Օմարներ
| Օմարներ | |
| |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Կենդանիներ (Animalia) |
| Տիպ/Բաժին | Հոդվածոտանիներ (Arthropoda) |
| Ենթատիպ | Խեցգետնանմաններ (Crustacea) |
| Դաս | Բարձրակարգ խեցգետնակերպեր (Malacostraca) |
| Կարգ | Տասնոտանի խեցգետնակերպեր (Decapoda) |
| Ենթակարգ | Պլեոցիմատներ (Pleocyemata) |
| Ինֆրակարգ | Astacidea |
| Ընտանիք | Օմարներ (Nephropidae) Dana, 1990 |
Օմարներ (լատին․՝ Nephropidae) պատկանում են խոշոր ծովաբնակ տասնոտանի խեցգետնակերպերի ընտանիքին։
Առօրյա կյանքում սննդում օգտագործվող օմարներին և լանգուստներին փոխառության եղանակով «լոբստեր» (անգլ.՝ lobsters - օմարներ) են անվանում։
Նկարագիր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Օմարների ընտանիքի ներկայացուցիչները մեծ կեռաձև վերջույթներ ունեն, մնացած դեպքերում դրանց ձևը նման է գետի խեցգետնիններին։ Իսկական օմարներին տարբերում են առաջին զույգ ոտքերին շատ մեծ վերջույթների առկայությամբ, իսկ երկրորդ և երրորդ զույգերի վրա՝ փոքր[1]։ Վառ արտահայտված է սեռական տարբերակումը (դիմորֆիզմ)՝ արուներն ավելի խոշոր են, քան՝ էգերը։ Որովայնի հատվածը լավ է զարգացած և դրա հատվածները և ելուստները հեշտ է տարբերել։ Մարմինը նման է բոլոր խեցգետնակերպերին՝ երկու շերտով, որոնք և պատյան են ձևավորում։ Պատյանը ժամանակ առ ժամանակ փոխվում է, որը կենդանուն հնարավորություն է տալիս աճել։ Մարմնի մկանային համակարգը ներկայացված է հատուկ մկաններով։ Կյանքի տևողությունն արուների մոտ 31 տարի է, իսկ էգերի՝ 54[2]:
Գինեսի ռեկորդների գրքի համաձայն ամենամեծ օմարը բռնվել էր Նոր Շոտլանդիայում (Կանադա) և կշռում էր 20.15 կգ[3][4]։
Նշանակություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]19-րդ դարի կեսերից սկսած միջոցներ էին ձեռնարկվում արհեստական բուծման համար, որոնք ընդարձակվեցին 21-րդ դարի սկզբին, սակայն մինչ այժմ չի հայտնաբերվել դրանց բուծման առևտրային շահավետ եղանակը[5]։ Որպես արդյունք օմարների պոպուլյացիան մշտապես կրճատվում է։ Անցյալում օմարներին օգտագործում էին, որպես ձկների համար խայծ և ինչպես պարարտանյութ դաշտերի համար[6]։
Խոհարարության մեջ օմարի միսը նրբախորտիկ է համարվում։ Սննդի մեջ օգտագործում են պատյանի տակ գտնվող միսը, պոչի միսը, ոտքերի միսը, լյարդը և խավիարը։ Դրանից պատրաստում են աղցաններ, դոնդողավոր ուտելիքներ, սուֆլե, մուսեր և ապուրներ։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Michael Allaby. A Dictionary of Zoology. — Oxford University Press, 1999. — ISBN 978-0-19-280076-3.
- ↑ Don’t Listen to the Buzz: Lobsters Aren’t Actually Immortal Արխիվացված 2013-06-08 Wayback Machine. // Smithsonian Magazine, 03.06.2013
- ↑ «Heaviest marine crustacean». Guinness World Records.
- ↑ «Giant lobster landed by boy, 16». BBC News. June 26, 2006.
- ↑ Asbjørn Drengstig, Tormod Drengstig & Tore S. Kristiansen. «Recent development on lobster farming in Norway – prospects and possibilities». UWPhoto ANS. Արխիվացված է օրիգինալից 2003 թ․ հոկտեմբերի 4-ին. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 9-ին.
- ↑ «Riddles, Trivia and More». Gulf of Maine Research Institute. 2012 թ․ փետրվարի 24. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 23-ին.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- The Lobster Institute
- Homarus americanus ©American Lobster with notes on crayfish by Richard Fox Արխիվացված 2009-10-10 Wayback Machine, «Lander University» կայքում
- Lobster, «National Geographic» կայքում
- Everything You Always Wanted To Know about Lobsters Արխիվացված 2008-03-11 Wayback Machine, «Lobster Lingo» Արխիվացված 2008-04-07 Wayback Machine կայքում
- Homarus americanus, Atlantic Lobster
- American Lobster Արխիվացված 2008-04-30 Wayback Machine, «The St. Lawrence Observatory» Արխիվացված 2008-04-30 Wayback Machine կայքում
- All about lobsters, «The Gulf of Maine Research Institute» կայքում
- Overview of Homarus americanus: The American Lobster
- Commercial Fisheries and Coastal Communities Mapper for Neprophidae(չաշխատող հղում) — Օմարների արդյունաբերական ձկնորսության քարտեզը Ավստրալիայում։
- The Lobster Conservancy
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Օմարներ» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Օ��արներ» հոդվածին։ |
| ||||||||||||||
