تکامل اسپرانتو
تکامل اسپرانتو، اشاره به مفهومی زبانشناختی در جهت بررسی زبان اسپرانتو از منظر علم زبانشناسی تکاملی [انگلیسی ۱] دارد. [۱]
مثال‌هایی از تکامل اسپرانتو
اسپرانتو به رغم ماهیت فراساخته و تاریخچه نه چندان بلند آن، به مانند دیگر زبانهای طبیعی و زنده دنیا مورد تغییر و تحول واقع می شود[۲][۳]؛ زبانشناسان از مهم ترین مقوله های تکاملی اسپرانتو به موارد زیر اشاره داشته اند: [۴][۵][۶]
- بهره گیری از ظرفیت های پنهان دستور زبان اسپرانتو و انعطاف ویژه دستگاه واژه‌سازی آن[۷]؛ در این خصوص می توان به کاربرد گسترده وندهای اسپرانتو در کاربرد های دیگری از جمله فعل، اسم، صفت، قید و موارد دیگری از این قبیل اشاره داشت[۸]؛ مثال زیر نمونه ای از این دست می باشد:
| ریشه | کاربرد فعلی | کاربرد اسمی | کاربرد وصفی | کاربرد قیدی |
|---|---|---|---|---|
| et (وند تصغیر) | etigi (کوچک ساختن) | etulo (فرد کوچک) | eta (کوچک) | ete (کم) |
- گرایش کلی به ساختارهای ساده تر زبانی؛ در این خصوص می توان به موارد زیر اشاره داشت:
| معنی معادل | ساختار متکلف | ساختار ساده |
|---|---|---|
| این (صفت/ضمیر اشاره) | ĉi tiu | ĉi |
| اتومبیل | aŭtomobilo | aŭto |
| دور | malproksima | fora |
| کوچک | malgranda | eta |
- اصلاح معانی مربوط به برخی از ریشه های واژگانی؛ بدین شکل که یک سری واژگان در جهت تطابق با نیازهای روز زبانی، در کاربردهای گسترده تر مورد استفاده واقع شده یا اینکه به منظور تفهیم تخصصی تر معانی، تمایز میان واژگان با معنی مشابه بیشتر از سابق شده است [۹].
- افزایش ریشه های واژگانی؛ در این خصوص لازم به ذکر است که در دوران ابتدایی پیدایش زبان اسپرانتو، ورود ریشه های جدید به این زبان به سختی و به کندی انجام می شد؛ اما پس از آنکه گستره نویسندگان به زبان اسپرانتو با افزایش قابل ملاحظه ای مواجه شد، مسئله ورود بی سابقه ریشه های جدید، به عنوان بخش منفی تکامل اسپرانتو، انتقادات گسترده ای را در پی داشت. مدافعان این رویکرد با این استدلال که ریشه های جدید منجر به غنای زبان و تکامل ادبیات اسپرانتو می شوند، از ورود واژگان جدید دفاع می کردند، در حالیکه منتقدان بسیاری بر این باورند که ورود بی سابقه ریشه های جدید، منجر به پیچیده شدن اسپرانتو، فاصله گرفتن آن از زبانی ساده و منطقی، و نزدیک تر شدن آن به زبانهای اروپایی بخصوص انگلیسی و فرانسوی می شود. باید توجه داشت که آنچه موجب جذب عموم به اسپرانتو می شود سادگی، شیوایی و منطقی بودن آن جهت کاربرد بعنوان یک زبان میانجی جهانی می باشد، در حالیکه فنون بلاغی و غنای زبانی (که حتی با در نظر گرفتن ریشه های پایه ای و کلاسیک، باز هم مشکلی برای رساندن پیچیده ترین مفاهیم وجود نخواهد داشت) در جایگاه دوم جذب مخاطب قرار داشته و نباید به غیمت افزایش صوری غنای زبانی اسپرانتو، منجر به فروریزش علاقمندان و دلسرد شدن از ادامه یادگیری آن شد[۱۰][۱۱].
جستارهای وابسته
واژه‌نامه
- ↑ Evolutionary linguistics
منابع
- ↑ http://www.translationdirectory.com/article736.htm
- ↑ https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC61387/
- ↑ http://www.sat-amikaro.org/article607.html
- ↑ http://www.zbigniewgalor.pl/publikacje/KAEST_Galor_KAEST_Pri_sociologia_esploro_de_esperanto-movado.pdf
- ↑ http://miresperanto.com/esperantologio/libereco.htm
- ↑ https://scienca-revuo.info/article/download/1542/1521
- ↑ http://lingvakritiko.com/2006/12/31/mallonga-komparo-inter-alies-kaj-aliula/
- ↑ http://www.esperanto.org.uk/eldonoj/piron/skanoj/La_bona_lingvo_1989.pdf
- ↑ http://lingvakritiko.com/2007/08/17/eppur-si-muove-kaj-tamen-ghi-movighadas/
- ↑ http://esperanto.cl/eo/index.php?page=la-elementoj-de-esperanto
- ↑ http://www.akademio-de-esperanto.org/aktoj/aktoj2/8oa.html