Viña del Mar

Este artigo precisa de máis fontes ou referencias que aparezan nunha publicación acreditada que poidan verificar o seu contido, como libros ou outras publicacións especializadas no tema. Por favor, axude mellorando este artigo.

Viña del Mar

Localización
33°01′28″S 71°33′06″O / -33.0245, -71.5518
Estado	Chile
Rexión	Rexión de Valparaíso
Provincia	Provincia de Valparaíso
Comuna	Viña del Mar (en)
Capital de	Viña del Mar (en)
Poboación
Poboación	332.875 (2017) (2.760,84 hab./km²)
Xeografía
Superficie	120,57 km²
Altitude	2 m
Creación	1878
Identificador descritivo
Fuso horario	UTC−04:00
Prefixo telefónico	56 32
Outro
Irmandado con	Cidade de México Suzhou Mar del Plata Punta del Este (pt) Cantón, China Sausalito (pt) Río de Xaneiro (2023–)
Páxina web	vinadelmar.cl

Viña del Mar é un concello chileno pertencente á provincia e Rexión de Valparaíso. Segundo o INE en 2002 tiña 286.931 habitantes. Foi fundada en 1878 como municipio e ten unha superficie de 121,6 km². Xunto a outros núcleos urbanos forma parte da área metropolitana do Gran Valparaíso. Atópase no Litoral central de Chile, xunto á desembocadura do Marga Marga ó océano Pacífico. É unha das vilas balnearios máis visitadas de Chile e tamén das máis exclusivas.

Viña del Mar destaca polos seus balnearios, grandes centros comerciais, beiras costeiras con edificios altos, hoteis e variados lugares de entretemento, o que a converteu nunha das cidades máis turísticas de Chile, máis exclusivas e máis recoñecidas de xeito internacional.

Chámaselle A Cidade Xardín, pola cantidade de áreas verdes e parques que ten. Ademais, ten sido recoñecida polo seu estilo estilo arquitectónico suburbano orixinal de "casas quinta", establecido polos ingleses establecidos en Valparaíso e que tiñan as súas casas de verán en Viña del Mar a fins do século XIX.

Segundo unha enquisa, é vista polos chilenos como a mellor comuna do país para vivir e traballar.

Os primeiros españois que chegaron ó val de Peuco, onde verte o esteiro Marga Marga, repartíronse o territorio en dúas grandes facendas. Ó norte do leito atopábase a Viña de la Mar, nome debido a que un dos seus primeiros donos plantou un viñedo que estivo no lugar ata que o arrasou un temporal no 1827, e ó sur, las Siete Hermanas polos sete outeiros que separan o cerro Castillo, do cerro Barón.

A comezo do século XIX ambas facendas foron mercadas polo comerciante portugués de Valparaíso Francisco Alvares, quen pagou en total uns $100.000.^[1] Ó morrer Alvares ambas propiedades quedaron administradas pola súa viúva, Dolores Pérez, quen comezou a arrendar pequenas parcelas, precedente para a urbanización da zona.

O impulso definitivo á chegada de novos habitantes e ós primeiros visitantes comezou coa construción do Ferrocarril de Valparaíso a Santiago de Chile, sendo inaugurado o primeiro tramo o 17 de setembro de 1855, entre cerro Barón e a facenda de Viña del Mar.

En 1859 a neta de Francisco Alvares e Dolores Pérez, Mercedes Álvarez, casou co enxeñeiro e político José Francisco Vergara, quen presentou o proxecto para a conversión das dúas facendas nun concello distinto de Valparaíso, adicándose tamén a planificalo. O 28 de decembro de 1874, Vergara -sepultado no cemiterio nº 1 do porto- conseguiu que o proxecto presentado diante do intendente Francisco Echaurren fose aprobado, nacendo así a nova comuna que dende a chegada do ferrocarril evolucionara a unha pequena urbe.

As primeiras edificacións construíronse arredor da estación do ferrocarril e a praza central, a actual Praza Vergara, estendéndose arredor da vía férrea polas rúas Álvares e Viana. En 1884 foron inauguradas as primeiras instalacións para baños da praia Miramar, e no 1886 formouse o primeiro barrio fóra do centro, Recreo, sobre a vía férrea e o camiño a Valparaíso.

O crecemento da comuna continuou, e no ano 1892 Salvador Vergara Álvarez, fillo de José Francisco Vergara, formou a Sociedad Población Vergara, co fin de parcelar e urbanizar o norte do Marga Marga. Así, comezouse a construción da Avenida Libertad, arredor da que se construíron moitas casas grandes e chalés. Naqueles anos comezaron a formarse novos barrios como Cerro Castillo, preto da costa, e Chorrillos e Miraflores, cara ó oeste, de xeito paralelo á vía.

Nos seus comezos a cidade tivo un importante rol industrial. Unha das primeiras empresas viñamarinas foi a maestranza e estaleiros Lever, Murphy & Cía, establecida en 1883 na actual Caleta Abarca, empresa responsable da construción de varias pontes de ferro para ferrocarrís, o Peirao Vergara na beira costeira e do escampavía Meteoro, primeiro buque a vapor (de ferro) construído en Chile. Outra industria relevante foi a Compañía Refinera de Azúcar de Viña del Mar (CRAV), fundada en 1873.

En 1906 un terremoto destruíu a zona central de Chile, deixando unha centena de vítimas e decenas de construcións destruídas na área de Valparaíso; en Viña del Mar o Pazo Vergara, residencia da familia fundadora, foi unha das máis danadas. Logo da traxedia, moitas familias de clase alta do devastado Valparaíso trasladáronse a Viña del Mar e aumentaron a súa poboación, edificando pequenas mansións para uso residencial, como o 'Castillo Wulff' ou o 'Palacio Rioja', hoxe símbolos comunitarios.

Cara a 1910, centenario da República de Chile, Viña del Mar continuou a súa expansión, agora cara á costa, onde foron alongadas diversas rúas e se construíron outras como a Avenida de los Baños del Mar. Para esa época, as facendas viñamarinas eran o lugar elixido pola clase alta de Valparaíso e Santiago de Chile para pasar as súas vacacións, sobre todo pola conexión ferroviaria.

Un nuevo impulso tivo lugar na década de 1920 entre os gobernos de Arturo Alessandri Palma e Carlos Ibáñez del Campo. Diversas obras públicas foron realizadas, como o Estadio El Tranque, o Coliseo Popular e o Balneario das Salinas, así como edificios emblemáticos como o Pazo presidencial de Cerro Castillo e o Teatro Municipal de Viña del Mar, ambos os dous rematados en 1930. Nista mesma época inaugurouse o Casino Municipal, edificio de estilo art déco que se converteu nun dos piares do turismo viñamarino.

A Gran Depresión afectou o importante desenvolvemento conseguido, rematando a situación coa construción de dous hoteis municipais: o Hotel O'Higgins, situado no centro da comuna e a poucos metros da estación de Viña del Mar, e o Hotel Miramar, na costa.

Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría:  Viña del Mar

• A Municipalidad de Viña del Mar (en castelán).