იხილეთ წყარო გვერდისთვის სერბების აჯანყება 1596–1597 წლებში

თქვენ არ გაქვთ ამ მოქმედების - „ამ გვერდის რედაქტირება“ განხორციელების ნებართვა შემდეგი მიზეზის გამო:
Your IP address is in a range that has been blocked on all Wikimedia Foundation wikis.
The block was made by ‪EPIC‬. The reason given is Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected.
Start of block: 08:48, 2 ივლისი 2024
Expiry of block: 08:48, 2 ივლისი 2025
Your current IP address is 206.189.44.186. The blocked range is 206.189.32.0/20.
გთხოვთ, შეიყვანოთ ყველა ზემოთ ჩამოთვლილი დეტალი თქვენს მიერ დასმულ ნებისმიერ შეკითხვაში. თუ თვლით, რომ შეცდომით დაიბლოკეთ, ამის შესახებ დამატებითი ინფორმაცია და ინსტუქცია შეგიძლიათ იხილოთ ღია პროქსი-სერვერებ��ს გამოყენების დაუშვებლობის გლობალური წესების გვერდზე.
წინააღმდეგ შემთხვევაში, ბლოკირების გასაჩივრებისათვის, გთხოვთ მიმართოთ მეტაზე. You could also send an email to the stewards VRT queue at stewards@wikimedia.org including all above details.
თქვენ შეგიძლიათ ნახოთ ამ გვერდის საწყისი ფაილი და მისი ასლი შექმნათ.
{{ინფოდაფა სამხედრო კონფლიქტი|კონფლიქტი=სერბების აჯანყება 1596–1597 წლებში|ნაწილი=13 წლიანი თურქული ომის|თარიღი=გვიანდელი 1596 წ. — 1597 წლის 10 აპრილის შემდეგ|მდებარეობა=ჰერცეგოვინას სანჯაკის აღმოსავლეთ მხარე და მენტენეგროს ვილაიეთის ნაწილები|შედეგი=ოსმალების გამარჯვება: ოსმალეთის იმპერიამ ჩაახშო ამბოხება|მხარე1=[[file:Civil_flag_of_Serbia.svg|22px]] სერბი მეამბოხეები
* ბჯელოპავლიჩი (ტომი)
* დრობნჯაცი 
* ნიკშიჩი
* პივა|მხარე2=[[File:Flag of the Ottoman Empire (1453-1844).svg|15px]] [[ოსმალეთის იმპერია]]|მეთაური1=გრდანის მიერ ორგანიზებული<br />ჰერცეგოვინას მიტროპოლიტი ვისარიონი და იოვან კანტული|მეთაური2=დერვიშ ბეი|სურათი=[[File:Map of the Serb Uprising of 1596–97.jpg|Map of the Serb Uprising of 1596–97|250px]]}}

'''სერბების აჯანყება 1596–1597 წლებში''', ასევე ცნობილი, როგორც '''ჰერცეგოვინას აჯანყება 1596–1597 წლებში''' — [[სერბეთის მართლმადიდებელი ეკლესია|სერბი პატრიარქის]], იოვან კანტულის მიერ ორგანიზებული ამბოხება, რომელსაც უძღვებოდა ნიკშიჩის ჰერცოგი (''vojvoda'') გრდანი. ამბოხება, რომელიც 13 წლის განმავლობაში (1593–1606 წწ.) მიმდინარეობდა, [[ოსმალეთის იმპერია|ოსმალების]] წინააღმდეგ ჰერცეგოვინას სანჯაკსა და მონტენეგროს ვილაიეთში იყო მიმართული. 1594 წელს აჯანყება დაიწყო, ერთი მხრივ, ბანატთა აჯანყების ჩაშლის, ხოლო, მეორე მხრივ, 1595 წლის 27 აპრილს წმ. [[საბა I (სერბეთის პატრიარქი)|საბას]] ნეშტის დაწვის შედეგად. ისინი აერთიანებდნენ დრობჯაცის, კერძოდ, ბჯელოპავლიჩის ტომებს, ნიკშიჩს და პივას. 1597 წელს მეამბოხეები დამარცხდნენ გაცკოსთან (გატაჩკო პოლიე) ბრძოლის ველზე და იძულებული გახდნენ საგარეო მხარდაჭერის ნაკლებობის გამო კაპიტულაცია გამოეცხადებინათ.

== წინაპირობები ==
[[ფაილი:Stevan_Aleksić,_Spaljivanje_Moštiju_Svetog_Save,_(1912).jpg|მარცხნივ|მინი|250x250პქ|ბანატთა აჯანყების შემდეგ [[საბა I (სერბეთის პატრიარქი)|წმინდა სავას]] ნეშტის დაწვამ ოსმალეთის წინააღმდეგ აჯანყებისკენ სხვა რეგიონების სერბების პროვოცირება გამოიწვია.<ref name=":0">Bataković 1996, p. 33.</ref>]]
1594 წლის დასაწყისში, სერბები აუჯანყდნენ ოსმალებს ბანატში.<ref>Veselinović 1966.</ref> აჯანყებულებთა მოქმედებები ატარებდა წმინდა ომის ხასიათს და ჰქონდათ საომარი დროშები და [[საბა I (სერბეთის პატრიარქი)|წმ. საბას]] ხატი.<ref name="Velimirović1989">{{cite book|author=Nikolaj Velimirović|title=The Life of St. Sava|url=https://books.google.com/books?id=L0-Or1eDv1wC|date=January 1989|publisher=St. Vladimir's Seminary Press|isbn=978-0-88141-065-5|page=159}}</ref> საომარი ალმები აკურთხა პატრიარქმა იოვან კანტულიმ,<ref name="Velikonja2003">{{cite book|author=Mitja Velikonja|title=Religious Separation and Political Intolerance in Bosnia-Herzegovina|url=https://archive.org/details/religiousseparat0000veli|url-access=registration|date=5 February 2003|publisher=Texas A&M University Press|isbn=978-1-58544-226-3|pages=[https://archive.org/details/religiousseparat0000veli/page/75 75]–}}</ref>, ხოლო აჯანყებას დახმარებას უწევდნენ სერბი მართლმადიდებელი მიტროპოლიტები რუფიმ ნიეგუში ცეტინიედან და ვისარიონ ტრებინიელი (1590–1602 წწ.).<ref name="ES-1971">{{cite book|title=Editions speciales|url=https://books.google.com/books?id=uo0KVB-MPQ0C|year=1971|publisher=Naučno delo|quote=Дошло ]е до похреаа Срба у Ба- нату, ко]и су помагали тадаппьи црногоски владика, Херувим и тре- бюьски, Висарион. До покрета и борбе против Ту рака дошло ]е 1596. године и у Цр- иэ] Гори и сус]едним племенима у Харцеговгаш, нарочито под утица- ]ем поменутог владике Висариона. Идупе, 1597. године, [...] Али, а\адика Висарион и во]вода Грдан радили су и дал>е на организован>у борбе, па су придобили и тадапньег пеЬког патри^арха 1ована. Ова] ]е папи Клименту VIII послао писмо, у коме каже да би се, у случа^у када би папа организовао напад на Нови, дигла на оруж]е и херцего- вачка племена: Зупци, Никшипи, Пивл>ани, Банъани, Дробшаци, Рудине и Гацко. Пошто ]е папа одговорио само уви]еним рщ'ечнма, патри- ]арх тован му се поново обрайао 1599. године, али без успеха.}}</ref> ამის საპასუხოდ, ოსმალთა დიდმა ვეზირმა, [[ქოჯა სინან-ფაშა|ქოჯა სინან ფაშამ]] მოითხოვა, რომ [[დამასკო|დამასკოდან]] ჩამოეტანათ [[მაჰმადი|მუჰამედის]] მწვანე დროშა სერბების დროშის წინააღმდეგ. ასევე, ფაშამ გასცა ბრძანება, რომ წმ. საბას რელიქვიების შემცველი სარკოფაგები გაეტანათ [[მილეშევის მონასტერი|მილეშევის მონასტერიდან]] და სამხედრო კოლონის საშუალებით წაეღოთ [[ბელგრადი|ბელგრადში]].<ref name="Velimirović1989" /><ref name="Velikonja2003" /> ოსმალთა კოლონის წევრებმა გზაში დახოცეს ყველა ადამიანი და ამით გამაფრთხილებელი შეტყობინება გაუგზავნეს მეამბოხეებს.<ref name="Velimirović1989" /> ოსმალებმა სახალხოდ დაწვეს [[საბა I (სერბეთის პატრიარქი)|წმ. საბას]] რელიქვიები ვრაჩარის პლატოზე 1595 წლის 27 მარტს და დარჩენილი ფერფლი მიმოფანტეს.<ref name="Velimirović1989" /><ref name="Velikonja2003" />

[[საბა I (სერბეთის პატრიარქი)|წმ. საბას]] რელიქვიების დაწვამ სერბების პროვოცირება გამოიწვია და სერგების განმათავისუფლებელი მოძრაობა გააძლიერა. 1596 წლიდან მოყოლებული, ანტიოსმალური აქტივობის ცენტრი ჰერცეგოვინაში იყო ტრებინიეს ტვრდოშის მონასტერი, სადაც მიტროპოლიტი ვისარიონი მოღვაწეობდა. მრავალმა მართლმადიდებელმა ეპისკოპოსმა მოუწოდა ავსტრიის ერცჰერცოგს იმ მიზნით, რომ გაეთავისუფლებინა მათი მიწები. უსკოკები, რომლებიც იყვნენ არარეგულარული ჯარისკაცები ჰაბსბურგების ხორვატიაში, მხარს უჭერდნენ [[ავსტრია|ავსტრიას]] და მიმოფანტული იყვნენ სენჯისა და რაგუსას (თანამედროვე [[დუბროვნიკი]]) მთელს ტერიტორიაზე. 1596 წლის 8 აპრილს უსკოკებმა გაბედეს რეიდის მოწყობა და კლის ციხე-სიმაგრე დაიპყრეს, თუმცა ვერ შეძლეს მისი შენარჩუნება. ერთი მხრივ, ასტრიელი თანამდებობის პირები გეგმავდნენ სამხედრო მოქმედებების განხორციელებას  ბოსნიაში, სადაც [[დალმაცია|დალმაციაში]] დაბადებული მალტელი რაინდი ფრანიო ბრტუჩევიჩი მათთან მსახურობდა. თუმცა, ავსტიელებს არ გააჩნდათ ოსმალების წინააღმდეგ ბრძოლის ძალა ბოსნიაში. წინა პერიოდებში, ავსტრიულმა ძალებმა დიდი ღონე იხმარეს და ახლაც უჭირდათ ოსმალებისთვის წინააღმდეგობის გაწევა უნგრეთში.<ref name="Corovic-Preokret">{{harvnb|Ćorović|2001|loc=Преокрет у држању Срба}}</ref>

== აჯანყება ==
[[ფაილი:Jovan Kantul, by Georgije Mitrofanović.jpg|მინი|200x200პქ|პატრიარქი იოვან კანტული]]
[[ფაილი:Pope Clement VIII portrait.jpg|მინი|200x200პქ|პაპი [[კლემენტ VIII|კლემენეტ VIII]]]]


1596 წელს დაიწყო განმათავისუფლებელი მოძრაობა ოსმალურ მონტენეგროსა და მეზობელ ტომებში ჰერვეგოვინას ტერიტორიაზე, განსაკუთრებით იმ ადამიანებს შორის, რომლებიც ემორჩილებოდნენ მიტროპოლიტ ვისარიონს.<ref name="ES-1971">{{cite book|title=Editions speciales|url=https://books.google.com/books?id=uo0KVB-MPQ0C|year=1971|publisher=Naučno delo|quote=Дошло ]е до похреаа Срба у Ба- нату, ко]и су помагали тадаппьи црногоски владика, Херувим и тре- бюьски, Висарион. До покрета и борбе против Ту рака дошло ]е 1596. године и у Цр- иэ] Гори и сус]едним племенима у Харцеговгаш, нарочито под утица- ]ем поменутог владике Висариона. Идупе, 1597. године, [...] Али, а\адика Висарион и во]вода Грдан радили су и дал>е на организован>у борбе, па су придобили и тадапньег пеЬког патри^арха 1ована. Ова] ]е папи Клименту VIII послао писмо, у коме каже да би се, у случа^у када би папа организовао напад на Нови, дигла на оруж]е и херцего- вачка племена: Зупци, Никшипи, Пивл>ани, Банъани, Дробшаци, Рудине и Гацко. Пошто ]е папа одговорио само уви]еним рщ'ечнма, патри- ]арх тован му се поново обрайао 1599. године, али без успеха.}}</ref> პატრიარქი იოვანი ყველაზე მეტად მღვდლებს შორის დამოკიდებული იყო ვისარიონზე და მთავრებს შორის, ძირითადად, გრდანზე, ნიკშიჩის ''ვოივოდაზე'' („ჰერცოგი“).<ref>Samardžić 1993, p. 323.</ref> 1596 წლის დასაწყისში რაგუზანის დოკუმენტი ამტკიცებდა, რომ მიტროპოლიტები და მთავრები შეიკრიბნენ ტრებინიეს მონასტერში, სადაც პირობა დადეს, რომ „დანებებოდნენ და 20 000 გმირი შეეწირათ [ავსტრიელი] იმპერატორებისთვის“.<ref name="Hercegovine1959">{{cite book|author=Istorisko društvo Bosne i Hercegovine|title=Annuaire de la Société historique de Bosnie et Herzégovine|url=https://books.google.com/books?id=lRIQAQAAMAAJ|year=1959|publisher=Istorisko društvo Bosne i Hercegovine|quote=из Дубровника из почетка 1596 тврди да су се многи херцего- вачки главари са митрополитом састали у требшьском манастиру и заклели »да Ье се дати и поклонити светлости импературови су 20 тисуЪа ]унака«. Устаници траже помоЬ или бар симболично аустриску заставу као доказ везе са Аустри]ом. Ускоро ^е дошло до ускочког осва^ан>а Клиса (8 IV 1596) што ]е изазвало силно узбзфеиье од Лике до Херцеговине. Ускоци су ако развили сво^е походе; на бедемима дубровачким ста^але су отсечене главе цоги- нулих харамбаша"). Шпанско-папска флота била ^е у Месини и очекивала наре1>еNoе за удар против турских обала3"). На новом збору у Требин>у владиха Висарион и главари упутали су Доминика да оде у Грац и Праг. Избавили су да чекану »заповест за устанак«; тада ]е Клис ]ош био ускочки. Из Граца ]е стигао агент Михо ЗлатариЬ те ...}}</ref> მეამბოხეები ცდილობდნენ მიეღოთ დახმარება ავსტრიისგან და ოსმალებს აჩვენებდნენ ავსტრიულ დროშას, რათა ხაზი გაესვათ სიმბოლური ავსტრიული მხარდაჭერისთვის.<ref name="Hercegovine1959" /> მცირე ხანში, 1596 წლის 8 აპრილს, უსკოკებმა დაიპყრეს კლისის ციხე-სიმაგრე და ქრისტიანებს აღფრთოვანების ტალღამ გადაუარა [[ლიკა|ლიკადან]] ჰერცეგოვინამდე.<ref name="Hercegovine1959" /> 1596 წლის დასასრულს, ჰიმარას რევოლუციის დაწყების შემდეგ, სერბები აჯანყდნენ ოსმალების წინააღმდეგ.<ref name="Corovic-Preokret">{{harvnb|Ćorović|2001|loc=Преокрет у држању Срба}}</ref> გრდანის მეთაურობით აჯანყება დაიწყო ბჯელოპავლიჩიშში და გავრცელდა დრონბნჯაციში, ნიკშიჩში, პივასა და გაცკოში.<ref name="Corovic-Preokret" /> მონტენეგროელი ტომები უსაფრთხოდ იყვნენ ბრდანში და მონაწილეობა არ მიუღიათ აჯანყებაში.<ref name="Hercegovine1959" /> იმ პერიოდში, დერვიშის ყურე, ანუ [[მონტენეგრო|მონტენეგროს]] ''სანჯაყის ყურე'', წარმოადგენდა საფრთხეს მონტენეგროელებისთვის, [[კოტორი|კოტორის]] („ზედამხედველის“) გავლით.<ref name="Hercegovine1959" />

პატრიაქრმა იოვან კანტულმა ორი სერბი ბერი (დამჯან ლჯუბიბრატიჩი და პავლე) გააგზავნა პაპ [[კლემენტ VIII]]-სთან 1597 წელს.<ref name=":1">{{Cite book|author=Scrivener, Frederick Henry Ambrose; Edward Miller|title=A Plain Introduction to the Criticism of the New Testament|year=1894|editor=4|page=65|location=London|series=2|url=https://en.wikipedia.org/wiki/A_Plain_Introduction_to_the_Criticism_of_the_New_Testament|publisher=George Bell & Sons}}</ref> პატრიარქმა იოვანმა პაპი დაარწმუნა მის „ერთგულებასა და მორჩილებაში“ რომის ეკლესიის მიმართ და აღუთქვა დახმარება „ოსმალებისგან სერბი ხალხის გათავისუფლებაში“.<ref name=":1" /> ბერებმა ჩაატარეს გამოფენა პაპის კურიაში სერბეთის ისტორიის შესახებ და, სხვა საკითხებთან ერთად, მიმართეს პაპს, რათა გაეგზავნა ჯარი [[ჰერცეგ-ნოვი|ჰერცეგ-ნოვიში]], რომელიც დახმარებას გაუწევდა ''ვოივოდა'' გრდანს მიწაზე;<ref name="Corovic-Preokret" /> ზუპცის, ნიკშიჩის, პივას, ბანჯანის, დრობნჯაცის და გაცკოს ტომები შეიარაღდებოდნენ.<ref name="ES-1971" /> იქიდან, ისინი წავიდოდნენ [[ნიკშიჩი|ნიკშიჩიში]], სადაც მონტენეგროს ყველა მთავარი, დუკადინი და მახლობელი მიწების მკვიდრნი შეიკრიბებოდნენ.<ref name="Corovic-Preokret" /> მოქმედების შემთხვევაში, მათ ექნებოდათ 100 000 მებრძოლის იმედი.<ref name="Corovic-Preokret" /> ნათქვამი იყო, რომ მას შემდეგ, რაც ოსმალებმა [[საბა I (სერბეთის პატრიარქი)|წმინდა საბას]] ნეშტი სერბებისგან წაიღეს „ღმერთი მათ უკვე აღარ ეხმარებათ, ხოლო ქრისტიანები მათ მოკლავენ ყველა მხრიდან“.<ref name="Corovic-Preokret" /> მოგვიანებით, ''კურიამ'' „დაადანაშაულა ბერები ბოროტის მიმართ ლოცვის გამო“.<ref name="Corovic-Preokret" /> ბერებმა პაპს სთხოვეს, რომ სერბებს სულიერად დახმარებოდა, ხოლო სეკულარულ ლიდერებს, რათა გაეგზავნათ შესაბამისი ქრისტიანი მათზე ზედამხედველობისთვის.<ref name="Corovic-Preokret" />
[[ფაილი:The_polje_of_Gacko_(7902002638).jpg|მარჯვნივ|მინი|300x300პქ|გაცკოს მდელო]]
ოჰრიდის მთავარეპისკოპოსი ათანასე, ალბანეთში მოძრაობის ჩაშლის შემდეგ, ამჟამად, რომში იმყოფებოდა.<ref name="Velikonja2003" /> სერბების აჯანყებას წარმატება არ მოჰყოლია; ჰერცეგოვინულმა ტომებმა, დრობნჯაცმა, ნიკშიცმა და პივავ ბრძოლა დაიწყეს, მაგრამ 1597 წელს გაცკოს ველზე დამარცხდნენ. ვენეციელი ლაზარო სორანზოს (1599 წ.) თანახმად, პიპერი, კუჩი, კლიმენტი, ბჯელოპავიცლი და სხვები შეეცადნენ საკუთარი თავის დახსნას ოსმალთა ტირანიისგან და ცრუ ამბის გაგების შემდეგ, რომ სულთან [[მეჰმედ III]] წააგო ბრძოლა და დათმო სიცოცხლე ეგერის ალყის დროს, „ყველანი ''ვოევოდა'' გრდანის ბრძანების თანახმად, წინ აღუდგნენ ოსმალებს და მოაწყვეს მათი სასაკლაო. რამდენადაც ვცადე მომეპოვებინა უფრო მეტი ინფორმაცია, საწინააღმდეგო მოვისმინე, რომ მათ უხალისოდ დაიხიეს უკან მთებისკენ;“<ref>{{cite book|author=Marko Jačov|title=I Balcani tra impero ottomano e potenze europee (sec. XVI e XVII): il ruolo della diplomazia pontificia|url=https://books.google.com/books?id=oCRpAAAAMAAJ|year=1997|publisher=Periferia|quote="sotto il commando di Gardan Vaivoda"}}</ref><ref name=":2">Stanojević & Vasić 1975.</ref> მონტენეგროელი ისტორიკოსი გლიგორ სტანოჯევიჩი ეყრდნობოდა სორანზოს ანგარიშს, რომელიც მას აღწერდა, როგორც: „ყველაზე საინტერესო და ყველაზე სადავო შენიშვნა არის იმდროინდელი ბრდასა და ჰერცეგოვინას ტომების შესახებ მოძრაობა“. ისტორიკოსს სწამდა, რომ ამბოხებას არ ჰქონდა ეროვნული აჯანყების მასშტაბი.<ref>Stanojević & Vasić 1975.</ref>

{{ციტატა|მიმდინარეობდა სპონტანური აჯანყებები ან აჯანყებები, რომლებიც ხშირად იფეთქებდა ხოლმე რაიმე მოვლენის გამო და სწრაფად წყდებოდა. ასეთი არეულობები, ამბოხებები თუ აჯანყებები ადრე თუ გვიან ხდებოდა ბალკანეთის ყველა კუთხეში და ოსმალები მათზე ძალიან სწრაფად და ეფექტურად რეაგირებდნენ. თუკი იმ აჯანყებებს არაფერი არ მოჰყვებოდა, ეს იყო კიდევ ერთი სიძულვილის წვეთი დამპყრობლებსა და ხალხს შორის.


—  გლიგორ სტანოჯევიჩი, Jugoslovenske zemlje u mletačko-turskim ratovima XVI–XVIII vijeka}}
როდესაც მეამბოხეებსა და პაპს შორის მოლაპარაკებებმა ვერავითარი წინსვლა ვერ მოიტანა და არავითარი საგარეო დახმარება არ მოვიდა, მეამბოხეები იძულებული გახდნენ ოსმალებისთვის კაპიტულაცია გამოეცხადებინათ.<ref>{{cite book|author1=Trevor W. Harrison|author2=Slobodan Drakulic|title=Against Orthodoxy: Studies in Nationalism|url=https://books.google.com/books?id=Wj0FnFIt6GUC&pg=PA99|date=31 August 2011|publisher=UBC Press|isbn=978-0-7748-2096-7|pages=99–}}</ref> ბოსნიის მმართველმა აჰმედ ფაშა დუგალიჩმა თავისი დანაშაულის გამო გრდანს მოუბოდიშა,<ref name=":2" /> და არც კი გააძევა ის ნიკშიჩის მიწებიდან.<ref>Kočić 1936, p. 55.</ref>
{{ციტატა|აჯანყებულებს მაშინ უპირისპირდებოდნენ, სანამ რაიმე რეალური ქმედება განხორციელდებოდა. ავსტრიამ ვერ შეძლო ბუდასკენ სვლა, რომ აღარაფერი ვთქვათ ბოსნიასა და სერბეთზე; პაპის კურია არ დაეხმარა აჯანყებულებს; ხოლო ესპანეთს ჰქონდა საკუთარი პრობლემები. დიპლომატები - სხვადასხვა ავანტიურისტები, თუმცა კეთილგანწყობილი - მოყვარულები იყვნენ და არასწორად და ფერადად დახატეს სურათი ორივე მხარის შესახებ. ზოგს უფრო მეტს დაჰპირდნენ, ვიდრე შეეძლოთ, ზოგს კი შესაძლებლობას აძლევდნენ თავი წარედგინათ, როგორც უფრო მოწიფულებს, ვიდრე იყვნენ. შეიქმნა მრავალი ცრუ ინფორმაცია. [აჯანყებულები] გულუბრყვილოდ ფიქრობდნენ, რომ მიღებული შეტყობინებები და დაპირებები უფრო დიდ წარმატებას მოუტანდათ, ვიდრე აქამდე ჰქონდათ. ერთადერთი გაკვეთილი, რომელიც ისწავლეს, იყო ის, რომ უფრო ფრთხილად უნდა ყოფილიყვნენ. ოსმალებს, რომლებიც იმყოფებოდნენ უნგრეთში, ხორვატიასა და სანაპიროზე, სურვილი ჰქონდათ რატომღაც დაეტოვებინათ ისინი. ამ დრ��ს, ოსმალური სერბეთის რეგიონებში არც ერთი გამოჩენილი ლიდერი არ დაშავებულა.


— ვლადიმირ ჩოროვიჩი, Preokret u držanju Srba.}}

== შედეგები და მემკვიდრეობა ==
აჯანყების ჩაშლის შემდგომ, მრავალი ჰერცეგოვინელი გადავიდა [[კოტორი|კოტორის]] ყურეში და [[დალმაცია|დალმაციაში]].<ref>{{Cite book|author=Jovan Cvijić|year=1987|title=Sabrana dela: Balkansko Poluostrvo|isbn=9788639100445|page=145|publisher=Srpska akademija nauka i umetnosti}}</ref> სერბების ყველაზე ძველი და მნიშვნელოვანი მიგრაციები განხორციელდა 1597 და 1600 წლებში.<ref>{{cite book|author=Radovan Samardžić|title=Seobe srpskog naroda od XIV do XX veka: zbornik radova posvećen tristagodišnjici velike seobe Srba|url=https://books.google.com/books?id=QloMAAAAIAAJ|year=1990|publisher=Zavod za udžbenike i nastavna sredstva|isbn=9788617015631}}</ref> გრდანი და პატრიარქი იოვანი გააგრძელებენ რევოლუციის დაგეგმვას ოსმალების წინააღმდეგ მომდევნო წლებში.<ref name="ES-1971" /> იოვანმა კიდევ ერთხელ სცადა პაპთან დაკავშირება 1599 წელს, თუმცა წარუმატებლად.<ref name="ES-1971" /> სერბი, ბერძენი, ბულგარელი და ალბანელი ბერები ესტუმრნენ სასამართლოებს, რათა დაჟინებით მოეთხოვათ დახმარების მიღება.<ref name="HanlonHanlon2008">{{cite book|author1=Gregory Hanlon|author2=University Research Professor Gregory Hanlon|title=The Twilight Of A Military Tradition: Italian Aristocrats And European Conflicts, 1560–1800|url=https://books.google.com/books?id=Pf9HAwAAQBAJ&pg=PA86|date=22 February 2008|publisher=Routledge|isbn=978-1-135-36143-3|pages=86–}}</ref> მე-17 საუკუნის პირველ ათწლეულში მონტენეგრომ მიტროპოლიტ რუფიმის მეთაურობით რამდენჯერმე წარმატებით იბრძოლა ოსმალებთან. 1605 წელს დრობნჯაცის ტომმა ოსმალები დაამარცხა გორნჯა ბუკოვიცაში. თუმცა, ოსმალებმა შური იძიეს იმავე ზაფხულს და შეიპყრეს ჰერცოგი ივან კალუდეროვიჩი, რომელიც საბოლოოდ გადაიყვანეს [[პლევლია|პლევლიაში]] და სიკვდილით დასაჯეს.<ref>{{cite web|url=http://udruzenjedurmitoraca.org.rs/O%20Drobnjaku%20i%20Drobnjacima.pdf|title=О ДРОБЊАКУ И ДРОБЊАЦИМА|language=Serbian|website=udruzenjedurmitoraca.org.rs}}</ref> 1608 წლის 18 თებერვალს, სერბი ლიდერები შეიკრიბნენ კოსიერევოს მონასტერში და მოუწოდეს ესპანეთსა და ნეაპოლის სასამართლოს, რომ გადაედგათ ენერგიული ნაბიჯები. ესპანეთს ბევრი არაფრის გაკეთება არ შეეძლო აღმოსავლეთ ევროპაში ოკუპაციამდე. თუმცა, 1606 წელს ესპანურმა ფლოტმა შეუტია დურიესს. საბოლოო ჯამში, 1608 წლის 13 დეკემბერს, პატრიარქმა იოვან კანტულმა დააორგანიზა შეკრება მორაცას მონასტერში და მონტენეგროსა და ჰერვეგოვიანს ყველა მეამბოხე ლიდერს თავი მოუყარა. კრებამ ოფიციალურად გამართა მოლაპარაკებები [[კარლო ემანუელე I (სავოია)|კარლო ემანუელე I]]-თან, რათა გაეგზავნა ძალები ბალკანების გასათავისუფლებლად „მაკედონიის ტახტის“ სანაცვლოდ და, ამავე დროს, მოითხოვა, რომ პაპი [[პავლე V]]-ს სპეციალური პროვილეგიები გადაეცა [[სერბეთის მართლმადიდებელი ეკლესია|სერბეთის მართლმადიდებელი ეკლესიითვის]]. „ჩვენი მხრივ“, ისინი მოითხოვდნენ, რომ „ჩვენ არ გვინდა [[იეზუიტთა ორდენი]]<nowiki/>“ ან რაიმე მსგავსი, რომელიც განიზრახავდა ქრისტიანული ხალხის მოქცევას რომის სამართალში“<ref name="HanlonHanlon20082">{{cite book|author1=Gregory Hanlon|author2=University Research Professor Gregory Hanlon|title=The Twilight Of A Military Tradition: Italian Aristocrats And European Conflicts, 1560–1800|url=https://books.google.com/books?id=Pf9HAwAAQBAJ&pg=PA86|date=22 February 2008|publisher=Routledge|isbn=978-1-135-36143-3|pages=86–}}</ref> იოვანმა იგი დაარწმუნა, რომ 20 000-იანი არმია, 25 ქვემეხი და 25 000-ზე მეტი ბალკანისთვის განკუთვნილი იარაღი ოსმალეთის სულთანს ცუდ დღეში ჩააგდებდა.<ref name="HanlonHanlon20082" /> რამდენიმეწლიან დაგეგმვას არავითარი შედეგი არ მოჰყოლია, რადგან მსგავსი ოპერაცია „მოითხოვდა ესპანურ საზღვაო და ლოჯისტიკურ მხარდაჭერას“. აჯანყება ნელ-ნელა ცხრებოდა 1609 წლიდან 1610 წლამდე პერიოდში.<ref name="HanlonHanlon20082" /> 1596–1597 წლების აჯანყება მომდევნო საუკუნეებში გახდება ბოსნიასა და ჰერცეგოვინაში მრავალი ანტიოსმალური ამბოხების სანიმუშო მაგალითი.<ref name=":0" />

== სქოლიო ==
<references />

=== ლიტერატურა ===

* Bataković, Dušan T. (1996). ''The Serbs of Bosnia & Herzegovina: History and Politics''. Dialogue Association. <nowiki>ISBN 9782911527104</nowiki>.
* Ćorović, Vladimir (2001) [1997]. "Преокрет у држању Срба". ''Историја српског народа'' (in Serbian). Belgrade: Јанус.
* Kočić, Petar (1936). ''Razvitak''. Vol. 3–4.
* Stanojević, Gligor; Vasić, Milan (1975). ''Istorija Crne Gore (3): od početka XVI do kraja XVIII vijeka''. Titograd: Redakcija za istoriju Crne Gore. OCLC 799489791.
* Samardžić, Radovan; Veselinović, Rajko L.; Popović, Toma (1993). Samardžić, Radovan (ed.). Историја српског народа: ''Срби под туђинском влашћу (1537–1699)''. Belgrade: Srpska književna zadruga.
* Samardžić, Radovan (1993). "Дуги рат између Аустрије и Турске (1593–1606)". ''Историја српског народа III/1''. Belgrade: Srpska književna zadruga. pp. 214–335.
* Veselinović, Rajko (1966). ''Историја Српске православне цркве са народном историјом (1)'': 1219–1766. Belgrade: Св. Арх. Синод СПЦ. pp. 70–71.
* Soranzo, Lazzaro (1599). ''L' Ottomanno'' (in Italian).
ამ გვერდზე გამოყენებული თარგები:
თარგი:Both (რედაქტირება)
თარგი:Cite (იხილე წყარო) (ნახევრად დაცული)
თარგი:Cite book (იხილე წყარო) (ნახევრად დაცული)
თარგი:Cite web (იხილე წყარო) (ნახევრად დაცული)
თარგი:Harvnb (რედაქტირება)
თარგი:ISBN (რედაქტირება)
თარგი:Main other (იხილე წყარო) (ნახევრად დაცული)
თარგი:Stack (რედაქტირება)
თარგი:Stack/styles.css (რედაქტირება)
თარგი:WPMILHIST Infobox style (რედაქტირება)
თარგი:Wikidata/p373 (იხილე წყარო) (ნახევრად დაცული)
თარგი:ინფოდაფა (იხილე წყარო) (ნახევრად დაცული)
თარგი:ინფოდაფა/რიგი (იხილე წყარო) (ნახევრად დაცული)
თარგი:ინფოდაფა სამხედრო კონფლიქტი (იხილე წყარო) (ნახევრად დაცული)
თარგი:ციტატა (იხილე წყარო) (ნახევრად დაცული)
მოდული:Check for unknown parameters (იხილე წყარო) (ნახევრად დაცული)
მოდული:Check isxn (რედაქტირება)
მოდული:Sources (რედაქტირება)
მოდული:Sources-utils (რედაქტირება)
მოდული:Wikidata (იხილე წყარო) (ნახევრად დაცული)
მოდული:WikidataCache/Q18639721 (რედაქტირება)
მოდული:WikidataSelectors (რედაქტირება)
სერბების აჯანყება 1596–1597 წლებში-ზე დაბრუნება.
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/სერბების_აჯანყება_1596–1597_წლებში“-დან