Esmirna
(«İzmir» orritik birbideratua)
| Esmirna / İzmir İzmir İzmir | |
|---|---|
metropolitan municipality in Turkey (en)  | |
 | |
| Administrazioa | |
| Herrialdea |  Turkia |
| Alkatea | Mustafa Cahit Kıraç |
| Sorrera | K. a. 3000 |
| Alkatea | Cemil Tugay (en) |
| Izen ofiziala | İzmir |
| Jatorrizko izena | İzmir |
| Posta kodea | 35000–35999 |
| Geografia | |
| Koordenatuak | 38°24′N 27°06′E / 38.4°N 27.1°E |
 | |
 | |
| Azalera | 944 km² |
| Altuera | 30 |
| Mugakideak | Menemen (en) , Manisa (en) , Kemalpaşa (en) , Torbalı (en) , Menderes (en) , Seferihisar (en) eta Urla (en) |
| Demografia | |
| Biztanleria | 2.948.609 (2023ko abenduaren 31) −24.291 (2019) |
| Dentsitatea | 3.124 bizt/km² |
| Informazio gehigarria | |
| Sorrera | K.a. III. milurtekoa |
| Telefono aurrizkia | 232 |
| Ordu eremua | UTC+03:00 |
| Hiri senidetuak | Ancona, Bălți, Baku, Bixkek, Bremen, Bukhara, Lurmutur Hiria, Chengdu, Txernivtsi, Konstantza, Esparza Canton (en) , Famagusta, Gaza, Hamyang County (en) , Habana, Kardzhali (en) , Long Beach, Mostar, Mumbai, North Nicosia (en) , Odense, Pilsen, São Paulo, Sarajevo, Shimkent, Skopje, Susa, Split, Surabaya, Tampa, Tel Aviv, Tianjin, Turin, Türkmenabat, Volgograd, Wuhan eta Xiamen |
| Matrikula | 35 |
| http://www.izmir.bel.tr/ www.izmir.bel.tr | |
Esmirna[1] edo İzmir[1] Turkiako biztanleria handiena duen hirugarren hiria da, Istanbul eta Ankararen azpitik. Egeo Itsasoko Izmirko golkoan kokatuta, herrialdeko porturik handiena dauka, Istanbulen atzean. Bederatzi barrutik osatzen dute hiria.
Esmirnak 3500 urteko historia du. Gaur egungo hiriak Antzinateko beste zenbait hiri Efeso, Pergamo, Sardes edo Klazomenai bereganatu ditu. Turkian barnan, ezaguna da bere balore, ideologia, bizitza-estiloa, ekimena eta sexuen arteko harreman aurrerakoiarengatik. Izan ere, Turkiako Errepublikar Herri Alderdiaren gotorlekua da.
Klima
[aldatu | aldatu iturburu kodea]  Datu klimatikoak (Esmirna) 
| |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Hila | Urt | Ots | Mar | Api | Mai | Eka | Uzt | Abu | Ira | Urr | Aza | Abe | Urtekoa |
| Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C) | 22.4 | 23.8 | 30.5 | 32.2 | 37.5 | 41.3 | 42.6 | 43.0 | 40.1 | 36.0 | 29.0 | 25.2 | ' |
| Batez besteko tenperatura maximoa (°C) | 12.6 | 13.4 | 16.5 | 20.9 | 26.1 | 31.0 | 33.3 | 32.8 | 29.1 | 24.0 | 18.2 | 13.9 | 22.7 |
| Batez besteko tenperatura (ºC) | 8.9 | 9.4 | 11.8 | 15.9 | 20.9 | 25.8 | 28.1 | 27.6 | 23.7 | 18.8 | 13.7 | 10.3 | 17.9 |
| Batez besteko tenperatura minimoa (°C) | 5.9 | 6.2 | 8.0 | 11.5 | 15.6 | 20.2 | 22.9 | 22.7 | 18.9 | 14.8 | 10.4 | 7.5 | 13.7 |
| Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C) | −4.0 | −5.0 | −3.1 | 0.6 | 7.0 | 10.0 | 16.1 | 15.6 | 10.0 | 5.3 | 0.0 | −2.7 | ' |
| Euria (mm) | 131.2 | 98.8 | 76.7 | 44.1 | 31.8 | 7.9 | 2.1 | 2.2 | 10.7 | 37.9 | 92.1 | 150.8 | 686.3 |
| Euri egunak (≥ ) | 12.7 | 10.7 | 9.3 | 8.1 | 5.2 | 2.1 | 0.7 | 0.7 | 2.0 | 5.6 | 9.0 | 13.0 | 79.1 |
| Eguzki orduak | 133.3 | 141.3 | 195.3 | 219.0 | 294.5 | 342.0 | 375.1 | 353.4 | 300.0 | 226.3 | 159.0 | 124.0 | 2863.2 |
| Hezetasuna (%) | 68 | 63 | 62 | 58 | 55 | 48 | 42 | 47 | 53 | 60 | 68 | 70 | 57.8 |
| Iturria (1): Turkiako Meteorologia Zerbitzua,[2] World Meteorological Organization (prezipitazio datuak)[3] | |||||||||||||
| Iturria (2): BBC Weather (hezetasuna)[4] | |||||||||||||
Iruditegia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]-
Alsancak Hocazade Camii meskita. -
Bet Israel sinagoga. -
Ataturki eskainitako monumentua. -
Erloju dorrea. -
Esmirnako Liburutegi Nazionala. -
Arkas Art Center. -
Elhamra antzokia.
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ a b 160. araua: Anatoliako eta Hego Kaukasoko toponimia. Euskaltzaindia (Noiz kontsultatua: 2012-1-8).[Betiko hautsitako esteka]. Euskaltzaindiak egindako oharrak:
- Testuinguru historikoetan Esmirna da aukera bakarra.
- Testu orokorretan Izmir idatz daiteke, baina testu espezializatuetan İzmir idatzi behar da, hori baita jatorrizko grafia.
- ↑ Official Statistics (Statistical Data of Provinces and districts)-Izmir. (Noiz kontsultatua: September 14, 2012).
- ↑ Climate Information for Izmir. (Noiz kontsultatua: September 14, 2012).
- ↑ BBC Weather: Izmir. (Noiz kontsultatua: September 14, 2012).
