Դիտել Դպրոցական դասադուլ հանուն կլիմայի էջի աղբյուրը

Ձեզ չի թույլատրվում խմբագրել այս էջը հետևյալ պատճառով.
Your IP address is in a range that has been blocked on all Wikimedia Foundation wikis.
The block was made by ‪EPIC‬. The reason given is Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected.
Start of block: 08:48, 2 Հուլիսի 2024
Expiry of block: 08:48, 2 Հուլիսի 2025
Your current IP address is 206.189.44.186. The blocked range is 206.189.32.0/20.
Please include all above details in any queries you make. If you believe you were blocked by mistake, you can find additional information and instructions in the No open proxies global policy.
Otherwise, to discuss the block please post a request for review on Meta-Wiki. You could also send an email to the stewards VRT queue at stewards@wikimedia.org including all above details.
Դուք կարող եք դիտել և պատճենել այս էջի ելատեքստը.
'''Դպրոցական դասադուլ հանուն կլիմայի''' ({{lang-sv|Skolstrejk för klimatet}}), կամ '''«Ուրբաթները հանուն ապագայի»''' ({{lang-en|Fridays For Future}}, '''FFF'''), դպրոցականների և ուսանողների միջազգային հասարակական շարժում, որի մասնակիցները [[Գլոբալ տաքացում|գլոբալ տաքացման]] դեմ պայքարի «արագ և վճռական գործողություններ» են պահանջում քաղաքական գործիչներից։

2018 թվականի օգոստոս-սեպտեմբեր ամիսներին շվեդ աշակերտուհի [[Գրետա Թունբերգ]]ը միայնակ, «դպրոցական դասադուլ հանուն կլիմայի» պաստառով հանդերձ, դուրս է եկել Շվեդիայի խորհրդարանի շենքի դիմաց։ Որոշ ժամանակ անց նման անվանումով զարգացել է հասարակական շարժում, որը տեղի է ունեցել դպրոցականների և ուսանողների հանրահավաքներում, որոնք սովորաբար կայացել են ուրբաթ, և որոնց դպրոցականներն ու ուսանողները հաճախում են ուսման փոխարեն։

2019 թվականի մարտին և մայիսին «համընդհանուր դասադուլներում» հավաքվել են հարյուր հազարավոր դպրոցականներ աշխարհի ավելի քան հարյուր երկրներից, 2019 թվականի սեպտեմբերին «համընդհանուր շաբաթում»՝ 6-7 միլիոն մարդ։

== Բաժնետոմսերի ժամանակագրություն ==
[[Պատկեր:School_Strikers-_Dear_adults,_use_your_power.webm|մինի|Գրետա Թունբերգը՝ 2019 թվականի մարտի 15-ի ակցիաների աջակցության տեսահոլովակում]]
[[Պատկեր:San_Francisco_Youth_Climate_Strike_-_March_15,_2019_-_22.jpg|մինի|«Դպրոցական դասադուլ հանուն կլիմայի» մարտի 15-ին [[Սան Ֆրանցիսկո]]յում]]
[[Պատկեր:School_Strike_for_Climate_in_Wellington_13.jpg|մինի|«Դպրոցական դասադուլ հանուն կլիմայի» [[Վելինգտոն]], մարտի 15]]
2018 թվականի օգոստոսի 20-ին ռեկորդային անտառային հրդեհներից հետո<ref>{{Cite news |last=Crouch |first=David |date=2018 թ․ սեպտեմբերի 1 |title=The Swedish 15-year-old who's cutting class to fight the climate crisis |url=https://www.theguardian.com/science/2018/sep/01/swedish-15-year-old-cutting-class-to-fight-the-climate-crisis |accessdate=2019 թ․ մայիսի 23 |website=The Guardian |id=0261-3077}}</ref> շվեդ աշակերտուհի Գրետա Թունբերգը որոշել է դպրոց չգնալ մինչև սեպտեմբերի 9-ի Շվեդիայի ընտրությունները։ Ամեն օր երկու շաբաթվա ընթացքում նա խորհրդարանի շենքի մոտ նստած էր «Skolstrejk för klimatet» («դպրոցական դասադուլ հանուն կլիմայի») պաստառով։ Նրա պահանջների թվում է եղել ջերմոցային գազերի արտանետումների նվազեցումը Շվեդիայում՝ [[Փարիզի համաձայնագիր (2015)|Փարիզի համաձայնագրի]] շրջանակներում։

Սեպտեմբերի 7-ին նա հայտարարել է, որ կշարունակի դասադուլ անել ամեն ուրբաթ, քանի դեռ Շվեդիան չի հետևել Փարիզյան համաձայնագրին<ref name="Carrington">{{Cite news |last=Carrington |first=Damian |date=2018 թ․ դեկտեմբերի 4 |title='Our leaders are like children,' school strike founder tells climate summit |url=https://www.theguardian.com/environment/2018/dec/04/leaders-like-children-school-strike-founder-greta-thunberg-tells-un-climate-summit |accessdate=2019 թ․ հունիսի 28 |website=The Guardian |id=0261-3077}}</ref>։

2018 թվականի նոյեմբերին Ավստրալիայում ուրբաթօրյա դասադուլ են արել հազարավոր ուսանողներ։ 2018 թվականի դեկտեմբերին [[Կատովիցե]]ում կլիմայի փոփոխության մասին ՄԱԿ-ի համաժողովի ժամանակ դասադուլներ են անցկացվել [[Ավստրալիա]]յի, [[Ավստրիա]]յի, [[Բելգիա]]յի, [[Կանադա]]յի<ref>{{Cite web |title=Metro Vancouver students cut class to demand action on climate change |url=https://www.cbc.ca/news/canada/british-columbia/metro-vancouver-students-cut-class-to-demand-action-on-climate-change-1.4936647}}</ref>, [[Նիդեռլանդներ|Հոլանդիայի]], [[Գերմանիա]]յի, [[Ֆինլանդիա]]յի, [[Ճապոնիա]]յի, [[Շվեյցարիա]]յի, [[Անգլիա]]յի և [[Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ|ԱՄՆ]]-ի 270 քաղաքներում<ref name="Carrington"/>։

2019 թվականին դասադուլները շարունակվել են տարբեր երկրներում, այդ թվում՝ [[Նոր Զելանդիա]]յում, [[Ուգանդա]]յում և [[Կոլումբիա]]յում<ref>{{Cite web |title="I'm Sure Dinosaurs Thought They Had Time, Too': Over 12,000 Students Strike in Brussels Demanding Bold Climate Action |url=https://www.commondreams.org/news/2019/01/17/im-sure-dinosaurs-thought-they-had-time-too-over-12000-students-strike-brussels |accessdate=2019 թ․ հունիսի 28 |publisher=Common Dreams |lang=en}}</ref>։ Գերմանիայում և Շվեյցարիայում բողոքի է դուրս եկել 45 000 ուսանող<ref>{{Cite web |author=mdr.de |title=Schüler streiken für Klimaschutz: "It's our fucking future" {{!}} MDR.DE |url=https://www.mdr.de/sachsen-anhalt/halle/halle/schueler-streiken-fuer-klimaschutz-fridays-for-future-100.html |accessdate=2019 թ․ հունիսի 28 |publisher=www.mdr.de |lang=de}}</ref><ref>{{Cite web |date=2019 թ․ հունվարի 18 |title=Les jeunes se sont mobilisés pour le climat un peu partout en Suisse |url=https://www.rts.ch/info/suisse/10148834-des-milliers-d-etudiants-suisses-se-mobilisent-contre-l-inaction-climatique.html |accessdate=2019 թ․ հունիսի 28 |publisher=rts.ch |lang=fr}}</ref>։

=== Առաջին «գլոբալ դասադուլ»․ 2019 թվականի մարտի 15 ===
2019 թվականի մարտի 15-ին տեղի ունեցավ առաջին կենտրոնացված կազմակերպված «գլոբալ դասադուլ հանուն կլիմայի»՝ շուրջ 2000 բողոքի ակցիաներ 123 երկրներում<ref>[https://edition.cnn.com/world/live-news/global-climate-strike-students-protest-climate-inaction-intl/index.html 123 countries now involved in the climate strike // CNN, 15.03.2019]</ref>։ Ցուցարարների ընդհանուր թիվը կազմել է ավելի քան 1,4 միլիոն մարդ<ref>[https://www.vox.com/energy-and-environment/2019/3/15/18267156/youth-climate-strike-march-15-photos Photos: kids in 123 countries went on strike to protect the climate // Voc.com, 17.03.2019]</ref>։

2019 թվականի մարտի 1-ին դասադուլի գլոբալ համակարգող խմբից 150 մարդ, ներառյալ Գրետա Թունբերգը, բաց նամակ են գրել [[The Guardian]]-ին<ref>{{Cite news |last=Letters |date=2019 թ․ մարտի 1 |title=Climate crisis and a betrayed generation |url=https://www.theguardian.com/environment/2019/mar/01/youth-climate-change-strikers-open-letter-to-world-leaders |accessdate=2019 թ․ հունիսի 28 |website=The Guardian |id=0261-3077}}</ref>․<blockquote>Մենք՝ դեռահասներս, խորապես մտահոգված ենք մեր ապագայով։ Մենք մարդկության ապագան ենք առանց ձայնի իրավունքի։ Մենք այլևս չենք հաշտվի այդ անարդարության հետ։ Ի վերջո, մենք պետք է կարգավորել կլիմայական ճգնաժամին, որպես ճգնաժամ։ Սա մարդկության պատմության մեջ ամենամեծ սպառնալիքն է, և մենք չենք համակերպվի կառավարությունների անգործության հետ, որը վտանգում է մեր ողջ քաղաքակրթությունը։ Կլիմայի փոփոխությունն արդեն տեղի է ունենում։ Դրա պատճառով արդեն մարդիկ են զոհվում, մահանում են հիմա, բայց մենք կարող ենք և պետք է կանգնեցնենք այս ամենը։ </blockquote>Ռուսաստանում գործողություններ էին նախատեսվում Մոսկվայում, Նովոսիբիրսկում, Կիրովում և Յարոսլավլում, ինչպես նաև Իզևսկում<ref>[https://www.svoboda.org/a/29823346.html Школьники устроили всемирную забастовку против изменений климата // Радио Свобода, 15.03.2019]</ref>, բայց բողոքի ակցիաներ տեղի են ունեցել միայն Մոսկվայում և Կիրովում<ref>{{Cite web |title=«Меня пугает, что гении прошлого могут умереть вместе с нами». Зачем российские дети присоединяются к глобальному протесту против изменения климата 15 марта. // Greenpeace.ru, 14.03.2019 |url=https://greenpeace.ru/blogs/2019/03/14/menja-pugaet-chto-genii-proshlogo-mogut-umeret-vmeste-s-nami/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20190323155436/https://greenpeace.ru/blogs/2019/03/14/menja-pugaet-chto-genii-proshlogo-mogut-umeret-vmeste-s-nami/ |archive-date=2019 թ․ մարտի 23 |accessdate=2019 թ․ նոյեմբերի 22}}</ref>։ Ուկրաինայում ակցիաներ են անցկացվել [[Կիև]]ում, [[Խարկով]]ում, [[Դնեպր]]ում, [[Նիկոլաև (քաղաք, Ուկրաինա)|Նիկոլաևում]], [[Զապորոժիե]]ում և [[Տերնոպոլ]]ում<ref>{{Cite web |date=2019 թ․ մարտի 15 |title="Планети "Б" не існує": українська молодь влаштувала страйк за клімат |url=https://rubryka.com/2019/03/15/planety-b-ne-isnuye-ukrayinska-molod-vlashtuvala-strajk-za-klimat/ |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20200806220830/https://rubryka.com/2019/03/15/planety-b-ne-isnuye-ukrayinska-molod-vlashtuvala-strajk-za-klimat/ |archive-date=2020 թ․ օգոստոսի 6 |accessdate=2019 թ․ ապրիլի 27 |publisher=Рубрика}}</ref>։

=== Երկրորդ «գլոբալ դասադուլ»․ 2019 թվականի մայիսի 24 ===
Երկրորդ նմանատիպ բողոքի ակցիաները սկսվել է [[Նոր Զելանդիա]]յում և [[Ավստրալիա]]յում<ref>{{Cite web |title='We're one, we're back': Pupils renew world climate action strike |url=https://www.aljazeera.com/news/2019/05/pupils-renew-climate-action-world-strike-190524051317704.html |accessdate=2019 թ․ հունիսի 28 |publisher=www.aljazeera.com}}</ref><ref>{{Cite news |date=2019 թ․ մայիսի 24 |title=Students walk out in global climate strike |url=https://www.bbc.com/news/world-48392551 |accessdate=2019 թ․ հունիսի 28}}</ref>։ Հարյուր հազարավոր ուսանողներ աշխարհի ավելի քան 1600 քաղաքներում դասադուլ են արել 125 երկրներից<ref>{{Cite web |author=Isabelle Gerretsen CNN |title=Global Climate Strike: Record number of students walk out |url=https://www.cnn.com/2019/05/24/world/global-climate-strike-school-students-protest-climate-change-intl/index.html |accessdate=2019 թ․ հունիսի 28 |publisher=CNN}}</ref>։

=== Կլիմայական դասադուլ Ահենում․ 2019 թվականի հունիսի 21 ===
2019 թվականի հունիսի 21-ին 17 երկրների շուրջ 40 000 ուսանողներ դասադուլ են արել գերմանական Ահենում<ref>{{Cite web |author=Deutsche Welle (www.dw.com) |title=Germany: Aachen hosts 'Fridays for Future' climate rally {{!}} DW {{!}} 21.06.2019 |url=https://www.dw.com/en/germany-aachen-hosts-fridays-for-future-climate-rally/a-49291173 |accessdate=2019 թ․ հունիսի 28 |publisher=DW.COM |lang=en-GB}}</ref><ref>{{Cite web |author=Ulrich Bierwisch |date=2019 թ․ հունիսի 23 |title=Fridays for Future - Aachen 21 Juni 2019 |url=https://www.youtube.com/watch?v=xuKbwMzAiK0 |accessdate=2019 թ․ հունիսի 28}}</ref>։

Հունիսի 19-ին՝ դասադուլից քիչ առաջ, Ահեն քաղաքը հետևել է գերմանական մի քանի այլ քաղաքների օրինակին և հայտարարել է «կլիմայական ճգնաժամի» վիճակը<ref>{{Cite web |title=Climate Alliance - Climate Emergency |url=http://www.climatealliance.org/activities/international-advocacy/climate-emergency.html?page=54 |accessdate=2019 թ․ հունիսի 28 |publisher=www.climatealliance.org}}{{Չաշխատող արտաքին հղում|bot=InternetArchiveBot }}</ref>։ 2019 թվականի հունիսի 22-ին FFF-ի մոտ 20 000 ակտիվիստներ և այդ շարժումից բոլորը մասնակցել են Գերմանիայի արևմուտքում Հյուսիսային Ռեյն-Վեստֆալիայի Հյուսիսային Ռեյն-Վեստֆալիա երկրամասում գտնվող Գարցվայլերի ածխի քարհանքի վրա հարձակմանը, որի ընթացքում նրանք վիրավորել են կարիերայի պաշտպանության համար ժամանած 8 ոստիկանի, ինչպես նաև երկու օրով արգելափակել են այդ ածխի հանքի և ածխի էլեկտրակայանի միջև գնացքների երթևեկությունը, որն ապահովում է ամբողջ Հյուսիսային Ռեյն-Վեստֆալիան<ref>[https://www.dw.com/ru/%D0%BD%D0%B0-%D0%B7%D0%B0%D0%BF%D0%B0%D0%B4%D0%B5-%D1%84%D1%80%D0%B3-%D0%BF%D1%80%D0%BE%D1%85%D0%BE%D0%B4%D0%B8%D1%82-%D0%BC%D0%BD%D0%BE%D0%B3%D0%BE%D0%B4%D0%BD%D0%B5%D0%B2%D0%BD%D0%B0%D1%8F-%D0%B0%D0%BA%D1%86%D0%B8%D1%8F-%D0%BC%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B4%D0%B5%D0%B6%D0%B8-%D0%B2-%D0%B7%D0%B0%D1%89%D0%B8%D1%82%D1%83-%D0%BA%D0%BB%D0%B8%D0%BC%D0%B0%D1%82%D0%B0/a-49306125 На западе ФРГ проходит многодневная акция молодежи в защиту климата]</ref><ref>[https://www.bbc.com/ukrainian/news-48735391 Протестувальники проти змін клімату взяли штурмом вугільну шахту в Німеччині]</ref><ref>[https://rtvi.com/news/na-zapade-germanii-bortsy-s-izmeneniem-klimata-poshli-na-shturm-ugolnykh-razrabotok/ На западе Германии борцы с изменением климата пошли на штурм угольных разработок]</ref><ref>[https://vz.ru/opinions/2019/6/26/984063.html В Германии идет тихая гражданская война]</ref>։ «Մենք քաղաքացիական անհնազանդությունը համարում ենք բողոքի օրինական ձև։ Դա անհրաժեշտ է մեր ապագան պաշտպանելու համար»<ref name="faz-16247808">{{Cite web |author=Sarah Obertreis |date=2019 թ․ հունիսի 21 |title=Der lange Zug von Aachen |url=https://www.faz.net/1.6247808 |work=[[Frankfurter Allgemeine Zeitung#FAZ.NET|FAZ.net]]}}</ref><ref name="tagessch-103">{{Cite web |author=tagesschau.de |date=2019 թ․ հունիսի 21 |title="Fridays for Future": Internationaler Klimastreik in Aachen |url=https://www.tagesschau.de/inland/fridaysforfuture-aachen-103.html |work=tagesschau.de}}</ref>։

=== «Գլոբալ շաբաթ»․ 2019 թվականի սեպտեմբերի 20-27 ===
[[Պատկեր:20–27 September Climate strikes attendee numbers.svg|մինի|304x304փքս|2019 թվականի սեպտեմբերի 20-27-ին բողոքի ելած մարդկանց ընդհանուր թիվը:{{-}}{{legend|#22280B|1,000,000+}} {{legend|#445016|100,000+}} {{legend|#677821|10,000+}} {{legend|#89A02C|1,000+}} {{legend|#ABC837|100+}} {{legend|#BCD35F|Small protests, unclear numbers}}]]
Սեպտեմբերի 20-ին և 27-ին տեղի է ունեցել երկու «գլոբալ դասադուլներ», որոնք միավորվել են միասնական դասադուլի շրջանակներում»։ Ակցիան նվիրված էր կլիմայի փոփոխության ոլորտում [[Միավորված ազգերի կազմակերպություն|ՄԱԿ]]-ի՝ սեպտեմբերի 23-ին կայացած գագաթաժողովին<ref>[https://www.un.org/ru/climatechange/un-climate-summit-2019.shtml Саммит по мерам в области изменения климата 2019 года] // ООН</ref>։

2019 թվականի սեպտեմբերի 20-ի ակցիային, կազմակերպիչների տվյալներով, մասնակցել է 156 երկրից շուրջ 4 միլիոն մարդ։ Առավել զանգվածային ակցիան (250 հազար մասնակից) տեղի է ունեցել [[Նյու Յորք]]ում, որտեղ ելույթ է ունեցել շարժման առաջնորդ Գրետա Թունբերգը<ref>[http://ru.rfi.fr/v-mire/20190920-marshem-po-potepleniyu-bolee-150-stran-prinyali-uchastie-v-aktsii-za-klimat Маршем по потеплению: более 150 стран приняли участие в акции за климат], RFI, 20.09.2019</ref><ref>[https://www.vox.com/energy-and-environment/2019/9/20/20876143/climate-strike-2019-september-20-crowd-estimate How big was the global climate strike? 4 million people, activists estimate.] // Vox.com, 21.09.2019</ref>։

Դասադուլի օրը կանցլեր Անգելա Մերկելը հայտարարել է Գերմանիայում էներգետիկ անցման ծրագրի մասին, որն ուղղված է ջերմոցային գազերի արտանետումների կրճատմանը, ինչի համար նախատեսվում է հատկացնել 100 միլիարդ եվրո<ref>[https://www.ledevoir.com/opinion/editoriaux/563111/environnement-un-vendredi-pour-la-planete Un vendredi pour la planète] // Le devoir, 21.09.2019</ref>։

GreenPeace-ի տվյալներով՝ սեպտեմբերի 27-ին ակցիային մասնակցել է 6,6 միլիոն մարդ ամբողջ աշխարհում<ref name="greenpeace20190928">[https://greenpeace.ru/blogs/2019/09/28/klimaticheskie-protesty-proshli-bolee-chem-v-20-gorodah-rossii/ Климатические протесты прошли более чем в 20 городах России] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190928174217/https://greenpeace.ru/blogs/2019/09/28/klimaticheskie-protesty-proshli-bolee-chem-v-20-gorodah-rossii/ |date=2019-09-28 }} // Гринпис, 28.09.2019</ref><ref name="Guardian 6 million">{{Cite web |author=Taylor, Matthew; Watts, Jonathan; Bartlett, John |date=2019 թ․ սեպտեմբերի 27 |title=Climate crisis: 6 million people join latest wave of global protests |url=https://www.theguardian.com/environment/2019/sep/27/climate-crisis-6-million-people-join-latest-wave-of-worldwide-protests |accessdate=2019 թ․ սեպտեմբերի 28 |work=[[The Guardian]]}}</ref><ref name="Hurriyet 7.6 million">{{Cite web |date=2019 թ․ սեպտեմբերի 29 |title=Global climate strike gathers 7.6m people |url=http://www.hurriyetdailynews.com/global-climate-strike-gathers-7-6m-people-146979 |accessdate=2019 թ․ սեպտեմբերի 30 |publisher=Hürriyet Daily News}}</ref>։

Մոնրեալում հանրահավաքը, որին մասնակցել է Գրետա Թունբերգը, ամենամեծն է՝ 500 հազար մարդ։ Հանրահավաքն այդպիսով դարձել է [[Քվեբեկ (քաղաք)|Քվեբեկի]] պատմության մեջ խոշորագույն հանրահավաքը<ref>[https://www.lapresse.ca/actualites/environnement/201909/28/01-5243206-greve-mondiale-pour-le-climat-foule-record-a-montreal.php Grève mondiale pour le climat : foule record à Montréal] // La presse, 28.09.2019</ref>։

Ռուսաստանում «դպրոցական դասադուլներ հանուն կլիմայի» են անցկացվել 30 բնակավայրերում, դրանց մասնակցել է շուրջ 650 մարդ<ref name="greenpeace20190928" /><ref>[https://www.severreal.org/a/30187661.html «В России это не готовы принять». ФСБ против сторонницы Греты Тунберг] // Север. Реалии, 28.09.2019</ref>։

== Գիտնականների գնահատական ==
Գիտնականների ճնշող մեծամասնությունը կարծում է, որ ջերմոցային էֆեկտը, որը տաքացնում է երկիրը, զգալիորեն ուժեղացված է ածխաթթու գազի և այլ ջերմոցային գազերի հսկայական ծավալների արտանետումներով, որոնք առաջացել են մարդու գործունեության հետևանքով<ref>{{Cite web |title=Joint science academies’ statement |url=http://nationalacademies.org/onpi/06072005.pdf |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20130909022954/http://www.nationalacademies.org/onpi/06072005.pdf |archive-date=2013 թ․ սեպտեմբերի 9 |accessdate=2019 թ․ նոյեմբերի 22}}</ref>։

2019 թվականի հունվարի 31-ին ավելի քան 3400 գիտնականներ բաց նամակ են ստորագրել՝ ի պաշտպանություն Բելգիայում «դպրոցական դասադուլ հանուն կլիմայի»։ Նամակում ասում է. «կլիմայի մասին գիտության տրամադրած փաստերի հիման վրա քարոզարշավի մասնակիցները ճիշտ են։ Մենք գիտնականներս աջակցում ենք կլիմայի փոփոխության դեմ պայքարին»<ref>{{Cite web |author=VRT NWS |date=2019 թ․ հունվարի 31 |title=Meer dan 3.400 wetenschappers zetten feiten op een rij in open brief: "Klimaatbetogers hebben groot gelijk" |url=https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2019/01/30/3-300-belgische-wetenschappers-zetten-feiten-op-een-rijtje-in-op/ |accessdate=2019 թ․ հունիսի 28 |publisher=vrtnws.be |lang=nl}}</ref>։

2019 թվականի փետրվարի 13-ին Անգլիայում 224 ակադեմիկոսներ բաց նամակ են ստորագրել, որում «լիակատար աջակցություն են հայտնել ուսանողներին»<ref>{{Cite web |title=School climate strike children’s brave stand has our support |url=https://www.theguardian.com/environment/2019/feb/13/school-climate-strike-childrens-brave-stand-has-our-support}}</ref>։

Մարտի 5-ին 700 գերմանացի գիտնականներ հանրագիր են ստորագրել՝ ի պաշտպանություն դասադուլների<ref>{{Cite web |title=700 Wissenschaftler und Prominente unterstützen Klimastreik |url=https://www.tagesspiegel.de/wirtschaft/scientists-for-future-700-wissenschaftler-und-prominente-unterstuetzen-klimastreik/24065788.html |accessdate=2019 թ․ մայիսի 23 |publisher=www.tagesspiegel.de |lang=de}}</ref>։

Ավելի քան 12 հազար գիտնականներ Գերմանիայից, Ավստրիայից և Շվեյցարիայից ստորագրել են «երիտասարդ ցուցարարների մտավախություններն արդարացված են և պահպանվում են առավել առաջադեմ գիտական գիտելիքներով» հանրագիրը<ref>{{Ռուսերեն հոդված |ссылка=http://www.nature.com/articles/d41586-019-00861-z |автор=Matthew Warren |заглавие=Thousands of scientists are backing the kids striking for climate change |год=2019-03-14 |язык=EN |издание=Nature |том=567 |страницы=291 |doi=10.1038/d41586-019-00861-z}}</ref> «''գիտնականները հանուն ապագայի»'' կայքում<ref>{{Cite web |title=Statement of scientists and scholars concerning the protests for more climate protection – Scientists 4 Future |url=https://www.scientists4future.org/stellungnahme/statement-text/ |accessdate=2019 թ․ հունիսի 28 |lang=de-DE}}</ref><ref>{{Cite web |author=tagesschau.de |title=Wissenschaftler unterstützen "Fridays for Future"-Demos |url=https://www.tagesschau.de/inland/wissenschaftler-fridays-for-future-101.html |accessdate=2019 թ․ հունիսի 28 |publisher=tagesschau.de |lang=de}}</ref>։ Հիմնվելով գիտական տվյալների վրա՝ գիտնականները հայտարարում են, որ կլիմայական ճգնաժամն իրապես գոյություն ունի, սակայն կլիմայի պաշտպանության ներկայիս միջոցառումները, ինչպես նաև կենսաբազմազանությունը, անտառները, ծովային ռեսուրսներն ու հողերն այնքան էլ բավարար չեն։ «Ուրբաթ հանուն ապագայի» շարժման շրջանակում սովորողների մոբիլիզացումը ցույց է տալիս, որ երիտասարդները հասկացել են իրավիճակի վտանգը։ Խնդրագրի ստորագրողներն ամբողջությամբ հավանություն են տալիս արագ և վճռական գործողությունների նրանց պահանջին։

Շվեյցարական Le Temps 262 օրաթերթի կայքում տեղադրված խնդրագրում շվեյցարացի, ֆրանսիացի և բելգիացի հետազոտողները դատապարտել են կլիմայի փոփոխության դեմ հանդիման պետական մարմինների անգործությունը և կոչ են արել մարտի 15-ին մասնակցել բողոքի ակցիաներին<ref>[https://www.letemps.ch/opinions/appel-chercheurs-greve-climatique-mondiale-15-mars Appel de chercheurs à la grève climatique mondiale du 15 mars // Le Temps, 20.02.2019]</ref>։

2019 թվականի ապրիլին «երիտասարդ ցուցարարների մտավախություններն արդարացված են» վերնագրով նամակը հրապարակվել Է Science-ում և ստորագրվել է աշխարհի 3000 գիտնականների կողմից<ref>{{Ռուսերեն հոդված |ссылка=https://science.sciencemag.org/content/364/6436/139.2 |автор=Katharine Hayhoe, Amita Kuttner, Douglas Nilsson, Martin Hedberg, Kevin Anderson |заглавие=Concerns of young protesters are justified |год=2019-04-12 |язык=en |издание=Science |том=364 |выпуск=6436 |страницы=139–140 |issn=0036-8075, 1095-9203 |doi=10.1126/science.aax3807}}</ref>։

2019 թվականի հունիսին Բրիտանիայում 1000 բուժաշխատողներ, ներառյալ պրոֆեսորներ և հասարակական գործիչներ, կոչ են արել լայն ոչ բռնի քաղաքացիական անհնազանդության՝ ի պատասխան կլիմայական ճգնաժամի կանխմանն ուղղված իշխանությունների «խիստ ոչ ադեկվատ» գործողությունների<ref>{{Cite news |last=Taylor |first=Matthew |date=2019 թ․ հունիսի 27 |title=Doctors call for nonviolent direct action over climate crisis |url=https://www.theguardian.com/environment/2019/jun/27/doctors-call-for-nonviolent-direct-action-over-climate-crisis |accessdate=2019 թ․ հունիսի 28 |website=The Guardian |id=0261-3077}}</ref>։

== Քաղաքական գործիչների կարծիքներ ==
Գերմանիայի կանցլեր [[Անգելա Մերկել]]ը աշակերտների կլիմայական դասադուլները «շատ լավ նախաձեռնություն» է անվանել<ref name="info24">[https://info24.ru/news/ya-hochu-sneg-na-rozhdestvo-shkolniki-i-studenty-ustroili-v-berline-miting-protiv-globalnogo-potepleniya.html «Я хочу снег на Рождество»: школьники и студенты устроили в Берлине митинг против глобального потепления // Info.ru, 29.03.2019]</ref>։

[[ԱՄՆ-ի նախագահների ցանկ|ԱՄՆ-ի նախկին նախագահ]] [[Բարաք Օբամա]]ն նշել է «խիզախ, իրենց գործին նվիրված երիտասարդ առաջնորդների վաստակը, որոնք հանդես են գալիս միակ մոլորակի փրկության օգտին, որը մենք ունենք»։ Նրանք այնպիսի մարդիկ են, ինչպիսիք են 16-ամյա Գրետա Թունբերգը, որոնց բողոքները Շվեդիայի խորհրդարանի մոտ հանգեցրել են շարժման ստեղծմանը<ref>[https://twitter.com/BarackObama/status/1120411621304750088 Барак Обама, твит от 22.04.2019]</ref>։

Որոշ դպրոցներում տարբեր երկրներում կանոնադրությամբ նախատեսված են տուգանքներ՝ առանց հարգելի պատճառի դասերը բաց թողնելու համար։ Այսպես, օրինակ, Գերմանիայում Հյուսիսային Ռեյն-Վեստֆալիա երկրամասի կառավարության մակարդակով հավանություն է տրվել 100-ից մինչև 150 եվրոյի չափով տուգանքների կիրառմանը այն ծնողների նկատմամբ, որոնց երեխաները կմասնակցեն դասադուլների և բաց կթողնեն դասերը<ref>[https://www.thelocal.de/20190709/fridays-for-future-student-protesters-face-fines-in-western-germany-for-skipping-school Fridays for Future: German climate protesters face fines for skipping school]</ref>։

[[Միացյալ Թագավորություն|Մեծ Բրիտանիայի]] [[Միացյալ Թագավորության վարչապետ|վարչապետ]] [[Թերեզա Մեյ]]ը քննադատել է բնապահպանական դասադուլներին մասնակցող դպրոցականներին ուսումնական և ուսուցչական ժամանակի վատնման համար<ref>{{Cite web |author-last=McGuinness |author-first=Alan |date=2019 թ․ փետրվարի 15 |title=Theresa May criticises pupils missing school to protest over climate change |url=https://news.sky.com/story/theresa-may-criticises-pupils-missing-school-to-protest-over-climate-change-11638238 |access-date=2019 թ․ մարտի 12 |work=[[sky news]] |publisher=[[Sky UK]]}}</ref>։

[[Ավստրալիա]]յի վարչապետ [[Սքոթ Մորիսոն]]ը ցուցարարներին կոչ է արել «ավելի շատ սովորել և քիչ ակտիվությամբ զբաղվել»<ref>{{Cite web |title=Scott Morrison, student climate strike: PM calls for ‘less activism in schools’ |url=https://www.news.com.au/technology/environment/climate-change/why-scott-morrison-is-worse-than-tony-abbott/news-story/ac9c3a43a0097e668b5e4ab4406bcb4a |access-date=2019 թ․ մարտի 16 |website=www.news.com.au}}</ref>։

== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ|2}}

[[Կատեգորիա:2018 բողոքի ցույցեր]]
[[Կատեգորիա:2019 բողոքի ցույցեր]]
[[Կատեգորիա:Կլիմայական ակտիվիստներ]]
Այս էջում օգտագործված կաղապարները.
Վերադարձ դեպի Դպրոցական դասադուլ հանուն կլիմայի։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Դպրոցական_դասադուլ_հանուն_կլիմայի» էջից