Toyama
Toyama 富山市 富山市 (Toyama-shi) | |||
---|---|---|---|
core city of Japan (en) | |||
Administrazioa | |||
Herrialdea | Japonia | ||
Uhartea Eskualdea Prefektura | Honshu Chūbu Toyama | ||
Alkatea | Masashi Mori (en) | ||
Jatorrizko izena | 富山市 | ||
Geografia | |||
Koordenatuak | 36°41′45″N 137°12′49″E / 36.69592°N 137.21369°E | ||
Azalera | 1,241,85 km² | ||
Mugakideak | Imizu (en) , Namerikawa (en) , Tonami (en) , Nanto (en) , Kamiichi (en) , Tateyama (en) , Funahashi (en) , Hida (en) , Takayama eta Ōmachi (en) | ||
Demografia | |||
Biztanleria | 413.028 (2021eko martxoaren 1a) −5.658 (2015) | ||
Dentsitatea | 333 bizt/km² | ||
Informazio gehigarria | |||
Sorrera | 1889ko apirilaren 1a eta 2005eko apirilaren 1a | ||
Ordu eremua | UTC+09:00 | ||
Hiri senidetuak | Qinhuangdao, Durham eta Mogi das Cruzes | ||
http://www.city.toyama.toyama.jp/english/English.html www.city.toyama.toyama.jp |
Toyama (japonieraz: 富山市 Toyama-shi ) , Japoniako Toyama prefekturako hiriburua da. 2014ko erroldaren arabera 265.405 biztanle ditu. Japoniako itsasoaren kostaldeko hiri industrializatuenetakoa da.
Geografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Toyama prefeturaren erdialdea hartzen du, prefeturak duen azalera guztiaren herena gutxi gorabehera. Toyamako Badiaren ertzetan kokaturik dago, nekazaritzarako oso oparoa den lautada baten erdian. Mendi garaiek inguratzen dute Toyama hiria, Yakushi (2.926m), Noguchigoro (2.924m) eta Kurobegorō (2.897m) besteak beste.
Klima
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Datu klimatikoak (Toyama, Toyama (1981–2010)) | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Hila | Urt | Ots | Mar | Api | Mai | Eka | Uzt | Abu | Ira | Urr | Aza | Abe | Urtekoa |
Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C) | 20.9 | 22.5 | 25.7 | 32.4 | 32.3 | 36.4 | 38.8 | 39.5 | 38.3 | 33.3 | 29.2 | 21.6 | 39.5 |
Batez besteko tenperatura maximoa (°C) | 6.0 | 6.8 | 10.9 | 17.3 | 21.9 | 25.1 | 29.0 | 30.9 | 26.5 | 21.1 | 15.3 | 9.6 | 18.4 |
Batez besteko tenperatura minimoa (°C) | −0.3 | −0.3 | 2.2 | 7.2 | 12.6 | 17.4 | 21.5 | 22.9 | 18.8 | 12.4 | 6.8 | 2.4 | 10.3 |
Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C) | −11.9 | −11.1 | −7.0 | −2.2 | 2.3 | 7.7 | 13.0 | 14.1 | 8.9 | 1.9 | −2.0 | −8.5 | −11.9 |
Pilatutako prezipitazioa (mm) | 259.5 | 172.1 | 158.5 | 122.2 | 134.2 | 182.6 | 240.4 | 168.3 | 220.2 | 160.7 | 234.4 | 247.0 | 2300.1 |
Prezipitazio egunak (≥ 0.5 mm) | 23.7 | 19.9 | 18.7 | 13.1 | 11.8 | 12.3 | 14.7 | 11.0 | 13.9 | 14.4 | 17.7 | 22.0 | 193.2 |
Elur egunak (≥ 1 mm) | 19.1 | 16.1 | 9.1 | 0.8 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0.6 | 1.0 | 9.7 | 56.4 |
Eguzki orduak | 68.1 | 86.3 | 131.3 | 174.9 | 191.1 | 150.2 | 147.1 | 201.3 | 133.1 | 142.7 | 102.8 | 75.8 | 1604.7 |
Hezetasuna (%) | 82 | 79 | 73 | 69 | 72 | 79 | 81 | 77 | 79 | 77 | 77 | 80 | 77.1 |
Iturria (1): Japan Meteorological Agency[1] | |||||||||||||
Iturria (2): Japan Meteorological Agency (records)[2] |
Historia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Nekazaritzarako lurralde egokia izanik historikoki borroka ugari izan dira Toyamako lautada eskuratu nahian, harik eta XVI mendean Sassa Narisama samuraia aintzinako Etchū probintziako agintari bihurtu zen arte. Honek ibaiak kanalizatu eta nekazaritza are eta oparoagoa bihurtu zuen.
Edo Aroan industrializazioa iritsi zen batez ere botika eta washi (Japoniako papera) ekoizten hasi zelarik. Industrializazioak ere bultzada handia izan zuen lur eta itsaso bidezko garraiobideak eratu zirenean.
Meiji berrezarkuntzan industria kimikoa ezarri zen Toyaman. Horretarako beharrezkoa izan zen inguruko mendietan argi-indarra sortzeko zentrale hidroelektrikoak eraikitzea.
1945eko hegazkin estatubatuarren bonbaketek hiria suntsitu bazuten ere (erdigunearen %99'5a) Japoniako itsasoaren ertzeko hiri industrial handienetakoa izatera itzuli da.
Ekonomia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Hainbat jardueratan oinarritzen da Toyamaren ekonomia, nekazaritza, basogintza, arrantza, merkataritza eta manufaktura industrian besteak beste.
Bertan egoitza duten konpainia handien artean aipatzekoak dira:
- Hokuriku argi-indar konpainia.
- Nachi-Fujikoshi errobot industrialen konpainia.
- Intec software konpainia.
Jaialdiak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kaze no bon (風の盆) "haizearen Bon jaiak" 300 urtetik gora ditu eta irailaren 1 eta 3 artean ospatzen da. Hasiera batean tifoiak uxatzeko egiten hasi zen eta gaur egun jaialdi turistikoa bihurtu da. Gauez aperezko linternak pizten dira eta kapelaz burua estalita duten gizon-emakume gazteen lerro luzeek dantza egiten dute musika melankoliko baten konpasean.
Ondasun nabarmenak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Toyamako gaztelua.
- Toyamako arte modernoko museoa.
- Inguruko mendiak.
- Jinzū ibaia.
Iruditegia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]-
Kaze no Bon dantzaria.
Hiri senidetuak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Durham (Ipar Carolina) (AEB)
- Mogi das Cruzes (Brasil)
- Qinhuangdao (Txina)
- Wellington (Hegoaldeko Gales Berria) (Australia)
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- (Ingelesez)(Japonieraz) Udalaren webgunea.