Jump to content

Նյու Յորքի երկնաքերներ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Միդթաուն Մանհեթենը Էմփայր Սթեյթ Բիլդինգից
Միդթաուն Մանհեթեն: Լուսանկարը արվել է Համաշխարհային առևտրի կենտրոնի դիտակետից՝ նախքան դրա կործանվելը սեպտեմբերի 11-ի ահաբեկչությունից հետո
Ստորին Մանհեթենը Բրուքլինից: Առևտրի համաշխարհային կենտրոնը աջ կողմում է
Միդթաուն Մանհեթենը Ստորին Մանհեթենից դեպի հարավ

Նյու Յորքում, Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների ամենաբնակեցված քաղաքում գտնվում են ավելի քան 6486 շենքեր, որոնք ունեն առնվազն 35 մ բարձրություն[1], ընդ որում, դրանցից առնվազն 113-ը ունեն 600 ոտնաչափից (183 մետր) ավելի բարձրություն։ Նյու Յորքի ամենաբարձր շենքը Առևտրի համաշխարհային կենտրոնն է, որն ունի 541 մ բարձրություն[2][3]։ Այս 104 հարկանի երկնաքերը համարվում է ԱՄՆ-ի և նաև արևմտյան կիսագնդի ամենաբարձր շենքը և աշխարհի վեց ամենաբարձր շենքերից մեկը[3]։ Նյու Յորքի երկրորդ ամենաբարձր շենքը 432 Փարկ Ավենյուն է՝ 1396 ոտնաչափ կամ 426 մ բարձրությամբ, իսկ երրորդ ամենաբարձրը՝ Էմփայր Սթեյթ Բիլդինգը՝ Միդթաուն Մանհեթենում, որի շինարարությունն ավարտին է հասցվել 1931 թվականին և ունի 1250 ոտնաչափ կամ 381 մ բարձրություն, որն անտենայի շնորհիվ հասել է 1454 ոտնաչափի կամ 443 մետրի[4]։ Էմփայր Սթեյթ Բիլդինգը բարձրությամբ հինգերորդն է ԱՄՆ-ում և 25-րդը աշխարհում։ Այն աշխարհի ամենաբարձր շենքն էր մինչև 1972 թվականը, երբ կառուցվեց Համաշխարհային առևտրի կենտրոնի 110 հարկանի հյուսիսային աշտարակը (417 մ)։ Այն միանգամից ստացավ աշխարհի ամենաբարձր շենքի տիտղոսը մինչև 1974 թվականը, երբ Չիկագոյում շահագործման հանձնվեց 108 հարկանի Ուիլիս-թաուերը։ 2001 թվականի սեպտեմբերի 11-ի ահաբեկչությունից հետո ավերվեցին Համաշխարհային առևտրի կենտրոնի զույգ աշտարակները և Էմփայր Սթեյթ Բիլդինգը վերստացավ Նյու Յորքի ամենաբարձր շենքի իր տիտղոսը, որը պահպանվեց մինչև 2012 թվականի ապրիլը, երբ առևտրի համաշխարհային կենտրոնը գերազանցեց նրա բարձրությունը։ Նյու Յորքի բարձրությամբ չորրորդ շենքը Ամերիկայի բանկի աշտարակն է, որը, ծայրաձողով հանդերձ, հասնում է 1200 ոտնաչափ կամ 366 մ բարձրության[5]։ Հինգերորդ տեղում են Քրայսլեր Բիլդինգը, որը 1930-1931 թվականներին համարվել է աշխարհի ամենաբարձր շենքը[6] և Նյու Յորք Թայմս Բիլդինգը, որը շահագործման է հանձնվել 2007 թվականին[7]։ Եթե Համաշխարհային առևտրի կենտրոնի զույգ աշտարակները դեռ կանգուն լինեին, նրանք բարձրությամբ երրորդ և չորրորդ տեղերում կլինեին, կամ երկրորդ և երրորդ տեղերում՝ եթե նոր շենքերը կառուցված չլինեին։ Միայն 432 Փարկ Ավենյու շենքն է ավելի բարձր։ Նյու Յորքի երկնաքերները կենտրոնացված են Միդթաուն Մանհեթենում և Ստորին Մանհեթենում, թեև Նյու Յորքի մնացած թաղամասերում ևս՝ Մանհեթենի շրջակայքում, Բրուքլինում, Բրոնքսում և Քուինսում կան մի շարք երկնաքերեր։ 2016 թվականի մայիսի տվյալներով, ամբողջ քաղաքն ունի առնվազն 152 մ բարձրությամբ 241 շենք, ներառյալ նրանք, որոնք դեռ շինարարության մեջ են[8]։ Այս թիվը ավելի մեծ է, քան Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների մեկ այլ քաղաքի երկնաքերների թիվը[9]։ 2003 թվականից ի վեր Նյու Յորքում կառուցվել են 183 մետրը գերազանցող 24 շենք, ներառյալ Առևտրի համաշխարհային կենտրոնը, որը դարձավ երկրի ամենաբարձր շենքը շահագործման հանձնվելուց հետո։ Եվս 20 շենք դեռևս շինարարության փուլում է[3][10][11]։ Առևտրի համաշխարհային կենտրոնի մաս են կազմում 297 մ բարձրությամբ չորրորդ[12], յոթերորդ և դեռևս շինարարության փուլում գտնվող 411 մ բարձրությամբ երկրորդ և 329 մ բարձրությամբ երրորդ շենքերը[13][14]։ Ընդհանուր առմամբ, 2016 թվականի ապրիլի տվյալներով Նյու Յորքում գտնվում են 494 ավարտուն և կիսավարտ երկնաքերներ[15]։

Պատմություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երկնաքերների պատմությունը Նյու Յորք քաղաքում սկսվեց 1890 թվականին՝ Նյու Յորքի Համաշխարհային շենքի կառուցմամբ, որն ուներ 106 մ (348 ոտնաչափ) բարձրություն[16]։ Այն քաղաքի ամենաբարձր շենքը չէր, սակայն առաջինն էր, որ գերազանցեց Ս. Երրորդություն եկեղեցու գմբեթի բարձրությունը[17]։ Համաշխարհային շենքը, որը մնաց որպես քաղաքի ամենաբարձր շինություն մինչև 1899 թվականը, քանդման ենթարկվեց 1955 թվականին՝ Բրուքլինի կամրջի ընդարձակված մուտքի շինարարությունը հնարավոր դարձնելու համար[17]։ 1890 թվականից ի վեր Նյու Յորքը կարևոր դերակատարում է ունեցել երկնաքերների պատմության մեջ. քաղաքի երկնաքերներից տասնմեկը արժանացել են աշխարհի ամենաբարձր կառույցների տիտղոսներին[18]։ Նյու Յորքի բարձրահարկ կառույցների շինարարությունը լայն թափ ստացավ շատ վաղ՝ 1910 թվականից մինչև 1930-ական թվականների սկիզբը, երբ կառուցվեցին քաղաքի 82 բարձրահարկերից 16-ը, ներառյալ Վուլվորտի շենքը (անգլ.՝ Woolworth Building), Մանհեթենի բանկի շենքը, Քրայսլեր Բիլդինգը և Էմփայր Սթեյթ Բիլդինգը, որոնք ամենաբարձրերն էին աշխարհում՝ շահագործման հանձնվելու պահին, իսկ վերջինս շարունակեց կրել այդ տիտղոսը 40 տարի ևս[18]։ Երկնաքերների շինարարության երկրորդ բումը սկսվեց 1960-ական թվականների սկզբին։ Այդ ժամանակվանից ի վեր քաղաքում շահագործման են հանձնվել առնվազն 183 մ (600 ոտնաչափ) բարձրությամբ մոտավորապես 70 կառույցներ, ներառյալ Համաշխարհային առևտրի կենտրոնի զույգ աշտարակները։ Համաշխարհային առևտրի կենտրոններից մեկը, որն առավելապես հայտնի էր «Հյուսիսային աշտարակ» անվամբ, աշխարհի ամենաբարձր շինությունն էր1972-1973 թվականներին և Նյու Յորքի ամենաբարձր շինությունը մինչև 2001 թվականը։ Հյուսիսային աշտարակը, ինչպես նաև Համաշխարհային առևտրի համալիրի մյուս վեց շենքերը կործանվեցին 2001 թվականի սեպտեմբերի 11-ի ահաբեկչական հարձակումների հետևանքով[19]։ Ժամանակակից առևտրի համաշխարհային կենտրոնի շինարարությունը սկսվեց 2006 թվականին, իսկ համալիրի գլխավոր շենքի՝ առևտրի համաշխարհային կենտրոն 1-ի շահագործման հանձնվելուց հետո՝ 2013 թվականի մայիսին, այդ 541 մետր (1776 ոտնաչափ) բարձրությամբ երկնաքերը գերազանցեց Ուիլիս-թաուերի բարձրությունը և հռչակվեց Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների ամենաբարձր երկնաքերը[3][20]։

10 մղոն երկարությամբ Մանհեթենի համայնապատկեր 120-րդ փողոցից մինչև Բեթերի։ Լուսանկարն արվել է 2017 թվականի հունիսին Ուիհոքենից։ # Ռիվերսայդի եկեղեցի # Թայն Ուորներսի շենքեր # 220 Կենտրոնական պարկ հարավ # One57 # 432 Փարկ Ավենյու # Քրայսլեր Բիլդինգ # Ամերիկյան աշտարակի բանկ # Կոնդե Նասթ Բիլդինգ # Նյու Յորք Թայմսի Բիլդինգ # Էմփայր Սթեյթ Բիլդինգ # Մեթ Լայֆ Թաուեր # Հուդզոն Յարդս # Հուդզոն Յարդս # Հուդզոն Յարդս # 56 Լեոնարդ փողոց # 8 Սպրյուս փողոց # Վուլվորթ Բիլդինգ # 70 Փայն Սթրիթ # 30 Փարկ Փլեյս # 40 Ուոլ Սթրիթ # Համաշխարհային առևտրի կենտրոն 3 # Համաշխարհային առևտրի կենտրոն 4 # Համաշխարհային առևտրի կենտրոն 1
10 մղոն երկարությամբ Մանհեթենի համայնապատկեր 120-րդ փողոցից մինչև Բեթերի։ Լուսանկարն արվել է 2017 թվականի հունիսին Ուիհոքենից։
  1. Ռիվերսայդի եկեղեցի
  2. Թայն Ուորներսի շենքեր
  3. 220 Կենտրոնական պարկ հարավ
  4. One57
  5. 432 Փարկ Ավենյու
  6. Քրայսլեր Բիլդինգ
  7. Ամերիկյան աշտարակի բանկ
  8. Կոնդե Նասթ Բիլդինգ
  9. Նյու Յորք Թայմսի Բիլդինգ
  10. Էմփայր Սթեյթ Բիլդինգ
  11. Մեթ Լայֆ Թաուեր
  12. Հուդզոն Յարդս
  13. Հուդզոն Յարդս
  14. Հուդզոն Յարդս
  15. 56 Լեոնարդ փողոց
  16. 8 Սպրյուս փողոց
  17. Վուլվորթ Բիլդինգ
  18. 70 Փայն Սթրիթ
  19. 30 Փարկ Փլեյս
  20. 40 Ուոլ Սթրիթ
  21. Համաշխարհային առևտրի կենտրոն 3
  22. Համաշխարհային առևտրի կենտրոն 4
  23. Համաշխարհային առևտրի կենտրոն 1


Երկնաքերների ցանկ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս ցանկում ընդգրկված են Նյու Յորքի այն երկնաքերերը, որոնք ունեն առնվազն 183 մ կամ 600 ֆուտ բարձրություն՝ ըստ բարձրության ստանդարտ չափման։ Այն ընդգրկում է ծայրաձողերն ու ճարտարապետական մանրամասները, սակայն չի ընդգրկում անտենաները։ Հավասարության նշանը (=) ցույց է տալիս, որ շենքն ունի նույն բարձրությունը, ինչ որ երկու կամ ավելի այլ շենքեր։ Աստղանիշը (*) ցույց է տալիս, որ կառույցը դեռևս շինարարության փուլում է, սակայն արդեն ունի ավարտուն տեսք։ «Տարի» սյունակում նշված է շենքի շահագործման հանձնվելու տարեթիվը։      Աշխարհի ամենաբարձր շենքն է եղել շահագործման հանձնվելու պահին։

Համար Անուն Պատկեր Բարձրություն
ֆուտ (մ) 		Հարկեր Տարի Նշումներ
1 Առևտրի համաշխարհային կենտրոն 1 1,776 (541) 104 2014 Ճարտարապետական բարձրությամբ արևմտյան կիսագնդի, ԱՄՆ-ի և Նյու Յորքի ամենաբարձր շենքը։ Տանիքի բարձրությունը 417 մետր է, նույնքան, որքան Համաշխարհային առևտրի կենտրոնի (1973-2001) բարձրությունն է եղել։
2 432 Փարկ Ավենյու 1,396 (426) 96 2015 Նյու Յորքի երկրորդ, աշխարհի ամենաբարձր բնակելի, աշխարհի 19-րդ ամենաբարձր և ԱՄՆ-ի 3-րդ ամենաբարձր շենքը[21][22]։
3 Էմփայր Սթեյթ Բիլդինգ 1,250 (381) 102 1931 Աշխարհի 30-րդ և ԱՄՆ-ի 5-րդ ամենաբարձր շենքը:Աշխարհի 100 և ավելի հարկ ունեցող առաջին շենքը։ Կառուցված լինելով ընդամենը 14 ամսվա ընթացքում՝ Մեծ ճգնաժամի տարիներին, այն ամենաբարձրն էր աշխարհում՝ 1931-1972 թվականներին, երբ կառուցվեց Համաշխարհային առևտրի կենտրոնը։ Այն կրկին ստացավ աշխարհի ամենաբարձր շենքի տիտղոսը, երբ Համաշխարհային առևտրի կենտրոնը կործանվեց 2001 թվականի սեպտեմբերի 11-ի ահաբեկչությունից հետո և պահպանեց տիտղոսը մինչև 2013 թվականը[4][23]։
4 Ամերիկայի բանկի աշտարակ (Մանհեթեն) 1,200 (366) 54 2009 Աշխարհի 38-րդ և ԱՄՆ-ի 6-րդ ամենաբարձր շենքը։ Առաջին երկնաքերը, որ ստացել է Պլատինե մրցանակ (անգլ.՝ LEED) մրցանակ[5][24]։ Տանիքի բարձրությունը 290 մետր է։
5 Համաշխարհային առևտրի կենտրոն 3* 1,079 (327) 80 2018 Շահագործման է հանձնվել 2016 թվականի հունիսին[25]։
6= Քրայսլեր Բիլդինգ 1,050 (320) 77 1930 ԱՄՆ-ի 9-րդ ամենաբարձր շենքը։ Առաջին շենքն աշխարհում, որ գերազանցել է 1000 ոտնաչափ կամ 305 մ բարձրությունը։ 1930-1931 թվականներին եղել է աշխարհի ամենաբարձր շենքը, մինչև որ Էմփայր Սթեյթ Բիլդինգը` աշխարհի ամենաբարձր պողպատե կառուցվածքով աղյուսե շենքը գերազանցեց այն։ Կառուցումից հետո այն գերազանցել է Էյֆելյան աշտարակի բարձրությունը, որպես մարդու ձեռքով կառուցված ամենաբարձր կառույց[6][26]։
6= 53W53 1,050 (320) 77 2018 53W53-ը, հայտնի է նաև «MoMA աշտարակ» անվամբ, նախագծել է ֆրանսիացի ճարտարապետ Ժան Նուվելը։ Այն գտնվում է Նյու Յորքի ժամանակակից արվեստի թանգարանի մոտ և հիմնականում հանդիսանում է մասնավոր բազմաբնակարան շենք։
6= Նյու Յորք թայմս Բիլդինգ 1,050 (320) 52 2007 ԱՄՆ-ի 13-րդ ամենաբարձր շենքը։ Հայտնի է նաև Թայմս աշտարակ անվամբ։ Միացյալ Նահանգների առաջին կերամիկական արևապաշտպան պատերով երկնաքերն է[27][28]։
9 Ուան 57 1,004 (306) 75 2014 Քաղաքի ամենաբարձր շենքը, որը ծառայում է թե՛ որպես բնակելի շենք, և թե՛ որպես հյուրանոց։ Բարձրությամբ աշխարհի 107-րդ շենքը[29][30]։
10 Համաշխարհային առևտրի կենտրոն 4 978 (298) 74 2013 Հայտնի է նաև «150 Գրինվիչ փողոց» անվամբ։ Վերակառուցված Համաշխարհային առևտրի համալիրի մի մասը[31]։
11 70 Փայն Սթրիթ 952 (290) 66 1932 Բարձրությամբ 22-րդ-ն է ԱՄՆ-ում, նախկինում հայտնի էր որպես «ամերիկյան միջազգային շենք» և «քաղաքների ծառայությունների շենք»[32][33] 70 Փայն Սթրիթը փոխակերպվել է բազմաբնակարան երկնաքերի՝ 644 բնակարաններով, 132 հյուրանոցային սենյակներով և 35.000 ֆուտ2 մանրածախ առևտրի տարածքով[34] Մինչև 1970-ական թվականները ստորին Մանհեթենի ամենաբարձր շենքն էր, ապա Համաշխարհային առևտրի կենտրոնը գերազանցեց նրան մինչև 2001-ի ահաբեկչությունը, որից հետո կառույցը վերստանում է Ստորին Մանհեթենի ամենաբարձր շենքի իր տիտղոսը, որը շարունակվում է մինչև ժամանակակից առևտրի համաշխարհային կենտրոնի կառուցումը։
12 30 Փարկ Փլեյս 937 (286) 82 2016 Մասնավոր բնակելի շենք և հյուրանոց։ Շահագործման է հանձնվել 2015 թվականի մարտին[35][36]։
13 40 Ուոլ Սթրիթ 927 (283) 70 1930 ԱՄՆ-ի 24-րդ ամենաբարձր շենքը։ 1930 թվականին երկու ամիս համարվել է աշխարհի ամենաբարձր շենքը, նախկինում հայտնի որպես Մանհեթենի բանկի շենք։ Ներկայումս հայտնի է որպես Թրամփ Բիլդինգ, սակայն առավել հայտնի է 40 Ուոլ Սթրիթ անվամբ[37][38] Մինչև 2014 թվականը քաղաքի ամենաբարձր շենքն էր։
14 Սիթիգրուպ Կենտրոն 915 (279) 59 1977 Գրասենյակային տարածքներով երկնաքեր, որը հայտնի է նաև «601 Լեքսինգտոն Ավենյու» անվամբ[39][40]։
15 10 Հուդզոն Յարդս* 895 (273) 52 2016 Ավարտին է հասցվել 2015 թվականի հոկտեմբերին[41][42]։
16 8 Սփրուս Սթրիթ 870 (265) 76 2011 Հայտնի է նաև որպես Բիկման Թաուեր
17 Թրամփ համաշխարհային աշտարակ 861 (262) 72 2001 Բարձրությամբ քաղաքի երրորդ բնակելի շենքը, 2000-2003 թվականներին աշխարհի ամենաբարձր բնակելի շենքը[43][44]։
18 30 Ռոկֆելլեր Պլազա 850 (260) 70 1933 Հայտնի է նաև Կոմքասթ Բիլդինգ անվամբ։
19 56 Լեոնարդ Սթրիթ 821 (250) 57 2016 Տրիբեկայի (Ստորին Մանհեթենի թաղամասերից մեկը) ամենաբարձր շենքը[45][46][47]։
20 Սիթիսփայր Կենտրոն 814 (248) 75 1987 [48][49][50]
21 28 Ազատության փողոց 814 (248) 60 1961 Մինչև 2015 թվականի վաճառքը հայտնի էր Ուան Չեյս Մանհեթեն Պլազա անունով[51][52]։
22 Թայմս Սքվեր 4 809 (247) 48 1999 Տանիքի բարձրությունը՝ 701 ֆուտ։ Անտենայի բարձրությունը՝ 1118 ֆուտ։ Նախկինում հայտնի էր Կոնդե Նասթ Բիլդինգ անունով[53][54]։
23 Մետլայֆ Բիլդինգ 808 (246) 59 1963 Նախկինում հայտնի էր Համաամերիկյան շենք անվամբ[55][56]։
24 731 Լեքսինգտոն Ավենյու 806 (246) 54 2005 [57][58]
25 Վուլվորթ Բիլդինգ 792 (241) 57 1913 Աշխարհի ամենաբարձր շենքը 1913-1930 թվականներին[59][60]։
26 50 Ուեսթ Սթրիթ* 778 (237) 63 2016 Ավարտին է հասցվել 2015 թվականի հոկտեմբերին[61][62][63]։
28 Ուան ՈւորլդՈւայդ Պլազա 778 (237) 50 1989 Կոմերցիոն գրասենյակային բարձրահարկ Մանհեթենի 8-րդ պողոտայում[64][65]։
28 Մեդիսոն ՍքվերՓարկ Թաուեր* 777 (237) 64 2017 Ավարտին է հասցվել 2016 թվականի մայիսին[66][67]
29 Քարնեգի Հոլ Թաուեր 757 (231) 60 1991 [68][69]
30 383 Մեդիսոն Ավենյու 755 (230) 47 2001 Նախկինում հայտնի էր որպես Բեարս Սթերնս[70][71]։
31 1717 Բրոդվեյ 754 (230) 68 2013 Արևմտյան կիսագնդի ամենաբարձր հյուրանոցը[72][73][74]։
32 AXA Արդարադատության կենտրոն 752 (229) 54 1986 Նախկինում հայտնի էր «Արդարադատության շենք» և «Արդարադատության կենտրոն» անուններով[75][76]։
32= Ուան Փեն Պլազա 750 (229) 57 1972 [77][78]
32= 1251 Ամերիկյան Ավենյու 750 (229) 54 1971 Նախկինում հայտնի էր «Էքսոն Բիլդինգ» անվամբ[79][80]։
32= Թայմ Ուորներ կենտրոնի հարավային աշտարակ 750 (228) 55 2004 [81][82]
32= Թայմ Ուորներ կենտրոնի հյուսիսային աշտարակ 750 (228) 55 2004 [82][83]
36 200 Ուեսթ Սթրիթ 750 (228) 44 2010 Հայտնի է նաև Գոլդման Սաքս անունով[84][85]։
37 60 Ուոլ Սթրիթ 745 (227) 55 1989 Հայտնի է նաև «Դոյչե Բանկ Բիլդինգ» անունով[86][87]։
38 Ուան Աստեր Պլազա 745 (227) 54 1972 [88][89]
39 Համաշխարհային առևտրի կենտրոն 7 743 (226) 52 2006 [90][91]
40 Ուան Լիբերթի Պլազա 743 (226) 54 1973 Նախկինում հայտնի էր որպես «Միացյալ Նահանգների պողպատե շենք»[92][93]։
41 20 Փոխանակման կենտրոն 741 (226) 57 1931 Նախկինում հայտնի էր «Քաղաքային բանկի շենք» անունով[94][95]։
42 200 Վեսեյ Սթրիթ 738 (225) 51 1986 Հայտնի է նաև «Ամերիկյան էքսպրես աշտարակ» անունով[96][97]։
43 Բերթսելման Բիլդինգ 733 (223) 42 1990 [98][99]
44 Թայմս Սքվեր աշտարակ 726 (221) 47 2004 [100][101]
45 Մետրոպոլիտենի աշտարակ (Մանհեթեն) 716 (218) 77 1987 [102][103]
46 252 Արևելյան 57-րդ փողոց* 715 (218) 65 2016 Ավարտին է հասցվել 2015 թվականի հոկտեմբերին[104]։
47 100 Արևելյան 53-րդ փողոց* 711 (217) 63 2017 Ավարտին է հա��ցվել 2016 թվականի հունվարին[105][106]։
48 500 Հինգերորդ Պողոտա 708 (216) 60 1931 [107][108]
49 Մորգան Չեյս գլխավոր վարչություն 707 (215) 52 1960 [109][110]
50 Ջեներալ Մոթորս Բիլդինգ 705 (215) 50 1968 [111][112]
51 3 Մանհեթեն Ուեսթ - 701 (214) 62 2017 Ավարտին է հասցվել 2016 թվականի ապրիլին[113][114]
52 Մետրոպոլիտեն կյանքի ապահովագրության ընկերության աշտարակ 700 (213) 50 1909 Աշխարհի ամենաբարձր շենքը 1909-ից մինչև 1913 թվականը[115][116]։
53 Ամերիկաների աշտարակ 691 (211) 50 1992 [117][118]
54 Սոլոու Բիլդինգ 688 (210) 50 1974 [119][120]
55 Մարին Միդլանդ կենտրոն 688 (210) 52 1967 Հայտնի է նաև որպես HSBC Բանկի շենք[121][122]։
56= 55 Ուոթեր Սթրիթ 687 (209) 53 1972 [123][124]
56= 277 Փարկ Ավենյու 687 (209) 50 1962 [125][126]
56= 5 Բիկման 687 (209) 47 2015 [127]
59 Մորգան Սթենլի Բիլդինգ 684 (208) 42 1989 Հայտնի է նաև «Մորգան Սթենլի գլխավոր վարչություն» անունով[128][129]
60 Ռանդոմ Հաուզ Թաուեր 684 (208) 52 2003 [130][131]
61 Նյու Յորքի չորս եղանակների հյուրանոց 684 (208) 52 1993 Քաղաքի ամենաբարձր հյուրանոցային համալիրը[132][133]
62 1221 Ամերիկաների պողոտա 674 (205) 51 1969 Նախկինում հայտնի էր որպես ՄաքԳրոու Հիլ Բիլդինգ[134][135]։
63= Լինկոլն Բիլդինգ 673 (205) 55 1930 [136][137]
63= Բարսլի Թաուեր 673 (205) 56 2007 [138][139]
65 Պարամաունթ Պլազա 670 (204) 48 1971 Նախկին «Ուրիս Բիլդինգ»[140][141]։
66 Թրամփ Թաուեր 664 (202) 58 1983 [142][143]
67 Ուան Քորթ Սքվեր 658 (201) 50 1990 Ամենաբարձր շենքը Մանհեթենի սահմաններից դուրս։ Քուինսի Լոնգ Այլենդի ամենաբարձր շենքը[144][145]։
68 Սքայ 656 (200) 71 2015 Ամենամեծ մեկ աշտարակ ունեցող շենքը Նյու Յորքում[146]։ Սքայը բաղկացած է 1175 շքեղ սենյակներից և ունի 70.000 ֆուտ2 հարմարավետ տարածք[147]։
69 1 Ուոլ Սթրիթ 654 (199) 50 1931 [148][149]
70= 599 Լեքսինգտոն Ավենյու 653 (199) 50 1986 [150][151]
70= Սիլվեր Թաուեր 1 653 (199) 60 2009 Հայտնի է նաև «Ռիվեր Փլեյս» անունով[152][153]։
70= Սիլվեր Թաուեր 2 653 (199) 60 2009 Հայտնի է նաև «Ռիվեր Փլեյս» անունով[154][155]
73 712 Հինգերորդ Պողոտա 650 (198) 52 1990 [156][157]
74 Չանին Բիլդինգ 650 (198) 56 1930 [158][159]
75 245 Փարկ Ավենյու 647 (197) 44 1966 [160][161]
76= Սոնի Թաուեր 647 (197) 37 1984 Նախկինում հայտնի էր «AT&T Բիլդինգ» անունով[162][163]
76= Թաուեր 28* — 647 (197) 58 2016 Ավարտին է հասցվել 2016 թվականի ապրիլին[164][165]։
78 225 Լիբերթի Սթրիթ 645 (197) 44 1987 [166][167]
79= 1 Նյու Յորք Պլազա 640 (195) 50 1969 [168][169]
79= 570 Լեքսինգտոն Ավենյու 640 (195) 50 1931 Հայտնի է նաև «Ջեներալ Իլեքթրիկ Բիլդինգ» անունով[170][171]։
81 MiMA 638 (194) 55 2011 [172][173]
82 345 Փարկ Ավենյու 634 (193) 44 1969 [174][175]
83 400 Հինգերորդ Պողոտա 631 (192) 57 2010 [176][177]
84= Գրեյս Բիլդինգ 630 (192) 50 1971 [178][179]
84= Տան ապահովագրություն Պլազա 630 (192) 45 1966 [180][181]
84= 1095 Ամերիկաների Պողոտա 630 (192) 40 1974 Հայտնի է նաևՎերիզոնի գլխավոր վարչություն[182][183]
84= W Նյու Յորք դաունթաուն հյուրանոց և բնակելի շենք 630 (192) 57 2010 [184]
88 101 Փարկ Ավենյու 630 (192) 49 1982 [185][186]
89= Ուան Դագ Համարսկջոլդ Պլազա 628 (191) 49 1972 [187][188]
89= Սենթրալ Փարկ Փլեյս 628 (191) 56 1988 [189][190]
90= 888 7-րդ Պողոտա 628 (191) 46 1971 [191][192]
92= Ուալդորֆ Աստորիա Նյու Յորք 625 (191) 47 1931 [193][194]
92= 1345 Ամերիկաների Պողոտա 625 (191) 50 1969 [195][196]
94 Թրամփ Փալաս Քոնդոմինիում 623 (190) 54 1991 [197][198]
95= Օլիմպիական աշտարակ 620 (189) 51 1976 [199][200]
95= Մերչնթայլ Բիլդինգ 620 (189) 48 1929 Հայտնի է նաև որպես «10 արևելյան 40-րդ փողոց»[201][202]։
97= 425 Հինգերորդ Պողոտա 618 (188) 55 2003 [203][204]
97= Ուան Մեդիսոն 618 (188) 51 2010 [205][206]
99= 919 Երրորդ Պողոտա 614 (187) 47 1971 [207][208]
99= Նյու Յորք Լայֆ Բիլդինգ 614 (187) 40 1928 [209][210]
100= 750 Յոթերորդ Պողոտա 614 (187) 40 1989 [211][212]
100= Էպիք 614 (187) 58 2007 [213][214]
103= Էվենթի 614 (187) 54 2010 [215]
103= Թաուեր 49 614 (187) 45 1985 [216][217]
105= 555 10-րդ Պողոտա* 610 (186) 53 2016 Ավարտին է հասցվել 2015 թվականի սեպտեմբերին[218][219]։
105= Հաբ Բիլդինգ 610 (190) 52 2016 Հայտնի է նաև որպես «333 Շերմերհորն Սթրիթ»։ Բրուքլինի ամենաբարձր շենքը։
Ավարտին է հասցվել 2015 թվականի դեկտեմբերի 16-ին[220][221][222][223]։
107 Քելյոն Բիլդինգ 610 (186) 45 1964 [224][225]
108 Բաքարատ հյուրանոց և բնակելի շենք 606 (185) 48 2014 [226]
109 250 Արևմտյան 55-րդ փողոց 605 (184) 39 2013 [227]
110 Օրիոն 604 (184) 58 2006 [228][229]
111 590 Մեդիսոն Ավենյու 603 (184) 42 1983 Հայտնի է նաև «IBM Բիլդինգ» անունով[230][231]
112 11 Թայմս Սքվեր 601 (183) 40 2010 Հայտնի է նաև «Թայմս Սքվեր Պլազա» անունով[232][233]
113 1166 Ամերիկաների Պողոտա 600 (183) 44 1974 [234]

Ըստ գմբեթի բարձրության

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս ցանկը ներառում է Նյու Յորքի բարձրահարկ շենքերն ըստ գմբեթի բարձրության՝ ներառյալ անտենաները։ Համեմատության համար նշված են նաև շենքերի զուտ ճարտարապետական բարձրությունները։ Հավասարության նշանը (=) ցույց է տալիս, որ տվյալ շենքի բարձրությունը հավասար է մեկ այլ կամ մի քանի այլ շենքերի բարձրություններին։ «Տարի» սյունակը ցույց է տալիս շենքի շահագործման հանձնվելու տարեթիվը։

Նյու Յորքի երկնաքերերը ներառյալ ճարտարապետական և ոչ ճարտարապետական գմբեթները, ծայրաձողերը, անտենաները և այլն
N

 Ստանդ.

բարձր.

Անուն Գմբեթի բարձր.
ֆուտ (մ) 		Ստանդարտ

բարձր.
ֆուտ (մ)

Հարկեր
 Տարի
 Աղբյուր
1 1 Առևտրի համաշխարհային կենտրոն 1,792 (546) 1,776 (541) 104 2014 [10]
2 3 Էմփայր Սթեյթ Բիլդինգ 1,454 (443) 1,250 (381) 102 1931 [235][236][237]
3 2 432 Փարկ Ավենյու 1,396 (426) 1,396 (426) 96 2015 [21][22]
4 4 Ամերիկայի բանկի աշտարակ 1,200 (366) 1,200 (366) 55 2009 [5][24]
5 17 Կոնդե Նասթ Բիլդինգ 1,118 (341) 809 (247) 48 1999 [53][54]
6= 5= Քրայսլեր Բիլդինգ 1,046 (319) 1,046 (319) 77 1931 [6][26]
6= 5= Նյու Յորք Թայմս Բիլդինգ 1,046 (319) 1,046 (319) 52 2007 [27][28]
8 7 Ուան 57 1,005 (306) 1,005 (306) 75 2014 [29][30]
9 8 Համաշխարհային առևտրի կենտրոն 4 977 (298) 977 (298) 72 2013 [12][31]
10 9 70 Փայն Սթրիթ 952 (290) 952 (290) 66 1932 [32][33]
11 19 Բլումբերգ աշտարակ 941 (287) 806 (246) 54 2005 [57][58]

Ըստ թաղամասերի

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս ցանկում ներկայացվում են Նյու Յորքի երկնաքերները ըստ թաղամասերի՝ հիմնված ստանդարտ չափումների վրա։ «Տարի» սյունակը ցույց է տալիս շենքի շահագործման հանձնվելու տարեթիվը։

Թաղամաս Անուն Բարձրություն
ֆուտ(մ) 		Հարկեր
 Տարի
 Աղբյուր
Բրոնքս Հարլեմ Ռիվեր Փարկ աշտարակներ 1 և 2 404 (123) 44 1975 [238][239]
Բրուքլին Հաբ Բիլդինգ 610 (190) 52 2016 [223]
Մանհեթեն Առևտրի համաշխարհային կենտրոն 1 1,776 (541) 104 2014 [240]
Քուինս Ուան Քորթ Սքվեր 658 (201) 50 1990 [144]
Սթաթեն Այլենդ Մաունթ Լորետոյի եկեղեցի 225 (69) 1 1894 [241][242]

Ավերված երկնաքերներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Այս ցանկում ընդգրկված են Նյու Յորք քաղաքի այն երկնաքերները, որոնք կամ ավերվել են, կամ ինչ-ինչ պատճառներով փլուզման են ենթարկվել։ Դրանք ունեցել են առնվազն 500 ֆուտ (152 մ) բարձրություն։

Անուն Պատկեր Բարձրություն
ֆուտ (մ) 		Հարկեր Շահագործման է հանձնվել Ավերվել է Նշումներ
Համաշխարհային առևտրի կենտրոն (1973–2001) 1,368 (417) 110 1972 2001 Կործանվել է 2001 թվականի սեպտեմբերի 11-ի ահաբեկչության հետևանքով։ 1972-1974 թվականներին կրել է աշխարհի ամենաբարձր շենքի տիտղոսը[243][244]։
Համաշխարհային առևտրի կենտրոն 2 (1973–2001) 1,362 (415) 110 1973 2001 Կործանվել է 2001 թվականի սեպտեմբերի 11-ի ահաբեկչության հետևանքով[245][246]։
Սինգեր Բիլդինգ 612 (187) 47 1908 1968 Քանդման է ենթարկվել, որպեսզի տարածք ազատվի Ուան Լիբերթի Պլազայի կառուցման համար։ 1908-1909 թվականներին եղել է աշխարհի ամենաբարձր շենքը[247][248]։
Համաշխարհային առևտրի կենտրոն 7 (1983–2001) 570 (174) 47 1987 2001 Կործանվել է 2001 թվականի սեպտեմբերի 11-ի ահաբեկչության հետևանքով[249][250]։
Դոյչե Բանկ Բիլդինգ 517 (157.6) 39 1974 2011 Քանդման և վերակառուցման է ենթարկվել, քանի որ վնասվել էր սեպտեմբերի 11-ի ահաբեկչության հետևանքով[251][252]։

Ժամանակացույց

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ստորև ներկայացված է այն շենքերի ցանկը, որոնք երբևէ կրել են Նյու Յորքի ամենաբարձր շենքի տիտղոսը։ Թե՛ Ս. Երրորդություն եկեղեցին և թե՛ Էմփայր Սթեյթ Բիլդինգը այդ տիտղոսը կրել են երկու անգամ։ 2012 թվականին Առևտրի համաշխարհային կենտրոնը գերազանցեց վերջինիս բարձրությունը։ «Տարիներ» սյունակը ցույց է տալիս այն ժամանակահատվածը, երբ շենքը եղել է Նյու Յորքի ամենաբարձրը։      Նյու Յորքի ամենաբարձր շենքը լինելով հանդերձ՝ որևէ ժամանակահատվածում եղել է նաև աշխարհի ամենաբարձր շենքը[18]

Անուն Image Փողոց Տարիներ Բարձրություն
ֆուտ (մ) 		Հարկեր Notes
Հոլանդական բողոքական եկեղեցի Ֆորտ Ամստերդամ 1643–1846 անհայտ 1 Քանդման է ենթարկվել[253]։
Ս. Երրորդություն եկեղեցի 06.079 Բրոդվեյ 1846–1853 279 (85) 1 [254]
Լաթինգի աստղադիտարան
(1853–1856) 		06.042-րդ փողոց և 5-րդ Պողոտա 1853–1854 315 (96) 3 Կործանվել է հրդեհից 1856թ[255]։
Ս. Երրորդություն եկեղեցի 06.079 Բրոդվեյ 1854–1890 279 (85) 1 [254]
Նյու Յորքի համաշխարհային շենք[A]
(1890–1955) 		12.0Ֆրանկֆորտ փողոց 1890–1899 348 (106) 20[B] Քաղաքի ամենաբարձր շենքն էր 1894-1899 թվականներին
քանդվել է 1955 թվականին[16]։
Մանհեթենի կյանքի ապահովագրության ընկերության շենք
(1894–1963/64)[A] 		05.064–70 Բրոդվեյ 1894–1899 348 (106) 18 Քաղաքի ամենաբարձր շենքն էր 1894-1899 թվականներին
քանդվել է 1963-64 թվականներին[256]։
Փարկ Ռոու Բիլդինգ 03.013–21 Փարկ Ռոու 1899–1908 391 (119) 30 [257]
Սինգեր Բիլդինգ
(1908–1968) 		07.0149 Բրոդվեյ 1908–1909 612 (187) 47 Քանդվել է 1968 թվականին[258]։
Մետրոպոլիտեն կյանքի ապահովագրության ընկերության շենք 01.01 Մեդիսոն Ավենյու 1909–1913 700 (213) 50 [116]
Վուլվորթ Բիլդինգ 08.0233 Բրոդվեյ 1913–1930 792 (241) 57 [60]
Մանհեթենի բանկ[C] 04.040 Ուոլ Սթրիթ 1930 927 (283) 70 [38]
Քրայսլեր Բիլդինգ 11.0405 Լեքսինգտոն Ավենյու 1930–1931 1,046 (319) 77 [26]
Էմփայր Սթեյթ Բիլդինգ 09.0350 5-րդ Ավենյու 1931–1972 1,250 (381) 102 [235]
Համաշխարհային առևտրի կենտրոն
(1972–2001) 		01.0Համաշխարհային առևտրի կենտրոն 1972–2001 1,368 (417) 110 Կործանվել է սեպտեմբերի 11-ի ահաբեկչության հետևանքով[244]։
Էմփայր Սթեյթ Բիլդինգ 09.0350 5-րդ Ավենյու 2001–2013 1,250 (381) 102 [235]
Առևտրի համաշխարհային կենտրոն 1 09.0Համաշխարհային առևտրի կենտրոն 2013–Մինչև այսօր 1,776 (541) 104 [240]
Միդթաուն Մանհեթենի համայնապատկերը կեսօրին, էմփայր Սթեյթ Բիլդինգից

Նշումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
1. [A][A] Մանհեթենի կյանքի ապահովագրության ընկերության շենքը, որ շահագործման է հանձնվել 1894 թվականին, ունեցել է նույն բարձրությունը,ինչ որ Համաշխարհային շենքը։ Հետևաբար, հինգ տարի շարունակ Նյու Յորքն ունեցել է երկու երկնաքեր, մինչև որ 1899 թվականին Փարկ Ռոու Բիլդինգը գերազանցեց դրանց բարձրությունը։
2 [B] Համաշխարհային շենքի հարկերի թիվը վիճելի է։ Շինարարության ավարտից հետո ասում էին, որ շենքն ունեցել է 26 հարկ, թեև վերջին տարիներին տարածված էր այն կարծիքը, որ շենքն ուներ մինչև 16 հարկ[17]։
3. [C] Այս շենքը կառուցվել է որպես Մանհեթենի բանկի շենք, սակայն ավելի հայտնի է որպես «40 Ուոլ Սթրիթ», իսկ պաշտոնապես՝ «Թրամփ Բիլդինգ»։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ https://www.emporis.com/city/101028/new-york-city-ny-usa/status/existing/348
  2. ↑ «One World Trade Center». The Skyscraper Center. CTBUH. Արխիվացված օրիգինալից May 7, 2013-ին. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 12-ին.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Murray, Matt; Kim, Eun Kyung (2013 թ․ մայիսի 14). «Cheers Erupt as Spire Tops One World Trade Center». CNBC. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 12-ին.
  4. ↑ 4,0 4,1 «Empire State Building». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից February 1, 2010-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 «Bank of America Tower». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ փետրվարի 29-ին. Վերցված է 2007 թ․ դեկտեմբերի 31-ին.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 «Chrysler Building». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 16-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  7. ↑ «New York Times Tower - The Skyscraper Center». Council on Tall Buildings and Urban Habitat. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ դեկտեմբերի 12-ին.
  8. ↑ «Diagram of New York City skyscrapers». SkyscraperPage.com. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 23-ին.
  9. ↑ «Most Active: Continents: North America: U.S.A». Emporis.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ ապրիլի 23-ին. Վերցված է 2008 թ․ հունիսի 16-ին.
  10. ↑ 10,0 10,1 «One World Trade Center». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից June 4, 2013-ին. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 12-ին.
  11. ↑ «CTBUH Affirms One World Trade Center Height». Council on Tall Buildings and Urban Habitat. 2013 թ․ նոյեմբերի 12. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ նոյեմբերի 13-ին. Վերցված է 2013 թ․ նոյեմբերի 12-ին.
  12. ↑ 12,0 12,1 «Four World Trade Center». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ փետրվարի 29-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  13. ↑ «Two World Trade Center». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ նոյեմբերի 14-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 21-ին.
  14. ↑ «Three World Trade Center». CTBUH. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 30-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 21-ին.
  15. ↑ «About New York City». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից November 3, 2012-ին. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 12-ին.
  16. ↑ 16,0 16,1 «World Building». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  17. ↑ 17,0 17,1 17,2 «World Building». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ փետրվարի 12-ին. Վերցված է 2008 թ․ հունիսի 16-ին.
  18. ↑ 18,0 18,1 18,2 «World's Tallest Towers: Timeline of all Skyscrapers Holding the Title of Tallest Building in the World From 1890 to the Present». skyscraper.org. Արխիվացված օրիգինալից May 9, 2008-ին. Վերցված է 2008 թ․ հունիսի 16-ին.
  19. ↑ «World Trade Center». Emporis.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 15-ին. Վերցված է 2008 թ․ հունիսի 16-ին.
  20. ↑ «One World Trade Center To Supplant Willis Tower As Nation's Tallest Building». CBS Chicago. 2012 թ․ ապրիլի 13. Արխիվացված օրիգինալից July 4, 2012-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 21-ին.
  21. ↑ 21,0 21,1 «Inside the Tallest Residential Building in the Western Hemisphere». Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 17-ին.
  22. ↑ 22,0 22,1 «New Manhattan Tower Is Now the Tallest - press». 432PARKAVENUE. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ դեկտեմբերի 4-ին.
  23. ↑ One World Trade Center surpassed the Empire State Building by 21 ft (6 m) on April 30, 2012, at 2:12 PM EDT«Empire State Building». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 12-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  24. ↑ 24,0 24,1 «Bank of America Tower». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ հունիսի 15-ին. Վերցված է 2008 թ․ հունիսի 16-ին.
  25. ↑ «3 World Trade Center || Construction || Images || World Trade Center ||». Wtc.com. Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ հունիսի 29-ին. Վերցված է 2016 թ․ օգոստոսի 29-ին.
  26. ↑ 26,0 26,1 26,2 «Chrysler Building». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 12-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  27. ↑ 27,0 27,1 «New York Times Tower». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ սեպտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  28. ↑ 28,0 28,1 «New York Times Headquarters». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  29. ↑ 29,0 29,1 «One57». The Skyscraper Center. CTBUH. Արխիվացված օրիգինալից May 6, 2013-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 8-ին.
  30. ↑ 30,0 30,1 «One57». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հունվարի 26-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 8-ին.
  31. ↑ 31,0 31,1 «150 Greenwich». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 13-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  32. ↑ 32,0 32,1 «American International». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ սեպտեմբերի 30-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  33. ↑ 33,0 33,1 «American International Building». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  34. ↑ Cuozzo, Steve. "New plans for downtown’s 70 Pine St. are sky-high" Արխիվացված Հուլիս 27, 2014 Wayback Machine New York Post (October 29, 2013)
  35. ↑ «30 Park Place». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ սեպտեմբերի 26-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 22-ին.
  36. ↑ «Construction Update: 30 Park Place Actually Tops Out». New York YIMBY. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ մարտի 30-ին. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 1-ին.
  37. ↑ «The Trump Building». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 16-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  38. ↑ 38,0 38,1 «Trump Building». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  39. ↑ «Citigroup Center». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ սեպտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  40. ↑ «Citigroup Center». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  41. ↑ «KKR to Buy Offices at Hudson Yards, Relocate From Plaza District». Bloomberg Business. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ նոյեմբերի 17-ին. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 13-ին.
  42. ↑ «10 Hudson Yards». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ նոյեմբերի 17-ին. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 13-ին.
  43. ↑ «Trump World Tower». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից November 4, 2012-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 21-ին.
  44. ↑ «Trump World Tower». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 21-ին.
  45. ↑ Barbanel, Josh (2013 թ․ հունիսի 26). «Condo's Price Is Straight Up». The Wall Street Journal. Արխիվացված օրիգինալից September 2, 2013-ին.
  46. ↑ «56 Leonard Street». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2009 թ․ օգոստոսի 6-ին.
  47. ↑ «Construction Update: 56 Leonard Finally Tops Out». New York YIMBY. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ մարտի 30-ին. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 13-ին.
  48. ↑ «CitySpire Center». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ սեպտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  49. ↑ «CitySpire Center». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 29-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  50. ↑ «Cityspire Center». The Skyscraper Center. CTBUH. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 30-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 8-ին.
  51. ↑ «One Chase Manhattan Plaza». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ հոկտեմբերի 18-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  52. ↑ «One Chase Manhattan Plaza». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  53. ↑ 53,0 53,1 «Condé Nast Building». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ սեպտեմբերի 30-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  54. ↑ 54,0 54,1 «Conde Nast Building». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  55. ↑ «MetLife Building». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 15-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  56. ↑ «MetLife Building». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  57. ↑ 57,0 57,1 «Bloomberg Tower». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ փետրվարի 25-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  58. ↑ 58,0 58,1 «Bloomberg Tower». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  59. ↑ «Woolworth Building». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  60. ↑ 60,0 60,1 «Woolworth Building». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  61. ↑ «50 West Street». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2009 թ․ օգոստոսի 6-ին.
  62. ↑ «50 West Street». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից February 2, 2010-ին. Վերցված է 2009 թ․ օգոստոսի 6-ին.
  63. ↑ «50 West Street Is Topped Out And Nearing Exterior Completion». New York YIMBY. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ մարտի 30-ին. Վերցված է 2015 թ․ նոյեմբերի 13-ին.
  64. ↑ «One Worldwide Plaza». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից March 1, 2008-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  65. ↑ «One Worldwide Plaza». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  66. ↑ «45 East 22nd Street Reaches 777′ Pinnacle And Tops Out». NY YIMBY. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ մարտի 30-ին. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 7-ին.
  67. ↑ «45 East 22nd Street». The Skyscraper Center. Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ մայիսի 20-ին. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 7-ին.
  68. ↑ «Carnegie Hall Tower». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  69. ↑ «Carnegie Hall Tower». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  70. ↑ «Bear Stearns World Headquarters». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 15-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  71. ↑ «Bear Stearns World Headquarters». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  72. ↑ «Courtyard and Residence Inn Manhattan Central Park». The Skyscraper Center. CTBUH. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հունիսի 16-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 8-ին.
  73. ↑ «1717 Broadway». SkyscraperPage. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հունվարի 26-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 8-ին.
  74. ↑ «Broadway hotel, hemisphere's tallest hotel, tops out». The Real Deal. Korangy Publishing Inc. 2012 թ․ հոկտեմբերի 4. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 13-ին.
  75. ↑ «AXA Center». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  76. ↑ «AXA Center». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  77. ↑ «One Penn Plaza». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  78. ↑ «One Penn Plaza». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  79. ↑ «1251 Avenue of the Americas». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  80. ↑ «1251 Avenue of the Americas». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  81. ↑ «Time Warner Center South Tower». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  82. ↑ 82,0 82,1 «Time Warner Center». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  83. ↑ «Time Warner Center North Tower». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  84. ↑ «Goldman Sachs Headquarters». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 25-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 21-ին.
  85. ↑ «Goldman Sachs New World Headquarters». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 20-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 21-ին.
  86. ↑ «60 Wall Street». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից March 1, 2008-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  87. ↑ «60 Wall Street». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  88. ↑ «One Astor Plaza». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ սեպտեմբերի 30-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  89. ↑ «One Astor Plaza». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  90. ↑ «7 World Trade Center». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ սեպտեմբերի 30-ին. Վերցված է 2008 թ․ հունիսի 16-ին.
  91. ↑ «Seven World Trade Center». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  92. ↑ «One Liberty Plaza». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ հոկտեմբերի 18-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  93. ↑ «1 Liberty Plaza». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  94. ↑ «20 Exchange Place». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ սեպտեմբերի 30-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  95. ↑ «20 Exchange Place». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  96. ↑ «Three World Financial Center». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ սեպտեմբերի 30-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  97. ↑ «Three World Financial Center». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  98. ↑ «Bertelsmann Building». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ սեպտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  99. ↑ «Bertelsmann Building». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  100. ↑ «Times Square Tower». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ հոկտեմբերի 18-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  101. ↑ «Times Square Tower». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  102. ↑ «Metropolitan Tower». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  103. ↑ «Metropolitan Tower». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  104. ↑ «252 East 57th Street».
  105. ↑ «Norman Foster's Slender Midtown Condo Has Topped Out». Curbed NY. Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ հունիսի 10-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 14-ին.
  106. ↑ «Construction Update: 100 East 53rd Street, Aka 610 Lexington Avenue». New York YIMBY. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ մարտի 30-ին. Վերցված է 2016 թ․ հունվարի 14-ին.
  107. ↑ «500 Fifth Avenue». Emporis.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ փետրվարի 14-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  108. ↑ «500 Fifth Avenue». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  109. ↑ «JP Morgan Chase World Headquarters». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ փետրվարի 16-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  110. ↑ «JP Morgan Chase World Headquarters». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  111. ↑ «General Motors Building». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ սեպտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  112. ↑ «General Motors Building». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  113. ↑ «62-Story, 844-Unit Residential Building Three Manhattan West Tops Out In Midtown West». NY YIMBY. Արխիվացված է օրի��ինալից 2018 թ․ սեպտեմբերի 26-ին. Վերցված է 2017 թ․ նոյեմբերի 30-ին.
  114. ↑ «Manhattan West's 62-Story Residential Tower Tops Out». Curbed NY.com. Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ ապրիլի 13-ին.
  115. ↑ «Metropolitan Life Insurance Company Tower». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  116. ↑ 116,0 116,1 «Met Life Tower». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  117. ↑ «Americas Tower». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  118. ↑ «Americas Tower». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  119. ↑ «Solow Building». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից March 1, 2008-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  120. ↑ «Solow Building». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  121. ↑ «HSBC Bank Building». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ հոկտեմբերի 18-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  122. ↑ «HSBC Bank Building». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  123. ↑ «55 Water Street». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ սեպտեմբերի 30-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  124. ↑ «55 Water Street». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  125. ↑ «277 Park Avenue». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  126. ↑ «277 Park Avenue». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  127. ↑ «5 Beekman».
  128. ↑ «1585 Broadway». Emporis.com. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.(չաշխատող հղում)
  129. ↑ «Morgan Stanley World Headquarters». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  130. ↑ «Random House Tower». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ հոկտեմբերի 18-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  131. ↑ «Random House Tower». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  132. ↑ «Four Seasons Hotel». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ սեպտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  133. ↑ «Four Seasons Hotel». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  134. ↑ «McGraw-Hill Building». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  135. ↑ «McGraw-Hill Building». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  136. ↑ «Lincoln Building». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  137. ↑ «Lincoln Building». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  138. ↑ «Barclay Tower». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  139. ↑ «Barclay Tower». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  140. ↑ «Paramount Plaza». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ սեպտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  141. ↑ «Paramount Plaza». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ դեկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  142. ↑ «Trump Tower». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից March 1, 2008-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  143. ↑ «Trump Tower». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  144. ↑ 144,0 144,1 «Citicorp Building». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ սեպտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  145. ↑ «Citigroup Building». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  146. ↑ OshratCarmiel, Oshrat Carmiel. «NYC's Biggest Rental Tower Is a Stand-Alone City, Pet Spa Included». Bloomberg.com. Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ օգոստոսի 18-ին. Վերցված է 2016 թ․ հուլիսի 22-ին.
  147. ↑ Hughes, C. J. (2015 թ․ հունիսի 12). «A New Manhattan Rental Designed to Feel Like a Resort». The New York Times. ISSN 0362-4331. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ հոկտեմբերի 24-ին. Վերցված է 2016 թ․ հուլիսի 22-ին.
  148. ↑ «Bank of New York Building». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  149. ↑ «Bank of New York Building». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  150. ↑ «599 Lexington Avenue». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  151. ↑ «599 Lexington Avenue». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  152. ↑ «Silver Towers 1». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 25-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 21-ին.
  153. ↑ «Silver Towers I». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 20-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 21-ին.
  154. ↑ «Silver Towers 2». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 25-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 21-ին.
  155. ↑ «Silver Towers I». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հուլիսի 20-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 21-ին.
  156. ↑ «712 5th Avenue». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 15-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  157. ↑ «712 Fifth Avenue». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  158. ↑ «Chanin Building». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  159. ↑ «Chanin Building». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  160. ↑ «245 Park Avenue». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ փետրվարի 29-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  161. ↑ «245 Park Avenue». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  162. ↑ «Sony Tower». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  163. ↑ «Sony Plaza». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ հոկտեմբերի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  164. ↑ «Tower 28 In Long Island City About To Top Out As NYC's Tallest Residential Outside Manhattan». NY YIMBY.com. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ մարտի 30-ին. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 7-ին.
  165. ↑ «Queens's Second Tallest Residential Building Tops Out in Long Island City». Curbed NY.com. Արխիվացված օրիգինալից May 9, 2016-ին. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 5-ին.
  166. ↑ «Two World Financial Center». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  167. ↑ «Two World Financial Center». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  168. ↑ «One New York Plaza». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  169. ↑ «One New York Plaza». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  170. ↑ «570 Lexington Avenue». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  171. ↑ «570 Lexington Avenue». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  172. ↑ «1 MiMA Tower». The Skyscraper Center. CTBUH. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 30-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 8-ին.
  173. ↑ «MiMA». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից November 2, 2012-ին. Վերցված է 2013 թ․ մարտի 8-ին.
  174. ↑ «345 Park Avenue». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  175. ↑ «345 Park Avenue». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  176. ↑ «400 5th Avenue». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2010 թ․ հոկտեմբերի 13-ին.
  177. ↑ «400 5th Avenue». SkyscraperPage. Արխիվացված օրիգինալից February 2, 2010-ին. Վերցված է 2010 թ․ հոկտեմբերի 13-ին.
  178. ↑ «W. R. Grace Building». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ հոկտեմբերի 18-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  179. ↑ «W. R. Grace Building». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  180. ↑ «Home Insurance Plaza». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  181. ↑ «Home Insurance Plaza». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  182. ↑ «1095 Avenue Of The Americas». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ սեպտեմբերի 29-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  183. ↑ «Verizon World Headquarters». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  184. ↑ «W New York Downtown Hotel and Residences». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ հոկտեմբերի 18-ին. Վերցված է 2010 թ․ դեկտեմբերի 29-ին.
  185. ↑ «101 Park Avenue». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  186. ↑ «101 Park Avenue». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  187. ↑ «One Dag Hammarskjold Plaza». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  188. ↑ «One Dag Hammarskjold Plaza». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  189. ↑ «Central Park Place». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  190. ↑ «Central Park Place». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  191. ↑ «888 7th Avenue». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  192. ↑ «888 Seventh Avenue». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  193. ↑ «Waldorf=Astoria». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  194. ↑ «The Waldorf=Astoria». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  195. ↑ «Burlington House». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  196. ↑ «Burlington House». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  197. ↑ «Trump Palace Condominiums». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  198. ↑ «Trump Palace Condominiums». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  199. ↑ «Olympic Tower». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից March 1, 2008-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  200. ↑ «Olympic Tower». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  201. ↑ «Mercantile Building». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  202. ↑ «Mercantile Building». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  203. ↑ «425 5th Avenue». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ փետրվարի 25-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  204. ↑ «425 Fifth Avenue». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  205. ↑ «One Madison Park». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 22-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 21-ին.
  206. ↑ «One Madison Park». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից October 8, 2012-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 21-ին.
  207. ↑ «919 Third Avenue». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ հոկտեմբերի 18-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  208. ↑ «919 Third Avenue». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  209. ↑ «New York Life Building». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  210. ↑ «New York Life Building». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  211. ↑ «750 7th Avenue». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 15-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  212. ↑ «750 Seventh Avenue». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  213. ↑ «The Epic». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից March 1, 2008-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  214. ↑ «The Epic». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  215. ↑ «Eventi». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից February 2, 2010-ին. Վերցված է 2010 թ․ դեկտեմբերի 29-ին.
  216. ↑ «Tower 49». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 15-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  217. ↑ «Tower 49». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  218. ↑ «Extell's Church-Encroaching 10th Avenue Tower Tops Out, New Interior Renderings Revealed». 6sqft.com. Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ հունվարի 26-ին.
  219. ↑ «52-Story, 600-Unit Residential Tower At 551 10th Avenue Gets Glassy, Midtown West». NYYIMBY.com. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ մարտի 30-ին.
  220. ↑ Croghan, Lore. A tale of two towers: 333 Schermerhorn St. will be Brooklyn's tallest building Արխիվացված Մարտ 4, 2016 Wayback Machine. Brooklyn Daily Eagle. December 9, 2015. Accessed on December 14, 2015.
  221. ↑ Emporis. «The Hub». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ հուլիսի 14-ին. Վերցված է 2015 թ․ հուլիսի 11-ին.
  222. ↑ Council on Tall Buildings and Urban Habitat. «The Hub». The Skyscraper Center. Council on Tall Buildings and Urban Habitat. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ հուլիսի 14-ին. Վերցված է 2015 թ․ հուլիսի 11-ին.
  223. ↑ 223,0 223,1 Steiner NYC Commemorates Topping Out Of Brooklyn’s Tallest Building, The Hub, At 333 Schermerhorn St Արխիվացված 2016-01-08 Wayback Machine. City Biz List. December 18, 2015. Accessed January 7, 2016.
  224. ↑ «Credit Lyonnais Building». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  225. ↑ «Credit Lyonnais Building». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  226. ↑ «Baccarat Hotel & Residences». en.phorio.com. Արխիվացված օրիգինալից November 4, 2013-ին. Վերցված է 2013 թ․ նոյեմբերի 3-ին.
  227. ↑ «250 West 55th Street». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից November 1, 2012-ին. Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 29-ին.
  228. ↑ «The Orion». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  229. ↑ «The Orion». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  230. ↑ «590 Madison Avenue». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 17-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  231. ↑ «IBM Building». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  232. ↑ «Times Square Plaza». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 14-ին. Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 29-ին.
  233. ↑ «11 Times Square». Emporis.com. Վերցված է 2011 թ․ մայիսի 24-ին.
  234. ↑ «Marsh & McLennan Headquarters». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ փետրվարի 29-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  235. ↑ 235,0 235,1 235,2 «Empire State Building». Faa.gov. Արխիվացված օրիգինալից 2015 թ․ ապրիլի 16-ին. Վերցված է 2010 թ․ օգոստոսի 4-ին.
  236. ↑ «Empire State building». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հոկտեմբերի 31-ին. Վերցված է 2010 թ․ օգոստոսի 4-ին.«Secrets of the Empire State Building». {{cite web}}: Missing or empty |url= (օգնություն)
  237. ↑ «Empire State Building». Encyclopædia Britannica. Արխիվացված օրիգինալից January 1, 2011-ին. Վերցված է 2010 թ․ օգոստոսի 4-ին.
  238. ↑ «Harlem River Park Tower I». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 25-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 21-ին.
  239. ↑ «Harlem River Park Tower II». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 25-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 21-ին.
  240. ↑ 240,0 240,1 «One World Trade Center». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հունիսի 5-ին. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 12-ին.
  241. ↑ «Neighborhoods of Staten Island, New York City». Emporis.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հունիսի 4-ին. Վերցված է 2009 թ․ սեպտեմբերի 24-ին.
  242. ↑ «Church at Mount Loretto». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ ապրիլի 25-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 7-ին.
  243. ↑ «One World Trade Center». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ հոկտեմբերի 16-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  244. ↑ 244,0 244,1 «One World Trade Center». SkyscraperPage.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ հոկտեմբերի 30-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  245. ↑ «Two World Trade Center». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 15-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  246. ↑ «Two World Trade Center». SkyscraperPage.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 29-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  247. ↑ «Singer Building». CTBUH. Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 30-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 22-ին.
  248. ↑ «Singer Building». SkyscraperPage.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հոկտեմբերի 12-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 22-ին.
  249. ↑ «7 World Trade Center». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2007 թ․ հոկտեմբերի 16-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  250. ↑ «7 World Trade Center». SkyscraperPage.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.
  251. ↑ «130 Liberty Street». Emporis.com. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մարտի 15-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  252. ↑ «Deutsche Bank Building». SkyscraperPage.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  253. ↑ «Congregation History». The (Collegiate) Reformed Protestant Dutch Church Of the City of New York. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 22-ին.
  254. ↑ 254,0 254,1 «Trinity Church». SkyscraperPage.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ մայիսի 29-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 30-ին.
  255. ↑ Pollak, Michael (2005 թ․ օգոստոսի 28). «F.Y.I.: Over the Bounding Pond». New York Times. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ փետրվարի 3-ին. Վերցված է 2010 թ․ նոյեմբերի 29-ին.
  256. ↑ «Manhattan Life Insurance Building». Emporis.com. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 30-ին.
  257. ↑ «Park Row Building». SkyscraperPage.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 22-ին.
  258. ↑ «Singer Building». SkyscraperPage.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ նոյեմբերի 24-ին. Վերցված է 2007 թ․ նոյեմբերի 19-ին.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիիքպահեստ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Նյու_Յորքի_երկնաքերներ&oldid=9565416» էջից