Manganesu

Esti artículu o seición necesita referencies qu'apaezan nuna publicación acreitada, como revistes especializaes, monografíes, prensa diaria o páxines d'Internet fiables. Pues añadiles tu mesmu o avisar al autor principal del artículu na so páxina d'alderique pegando: {{subst:Avisu referencies|Manganesu}} ~~~~

25 cromu ← manganesu → fierro - ↑ Mn ↓ Tc tabla periódica completa
Xeneral
Nome, Símbolu, Númberu	manganesu, Mn, 25
Serie química	metales de transición
Grupu, Periodu, Bloque	7, 4, d
Aspeutu	Platiáu metálicu
Masa atómica	54,938049 uma
Configuración electrónica	[Ar] 3d5 4s2
Electrones per capa	2, 8, 13, 2
Propiedaes físiques
Estáu de la materia	sólidu
Densidá	7.210 kg/m³
Densidá llíquida nel p.f.	5.950 kg/m³
Puntu de fusión	1.519 K
Puntu de bullidura	2.334 K
Entalpía de fusión	12,91 kJ/mol
Entalpía de vaporización	221 kJ/mol
Capacidá calorífica	(25°C) 26,32 J/mol·K
Presión de vapor P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k a T (K) 1.228 1.347 1.493 1.691 1.955 2.333
Propiedaes atómiques
Estructura cristalina	cúbica
Estaos d'oxidación	1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 (ácidu, base o anfóteru según estáu d'oxidación)
Electronegatividá	1,55 (Pauling)
Potenciales d'ionización (más)	1ᵘ: 717,3 kJ/mol
	2ᵘ: 1.509,0 kJ/mol
	3ᵘ: 3.248 kJ/mol
Radiu atómicu	140 pm
Radiu atómicu calculáu	161 pm
Radiu covalente	139 pm
Otros datos
Magnetismu	paramagnéticu
Resistividá	(0°C) 1,44 μΩ·m
Conductividá térmica	(300 K) 7,81 W/m·K
Espansión térmica	(25°C) 21,7 µm/m·K
Velocidá del soníu	(t.a.) 5.150 m/s
Módulu de Young	198 GPa
Módulu de Bulk	120 GPa
Dureza Mohs	6.0
Dureza Brinell	196 MPa
Códigu CAS	7439-96-5
Isótopos más estables
Artículu principal: Isótopos del manganesu isó AN semivida D ED (MeV) PD 52Mn sintéticu 5,591 díes ε - 52Cr β+ 0,575 52Cr γ 0,7 0,9 1,4  - 53Mn sintéticu 3,74×10⁶ años ε - 53Cr 54Mn sintéticu 312,3 díes ε - 54Cr γ 0,834  - 55Mn 100% Mn ye estable con 30 neutrones
Unidades nel SI y en condiciones normales (0ºC y 1 atm)

El manganesu ye un elementu químicu de númberu atómicu 25 y símbolu Mn, allugáu nel grupu 7 de la tabla periódica . Alcuéntrase como elementu llibre na natura (davezu en combinación col fiero), y en bien de minerales. Como elementu llibre, el manganesu ye un metal con importantes usos nes aleaciones metáliques industriales. Los iones de manganesu tienen colores variaos, y úsense industrialmente como pigmentos y como sustancies químiques oxidatives. Los iones de Mn²⁺ funcionen como cofautores pa dellos enzimes.

• Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Manganesu.
• (castellán) ATSDR en castellanu - ToxFAQs™
• (castellán) Institutu Nacional de Seguridá y Hixene nel Trabayu d'España
• (n'inglés) EnvironmentalChemistry.com
• (n'inglés) Institutu Internacional del Manganesu
• (n'inglés) WebElements.com