Dáil Éireann

Tionól na hÉireann
Dáil Éireann

33ú Dáil
Cineál
Cineál	Teach íochtair den Oireachtas
Ceannairí
Ceann Comhairle (President)	Seán Ó Fearghaíl, (FF) ón lá 10 Márta 2016
Struchtúr
Baill	160
Páirtithe polaitíochta	Rialtas (80)   Fianna Fáil (36)   Fine Gael (33)   Comhaontas Glas (11) Freasúra (79)   Sinn Féin (36)   Páirtí an Lucht Oibre (7)   Daonlathaithe Sóisialta (6)   Phobail Roimh Bhrabús (5)   Independent Ireland (3)   Aontú (1)   RTOC (1)   Neamhspleáigh (20) Uachtarán an Dlísheomra   Ceann Comhairle (1)
Toghchán
Córas vótála	Aonvóta inaistrithe
Toghchán deireanach	8 Feabhra 2020
Áit chruinnithe
Teach Laighean
Suíomh Gréasáin
oireachtas.ie

Is í Dáil Éireann teach íochtarach an Oireachtais, an pharlaimint i bPoblacht na hÉireann. Is í an chraobh is treise san Oireachtas í, agus i bhfad níos mó cumhachta aici ná mar atá ag an teach uachtarach, Seanad Éireann. In éineacht leis an tSeanad ritheann sí dlíthe a thagann i bhfeidhm má chuireann an tUachtarán a lámh leo, ach is féidir leis an Dáil neamhthoil an tSeanaid a shárú agus ní mór don Uachtarán glacadh le Bille atá rite ag an Oireachtas ach amháin má fheictear dó gur sárú ar an Bhunreacht atá ann. Is í an Dáil a ainmníonn Taoiseach lena cheapadh ag an Uachtarán.

Cruinníonn an Dáil i dTeach Laighean i mBaile Átha Cliath ó 1922. Ach bunaíodh an Chéad Dáil sa bhliain 1919. Ba Dháil réabhlóideach í, a bunaíodh an lá ar bhris Cogadh na Saoirse amach sa tír.

B'é an Dara Dáil (in 1922) a bhí i bhfeidhm nuair a vótáil an Dáil ar son an Chonradh Angla-Éireannach i 1922, B'é an Tríú Dáil an chéad Dáil a toghadh faoi chóras an chonartha sin, i 1922 chomh maith. Mar gheall ar a n-easaontú leis an gConradh, staon na frith-chonraitheoirí ón Tríú Dáil (1922-1923) agus ón gCeathrú Dáil (1923-1927), ach scar páirtí nua, Fianna Fáil, ó na frithchonraitheoirí eile i Sinn Féin sa bhliain 1926 ionas go mbeidís in ann páirt a ghlacadh sa Dáil faoi chóras an chonartha, agus ghlac an páirtí sin suíocháin i nDáil Éireann sa Chúigiú Dáil (1927) agus i ngach Dáil ina diaidh.

Leagadh amach ról bunreachtúil na Dála mar atá faoi láthair don chéad uair i 1937, nuair a cuireadh Poblacht na hÉireann ar bun mar stát, agus bunreacht nua ag baint léi.

Ón gcéad lá cuireadh seirbhís aistriúcháin chomhuainigh (nó seirbhís ateangaireachta) ar fáil le linn shuíonna na Dála. Soláthraíodh an tseirbhís sin i Seomra na Dála i dtosach ach, ón mbliain 1991 i leith, déantar é a sholáthar ó stiúideo seachtrach a bhfuil nasc físe agus fuaime aige leis an Seomra.

Toghtar go díreach í ar a laghad uair amháin gach cúig bliana leis an gcóras ionadaíocht chionmhar agus an t-Aonvóta Inaistrithe.

De réir rialacha Dháil Éireann, is féidir le cúigear Teachtaí Dála, nó níos mó, teacht le chéile mar ghrúpa teicniúil, mar a thugtar air, a fhad is gur sa fhreasúra atá siad. Tugann stádas mar ghrúpa teicniúil cead dóibh siúd atá páirteach ann rúin a chur os comhair na Dála agus dúshlán an Taoisigh a thabhairt le linn Cheisteanna na gCeannairí.^[1]

• Córas an Dá Sheomra Parlaiminte in Éirinn

• Dail.ie, suíomh oifigiúil as Gaeilge. Curtha i gcartlann 2007-09-27 ar an Wayback Machine