Կոսովոյի անվտանգության ուժեր
| Կոսովոյի անվտանգության ուժեր Forca e Sigurisë e Kosovës | |
|---|---|
 Զինանշան
Անվտանգության ուժերի խորհրդանշան  Անվտանգության ուժերի դրոշ | |
| Տեսակ | զինված ուժեր |
| Երկիր |  Կոսովո |
| Հիմնադրված է | 2009 թվականի հունվարի 21 |
| Լուծարված է | 2014 թվականի մարտի 4 |
| Գլխավոր շտաբ | Պրիշտինա, Prishtina City |
| Զինվորական անձնակազմ | |
| Ակտիվ անձնակազմ | 4,500[1] |
| Պահեստայիններ | 2000[1] |
| Ֆինանսներ | |
| Տարեկան ծախսերի հանրագումար | 60,000,000եվրո (2015)[2] |
| Կայք | mod.rks-gov.net/?page=2,1 |
 Military of Kosovo Վիքիպահեստում | |
Կոսովոյի անվտանգության ուժեր (ալբ․՝ Forca e Sigurisë së Kosovës), մասամբ ճանաչված Կոսովոյի Հանրապետության զինված կազմավորումներ (ըստ Սերբիայի պաշտոնական դիրքի՝ անօրինական)։ Նախատեսվում է վերծանել որպես Կոսովոյի զինված ուժեր։
Պատմություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]KFOR
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]ՄԱԿ-ի Անվտանգության Խորհրդի № 1244 բանաձևի և Կումանովի ռազմա-տեխնիկական համաձայնագրի համաձայն՝ ՆԱՏՕ-ի պատերազմից հետո Հարավսլավիայի դեմ ստեղծվեցին միջազգային հավաքական անվտանգության ուժերը՝ KFOR, որոնք Կոսովո մտան 1999 թվականի հունիսի 12-ին։ KFOR-ի ուժերի մեջ մտնում են 30 երկրներ (նրանցից 23-ը ՆԱՏՕ-ի անդամներ են)։ Ուժերի գտնվելու վայրը հանդիսանում են Քեմփ-Բոնդստիլի, Camp Villagio և Camp Film City բազաները[3]։
Ըստ բանաձևի, KFOR-ի առաջադրանքները հայտարարվում էին անվտանգության ապահովումը, ռազմական գործողությունների վերսկսման կանխումը[4], Կոսովոյի ազատագրման համար բանակի զինաթափումը և օգնելու վերականգնել քաղաքացիական ինստիտուտները[5]։
KFOR-ի առավելագույն թվաքանակը հասել է մինչև 50 հազար զինծառայողի, իսկ ներկայումս հասնում է 5000 զինվորի ու սպայի[6]։
Կոսովոյի պաշտպանության կորպուս
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Կոսովոյի պաշտպանության կորպուս (ալբ․՝ Trupat e Mbrojtjes së Kosovës), իշխանության քաղաքացիական մարմին, որը ստեղծվել է 1999 թվականի սեպտեմբերի 21-ին UNMIK-ի հովանու ներքո։ Դրա մեջ մտնում են Կոսովոյի ազատագրման համար բանակի շատ նախկին անդամներ։ Մարմինը գլխավորել է Ագիմ Զգոն, նա էր համակարգում Միավորված ավիաշինական կորպորացիայի զորացրման գործընթացը Կորպուսի գումարտակների ձևավորումները[7]։
Կորպուսը կազմված է 7 տարածաշրջանային խմբերից, յուրաքանչյուրում կան մի քանի ջոկատներ (ընդամենը 3[8] մինչև 5 հազար մարդ)։ Կորպուսի կազմավորումների որոշ ներկայացուցիչներին թույլատրվել է զենք կրել (200 միավոր բոլոր զորքերի համար, գումարած 500՝ պահեստներում)։ Կորպուսը ֆինանսավորվել է ՆԱՏՕ-ի և ՄԱԿ-ի կողմից, ծառայողներին ապահովել է ծառայողական համազգեստով, ինչպես նաև վճարել է ճանապարհաշինության աշխատանքի, հրդեհների լուծարման, բնապահպանական աղետների համար[9]։
Կոսովոյի անվտանգության ուժեր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]2008 թվականի մարտին KFOR-ը և Կոսովոյի պաշտպանության կորպուսը սկսեցին ձևավորել նոր անվտանգության ուժեր։ Ըստ պլանի Անվտանգության ուժերը մշտական պատրաստակամության մասերում պետք է ունենան 2,500 զինյալներ և 19-35 տարեկան հասակի 800 պահեստազորայիններ[10]։ Գլխավոր շտաբի հրամանատար է նշանակվել գեներալ-լեյտենանտ Սելիմի Սուլեյմանը[11]։
2009 թվականի հունվարի 21-ից Կոսովոյի անվտանգության ուժերը փոխարինվեցին Կոսովոյի պաշտպանության կորպուսով։
2014 թվականի մարտի 4-ին, որոշում է կայացվել Կոսովոյի անվտանգության ուժերը փոխարինել Զինված ուժերով[12]։ Անվտանգության նախարարությունը վերանվանվել է Պաշտպանության նախարարության[13]։ Ինչպես հայտնել է վարչապետ Հաշիմ Տաչին, զինվ��ծ ուժերի կանոնավոր զորքերում պետք է լինեն 5 հազար մարդ և 3 հազարը՝ պահեստազորայիններում[14]։ Բոլոր կազմակերպչական և օրենսդրական ընթացակարգերը Զինված ուժերի ստեղծման կապակցությամբ նախատեսվում է ավարտել մինչև 2016 թվականը[15]։
2016 թվականի մարտին նախագահ Հաշիմ Տաչին Կոսովոյի խորհրդարանի հաստատմանն է փոխանցել Կոսովոյի անվտանգության ուժերի վերակազմավորման մասին օրինագիծը։ Ընդ որում, նա ասել է, որ եթե խորհրդարանը կողմ է քվեարկելու այս օրինագծին, ապա պետք է հեռանա։ Նաև Հաշիմ Տաչին ընդգծել է, որ օրենսդիր մարմինը, որը չի քվեարկի սեփական երկրի բանակի ստեղծման համար, պետք է լուծարվի[16]։ 2017 թվականի փետրվարի 15-ին Կոսովոյի խորհրդարանը քվեարկել է լիարժեք բանակի ստեղծման համար։ Որոշումը կայացվել է միաձայն, սակայն «Սերբական ցանկ» կուսակցության պատգամավորները բոյկոտել են այդ քվեարկությունը[17][18]։
Կոչումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]2009-2012
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]| Գեներալներ | |||
|---|---|---|---|
|
|
| |
| radhë | Gjenerallejtënant | Gjeneralmajor | Gjeneralbridage |
| կոչում | Գեներալ-լեյտենանտ | Գեներալ-մայոր | Գեներալ-բրիգադիր |
| Շտաբս-սպաներ | Սպաներ | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
|
|
|
|
| |
| radhë | Kolonel | Nënkolonel | Major | Kapiten | Toger | Nëntoger |
| կոչում | Գնդապետ | Փոխգնդապետ | Մայոր | Կապիտան | Առաջին լեյտենանտ | Երկրորդ լեյտենանտ |
| Կրտսեր սպաներ | Շարքային կազմ | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
|
|
|
|
| |
| radhë | Rreshter i parë | Rreshter Major | Kapter | Rreshter | Tetar | Ushtar |
| կոչում | Սերժանտ-մայոր | Առաջին սերժանտ | Շտաբս-սերժանտ | Սերժանտ | Կապրալ | Շարքային |
2012 թվականից
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]| Գեներալներ | |||
|---|---|---|---|
|
|
| |
| radhë | Gjenerallejtënant | Gjeneralmajor | Gjeneralbridage |
| կոչում | Գեներալ-լեյտենանտ | Գեներալ-մայոր | Գեներալ-բրիգադիր |
| Շտաբս-սպաներ | Սպաներ | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
|
|
|
|
| |
| radhë | Kolonel | Nënkolonel | Major | Kapiten | Toger | Nëntoger |
| կոչում | Գնդապետ | Փոխգնդապետ | Մայոր | Կապիտան | Առաջին լեյտենանտ | Երկրորդ լեյտենանտ |
| Կրտսեր սպաներ | Շարքային կազմ | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
|
|
|
|
|
| |
| radhë | Rreshter i parë | Rreshter Major | Kapter | Rreshter | Tetar | Ushtar |
| կոչում | Սերժանտ-մայոր | Առաջին սերժանտ | Շտաբս-սերժանտ | Սերժանտ | Կապրալ | Շարքային |
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 «Արխիվացված պատճենը» (PDF). Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2016 թ․ մարտի 3-ին. Վերցված է 2018 թ․ ապրիլի 6-ին.
- ↑ Buxheti i ministrive për vitin 2014
- ↑ NATO’s role in Kosovo
- ↑ Контингент KFOR сокращаться не будет, заявил генсек НАТО | РИА Новости
- ↑ NATO — Topic: NATO’s role in Kosovo
- ↑ Косово получило неограниченный суверенитет | Важнейшие политические события в Европе: оценки, прогнозы, комментарии | DW.DE | 10.09.2012
- ↑ Би-би-си | Аналитика | Косово: краткая справка
- ↑ Новости NEWSru.com :: У Косово появилась собственная армия
- ↑ Косово: больше года без войны / Войны и конфликты / Независимая газета
- ↑ Security forces to be formed in Kosovo Արխիվացված 2011-09-29 Wayback Machine, MRT.com, March 31, 2008.
- ↑ BBC: «Kosovo’s security force launched». 21.01.2009
- ↑ «Росбалт»: «Косово обзавелось собственной армией». 4.03.2014
- ↑ Euronews: «У Косова появилась своя армия» Արխիվացված 2017-10-14 Wayback Machine. 4.03.2014
- ↑ ТАСС: «Сербия потребует созыва заседания СБ ООН в связи с решением Косова создать свою армию». 6.03.2014
- ↑ ՌԻԱ Նովոստի։ «Правительство Косово начнет формирование армии».
- ↑ «Косово создает армию. США возражают, но соглашаются». РИА Новости (ռուսերեն). Վերցված է 2017 թ․ ապրիլի 27-ին.
- ↑ «Парламент Косово проголосовал за создание армии». Росбалт. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 29-ին.
- ↑ «Косовские депутаты проголосовали за создание армии». Российская газета. Վերցված է 2017 թ․ մայիսի 29-ին.