Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (Քիշնև)
| Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի | |
|---|---|
 | |
| Հիմնական տվյալներ | |
| Տեսակ | եկեղեցի |
| Երկիր |  Մոլդովա |
| Տեղագրություն | Քիշնև |
| Դավանանք | Հայ Առաքելական Եկեղեցի |
| Հիմնական ամսաթվերը | 1804 |
| Ժառանգության կարգավիճակ | Մոլդովայի Հանրապետության ճարտարապետական հուշարձան[1] և monument of art of Moldova?[1] |
| Անվանված | Մարիամ Աստվածածին |
| Ճարտարապետական ոճ | հայկական ճարտարապետություն |
| Հիմնադրված | 1804 |
 | |
 | |
 Armenian church "Saint Mary" of Chișinău Վիքիպահեստում | |
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի (այլ կիրառումներ)
Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի, Քիշնև քաղաքում գտնվող կրոնական կառույց։ Պատկանում է Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի Ռուսաստանի և Նոր Նախիջևանի հայոց թեմին, գտնվում է Մոլդովայի մայրաքաղաք Քիշնևում։ Համակարգում է քաղաքում բնակվող առաքելական մոլդովահայության (պատմականորեն՝ ռումինահայության) հոգևոր կյանքը։
Պատմություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ըստ որոշ տվյալների, եկեղեցին կառուցվել է հին մոլդովական տաճարի ավերակների վրա։ 1739 թվականին հրդեհվել է ինչպես ամբողջ Քիշնևը, այնպես էլ հին մոլդովական եկեղեցին, իսկ 1804 թվականին նրա տեղում կառուցվել է նոր եկեղեցի, բայց արդեն հայկական։
Ճարտարապետական ոճ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Դատելով եկեղեցու հատակագծի ճարտարապետական և հատակագծային լուծումից՝ կիսաշրջանաձև աբսիդով և արևմուտքից երկաստիճան զանգակատան կցակառույցի տեսքից, կարելի է ենթադրել, որ տաճարի կառուցման ոճը վերաբերվում է 18-րդ դարին։
Եկեղեցու հիմնական ծավալը արևելյան կողմում կլորացված երկարավուն զուգահեռանիստաձև և արևմտյան նարտեքսի վերևում գտնվող բարձր զանգակատունն է, որն ավարտվում է վրանաձև տանիքով։ Հարավային միջանցքի բացվածքների կամարները՝ դեկորատիվ սյուններով, պատերի սրբատաշ շարվածքը նույնպես հայկական ճարտարապետության օրինակներ են։ 1817 թվականից հետո Եկեղեցու գավթին ավելացվել է սյունազարդ նախասրահ (հարավից երեք կամար և արևմուտքից և արևելքից մեկ կամար)։ Կառուցման ոճը խիստ տարբերվում է եկեղեցու ճարտարապետությունից։ Հատկապես ուշագրավ է սյունազարդ նախասրահի կամարաազարդումը, որը նախագծված է սրածայր կամարների և յուրահատուկ արաբական սյունների ու խոյակների տեսքով։
Տաճարի պատերը, առաստաղները, հենասյուները պատրաստված են աղյուսից ու քարից և սվաղված են։ Հիմքը շարված է որմնաքարերից։ Սյունազարդ նախասրահի պատերը շարված են բաց մոխրագույն և մուգ մոխրագույն գույնի սրբատաշ քարից։ Սուրբ Աստվածածին եկեղեցու արտաքին տեսքը հաստատունության և վիթխարակերտության տպավորություն է թողնում։ Եկեղեցու շենքը, օժանդակ շենքերի հետ միասին, կազմում է հիանալի ճարտարապետական համալիր[2]։