Պիղատոս Պոնտացի

Պիղատոս Պոնտացի լատին․՝ Pontius Pilatus
Ծնվել է	ենթդ․ դեկտեմբեր մ. թ. ա. 12[1]
Ծննդավայր	Աբրուցցո, Հռոմեական կայսրություն
Մահացել է	ոչ վաղ քան 38
Մահվան վայր	անհայտ
Քաղաքացիություն	Հին Հռոմ
Մասնագիտություն	քաղաքական գործիչ և պաշտոնյա
Ամուսին	Pontius Pilate's wife?
Զբաղեցրած պաշտոններ	ռոմանական կառավարիչ
Pontius Pilate Վիքիպահեստում

Պոնտիոս Պիղատոս (լատ.՝ Pontius Pilatus, հուն.՝ Πόντιος Πιλᾶτος), հռոմեական կառավարիչ Հուդա նահանգում մ․ թ․ 26-36 թվականներին։ Առաջին անունը՝ Պոնտիոս, գրաբարյան Աստվածաշնչի թարգմանության մեջ երկու տեղ (Մտթ. ԻԷ 2, Ղուկ. Գ 1) սխալմամբ թարգմանվել է Պոնտացի, իսկ մի տեղ (Գործք Դ 27)՝ ճիշտ տարբերակով՝ Պոնտիոս Պիղատոս, սակայն հայերենում առավելապես տարածվել է սխալ՝ Պիղատոս Պոնտացի տարբերակը (Պիղատոսը պոնտացի չէր)[1]։ Ըստ անտիկ հեղինակների՝ վարել է հարկային դաժան քաղաքականություն, անարգել հրեաների կրոնական հավատալիքներն ու սովորույթները, անխնա ճնշել ժողովրդական ապստամբությունները։ Համաձայն Հովսեպոս Փլավիոսի և նորկտակարանային ավանդության՝ Պոնտիոս Պիղատոսը, հակառակ իր ներքին համոզմունքի, Հիսուս Քրիստոսին դատապարտել է խաչելության։ Արյունահեղության մեջ անմեղությունը խորհրդանշող հին հրեական սովորույթի համաձայն՝ Պիղատոսը ժողովրդի առջև ձեռքերը ջրով լվացել է (այստեղից էլ՝ «ձեռքերը լվանալ» հայտնի արտահայտությունը)։ Արյունոտ հաշվեհարդարի ենթարկված սամարացիների բողոքով 36 թվականին հեռացվել է պաշտոնից և ուղարկվել Հռոմ՝ պատասխանատվության։ Նրա հետագա ճակատագիրը ստույգ հայտնի չէ (համաձայն Եվսեբիոս Կեսարացու՝ ինքնասպան է եղել, ըստ այլ հաղորդումների՝ նրան մահապատժի է ենթարկել Ներոն կայսրը)։ Պիղատոսի հանդեպ քրիստոնեության սկզբնական թշնամանքն աստիճանաբար անցել է, և «զղջացող» ու «քրիստոնեություն ընդունող» Պիղատոսը մտել է մի շարք նորկտակարանային պարականոններում, կնոջ հետ միասին նույնիսկ սրբացվել Ղպտական եկեղեցում։ Պիղատոսի կերպարն արտացոլվել է գեղարվեստական գրականության մեջ (Մ. Բուլգակովի «Վարպետն ու Մարգարիտան», Ա. Ֆրանսի «Հուդայի կառավարիչը») և կերպարվեստում (Ռեմբրանդտի «Քրիստոսը Պիղատոսի առջև» և այլն)։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Պիղատոս Պոնտացի» հոդվածին։

Թեմատիկ կայքեր Find A Grave Բառարաններ և հանրագիտարաններ Աստվածաշնչյան · Բրիտանիկա · Բրոքհաուս · Բրոքհաուսի և Եփրոնի · Բրոքհաուսի և Եփրոնի փոքր · Դասական հնությունների իրական բառարան · Կրուգոսվետ · Հրեական Բրոքհաուսի և Եփրոնի · Մեծ կատալոնական · Մեծ նորվեգական · Ուղղափառ · Catholic (1907—13) · Catholic (1997—…) · Universalis   Չափորոշչային վերահսկողություն BIBSYS: 90203597 · BNE: XX1278792, XX1070943 · BNF: 15113549p · GND: 118792172 · ISNI: 000000012257293X · LCCN: n50028711 · NKC: jn20000701432 · NLA: 49288650 · NLG: 167255, 95522 · NLP: a0000001186297 · NSK: 000799782 · NTA: 070903492 · NUKAT: n01021109 · LIBRIS: 208904 · VIAF: 172385754, 283873472, 508145857891323021220, 18147118273426342162, 22151776729918010368, 1053154380953230290638, 786144647707776569744, 196156563699123242909, 1212159478206127990006, 513152138590610980673, 4818171191090958030001, 27867680, 7731158070730408780007, 84036530 · ULAN: 500357217 · WorldCat VIAF: 172385754, 283873472, 508145857891323021220, 18147118273426342162, 22151776729918010368, 1053154380953230290638, 786144647707776569744, 196156563699123242909, 1212159478206127990006, 513152138590610980673, 4818171191090958030001, 27867680, 7731158070730408780007, 84036530

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 9, էջ 296)։

Սա անձի մասին անավարտ հոդված է։ Դուք կարող եք օգնել Վիքիպեդիային՝ ուղղելով և լրացնելով այն։