Mars Science Laboratory

Egunotan albiste da artikulu honetako gaia. Litekeena da orri honetako informazioa edozein unetan aldatzea, beraz.

Mars Science Laboratory
Irudi gehiago
Fabrikazioa
Fabrikatzailea	Jet Propulsion Laboratory, Boeing eta Lockheed Martin
Jatorrizko herrialdea	Ameriketako Estatu Batuak
Historia
Espazio jaurtiketa	2011ko azaroaren 26a
Soft landing	2012ko abuztuaren 6a
Kudeatzailea	NASA
Masa	3.893 kg

Mars Science Laboratory (laburbilduz MSL) edo Curiosity (jakin-mina) 2009ko urriaren 8an NASAk Marte esploratzeko bidali beharreko misio espaziala zen Martera 2010eko iraila aldera iristeko. Nahiz eta programatuta izan Martera bidalita izateko 2009an, azkenean 2011ko azaroaren 26an abiatu zen Lurretik, 2012ko abuztuaren 6an lurreratuz arrakasta handiz planeta gorrian. Misioa Marteko gainazalean garraio esploratzaile berri bat (Roverren antzekoa) jartzean zetzan. Garraio hau hiru aldiz pisutsuagoa eta bi aldiz handiagoa izango da Mars Exploration Rover delakoarekin konparatuta, 2004an Martera iritsi zena. Martera bidalitako misioetatik tresna garatuenak eramango dituena izango da. Komunitate internazionalak hauetako tresna batzuk eskuratuko ditu. Atlas V 541 suziri bitartez bidaltzeko asmoa dute. Martera iristerakoan lurreko eta Marteko hauts harritsuaren lagin ugari aterako ditu bere analisiak burutzeko. Misioaren iraupena Marteko urte bat izango da (Lurreko bi urte gutxi gorabehera).

MSL misioaren helburu nagusia Marten iraganeko edo gaur egungo bizitza dagoen zehaztea da.

Rover ibilgailuak 800 kilogramoko pisua izango duela espero da. Pisu horretan analisi zientifikoko tresneriaren 65 kilo sartuta dude. Mars Exploration Reversen, ordea, 185 kilokoa gehi 5 kilo tresna zientifikoenak. MLS misioak 75 zentimetroko altuera dituzten oztopoak gainditu ahal izango ditu, eta nabigazio automatikoarekin orduko 90 metroko gehienezko abiadurarekin mugituko da (295 oin/orduko). Dena dela, batez besteko abiadura 30 metro ordukoa izango da lurraren ezaugarriak (irristatzeko eta ondo ikusteko zailtasunak) kontutan hartzen baditugu. Egitekoaren iraupena dela eta, ibilgailuak gutxienezko 6 kilometroko ibilbidea egitea espero da, edo pixka bat gehiago egitekoa luzatu ezkero.

Mars Science Laboratory ibilgailuak Isotopo Termoelektriko Sorgailu bat erabiliko du Boeing enpresak egina. Sorgailu hau kapsula bat da erradioisotopoak eta plutonio-238 dituena, eta sortutako beroa elektrizitatean eraldatzen du, orduko 2.5 kilowatt (kW) egun batean lortuz. Nahiz eta misioa egiteko bi urteko luzeran izateko programatuta egon, RTG sorgailuak gutxienez 14 urteko bizitza izango du.

Misioaren garapenerako 10 tresna aukeratu dira gaur egun:

Kamera guztiak Malin Space Science Systems enpresak garatuak izan dira. Denak diseinu komuna dute osagarri batzuei begiratu ezkero: Irudiak bat-batean prozesatzeko tresnak eta 1600 X 1200 CCD sentsoreak.

• MastCam: espektro askotan eta kolore errealean irudiak ematen ditu, kamera ikusmen estereoskopikoa (tridimentsionala) erabiliz. Kolorezko tomak 1200 x 1200 pixelekoak dira eta 10 kuadro segundoko abiadurarekin, bideo goi definizioaren formatu batean, 1280 x 720. MER misioan erabiliko kamera panoramikoak, ordea, zuri beltzeko irudiak bakarrik ematen ditu (1024 x 1024). Gurpila filtroekin MER misioan erabilia, espektro ezberdinetan irudiak hartzeko diseinaturik, Mast Cam misioan erabiliko da ere bai. Bi kamerek zoom automatikoa dute eta kilometro batera baino urrunago dauden objektuak enfoka dezakete 10 cm/pixeleko erresoluzioarekin.

• Mars Hand Lens Imager (MAHLI). Sistema honek Roverren beso robotikoan kamera dauka eta Marte planetaren zoruaren eta harkaitzen hartze mikroskopikoak eskuratzeko erabiliko da MERren erabilitako MI sistemaren antzera, baina kasu honetan, gainera, benetako kolorezko irudiak hartzeko aukera dauka, hau da, 1600 x 1200 pixelak eta 12,5 mikrometroko erresoluzioarekin. MAHLIk, Leds sisteman oinarritutako argi zuriarekin eta ultrabioleta ilunean hartzeko irudiak eta iluminazioa dauka. MAHLIren enfoke mekanikoak amaigabe luzera batetik mikroskopiko neurri batera aukera dauka.

• MSL Mars Descent Imager (MARDI). Marte planetaren zorura jeitsialdian, MARDI sistemak 1600 x 1200 pixeleko irudiak hartzeko aukera izango du, hasiera batean 3,7 kilometren distantzia batetik 5 metroko distantzia ailegatu arte. MARDI sistemaekin irudien erabilerak ondoko lurren mapa egiteko aukera emango du, baita Marten lurreratu den lekutik ere. 2007 ko irailaren 16an NASAk iragarri zuen MARDI sistema ez zela erabiliko arazo ekonomikoak direla medio. Beranduago MARDI berriro baieztatuta izan zen Malin Space Science Systems entrepresak onartu zuenean NASAri gehiago ez kobratzea. MARDIk 5 kuadro segundoko irudiak hartuko ditu bi minututan Marten jeitsialdi eta lurraldi prozesuan.

Horrela deituriko tresnak osagarri organiko bilatzeko lagin solido eta gaseosoak aztertuko ditu. Goddard hegaz egiteko espazio zentro eta Laboratoire Inter-Universitaire des Systèmes Atmosphériques zentroa (LISA) garatzen ari dira. Sam laginak manipulatzeko sistema bat da. Laginak 1.000 gradutan berotzen dira, 74 kopekin, laginaren molekula organikoak aberasteko. Gasen Kromatografiaren espektometroa kuadripolareko espektrometroa da, 2-235 Dalton masa mailarekin. Laser hau karbonaren isotopoen erradioak eta CO2 oxigenoko espektrometroa neurtzeko gai da.

Tresna honek Martek jasotzen duen espazio mota guztietako erradiazioa eta eguzki erradiazioa aztertuko ditu. Tresnaren helburua zera izando da: giza esploratzaileek jasotzen dituzten erradiazioatik babes sistema bat diseinatzea. NASAk finantziatutako trasna da eta Estatu Batuetako Southwest Research Institute (SwRI) eta Alemaniako 'Christian-Albrechts-Universität zu Kiel´.Unibertsitatea zentroak Garate dira.

DAN neutroien sistema iturri bat da eta hidrogenoaren kontzentrazioa edo sorua azpiko ur maila neurtzeko erabiltzen dena. Errusia Federazioko Espazio Agentziak ematen du tresna hau.

Behatoki meteorologiko honek hezetasuna, haizearen noranbidea zein indar maila, inguruko temperatura eta ultrabioleta erradiazio maila neurtuko ditu. Tresneria hau Espainiako Hezkuntza eta Zientziak ematen ditu.

MEDLI moduluaren helburua da kanpoko atmosferaren dentsitatea eta tenperatura neurtzea da sartzeko momentuan. Jasotako datuak erabiliko dira Marteko atmosfera hobeto ulertzeko eta deskribatzeko eta geroan gerta daitezkeen bidaien beharrak diseinatzeko.

• Delts Eberswalde (24°S, 327°E)
• Crater Holden (26.4°S, 325.3°E)
• Crater Gale (4.6°S, 137.2°E)
• Mawrth Vallis (24°N, 341°E)
• Nili Vallis (21°N, 74°E)
• Crater Miyamoto (2.9°S, 7°W)
• South Meridiani Planum (3.0°S, 5.4°W)

• MER (Curiosity)
• Parker eguzki zunda