آفرین‌نامه
| نویسنده(ها) | ابوشکور بلخی |
|---|---|
| زبان | فارسی دری |
| موضوع(ها) | ادبیات تعلیمی |
| گونه(های) ادبی | اندرزنامه |
| متن | آفرین‌نامه در ویکی‌نبشته |
آفرین نامه منظومه‌ای در قالب مثنوی و بحر متقارب است که توسط ابوشکور بلخی شاعر ایرانی قرن چهارم هجری سروده شده است.[۱] بلخی این مثنوی را تقدیم به نوح بن نصر بن احمد سامانی (حکومت ۳۳۱-۳۴۳ هـ.ق.) کرده است. طبق گفته خود شاعر سال سرایش این شعر سال ۳۳۳ هجری قمری / ۹۴۵ میلادی بوده است. از این منظومه شکلی واحد و منسجم به دست نیامده است و از ابیات پراکنده‌ای که در تذکره‌ها، فرهنگ‌ها و جُنگ‌ها به صورت گواه و ... دیده‌می‌شود، حدود سیصد و بیست بیت به دست می‌آید. از سه بیت از این ابیات آشکارا دریافته می‌شود که شاعر این شعر ابوشکور بلخی بوده است. به گفته عوفی در لباب الالباب، نظم آن در ۳۳۶ق / ۹۴۷م به پایان رسیده است.
از مضامینی که شاعر در این منظومه به‌آنها پرداخته است می‌توان از آداب سخن گفتن و پند آموختن، آموختن علم و هنر و اهمیت خرد و خردورزی نام برد. [۲]
مشخصات اثر
بنا بر آن‌چه علی اکبر دهخدا در لغتنامه نوشته است منظومه اصلی حدود دو سوم کتاب شاهنامه بوده است، دلیل آن هم تنوع و کثرت شواهد و امثالی است که در لغت نامه‌ها از آفرین‌نامه آورده‌ند. [۳]
پانویس
منابع
- دهخدا، علی‌اکبر (۱۳۷۷). لغتنامه دهخدا، جلد اول. تهران: موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
- «آفرین نامه». مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی. ۲۹ آبان ۱۳۹۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۳-۳۰.
- «سیری در آفرین‌نامه». hawzah.net. ۸ آبان ۱۳۹۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۳-۳۰.
- Foundation، Encyclopaedia Iranica. «Welcome to Encyclopaedia Iranica». iranicaonline.org (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۳-۳۰.