یوسی‌اس (کدبندی نویسه)

یوسی‌اِس (به انگلیسی: Universal Character Set) به معنی مجموعه‌نویسهٔ جهانی، نام استانداردی برای کدبندی نویسه‌ها است که قابلیت نمایش نویسه‌های زبان‌های مختلفی را داراست. این استاندارد نخستین بار با نام رسمی ایزو/آی‌ئی‌سی۱۰۶۴۶-۱ منتشر شد و از همان ابتدا و به سرعت مورد تحسین و نیز انتقاد قرار گرفت. تقریباً همزمان با این استاندارد، گروهی از متخصصین زبان و رایانه، کنسرسیوم یونی‌کد را تشکیل دادند که هدف مشابهی (تولید یک مجموعه‌نویسهٔ جهانی) را دنبال می‌کرد.^[۱] برای جلوگیری از کارهای موازی، در سال ۱۹۹۱ میلادی، این گروه که از طریق شرکت‌های اپل و زیراکس فعالیت خود را دنبال می‌کردند و گروه ایزو توافق کردند که فعالیت‌هایشان را به صورت مشترک دنبال کنند و به همین علت است که امروزه استانداردهای ایزو۱۰۶۴۶ و یونی‌کد با هم همخوانی نسبتاً کاملی دارند^[۲] و نویسه‌های آن‌ها معادل است. اما با این وجود یوسی‌اس و یونی‌کد از نظر انتخاب برخی اصطلاحات فنی و نیز از نظر قابلیت گسترش با هم متفاوتند، به طوری که استاندارد ایزو اجازهٔ گسترش بسیار بیشتری نسبت به یونی‌کد می‌دهد.^[۳]

استاندارد ایزو دو سازوکار اصلی برای کدبندی نویسه‌های تعریف‌شده معین کرده‌است: یوسی‌اس-۲ و یوسی‌اس-۴. یوسی‌اس-۲ را تقریباً می‌توان با یوتی‌اف-۱۶ یکسان دانست.^[۴] یوسی‌اس-۴، کدبندی ۴بایتی ایزو۱۰۶۴۶ است.^[۵]

یوسی‌اس بالامجموعهٔ بسیاری از کدبندی‌های نویسهٔ رایج به شمار می‌آید.^[۶]

یک بررسی در سال ۲۰۰۴ نشان داد که از میان ۱۲ کشور مسلمان، تنها ۴ کشور از یوسی‌اس استفاده می‌کردند. در حالی که تقریباً همهٔ دامنه‌های سطح بالای تاجیکستان (‎*.tj) از یوسی‌اس برای کدبندی محتوایشان استفاده می‌کردند، حداکثر نیمی از وب‌گاه‌های ایران (‎*.ir)، کویت (‎*.kw) و امارات متحدهٔ عربی (‎*.ae) آن را به کار گرفته بودند و در دامنه‌های برونئی (‎*.bn)، قرقیزستان (‎*.kg)، فلسطین و کرانه باختری رود اردن (‎*.ps)، سوریه (‎*.sy)، ترکمنستان (‎*.tm)، ازبکستان (‎*.uz) و یمن (‎*.ye) هیچ اثری از آن یافت نشد. هرچند استفاده از یوسی‌اس به شدت افزایش یافته‌است، اما همچنان تا جهانی‌شدن فاصلهٔ زیادی دارد.^[۷]

• یوتی‌اف-۱
• یوتی‌اف-۸

• Cozens, S. (2005). Advanced Perl Programming (به انگلیسی). O'Reilly Media. Retrieved 2013-11-15.
• Melton, J.; Simon, A.R. (2001). SQL: 1999 - Understanding Relational Language Components. The Morgan Kaufmann Series in Data Management Systems (به آلمانی). Elsevier Science. Retrieved 2013-11-15.
• Howard, P.N. (2010). The Digital Origins of Dictatorship and Democracy: Information Technology and Political Islam. Oxford Studies in Digital Politics (به انگلیسی). Oxford University Press, USA. Retrieved 2013-11-15.
• Robbins, J.N. (2006). Web Design in a Nutshell: A Desktop Quick Reference (به انگلیسی). O'Reilly Media. Retrieved 2013-11-15.