Kitaen ti taudan para iti Onocleaceae

Awan ti pammalubosmo nga agurnos iti daytoy a panid, gapu ti sumaganad a rason:

Your IP address is in a range that has been blocked on all Wikimedia Foundation wikis.

The block was made by ‪EPIC‬. The reason given is Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected.

Start of block: 08:48, 2 Hulio 2024
Expiry of block: 08:48, 2 Hulio 2025

Your current IP address is 206.189.44.186. The blocked range is 206.189.32.0/20.

Please include all above details in any queries you make. If you believe you were blocked by mistake, you can find additional information and instructions in the No open proxies global policy.

Otherwise, to discuss the block please post a request for review on Meta-Wiki. You could also send an email to the stewards VRT queue at stewards@wikimedia.org including all above details.

Mabalinmo a kitaen ken tuladen ti taudan daytoy a panid.

{{automatic taxobox
| image = Matteuccia struthiopteris (4).JPG
| taxon = Onocleaceae
| authority = Pic.Serm.
| subdivision_ranks = Dagiti henero
| subdivision = 
*''[[Matteuccia]]''
*''[[Onoclea]]''
*''[[Onocleopsis]]''
*''[[Pentarhizidium]]''
}}

Ti '''Onocleaceae''' ket ti bassit a pamilia dagiti naindagaan a [[pako]] iti urnos ti [[Polypodiales]].<ref name=Smith-2006 />  Ti pamilia ket mabalin nga aglaon manipud iti maysa aginggana kadagiti uppat a henero dagiti onocleoids, a mangbukel kadagiti lima a sebbangan a kaaduan kadagiti amianan a temperado a klima.  Dagiti uppat a henero: ti ''[[Matteuccia]]'', ''[[Onoclea]]'', ''[[Onocleopsis]]'', ken ti ''[[Pentarhizidium]]'' ket mabalin a mairaman iti bugbugtong a henero ti ''Onoclea''.<ref name=Christenhusz-2011 />

== Deskripsion ==
Dagiti kameng ti pamilia ket addaan kadagiti sumaganad a pakailasinan, mailasin babaen kadagiti napigsa a dimorpiko a saringit, a dagiti maitlogan a saringit manipud kadgiti di maitlogan a saringit. Dagiti [[risoma]] ket atiddog aginggana iti ababa a dumalapdap aginggana iti agpangato, ken sagpaminsan a stoloniferous (''Matteuccia'' ken ''Onocleopsis''). Dagiti bulong ket napigsa a dimorpiko ken ti [[pesiolo (botanika)|pesiolo]] ket addaan kadagiti dua a baskular a reppet a maikaysa nga adayo iti bagi iti maysa a sukog kalasugan. Dagiti bulong ket [[pinnatifid]] wenno pinnado-pinnatifid. Awanan kadagiti urat wenno anastomosis, nga awanan kadagiti nairaman a babassit nga urat. Dagiti [[espora]] ket sukog bekkel, marakayumanggi aginggana iti berde. Dagiti [[sorus]] ket naabbonganda (sagpaminsan a nailet) babaen dagiti repleksado a naingpis a tuon dagiti para-igid, ken dagiti pay nakulanit, masansan nga umawan nga agpayso nga indusia.<ref name=Smith-2006 />

== Taksonomia ==
Iti dati, dagiti dua a sebbangan iti henero ti ''Pentarhizidium'' ket naikeddengda idi a kameng ti ''Matteuccia'', ngem ti henetiko a panagusig ket nangikeddeng a mangbukelda iti basalo a kabsat a klado iti amin a nabati a pamilia. Daytoy a pamilia ket naikeddengen babaen ti henetiko a panagusig nga asideg a maikuyog iti [[Blechnaceae]], iti kaunegan dagiti klado dagiti pamilia a sagpaminsan nga ammo a kas ti [[Blechnales]] (a mangiraman kadagiti athyrioid a pako ken dagiti pay asplenioid a pako) (nupay kasta daytoy a klado ket masansan a matrato a kas parte ti urnos ti [[Polypodiales]]). Ti ''[[Matteuccia struthiopteris]]'' ket dati a naidasig babaen ti [[Dryopteridaceae]], ken agdama pay laeng babaen ti [[USDA]].<ref>[http://plants.usda.gov/java/ClassificationServlet?source=display&classid=MATTE US Department of Agriculture. Natural Resources Conservation Service. Matteuccia struthiopteris]</ref>

=== Dagiti pilohenetiko a pannakikabagian ===
Ti sumaganad a kladograma para iti sub-urnos ti [[Aspleniineae]] (kas eupolypods II), a naibatay iti Lehtonen (2011),<ref name=Lehtonen-2011 /> and Rothfels & al. (2012),<ref name=Rothfels-2012 /> ket mangipakita iti maysa a mabalin a [[pilohenetika|pilohenetiko]] a pannakikabagian a pagbaetan ti Onocleaceae ken dagiti sabali a pamilia ti klado.
{{eupolypods II cladogram}}

=== Dagiti sebbangan ===
Dagiti uppat a henero, nga agraman iti dagup dagiti lima a sebbangan, ket isu dagiti maawat.<ref name=PPGI /><ref>{{citation | doi = 10.2307/2445820 | url = http://www.amjbot.org/cgi/content/abstract/84/6/840 | title = Molecular systematics and a revised taxonomy of the onocleoid ferns (Dryopteridaceae: Onocleeae) | author1 = GJ Gastony | author2 = MC Ungerer | name-list-style = amp | journal = American Journal of Botany | volume = 84 | issue = 6 | pages = 840–849 | year = 1997 | publisher = Botanical Society of America | jstor = 2445820 | access-date = 2019-10-08 | archive-date = 2010-06-26 | archive-url = https://web.archive.org/web/20100626103437/http://www.amjbot.org/cgi/content/abstract/84/6/840 | url-status = dead }}</ref>

* ''Matteuccia''
** ''[[Matteuccia struthiopteris]]'' (abestrus a pako) – adu a pannakaiwarwaras a mairaman iti Amianan nga Amerika, Europa, ken Asia
* ''Onoclea''
** ''[[Onoclea sensibilis]]'' (sensitibo a pako) – Amianan nga Amerika ken akindaya nga Asia, a dagiti populasion ti Amerika ken Asia ket mabigbigan a kas dagiti naisangayan a kita
* ''Onocleopsis''
** ''[[Onocleopsis hintonii]]'' – mabirukan iti maysa a maigawidan a sakup kadagiti nabasa a ginget ti bantay iti akin-abagatan a Mehiko ken Guatemala; adda met dagiti botaniko (a naipangpangruna ni Masahiro Kato) a mangikeddeng daytoy a sebbangan ti ''Matteuccia''
* ''[[Pentarhizidium]]''
** ''[[Pentarhizidium orientale]]'' – akindaya nga Asia aginggana iti ad-adayo ngem abagatan a kas ti [[Himalaya]]
** ''[[Pentarhizidium intermedium]]'' – Tsina aginggana iti India

Ti maysa a [[Molekular a pilohenetika|molekular a pilohenetiko]] a panagusig idi 2011 ket mangisingasing a dagiti uppat a henero ti Onocleacae ket asidegda unay nga agkakabagian ken mabalinda a mairaman babaen ti bugbugtong a henero ti ''Onoclea''. Ti maysa a mabalin a piloheniko a pannakikabagian a pagbaetan dagiti sebbangan ti Onocleaceae (saan a signipikante dagiti linia dagiti kaatiddog) ket maipakita dita baba.<ref name=Christenhusz-2011 /> Ti panangidasig ti [[Pteridophyte Phylogeny Group]] idi 2016 (PPG I) ket mangitalinaay dagiti uppat a henero.<ref name=PPGI />
{{klado
|label1='''Onocleaceae'''
|1={{klado
   |1={{klado
      |1={{klado
         |1=''[[Matteuccia]] struthiopteris'' (wenno ''Onoclea struthiopteris'')
         |2=''[[Onocleopsis]] hintonii'' (wenno ''Onoclea hintonii'')
         }}
      |2={{klado
         |1=''[[Onoclea]] sensibilis'' var ''interrupta''
         |2=''[[Onoclea]] sensibilis'' var ''sensibilis''
         }}
      }}
   |2={{klado
      |1=''[[Pentarhizidium]] orientale'' (wenno ''Onoclea orientalis'')
      |2=''[[Pentarhizidium]] intermedium'' (wenno ''Onoclea intermedia'')
      }}
   }}
}}

== Dagiti nagibasaran ==
{{Reflist|refs=
<ref name=Smith-2006>{{cite journal |author1=Alan R. Smith |author2=Kathleen M. Pryer |author3=Eric Schuettpelz |author4=Petra Korall |author5=Harald Schneider |author6=Paul G. Wolf |year=2006 |title=A classification for extant ferns |journal=Taxon |volume=55 |issue=3 |pages=705–731 |url=http://www.pryerlab.net/publication/fichier749.pdf |doi=10.2307/25065646 |access-date=2019-10-08 |archive-date=2008-02-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080226232147/http://www.pryerlab.net/publication/fichier749.pdf |url-status=dead }}</ref>

<ref name=Lehtonen-2011>{{cite journal |author=Samuli Lehtonen |year=2011 |title=Towards Resolving the Complete Fern Tree of Life |journal=PLoS ONE |volume=6 |issue=10 |pages=e24851 |url=http://www.sci.utu.fi/sivustot/amazon/publications/articles/pdf_pub/Lehtonen_2011_PLoS1.pdf |doi=10.1371/journal.pone.0024851 |pmid=22022365 |pmc=3192703 |access-date=2019-10-08 |archive-date=2012-08-08 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120808065104/http://www.sci.utu.fi/sivustot/amazon/publications/articles/pdf_pub/Lehtonen_2011_PLoS1.pdf |url-status=dead }}</ref>

<ref name=Christenhusz-2011>{{cite journal
|author=Maarten J. M. Christenhusz, Xian-Chun Zhang & Harald Schneider
|year=2011
|title=A linear sequence of extant families and genera of lycophytes and ferns
|journal=[[Phytotaxa]]|volume=19|pages=7–54
|url=http://www.mapress.com/phytotaxa/content/2011/f/pt00019p054.pdf}}</ref>

<ref name=PPGI>{{cite journal |author=PPG I |title=A community-derived classification for extant lycophytes and ferns |year=2016 |journal=Journal of Systematics and Evolution |volume=54 |issue=6 |pages=563–603 |doi=10.1111/jse.12229}}</ref>

<ref name=Rothfels-2012>{{cite journal
|author1=Carl J. Rothfels |author2=Anders Larsson |author3=Li-Yaung Kuo |author4=Petra Korall |author5=Wen- Liang Chiou |author6=Kathleen M. Pryer |year=2012
|title=Overcoming Deep Roots, Fast Rates, and Short Internodes to Resolve the Ancient Rapid Radiation of Eupolypod II Ferns
|journal=Systematic Biology |volume=61 |issue=1 |pages=70
|url=http://sysbio.oxfordjournals.org/content/early/2012/01/04/sysbio.sys001.short?rss=1|doi=10.1093/sysbio/sys001 |pmid=22223449}}</ref>
}}

== Dagiti akinruar a silpo ==
{{Commons-nailinia}}

{{Taxonbar|from=Q139173}}

[[Kategoria:Onocleaceae| ]]
[[Kategoria:Polypodiales]]

Dagiti plantilia a naaramat iti daytoy a panid:

Plantilia:; (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Automatic taxobox (urnosen)
Plantilia:Citation (urnosen)
Plantilia:Cite journal (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Commons-nailinia (urnosen)
Plantilia:Delink (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Don't edit this line always display (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Don't edit this line extinct (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Don't edit this line link target (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Don't edit this line link text (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Don't edit this line parent (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Don't edit this line rank (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Don't edit this line same as (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Edit taxonomy (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Eupolypods II cladogram (urnosen)
Plantilia:Hlist/styles.css (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Is italic taxon (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Iyiloko ti ranggo (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Kabsat-nailinia (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Klado (urnosen)
Plantilia:Klado/styles.css (urnosen)
Plantilia:Main other (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Ns0 (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Principal rank (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Reflist (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Reflist/styles.css (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Str left (kitaen ti taudan) (nasalakniban)
Plantilia:Taxobox/Error colour (urnosen)
Plantilia:Taxobox/core (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Taxobox colour (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Taxonbar (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Taxonbar/candidate (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Taxonomy/Archaeplastida (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Taxonomy/Aspleniineae (urnosen)
Plantilia:Taxonomy/Biag (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Taxonomy/Diaphoretickes (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Taxonomy/Embryophytes (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Taxonomy/Embryophytes/Plantae (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Taxonomy/Eukaryota (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Taxonomy/Onocleaceae (urnosen)
Plantilia:Taxonomy/Plantae (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Taxonomy/Polypodiales (urnosen)
Plantilia:Taxonomy/Polypodiidae (mula) (urnosen)
Plantilia:Taxonomy/Polypodiopsida (urnosen)
Plantilia:Taxonomy/Polysporangiophytes (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Taxonomy/Polysporangiophytes/Plantae (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Taxonomy/Tracheophyta (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Plantilia:Taxonomy/Tracheophytes/Plantae (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Automated taxobox (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Autotaxobox (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Citation/CS1 (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Citation/CS1/COinS (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Citation/CS1/Configuration (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Citation/CS1/Date validation (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Citation/CS1/Identifiers (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Citation/CS1/Utilities (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Citation/CS1/Whitelist (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Citation/CS1/styles.css (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Commons link (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Dagiti argumento (kitaen ti taudan) (nasalakniban)
Modulo:Delink (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:If preview (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:If preview/configuration (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:If preview/styles.css (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:InfoboxImage (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Klado (urnosen)
Modulo:Navbar (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Navbar/configuration (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Navbox (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Navbox/configuration (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Navbox/styles.css (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Panagkita para kadagiti di ammo a parametro (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:ResolveEntityId (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:String (kitaen ti taudan) (nasalakniban)
Modulo:TaxonItalics (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Taxonbar (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Taxonbar/candidate (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Taxonbar/conf (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Taxonbar/exists (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Titulo nga italiko (kitaen ti taudan) (nasalakniban-bassit)
Modulo:Wensaan (kitaen ti taudan) (nasalakniban)

Agsubli iti Onocleaceae.

Naala manipud iti "https://ilo.wikipedia.org/wiki/Onocleaceae"