Μετάβαση στο περιεχόμενο

Εκκλησία Αγίου Γεωργίου (Στάραγια Λάντογκα)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 60°0′N 32°18′E / 60.000°N 32.300°E / 60.000; 32.300

Εκκλησία Αγίου Γεωργίου
Геóргиевская цéрковь
Χάρτης
Είδοςορθόδοξη εκκλησία και ορόσημο
ΑρχιτεκτονικήΡωσική αρχιτεκτονική
Διεύθυνση187412, Ленинградская обл., Волховский р-н, с. Старая Ладога, Волховский просп., д. 22 (22)
Γεωγραφικές συντεταγμένες59°59′51″N 32°17′54″E
ΘρήσκευμαΑνατολικός Ορθόδοξος Χριστιανισμός
Διοικητική υπαγωγήΣτάραγια Λάντογκα
ΧώραΡωσία
Έναρξη κατασκευής1180
ΙδιοκτήτηςStaroladozhskiĭ istoriko-arkhitekturnyĭ i arkheologicheskiĭ muzeĭ-zapovednik
Προστασίαμνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς στη Ρωσία[1]
Ιστότοπος
Επίσημος ιστότοπος
Commons page Πολυμέσα

Η Εκκλησία του Αγίου Γεωργίου (ρωσικά: Геóргиевская цéрковь‎‎) στο σελό της Στάραγια Λάντογκα, εντός του Ραϊόν του Βόλχοβ, στο Όμπλαστ του Λένινγκραντ, στη Ρωσία, αποτελεί μία εκ των παλαιότερων εκκλησιών της Ρωσίας, καθώς η ανέγερσή της χρονολογείται κατά τη διάρκεια του δεύτερου μισού του 12ου αιώνα. Αποτελεί ένα εκ των ελαχίστων σωζόμενων προμογγολικών κτιρίων στη Ρωσία. Περιλαμβάνει τοιχογραφίες του 12ου αιώνα, γεγονός εξαιρετικά σπάνιο στη Ρωσία. Η εκκλησία βρίσκεται εντός των τειχών του Φρουρίου της Στάραγια Λάντογκα, επί της αριστερής όχθης του Ποταμού Βόλχοβ.[2] Το κτίριο έχει χαρακτηριστεί ως αρχιτεκτονικό μνημείο ομοσπονδιακής σημασίας (#4710025007).[3]

Άποψη τοιχογραφίας του θόλου, η οποία αναπαριστά τον Ιησού περιστοιχισμένο από αγγέλους.

Η Στάραγια Λάντογκα αποτέλεσε την πρώτη έδρα του Ρούρικ, το 862, ενώ, αφότου ο Ρούρικ μετέφερε την πρωτεύουσά του στο Νόβγκοροντ, παρέμεινε ως τμήμα των Εδαφών του Νόβγκοροντ. Έλεγχε μία εκ των σημαντικότερων υδάτινων οδών της συγκεκριμένης περιόδου, την Εμπορική Οδών Βαράγγων-Ελλήνων, της οποίας ο ποταμός Βόλχοβ αποτελούσε τμήμα. Η κατασκευή λιθόδμητων κτιρίων στη Στάραγια Λάντογκα ξεκίνησε το 1114 ή το 1116, ενώ, κατά τη διάρκεια του δεύτερου μισού του 12ου αιώνα, ανεγέρθηκαν επτά ή οκτώ λιθόδμητες εκκλησίες, εκ των οποίων μόνον δύο σώζονται έως σήμερα. Η ακριβής χρονολογία ανέγερσης της Εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου παραμένει άγνωστη, ωστόσο, οι αρχιτεκτονικές και ζωγραφικές λεπτομέρειες καταδεικνύουν πως ανεγέρθηκε μεταξύ του 1180 και του 1200. Η πρώτη γραπτή αναφορά στο όνομά της εντός πηγών γίνεται μόνον το 1445. Η εκκλησία ανακατασκευάστηκε στα τέλη του 16ου αιώνα, ωστόσο μόνον το εξωτερικό της τμήμα υπέστη ορισμένες ελαφριές τροποποιήσεις. Στα τέλη του 17ου αιώνα, το εσωτερικό της εκκλησίας έχριζε επειγόντως αναπαλαίωσης, η οποία και πραγματοποιήθηκε, τελικώς, κατά τη διάρκεια της περιόδου μεταξύ 1683-1684. Στο πλαίσιο των εργασιών αναπαλαίωσης της εκκλησίας, νέα παράθυρα προστέθηκαν, ενώ, παράλληλα, σημαντικός αριθμός εκ των τοιχογραφιών των τοιχωμάτων κατεστράφησαν. Εργασίες αναπαλαίωσης πραγματοποιήθηκαν, επίσης, το 1902, κατά την περίοδο μεταξύ 1925-1928, κατά την περίοδο μεταξύ 1952-1962, καθώς και, τέλος, κατά τη διάρκεια της περιόδου μεταξύ της δεκαετίας του 1970 και της δεκαετίας του 1990.[2]

Η αρχιτεκτονική της εκκλησίας είναι χαρακτηριστική της γενικότερης αρχιτεκτονικής του Νόβγκοροντ. Συγκεκριμένα, η εκκλησία έχει ως βάση της τρεις κίονες, ενώ, παράλληλα, αποτελείται από έναν θόλο και τρία κλίτη. Η εκκλησία είναι μικρού μεγέθους, ενώ το δάπεδό της είναι έκτασης της τάξεως των 72 τετραγωνικών μέτρων και ελαφρώς ασύμμετρο ως προς την κατεύθυνση βορρά-νότου. Το τελευταίο εξηγείται από το γεγονός πως η εκκλησία ανεγέρθηκε εντός ήδη υπάρχοντος φρουρίου, με συνέπεια ο διαθέσιμος χώρος για την κατασκευή της να είναι αρκετά περιορισμένος.[2]

Τοιχογραφίες φιλοτεχνήθηκαν το ίδιο έτος κατά το οποίο και πραγματοποιήθηκαν τα θυρανοίξια της εκκλησίας. Πρόκειται για ένα εκ των ελαχίστων σωζόμενων δειγμάτων τοιχογραφιών του 12ου αιώνα στη Ρωσία. Το 1445, ορισμένες εκ των τοιχογραφιών αναπαλαιώθηκαν, με ιδιαίτερη έμφαση να δίνεται στον πιστό και προσεκτικό επανασχεδιασμό των παλαιότερων εξ αυτών. Η πλειοψηφία εκ των αρχικών τοιχογραφιών καταστράφηκε κατά τη διάρκεια του 17ου αιώνα. Ορισμένες εξ αυτών αφαιρέθηκαν από τα τοιχώματα της εκκλησίας και τοποθετήθηκαν κάτω από το νέο δάπεδό της. Οι τελευταίες ανακαλύφθηκαν κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα και αναπαλαιώθηκαν. Το 1780, ορισμένες εκ των παλαιών τοιχογραφιών ανευρέθηκαν εντός των τοιχωμάτων. Συνολικά, ποσοστό της τάξεως του 20% επί του συνόλου των αρχικών τοιχογραφιών της εκκλησίας έχει διασωθεί.[2]

Παρά το γεγονός πως το σύνολο των αρχικών τοιχογραφιών είναι αδύνατο να αποκατασταθεί, ωστόσο, είναι βέβαιο πως οι τοίχοι της βόρειας και της νότιας πλευράς διέθεταν από πέντε σειρές αγιογραφιών η καθεμία. Αντιθέτως, τίποτα δεν σώζεται από τις τοιχογραφίες των δυτικών και ανατολικών τοίχων. Οι τοιχογραφίες του θόλου, από την πλευρά τους, σώζονται, σχεδόν, ακέραιες, ενώ αναπαριστούν την Ανάληψη του Ιησού. Χαμηλότερα, είναι φιλοτεχνημένες αναπαραστάσεις των Αποστόλων και των Προφητών.[2]

Το σύνολο των τοιχογραφιών της εκκλησίας φιλοτεχνήθηκε με την χρήση της ίδιας τεχνοτροπίας. Πιθανώς, φιλοτεχνήθηκαν από ομάδα ζωγράφων, δύο εκ των οποίων ήσαν οι κυριότεροι συντελεστές των εργασιών. Κυρίαρχα χρώματα είναι το γαλάζιο, το κόκκινο και το κίτρινο, ενώ, παράλληλα, γίνεται χρήση ορισμένων χρωματικών παραλλαγών, συμπεριλαμβανομένου, μεταξύ άλλων, του λευκού, γεγονός το οποίο δεν είναι σύνηθες στις ανατολικές ορθόδοξες τοιχογραφίες της συγκεκριμένης περιόδου. Αντιθέτως, εκτιμάται πως παρουσιάζουν ορισμένες ομοιότητες με βυζαντινές τοιχογραφίες της ίδιας περιόδου, γεγονός το οποίο θα μπορούσε να αποτελεί και ένδειξη πιθανής ελληνικής καταγωγής των ζωγράφων.[2]

  1. «Постановление Совета Министров РСФСР № 1327 от 30.08.1960».
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 (Ρωσικά) Сарабьянов, В.Д. (2003). «Георгиевская Церковь в Старой Ладоге». Электронная научная библиотека по истории древнерусской архитектуры. Ανακτήθηκε στις 24 Δεκεμβρίου 2012. 
  3. (Ρωσικά) «Церковь Георгия». Υπουργείο Πολιτισμού της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Ιανουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 24 Δεκεμβρίου 2012.