Piéridos
| Pieridae Rango fósil: 112-0 M.a. Baseado en reloxo molecular calibrado[1] | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||||||
| Clasificación científica | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| Diversidade | |||||||||||||||||||
| 84 xéneros 1.051 especies | |||||||||||||||||||
| Subfamilias | |||||||||||||||||||
Os piéridos (Pieridae) son unha ampla familia de lepidópteros do clado Ditrysia. Comprende uns 84 xéneros e máis de 1.100 especies, a maioría de América tropical e o Sueste asiático, mais tamén hai especies en Europa.[4][5]
Características
[editar | editar a fonte]As especies máis comúns caracterízanse pola súa coloración branca ou amarelo-sulfúrea, a miúdo con manchas negras, pero existen especies negras, vermellas, laranxas e con patróns rechamantes e complexos. Presentan dimorfismo sexual, que se observa con frecuencia no patrón alar.
Os piéridos na vea radial das ás anteriores teñen 3 ou 4 ramas, raramente 5. As patas anteriores de ambos os sexos están ben desenvolvidas, a diferenza de Nymphalidae, e as uñas tarsais son bífidas, a diferenza de Papilionidae.[6]
Nomenclatura e clasificación
[editar | editar a fonte]William Swainson foi o que empregou o nome Pieridæ por primeira vez en 1820 para distinguir unha familia de bolboretas, mencionando algunhas especies e xéneros que considera característicos da mesma,[7] e logo delimítaa máis formalmente en 1827.[8]
A pesar diso, o nome Pieridae atribúese oficialmente a Duponchel (1835).[3][9] Duponchel utiliza o nome Pierides, tomado da mitoloxía grega, nunha das súas obras (arredor de 1832), e logo en forma latinizada como Pieridae en tomos publicados posteriormente (arredor de 1835).[10]
A familia Pieridae subdivídese en catro subfamilias:
- Pseudopontiinae, que comprende cinco especies dun único xénero, Pseudopontia, de África occidental.[11]
- Dismorphiinae, que inclúe 7 xéneros, a maioría neotropicais; nútrense de plantas da familia Fabaceae.[4]
- Pierinae, con 55 xéneros; aliméntanse de plantas das familias Capparidaceae, Brassicaceae, Santalaceae e Loranthaceae; moitas especies son marcadamente migratorias.[4]
- Coliadinae, con 14 xéneros nos que predominan as cores amarelas ou sulfúreas; moitas especies teñen dimorfismo sexual, que en certos casos é visible só baixo luz ultravioleta.[4]
Filoxenia e evolución
[editar | editar a fonte]A posición da familia Pieridae na árbore filoxenética das bolboretas da superfamilia Papilionoidea índa non está completamente resolta. A clasificación tradicional colócaa como grupo irmán do clado formado polas familias Nymphalidae, Riodinidae e Lycaenidae.[12] Esta posición fundaméntase en caracteres morfolóxicos xerais e diagnósticos, como o desenvolvemento do primeiro par de patas, a venación, o tipo de pupa, entre outros. Porén, unha análise baseada principalmente en evidencias moleculares non foi concluínte neste caso, e considera que unha colocación alternativa igualmente probable sería como grupo irmán do clado de Riodinidae e Lycaenidae.[13]
Unha análise de reloxo molecular suxire unha orixe cretácea para a familia cunha idade mínima de 112 a 82 millóns de anos.[1] As catro subfamilias forman un par de clados irmáns:
| |||||||||||||||||||||||||
Diversidade e bioxeografía
[editar | editar a fonte]A maior riqueza de especies encóntrase na rexión Oriental do mundo (se se consideran o sueste asiático ou rexión indomalaia e Australasia) cun 30,2% do total, seguida do Neotrópico co 28,8%. Porén, máis do 90% das especies orientais pertencen a unha única subfamilia (Pierinae), mentres que na rexión Neotropical os Dismorphiinae e Coliadinae representan o 17 e o 16 %, respectivamente.[14]
| Subfamilia | Neártico | Neotrópico | Afrotrópico | Oriental | Paleártico | Outras |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Dismorphiinae | 1 | 49 | 7 | |||
| Pseudopontiinae | 5 | |||||
| Coliadinae | 32 | 46 | 8 | 25 | 52 | 13 |
| Pierinae | 19 | 193 | 141 | 277 | 80 | 25 |
Historia natural
[editar | editar a fonte]
As larvas da maioría das especies aliméntanse de plantas de tres ordes distintas: polo menos 202 especies aliméntanse de Brassicales (crucíferas ou Brassicaceae e familias relacionadas con glicósidos de aceite de mostaza), 136 especies aliméntanse de Fabales (leguminosas, mimosas, acacias etc.), e outras 84 de Santalales (algunhas familias de plantas parasitas), mais tamén de numerosas especies de plantas de polo menos 31 ordes distintas.[14][15] Os machos de moitas especies congréganse en lugares con barro para absorber os sales do substrato húmido.[4]
Igual que os papiliónidos, os piéridos tamén colgan as súas pupas en ángulo mediante unha faixa de seda, pero desde o primeiro segmento abdominal, a diferenza da faixa torácica propia dos Papilionidae.
Importancia
[editar | editar a fonte]Moitas especies da familia son visitantes frecuentes de flores e poden contribuír á polinización de diversas especies vexetais. Algunhas especies son consideradas pragas para a agricultura, como por exemplo Ascia monuste e Leptophobia aripa que atacan os repolos Brassica oleracea var. viridis.[16]
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ 1,0 1,1 Braby, M.F., R. Vila, N.E. Pierce (2006) Molecular phylogeny and systematics of the Pieridae (Lepidoptera: Papilionoidea): higher classification and biogeography Zoological Journal of the Linnean Society 147: 239–275. With 8 figures
- ↑ Van Nieukerken EJ, Kaila L, Kitching IJ, Kristensen NP, Lees DC, et al. (2011) Order Lepidoptera Linnaeus, 1758. En: Zhang, Z.-Q. (Ed.) Animal biodiversity: An outline of higher-level classification and survey of taxonomic richness. Zootaxa 3148: 212–221.
- ↑ 3,0 3,1 International Commission on Zoological Nomenclature (1982) Direction 112: Pieridae Duponchel, [1835] (Insecta: Lepidoptera): Protected, The Bulletin of zoological nomenclature. Vol. 39:194-195. (Disponible en Biodiversity Heritage Library)
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 DeVries P. J. in Levin S.A. (ed.) 2001. The Encyclopaedia of Biodiversity. Academic Press.
- ↑ Braby, M. F. (2005) Provisional checklist of genera of the Pieridae (Lepidoptera: Papilionoidea). Zootaxa, 832: 1–16
- ↑ Borror, D.J., Triplehorn, C. A. and Johnson, N. An Introduction to the Study of Insects. Sixth Edition.
- ↑ 7,0 7,1 William Swainson (1820-1823) Zoological illustrations, or, Original figures and descriptions of new, rare, or interesting animals: selected chiefly from the classes of ornithology, entomology, and conchology, and arranged on the principles of Cuvier and other modern zoologists. London: Printed by R. and A. Taylor for Baldwin, Cradock, and Joy; and W. Wood. Libro disponible en The Biodiversity Heritage Library. Ver páxinas referentes a Colias statira y Lycinia melite.
- ↑ William Swainson (1827)XXXVIII. A sketch of the natural affinities of the Lepidoptera Diurna of Latreille, Philosophical Magazine, Series 2, Vol. 1(3):180-188, DOI:10.1080/14786442708674270
- ↑ Bridges (1988) Catalogue of Papilionidae and Pieridae (Lepidoptera, Rhopalocera). Urbana, Illinois. Available at the Internet Archive
- ↑ Duponchel, P.A.J. (1832-1838) en J.B. Godart L’Histoire naturelle des lépidoptères de France, Tomos 6 ao 17.
- ↑ Mitter, K.T., Larsen, T.B., de Prins, W., de Prins, J., Collins, S., Vande Weghe, G., Sáfián, S., Zakharov, E.V., Hawthorne, D.J., Kawahara, A.Y.,Regier, J.C. (2011). The butterfly subfamily Pseudopontiinae is not monobasic: marked genetic diversity and morphology reveal three new species of Pseudopontia (Lepidoptera: Pieridae). Syst. Entomol. 36: 139-163. DOI: 10.1111/j.1365-3113.2010.00549.x
- ↑ Kristensen NP, Scoble MJ, Karsholt O (2007) Lepidoptera phylogeny and systematics: The state of inventorying moth and butterfly diversity. Zootaxa 1668: 699–747.
- ↑ Heikkila M, Kaila L, Mutanen M, Pena C, Wahlberg N (2011) Cretaceous origin and repeated tertiary diversification of the redefined butterflies. Proc Roy Soc Lond B [doi:10.1098/rspb.2011.1430].
- ↑ 14,0 14,1 Ferrer-Paris JR, Sánchez-Mercado A, Viloria ÁL, Donaldson J (2013) Congruence and Diversity of Butterfly-Host Plant Associations at Higher Taxonomic Levels. PLoS ONE 8(5): e63570. doi:10.1371/journal.pone.0063570
- ↑ Braby, M. F. & Trueman, J. W. H. 2006. Evolution of larval host plant associations and adaptive radiation in pierid butterflies. Journal of Evolutionary Biology, 19: 1677-1690
- ↑ Bastidas, R. y Zavala, Y. 1995. Principios de Entomología Agrícola. Ediciones Sol de Barro. ISBN 980-245-006-5
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Ligazóns externas
[editar | editar a fonte] |
Wikispecies posúe unha páxina sobre: Piéridos |
 |
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Piéridos  |
