кеңесіне "осы дауды немесе жағдайды жалғастыру халықаралық бейбітшілік пен қауіпсіздікті сақтауға қауіп төндіретінін анықтау үшін халықаралық үйкеліске немесе дау тудыруы мүмкін кез келген дауды немесе кез келген жағдайды тергеуге"рұқсат етілген. Ол"бейбітшілікке кез-келген қауіп-қатердің, бейбітшілікті бұзудың немесе агрессия әрекетінің болуын анықтайды және халықаралық бейбітшілік пен қауіпсіздікті сақтау немесе қалпына келтіру үшін қандай шаралар қолдану керектігін анықтайды немесе шешеді". Кеңес Халықаралық бейбітшілік пен қауіпсіздікті, оның ішінде қарулы күштерді қолдануға байланысты бұзатын мемлекеттерге мәжбүрлеу шараларын қолдануға құқылы. БҰҰ Жарғысының 25-бабында: "ұйым мүшелері осы Жарғыға сәйкес Қауіпсіздік Кеңесінің шешімдеріне бағынуға және оларды орындауға келіседі"делінген. Осылайша, ҚК шешімдері барлық мемлекеттер үшін міндетті болып табылады, өйткені қазіргі уақытта БҰҰ-ның мүшелері Жер шарының жалпыға бірдей танылған барлық мемлекеттері болып табылады. Бұл ретте БҰҰ-ның барлық өзге органдары тек ұсынымдық шешімдер шығара алады. <ref>https://archive.is/20120918003749/www.un.org/russian/sc/members.asp</ref>

Іс жүзінде Қауіпсіздік Кеңесінің бейбітшілік пен қауіпсіздікті сақтау жөніндегі қызметі бұзушы мемлекеттерге (оларға қарсы әскери операцияларды қоса алғанда) қарсы қандай да бір санкцияларды айқындау; жанжал аймақтарына бітімгершілік құралымдарды енгізу; жанжал аймағындағы халықаралық әкімшілікті енгізуді қоса алғанда, жанжалдан кейінгі реттеуді ұйымдастыру болып табылады. 

== Мәжіліс залы ==
БҰҰ Қауіпсіздік кеңесінің мәжіліс залы [[Нью-Йорк|Нью-Йорктегі]] БҰҰ ғимаратында орналасқан. Жұмыс кеңістігі отырыстарға қатысушылар тұйық шеңбер болып табылатын үстелде орналасатындай етіп қалыптастырылған. Сарапшыларға, бақылаушыларға және баспасөзге арналған орындар қабырғалардың шеткі жағында орналасқан. Мәжіліс залының шығыс қабырғасы орталық болып табылады, оны норвегиялық суретші Пера Крогтың 4,87-ден 7,92 метрге дейінгі майлы суреті алады. Кескіндеме жұмыстарын [[Норвегия]] Үкіметі Біріккен Ұлттар Ұйымына сыйлық ретінде тапсырып, 1952 жылы тамызда ашты.


{{stub}}

[[Санат:Біріккен Ұлттар Ұйымы]]

Бұл бетте қолданылған үлгілер:

Үлгі:Lang (кодын көру) (қорғалған)
Үлгі:Lang-ar (кодын көру) (қорғалған)
Үлгі:Lang-en (кодын көру) (қорғалған)
Үлгі:Lang-es (кодын көру) (қорғалған)
Үлгі:Lang-fr (кодын көру) (қорғалған)
Үлгі:Lang-ru (кодын көру) (қорғалған)
Үлгі:Lang-zh (кодын көру) (қорғалған)
Үлгі:LangWithName (кодын көру) (қорғалған)
Үлгі:Legend (өңдеу)
Үлгі:Rtl-lang (кодын көру) (қорғалған)
Үлгі:Rtl-langWithName (кодын көру) (қорғалған)
Үлгі:Str left (өңдеу)
Үлгі:Stub (кодын көру) (қорғалған)
Үлгі:Stub-meta (өңдеу)
Үлгі:Байрақ (кодын көру) (қорғалған)
Үлгі:Байрақ/Албания (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Аргентина (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/АҚШ (кодын көру) (қорғалған)
Үлгі:Байрақ/БАӘ (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Бельгия (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Боливия (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Бразилия (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Вьетнам (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Габон (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Гана (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Германия (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Доминикан Республикасы (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Жапония (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Индонезия (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Ирландия (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Италия (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/КСРО (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Канада (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Кения (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Колумбия (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Кот-д’Ивуар (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Кувейт (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Мексика (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Мысыр (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Нигер (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Нидерланд (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Норвегия (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/ОАР (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Оңтүстік Африка Республикасы (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Перу (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Польша (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Пәкістан (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Ресей (кодын көру) (қорғалған)
Үлгі:Байрақ/Сенегал (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Сент-Винсент және Гренадиндер (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Тунис (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Украина (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Уругвай (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Франция (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Швеция (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Экваторлық Гвинея (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Эстония (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Эфиопия (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/байрақ (кодын көру) (қорғалған)
Үлгі:Байрақ/Қазақстан (кодын көру) (қорғалған)
Үлгі:Байрақ/Қытай (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Үндістан (өңдеу)
Үлгі:Байрақ/Ұлыбритания (кодын көру) (қорғалған)
Үлгі:Легенда (өңдеу)

Біріккен Ұлттар Ұйымының Қауіпсіздік Кеңесі бетіне қайту.

«https://kk.wikipedia.org/wiki/Біріккен_Ұлттар_Ұйымының_Қауіпсіздік_Кеңесі» бетінен алынған