ალან რიკმანი
ალან რიკმანი | |
---|---|
დაბადების სახელი | ალან სიდნი პატრიკ რიკმანი |
დაბადების თარიღი |
21 თებერვალი, 1946 ლონდონი, გაერთიანებული სამეფო |
გარდაცვალების თარიღი |
14 იანვარი, 2016 (69 წლის) ლონდონი, გაერთიანებული სამეფო |
საქმიანობა | მსახიობი |
აქტიური | 1978-2016 |
მეუღლე(ები) | რიმა ჰორტონი (1978-2016) |
ჯილდოები |
BAFTA საუკეთესო მსახიობი კაცისთვის მეორეხარისხოვან როლში (1991) |
ალან სიდნი პატრიკ რიკმანი (ინგლ. Alan Sidney Patrick Rickman; დ. 21 თებერვალი, 1946 — გ. 14 იანვარი, 2016) — ინგლისელი კინოსა და თეტრის მსახიობი.
ბიოგრაფია
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]ალანი ოჯახში მეორე შვილი იყო (მსახიობს ჰყავს და და ორი ძმა). ალანის თქმით ის მეოცნებე ბავშვი იყო და სულ ღრუბლებში დაფრინავდა. 8 წლის ასაკში მსახიობის მამა კიბოთი გარდაიცვალა, რაც მისთვის ძალიან მძიმე დარტყმა იყო. ალანის მამა მხატვარი იყო და რა გასაკვირია რომ მსახიობს ხატვის ნიჭიც გამოჰყვა: ბავშვობიდანვე განსაკუთრებულად კარგად გამოსდიოდა აკვარელით ხატვა. თეატრისადმი სიყვარული სასკოლო სპექტაკლებმა გაუღვიძა: მაგრამ ყველაზე მეტი გავლენა მის ოცნებაზე, გამხდარიყო მსახიობი, ლატიმერის სკოლამ მოახდინა, სადაც ალანი 11 წლიდან 18 წლამდე სწავლობდა. სკოლის დასრულების შემდეგ ალანმა სწავლა ხელოვნების სამეფო კოლეჯში (Royal College of Art) გააგრძელა გრაფიკული დიზაინის ფაკულტეტზე, სადაც სამი წელი სწავლობდა. აქვე გაიცნო მსახიობმა რიმა ჰორტონი, რომელიც დღემდე მის გვერდით ცხოვრობს. ისინი ერთად გაწევრიანდნენ "Brook Green Players" ჯგუფში. 1968 წელს, კოლეჯის დასრულების შემდეგ ალანი ბევრ გრაფიკულ პროექტზე მუშაობდა და საბოლოოდ მეგობრებთან ერთად სოჰოში ჩამოაყალიბა კომპანია Graphiti. მთელი ამ ხნის განმავლობაში ალანი ინარჩუნებდა კავშირს "Court Drama Group"-თან, სადაც არაერთი როლი შეასრულა.
25 წლის ასაკში ალანმა საბოლოოდ გადაწყვიტა მსახიობობა და წერილი გაგზავნა დრამატული ხელოვნების სამეფო აკადემიაში თხოვნით, მოესმინათ მისთვის და საბოლოოდ წარმატებით ჩააბარა კიდეც აქ. დედამ მხარი დაუჭირა მის გადაწყვეტილებას, შეესწავლა დრამის ხელოვნება. აკადემიაში ალანმა სამი წელი გაატარა და უმაღლესი სტიპენდიაც დაიმსახურა, დამატებითი შემოსავლის მისაღებად კი კოსტიუმერად მუშაობდა. აკადემიის დასრულების შემდეგ ალანი მალევე გახდა ერთ-ერთი წამყვანი მსახიობი ლონდონის სცენაზე. სპექტაკლ „სახიფათო კავშირებში“ შესრულებული ვალმონტის როლი სენსაციად იქცა: სპექტაკლის პლაკატები პირველად გახდა თეატრის ადმინისტრაციისთვის ცალკე შემოსავლის წყარო. 1986 წელს წარმოდგენა მიწვეულ იქნა ბროდვეიზე, სადაც რიკმანი პროდიუსერმა ჯოელ სილვერმა შეამჩნია და „კერკეტ კაკალში“ მთავარი ბოროტმოქმედის როლი შესთავაზა. ტერორისტ ჰანს გრუბერის როლმა ალანს მსოფლიო მასშტაბით გაუთქვა სახელი და იმავდროულად მოუსპო ეკრანზე ვალმონტის განსახიერების საშუალება: ფილმის პროდიუსერებმა ვერ გარისკეს ამ როლზე ბოევიკის „ცუდი ბიჭის“ აყვანა.
ფილმ „რობინ ჰუდის“ გადაღებული მასალის დამუშავებისას კევინ კოსტნერმა მემონტაჟეებს მნიშვნელოვნად შეაკვეცინა რიკმანის როლი, რადგან შიშობდა რომ ის დაჩრდილავდა.
1997 წელს რიკმანმა ძალები რეჟისურაშიც მოსინჯა. მან გადაიღო საკმაოდ გულისამაჩუყებელი ფილმი „ზამთრის სტუმარი“, სადაც მთავარ როლს ემა ტომპსონი ასრულებდა. ფილმმა ვენეციის კინოფესტივალის ჯილდოს გარდა კიდევ რამდენიმე პრემია მიიღო. 2000 წელს ალანმა გაახმოვანა პატარა ავი თევზი ჯო მულტფილმში „მიშველეთ! მე თევზი ვარ“. ალანი საზოგადოებრივ ცხოვრებაშიც ძალიან აქტიურად არის ჩართული: ის მხარს უჭერს ლეიბორისტულ პარტიას ეხმარება ისეთ ორგანიზაციებს, როგორიცაა Amnesty International და "Children on the Edge". 2001 წელს ითამაშა ნოელ კოვარდის პიესის მიხედვით დადგმულ სპექტაკლში "Private Lives". პიესა 2002 წლის 6 იანვრამდე თეატრების სცენებიდან არ ჩამოსულა.
რიკმანმა მთავარი როლი შეასრულა რობერტ სტურუას "ჰამლეტში" "Riverside Studio"-ში. რობერტ სტურუასთან მუშაობისას ალან რიკმანი სამჯერ იმყოფებოდა საქართველოში: პირველად შორეულ 1979 წელს, მეორე და მესამე ვიზიტებს შორის კი შედარებით მოკლე ხანმა განვლო: 2007 და 2009 წელს და რუსთაველის თეატრის სცენაზეც გამოვიდა.
ფილმოგრაფია
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]წელი | ქართულად | მშობლიური სახელწოდება | როლი | |
---|---|---|---|---|
1978 | ტფ | რომეო და ჯულიეტა | Romeo and Juliet | ტიბალტი |
1988 | ფ | კერკეტი კაკალი | Die Hard | ჰანს გრუბერი |
1991 | ფ | რობინ ჰუდი: ქურდების უფლისწული | Robin Hood: Prince of Thieves | ნოტინჰემის შერიფი |
1991 | ფ | სწორად, შეშლილად, ღრმად | Truly, Madly, Deeply | ჯეიმი |
1995 | ფ | გრძნობა და გონება | Sense and Sensibility | პოლკოვნიკი ბრენდონი |
1988 | ფ | კერკეტი კაკალი 2 | Die Hard with a Vengeance | ჰანს გრუბერი |
1996 | ფ | მაიკლ კოლინზი | Michael Collins | ემონ დე ვალერა |
2000 | ანფ | მიშველეთ! მე თევზი ვარ | Help! I'm a Fish | ჯოი |
2001 | ფ | ჰარი პოტერი და ფილოსოფიური ქვა | Harry Potter and the Philosopher's Stone | სევერუს სნეიპი |
2002 | ფ | ჰარი პოტერი და საიდუმლო ოთახი | Harry Potter and the Chamber of Secrets | სევერუს სნეიპი |
2003 | ფ | რეალური სიყვარული | Love Actually | ჰარი |
2004 | ფ | ჰარი პოტერი და აზკაბანის ტყვე | Harry Potter and the Prisoner of Azkaban | სევერუს სნეიპი |
2005 | ფ | ჰარი პოტერი და ცეცხლოვანი თასი | Harry Potter and the Goblet of Fire | სევერუს სნეიპი |
2006 | ფ | სუნანო: მკვლელობის ისტორია | Perfume: The Story of a Murderer | ენტონი რიჩისი |
2007 | ფ | სუინი ტოდი: დემონი-დალაქი ფლიტ-სტრიტიდან | Sweeney Todd: The Demon Barber of Fleet Street | მოსამართლე ტურპინი |
2007 | ფ | ჰარი პოტერი და ფენიქსის ორდენი | Harry Potter and the Order of the Phoenix | სევერუს სნეიპი |
2009 | ფ | ჰარი პოტერი და ნახევარპრინცი | Harry Potter and the Half-Blood Prince | სევერუს სნეიპი |
2010 | ფ | ჰარი პოტერი და სიკვდილის საჩუქრები - ნაწილი 1 | Harry Potter and the Deathly Hallows – Part 1 | სევერუს სნეიპი |
2011 | ფ | ჰარი პოტერი და სიკვდილის საჩუქრები - ნაწილი 2 | Harry Potter and the Deathly Hallows – Part 2 | სევერუს სნეიპი |
პირადი ცხოვრება
[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]რიმა ჰორტონთან მსახიობი კოლეჯიდან მოყოლებული ცხოვრობს; არაერთხელ დაირხა ხმა მათი დაშორების შესახებ, მაგრამ სიმართლეს არ შეესაბამებოდა. ალანი ამბობს რომ მას რთული ხასიათი აქვს, მაგრამ რიმას მოთმინების დიდი უნარი აქვს. რიკმანს შვილები არ ჰყავს. მსახიობის თქმით მას იმდენად უყვარს თეატრი რომ შვილებს სათანადო ყურადღებას ვერ მიაქცევდა, რის გამოც თავადაც დაიტანჯებოდა და მისი ოჯახიც.