Քեթևան Մաղալաշվիլի

Քեթևան Մաղալաշվիլի; վրաց.՝ ქეთევან კონსტანტინეს ასული მაღალაშვილი
Ծնվել է	ապրիլի 19, 1894
Ծննդավայր	Քութայիս, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն
Վախճանվել է	մայիսի 30, 1973 (79 տարեկան)
Մահվան վայր	Թբիլիսի, Վրացական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Քաղաքացիություն	Ռուսական կայսրություն, Վրաստանի Դեմոկրատական Հանրապետություն և ԽՍՀՄ
Կրթություն	Մոսկվայի նկարչության, քանդակագործության և ճարտարապետության ուսումնարան (1917) և Կոլարոսսիի ակադեմիա
Մասնագիտություն	Ռեստավրացիա, նկարչուհի և դիմանկարիչ
Ժանր	դիմապատկեր
Պարգևներ
	Ketevan Magalashvili Վիքիպահեստում

Քեթևան Կոնստանտինովնա Մաղալաշվիլի (վրաց.՝ ქეთევან კონსტანტინეს ასული მაღალაშვილი, ապրիլի 19, 1894(1894-04-19)^[1], Քութայիս, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն - մայիսի 30, 1973(1973-05-30), Թբիլիսի, Վրացական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), վրացի դիմանկարիչ, Վրացական ԽՍՀ ժողովրդական նկարչուհի (1961)^[2]։

Կենսագրություն

Քեթևան Մաղալաշվիլին ծնվել է 1894 թվականի ապրիկի 7-ին Քութայիսում^[2]։ Երբ երկու տարեկան էր, ընտանիքը տեղափոխվում է Թբիլիսի^[3]։ 1911 թվականին ընդունվում է Թբիլիսիի գեղարվեստի և քանդակագործության դպրոց, 1915 թվականին տեղափոխվում է Մոսկվայի նկարչության, քանդակագործության և ճարտարապետության ուսումնարան^[2]։ 1917 թվականի ամռանը գալով Վրաստան` այլևս չի կարողանում վերադառնալ Մոսկվա Ռուսաստանում հեղափոխական իրադարձությունների պատճառով։ Սկսում է աշխատել Գեորգի Ջաբադարիի թատրոն-ստուդիայում վրացական ազգային տարազի ստեղծման վրա։

1921 թվականին աշխատանքի է տեղավորվում Ազգային պատկերասրահի գրադարանում, որտեղ ծանոթանում է նրա հիմնադիր և տնօրեն Դիմիտրի Շևարնաձեի հետ։ Փորձառու նկարչի ազդեցության ներքո սկսում է անդրադառնալ դիմանկարի ժանրին, նկարելով ընկերներին, ծանոթներին և այլ նկարիչների։ Քեթևան Մաղալաշվիլին 1923 թվականին մեկնում է Փարիզ^[4]։

1923 թվականին մեկնում է Մյունխեն սովորելու, որից հետո նույն թվականին տեղափոխվում է Փարիզ Կոլարոսի ակադեմիա^[3]։

Վերադառնալով Թբիլիսի՝ աշխատանքի է տեղավորվում Ազգային պատկերասրահում, որպես ռեստավրատոր և շարունակում է դիմանկարներ նկարել։ Դմիտրի Շեվարդնաձեի կալանավորումից և հավանական մահապատժից հետո 1937 թվականին ազատվում է նրա կողմից ստեղծած պատկերասրահից^[4]։ Հետագայում նա սկսում է ակտիվորեն մասնակցել ցուցահանդեսների։

1946 թվականին ստանում է Վրացական ԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործչի կոչում, 1961 թվականին Վրացական ԽՍՀ Ժողովրդական նկարչի կոչում^[2]։ 1961 թվականին և 1972 թվականին անցկացվում են Մաղալաշվիլու անհատական ցուցահանդեսները^[3]։ Մահացել է 1973 թվականի մայիսի 30-ին, Թբիլիսիում^[2]։

Պարգևներ

Աշխատանքային կարմիր դրոշի շքանշան (17.04.1958):

Ստեղծագործություն

Մաղալաշվիլու դիմանկարների գունային լուծումները զուսպ են, զգացվում է դիմանկարների հերոսների հոգեբանական կողմի նուրբ մշակումը^[2]։ Ինքը՝ նկարչուհին, իր հարցազրույցներից մեկում ասում է, որ դիմանկարի հերոսի հետ նախ պետք է զրուցել, նրա հետ պայքարի մեջ մտնել կամ գտնել մեկ այլ միջոց, որպեսզի որսա դեմքի արտահայտությունը, ձեռքերի և աչքերի շարժը, հասկանա գլխավոր գաղափարը^[3]։ Բացի ծանոթներից և նկարիչներից նա նկարել է բանվոր-ստախանովականների դիմանկարները ։

Քեթևան Մաղալաշվիլու դիմանկարները գտնվում են տարբեր թանգարանների հավաքածուներում, այդ թվում Թբիլիսիի արվեստի պետական թանգարանում (Յակոբ Նիկոլաձեի (1922), Ելենա Ախվելեդիանիի (1924), Սերգո Զաքարիաձեի (1951) դիմանկարները) և Մոսկվայի Արևելքի ժողովուրդների արվեստի թանգարանում (Մեդեա Ջափարիձեի (1957) դիմանկարը)^[2]։

Ծանոթագրություններ

↑ ^1,0 ^1,1 Artists of the World Online, Allgemeines Künstlerlexikon Online, AKL Online (գերմ.) / Hrsg.: A. Beyer, B. Savoy — B: K. G. Saur Verlag, Verlag Walter de Gruyter, 2009. — ISSN 2750-6088 — doi:10.1515/AKL
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 ^2,6 Магалашвили Кетевана Константиновна հոդվածը Սովետական մեծ հանրագիտարանում
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 «ქეთევან მაღალაშვილი». ფემინიზმი და გენდერული დემოკრატია (վրացերեն). ფონდი ჰაინრიჰ ბიოლის. 2014 թ․ հունիսի 4. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 11-ին.
↑ ^4,0 ^4,1 «Ketevan Magalashvili. Biography» (անգլերեն). Modernism.Ge. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 11-ին.

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Քեթևան Մաղալաշվիլի» հոդվածին։

[_ac90e903a372a96d-1] 1,0 ^1,1 Artists of the World Online, Allgemeines Künstlerlexikon Online, AKL Online (գերմ.) / Hrsg.: A. Beyer, B. Savoy — B: K. G. Saur Verlag, Verlag Walter de Gruyter, 2009. — ISSN 2750-6088 — doi:10.1515/AKL

[БСЭ-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 ^2,6 Магалашвили Кетевана Константиновна հոդվածը Սովետական մեծ հանրագիտարանում

[boell-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 ^3,3 «ქეთევან მაღალაშვილი». ფემინიზმი და გენდერული დემოკრატია (վրացերեն). ფონდი ჰაინრიჰ ბიოლის. 2014 թ․ հունիսի 4. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 11-ին.

[modernism.ge-4] 4,0 ^4,1 «Ketevan Magalashvili. Biography» (անգլերեն). Modernism.Ge. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 11-ին.

[1]