Կուրտ Հան

Կուրտ Հան;
Ծնվել է	հունիսի 5, 1886
Ծննդավայր	Բեռլին, Գերմանական կայսրություն
Մահացել է	դեկտեմբերի 14, 1974 (88 տարեկան)
Մահվան վայր	Հայլիգենբերգ
Գերեզման	Schule Schloss Salem
Քաղաքացիություն	Գերմանիա
Կրթություն	Քրայսթ Չյորչ, Հայդելբերգի համալսարան, Օքսֆորդի համալսարան, Ֆրայբուրգի համալսարան և Գյոթինգենի համալսարան
Մասնագիտություն	մանկավարժ, Դասղեկ և ուսուցիչ
Ծնողներ	հայր՝ Օսկար Հան, մայր՝ Շառլոթ Հան
Պարգևներ և ; մրցանակներ	և
	Kurt Hahn Վիքիպահեստում

Կուրտ Հան (գերմ.՝ Kurt Matthias Robert Martin Hahn, հունիսի 5, 1886(1886-06-05)^[1]^[2]^[3], Բեռլին, Գերմանական կայսրություն - դեկտեմբերի 14, 1974(1974-12-14)^[1]^[4]^[3], Հայլիգենբերգ), հրեական ծագմամբ գերմանացի քաղաքական գործիչ և մանկավարժ։

Կենսագրություն

Մանկություն և պատանեկություն

Ծնվել է Բեռլինում՝ հրեա արդյունաբերող Օսկար Հանի (մայիսի 1 1860 - հոկտեմբերի 28 1907) և Շարլոտա Հանի ընտանիքում, ովքեր ծագմամբ Լանդաուից էին (1865-1934)։ Ընտանիքում եղել է երկրորդ երեխան (ունի 3 եղբայր)։ Մանկությունն անցել է Բեռլինի Վանցե լճի ձախ ափին գտնվող առանձնատանը։ Ավարտել է Բեռլինի ֆրանսիական վարժարանը, 1904-1906 թվականներին Օքսֆորդի Քրայսթ-Չերչ քոլեջում սովորել է փիլիսոփայություն, դասական պատմություն, հոգեբանություն, մանկավարժություն և տնտեսագիտություն ։ 1906-1910 թվականներին ուսումը շարունակել է Բեռլինում, Հեյդելբերգում, Ֆրայբուրգում և Գետինգենում, ինչպես նաև եղել է Վիլհելմ Վինդելբանդի, Ուլրիխ ֆոն Վիլամովից-Մելլենդորֆի^[5], Էդմունդ Հուսերլի, Լեոնարդ Նելսոնի աշակերտը։ 1911-1914 թվականներին կրկին սովորել է Օքսֆորդում^[6]։ Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ վերադարձել մոր տուն՝ Գերմանիա, որը նախապատերազմական Բեռլինում հայտնի էր որպես մշակութային սրահ։ Շարլոտա Հանի սրահ են այցելել նաև պատանի Արթուր Ռուբինշտեյնը և Վալտեր Ռատենաուն։

Մասնագիտական գործունեություն

Առաջին համաշխարհային պատերազմ

1914-1919 թվականներին ՝ Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ Հանը աշխատել է Բեռլինի արտաքին գործերի նախարարությունում, սկզբում որպես հրապարակախոս Պաուլ Ռորբախի խմբագիր։ Եղել է արքայազն Մաքսիմիլիան Բադենսկու քարտուղարը, մտերիմ ընկերը և վստահված անձը, որը նշանակվել էր 1918 թվականի հոկտեմբերի 3-ին Գերմանական կայսրության կանցլերի^[7] կողմից։ 1918 թվականի փետրվարին Քուրթ Հանն այլ ազդեցիկ անձանց հետ, ինչպիսիք են Ռոբերտ Բոշը, Ալֆրեդ Վեբերը, Ֆրիդրիխ Նաումանը, Ռուդոլֆ Շտեյները՝ հուշագիր է ներկայացրել է արքայազն Բադենսկուն, որում քաղաքական գործիչները կոչ են արել անհապաղ խաղաղ բանակցություններ և երկրի հետագա սոցիալական վերակազմակերպման։

Վեյմարի Հանրապետություն

1919 թվականին Կուրտ Հանը արքայազն Մաքսիմիլիան Բադենսկու հետ Զալեմում հիմնադրել է մասնավոր գիշերօթիկ դպրոց (Schule Schloss Salem), որը ղեկավարել է 1920-1933 թվականներին։ 1932 թվականին Հինտերցարտենում հիմնադրվել էSchule Schloss Salem - Birklehof քույր դպրոց։

Երրորդ ռեյխ

Նա նացիստական ռեժիմի մոլի հակառակորդն էր և Ադոլֆ Հիտլերի իշխանության գալով պարբերաբար հանդես է եկել աշակերտների, ուսուցիչների և շրջանավարտների առջև քաղաքական կոչերով, իր «կործանարար գործունեության» համար ձերբակալվել է (մարտի 11-16, 1933 թվական)։

Նրան հաջողվել է ազատ արձակվել Մեծ Բրիտանիայի վարչապետ Ռամսեյ Մաքդոնալդի և արքայազն Բերտոլդ Բադենսկու անմիջական միջամտությամբ, իսկ Կուրտին Գերմանիայում մնալ համառորեն խորհուրդ չի տրվել։ Այդ պատճառով 1933 թվականին ստիպված լքել է երկիրը և տեղափոխվել Շոտլանդիա, որտեղ 1934 թվականին Զալեմի դպրոցի համանման սկզբունքների հիման վրա հիմնել է gordonstoun School գիշերօթիկ դպրոցը։

Հետպատերազմյան շրջան

1356 թվականին Քուրթ Հանը հրավիրվել էր ՆԱՏՕ-ի պաշտպանական քոլեջ, որտեղ տեսել էր Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ թշնամի երկրների համագործակցությունն ու բարեկամությունը, ինչից ծնվել է երիտասարդներին միավորելու գաղափարը, որպեսզի այդ ձևով հաղթահարեր Սառը պատերազմի արդյունքում ծագած թշնամանքը։ Արդյունքը դարձել է «Միացյալ աշխարհի քոլեջներ» (United World Colleges (UWC)) հայեցակարգը (միջազգային դպրոցների խմբեր), որտեղ աշխարհի գրեթե յուրաքանչյուր երկրի 16-18 տարեկան երիտասարդները միասին ապրում, սովորում և մասնակցում են տարբեր հասարակական գործերի։ Այս տեսակի առաջին դպրոցը՝ Atlantic college է որը տեղակայված էր Llantwit Major Wales-ի տարածքում ու բացվել է 1962 թվականին, այն The Times ամսագրում նկարագրվել է որպես «Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակաշրջանի հետաքրքիր կրթական փորձ։ Էդինբուրգի դուքս արքայազն Ֆիլիպի հետ ստեղծել է «Էդինբուրգի դուքս» մրցանակը։

Նա հիմնադրել է մի քանի նոր գիշերօթիկ դպրոցներ, որոնք հիմնված են Schule Schloss Salem-ի և Gordonstoun School-ի սկզբունքների վրա։ Anavryta Experimental Lyceum, Հունաստան (1949), Stiftung Louisenlund, Գերմանիա (1949), Battisborough, Անգլիա (1955), Rannoch School, Շոտլանդիա (1959), Box Hill School, Անգլիա (1959); International School Ibadan, Նիգերիա (1963), The Athenian School, ԱՄՆ (1965)։ Քուրթ Հանը մահացել է 1974 թվականի դեկտեմբերի 14-ին։

Ուսուցման սկզբունքներ

Schule Schloss Salem-ի յոթ օրենքներում Հանը ձևակերպել է իր ամբողջական կրթության հայեցակարգը, որ իր հիմնադրած ուսումնական հաստատությունը պետք է տա սովորողներին շատ ավելին, քան պարզապես ակադեմիական գիտելիքներ։ Այս օր այդ պատվիրանները կրթության հիմք են կազմում Schule Schloss Salem ու Gordonstoun դպրոցներում, ինչպես նաև Միացյալ աշխարհի քոլեջներում (UWC):

Հնարավորություն տալ երիտասարդներին ճանաչելու իրենց։
Հասնել հաջողության, ինչպես նաև վերապրել պարտությունները։
Մոռանալ քո մասին, մասնակցել հանրային գործերին։
Ժամանակ տալ լռության ու տեղ մտորումների համար։
Մշակել երևակայությունը, նպատակները և պլանավորել ունակությունները։
Հասկանալ սպորտի, մրցակցության ոգու և խաղի կարևորությունը, բայց չտալ նրանց իր վրա իշխել։
Հարուստ ու հզոր ծնողների երեխաներին ազատել ընտրյալ լինելու գիտակցումից։

Փիլիսոփայություն և մանկավարժություն

Խանի կրթական տեսությունները հիմնված էին դեռահասների հանդեպ հարգանքի վրա։ Կուրտը նրանց վերագրում էր բնածին պարկեշտությունն ու բարոյական զգացողությունը։

Խանը կարծում էր, որ հասարակության միայն վատ ազդեցությունն է ի սկզբանե անարգում անմեղ երիտասարդներին, և միայն արժանապատիվ կրթությունն է ի վիճակի չեզոքացնել այդ վատ ազդեցությունը։ Կուրտը հատուկ ուշադրություն է դարձրել բացօթյա ակտիվությանը. աշակերտները հնարավորություն են ստանում ֆիզիկապես զարգանալու, թիմային գործունեության հմտություններ մշակել ու պատասխանել սեփական արարքների համար։ Առաջին համա��խարհային պատերազմի իրադարձությունները միայն ամրապնդել են Խանի վստահությունը իր սեփական ճշմարտացիության մեջ՝ մեծ սոցիալական կատակլիզմը նրան երևում էր հասարակության ընդհանուր փչացման ապացույց։ Կուրտը կարծում էր, որ եվրոպացիները պետք է համապատասխան հետևություններ անեն ու փորձեն փոխվել, այլապես հաջորդ նման ցնցումը քաղաքակիրթ աշխարհը կարող է չանհանգստանալ։

Իր դպրոցներում Կուրտը դասավանդել է պատմություն, քաղաքականություն, հին հունարեն, Շեքսպիրի և Շիլլերի ստեղծագործություններ։ Իր կարևորագույն շոտլանդական գործը - Gordonstoun School այն հիմնականում ստեղծվել է Schule Schloss Salem-ի պատկերով և նմանությամբ, իր աշակերտների, Նա կրթել կարեկցանք, ձգտում է հոգ տանել մերձավորների, պատասխանատվությունը և սերի ճշմարտության. Նույնիսկ ամենածանր դեպքերում Կուրտը ձգտում էր մինչև վերջին պահը խուսափել մարմնական պատիժներից։

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
↑ ^2,0 ^2,1 Store norske leksikon(նորվ.) — 1978. — ISSN 2464-1480
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Munzinger Personen (գերմ.)
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ HAHN, Kurt (Matthias Robert Martin), Who Was Who, A & C Black, 1920—2015; online edn, Oxford University Press, 2014
↑ х фон|Ульриха фон Виламовиц-Мёллендорфа]], Эдмунда Гуссерля, Леонарда Нельсона«Kurt-Hahn-Biografie im leo-bw».
↑ «Kurt Hahn and the roots of Expeditionary Learning | American RadioWorks» Արխիվացված 2020-05-14 Wayback Machine. www.americanradioworks.org. Проверено 11 января 2018.

Գրականություն

Գերմաներեն

Lothar Machtan: Prinz Max von Baden. Der letzte Kanzler des Kaisers, Suhrkamp Verlag, Berlin, 2013, ISBN 978-3-518-42407-0. Das Buch enthält ein zwölfseitiges biographisches Kapitel über Kurt Hahn unter der Überschrift: Spin Doctor Kurt Hahn
Hellmut Becker: Kurt Hahn, der Erzieher. In: Neue Sammlung. Jg. 1975, S. 109-113; wieder abgedruckt in: Hellmut Becker: Auf dem Weg zur lernenden Gesellschaft. Personen, Analysen, Vorschläge für die Zukunft. Stuttgart 1980, S. 89-94.
Peter Friese: Kurt Hahn. Leben und Werk eines umstrittenen Pädagogen. Dorum 2000.
Wilhelm Henze (Hrsg.): Bernhard Zimmermann - Hermann Nohl - Kurt Hahn. Ein Beitrag zur Reformpädagogik. 1991. ISBN 978-3-932423-95-6 (= Schriftenreihe Niedersächsisches Institut für Sportgeschichte Bd. 9).
Michael Knoll (Hrsg.): Kurt Hahn: Reform mit Augenmaß. Ausgewählte Schriften eines Politikers und Pädagogen. Mit einem Vorwort von Hartmut von Hentig. Stuttgart: Klett-Cotta 1998.
Michael Knoll: Schulreform durch Erlebnispädagogik. Kurt Hahn -ein wirkungsmächtiger Pädagoge. In: Pädagogisches Handeln. Wissenschaft und Praxis im Dialog 5 (2001), 2, pp. 65–76.
Michael Lausberg: Kinder sollen sich selbst entdecken. Die Erlebnispädagogik Kurt Hahns. Marburg 2007.
Elly von Reventlow (Hrsg.): Albrecht Bernstorff zum Gedächtnis. Eigenverlag, Düsseldorf 1952.
Hermann Röhrs (Hrsg.): Bildung als Wagnis und Bewährung. Eine Darstellung des Lebenswerkes von Kurt Hahn. Heidelberg 1966.
Sandra Roscher: Erziehung durch Erlebnisse. Der Reformpädagoge Kurt Hahn im Licht von Zeitzeugen. Augsburg 2005.
Hildegard Thiesen: Kurt Hahn. Pädagogische Umwelten zwischen Konstruktion und Anknüpfung. Jena 2006.
Michael Birnthaler: Kurt Hahn und Rudolf Steiner.(չաշխատող հղում) In: Zeitschrift für Erlebnispädagogik. Lüneburg, 2008

Անգլերեն

Knoll, Michael (2011). School reform through experiential therapy: Kurt Hahn - an efficious educator.
Knoll, Michael, ed. (1998). Kurt Hahn: Reform mit Augenmaß. Ausgewählte Schriften eines Politikers und Pädagogen. Stuttgart: Klett-Cotta.
Veevers, Nick; Pete, Allison (2011). Kurt Hahn: Inspirational, Visionary, Outdoor and Experiential Educator. Rotterdam: Sense Publishers.
Wilhelm Henze, ed (1991): Bernhard Zimmermann - Hermann Nohl - Kurt Hahn. Ein Beitrag zur Reformpädagogik. 1991. ISBN 978-3-923453-16-0
David Sutcliffe, Kurt Hahn and the United World Colleges with other Founding Figures. 2012. ISBN 978-0-9576458-0-6
David Sutcliffe: «Kurt Hahn and the United World Colleges with other Founding Figures». 2012. ISBN 978-0-9576458-0-6

Արտաքին հղումներ

[_c3549b48bc341ca0-1] 1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)

[_9f0eab26bc4d5df2-2] 2,0 ^2,1 Store norske leksikon(նորվ.) — 1978. — ISSN 2464-1480

[_2249a67a4c3a3941-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 ^3,4 Munzinger Personen (գերմ.)

[_3a3efed7064e7ac0-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[5] HAHN, Kurt (Matthias Robert Martin), Who Was Who, A & C Black, 1920—2015; online edn, Oxford University Press, 2014

[6] х фон|Ульриха фон Виламовиц-Мёллендорфа]], Эдмунда Гуссерля, Леонарда Нельсона«Kurt-Hahn-Biografie im leo-bw».

[7] «Kurt Hahn and the roots of Expeditionary Learning | American RadioWorks» Արխիվացված 2020-05-14 Wayback Machine. www.americanradioworks.org. Проверено 11 января 2018.

[1]