قم
 | این مقاله به هیچ منبع و مرجعی استناد نمی‌کند. |
 | این مقاله نیازمند ویکی‌سازی است. لطفاً با توجه به راهنمای ویرایش و شیوه‌نامه، محتوای آن را بهبود بخشید. |
شهر قُم از شهرهای مرکز ایران است. شهر قم یک کلان شهر و مرکز استان قم میباشد. این استان در سال 1375 به استان تبديل شد و کوچک‌ترین استان ایران است. قم در منطقه‌ای خشک و کویری واقع گردیده است با این وجود به علت اهمیت این شهر مرکزی برای مهاجرت مردم از شهرها و کشورهای گوناگون است.
قم جزو معدود شهرهای جهان است که تقریبا در تمام طول تاریخ اسلام فقط شیعه نشین بوده است.[نیازمند منبع]
نام ها
قم چندین نام دارد که از جمله نامهای آن:
- «مجمع انصار القائم (عج)» یعنی محلّ تجمّع یاران امام زمان (عج).
- «مأوی للفاطمیین» یعنی پناهگاه منسوبین به فاطمه زهرا سلام الله علیها است.∗
- «قم» آشیانه اهل بیت و مرکز نشر اسلام است. اهمیّت قم به اموری مانند وجود بارگاه حضرت معصومه (کریمه اهل بیت)، وجود حوزه علمیه مقدّسه آن، که توسّط آن اسلام به جهان منتشر می شود، و وجود مسجد مقدّس جمکران (مسجد صاحب الزّمان) می باشد.∗
بنابر داستانی نام قم از یک حدیث حضرت محمد گرفته شده است.
موقعیت جغرافیایی
شهري است در حاشيه كوير، كه در فاصله 140 كيلومتري جنوب شهر تهران قرار دارد. وسعت این شهرستان برابر با وسعت استان قم میباشد و دارای ۵ بخش، ۱۰ دهستان و ۳۶۳ آبادی دارای سکنه است. پنج بخش آن عبارت اند از: جعفرآباد، خلجستان، مرکزی ،سلفچگان و کهک میباشد .
از لحاظ جغرافیای قم همسایه جنوبی استان تهران است. دریاچه حوض سلطان در استان قم و چهل کیلومتری شهر قم واقع شده است. ریشه نام این شهر به "کومه" به معنای آلاچیق مانندی که چوپانان برای استراحت می ساختند، باز می گردد. بلند ترین ارتفاعات کوهستانی این استان در ۴۵ کیلومتری شهر قم، منطقه فردو، به نام قله برف انبار به ارتفاع ۳۱۵۰ متر می باشد که در فصول سرد سال یخچالی دارد که نام این کوه نیز برگرفته از آن است.
آرامگاه معصومه و مسجد جمکران دو جاذبه توریستی این شهر می‌باشند.
موقعیت تاریخی
از لحاظ تاریخی روایتهای گوناگونی در مورد تأسیس شهر قم وجود دارد. یک گزارش تاریخی بر آن است که شهر قم در سالهای دور توسط مهاجرانی که از یمن به ایران هجرت کرده بودند تأسیس شده است.مساحت شهر قم حدودا یازده هزار و سیصد کیلومتر مربع است که اندکی از کشور لبنان بزرگتر است(مساحت لبنان=ده هزار و پانصد کیلومتر مربع) [نیازمند منبع]
اقلیم شهرستان
آب و هوای قم در طبقه بندی اقلیمی کشور در زمره آب و هوای نیمه بیابانی (جزو اقلیم کویری و خشک) محسوب می‌شود چون نزدیک به منطقه بیابانی مرکز ایران است. تابستانهای آن گرم و خشک و زمستانهای آن کم و بیش سرد است اختلاف دمای سالانه نسبتاً زیاد و در اغلب اوقات خشکی هوا غلبه دارد. علیرغم آب وهوای خشک ونیمه بیابانی این استان مناطق خوش آب وهوایی اطراف شهر قم وجود دارد که برخوردار ازآب وهوای سرد کوهستانی بوده ومحل مناسبی برای گذران تعطیلات وایام گرم سال میباشد.
مشخصات جمعیتی و اجتماعی شهرستان
جمعیت شهرستان قم در سال ۱۳۷۵ برابر با ۸۵۳۰۴۴ نفر بوده است که ۱۶/۹۱ درصد آن در نقاط شهری ساکن میباشد. درقم طوایف (زند.گائینی.شاهسون.لک و...) زندگی می‌کنند.
- نسبت جنسی ۱۰۵ مرد به ازای ۱۰۰ زن
- بعد متوسط خانواده ۴/۷۴ نفر میباشد که در نقاط شهری ۴/۷۹ نفر در نقاط روستائی ۴/۲۵ نفر میباشد .
- ۹۹/۷۶ درصد جمعیت شهرستان مسلمان و مابقی را پیروان دیگر ادیان الهی تشکیل می‌دهند .
حوزه علمیه قم توسط شیخ عبدالکریم حائری تأسیس شده است. افرادی همچون روح‌الله خمینی، اراکی، گلپایگانی، خامنه ای در حوزه قم تحصیل و تدریس کرده اند.وجود حوزه علمیه در این شهر باعث شده تا اتباع خارجی از بیش از ۸۰ کشور جهان گرد هم آیند. امام موسی صدر متولد قم می باشد. سهراب سپهری نیز متولد قم می باشد ولی در کودکی به کاشان مهاجرت می کند به همراه خانواده خود. سید حسن نصراله هم کمی بیش از یک سال در قم تحصیل نموده است. مطهری و بهشتی هم در حوزه قم بودند. آرامگاه پروين اعتصامي هم در قم است.
پاورقی
- ^ در این باره ر.ک. به « بحارالانوار »، ج ۶۰، ص ۲۱۰ به بعد
- ^ «حضرت مهدی (عج) فروغ ...»، ص۲۹۳ به بعد
 | این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |