Μετάβαση στο περιεχόμενο

Howlin' Wolf

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Howlin' Wolf
Γέννηση10  Ιουνίου 1910[1][2]
κομητεία Κλέι ή West Point[3]
Θάνατος10  Ιανουαρίου 1976[4][5]
Hines[6][7]
ΚαταγωγήΚλέι Κάουντι, Μισισίπι, ΗΠΑ
EίδοςChicago blues
ΙδιότητεςΜουσικός, Συνθέτης
Μουσικά όργαναΦωνητικά, Κιθάρα, Φυσαρμόνικα
Παρουσία1948 - 1976
Δισκογραφική εταιρείαChess, Cadet, MCA
Ιστότοπος
http://www.howlinwolffoundation.org/

Ο Χάουλιν Γουλφ (Howlin' Wolf, πραγματικό όνομα: Chester Arthur Burnett, 10 Ιουνίου 1910 - 10 Ιανουαρίου 1976) ήταν Αμερικανός μουσικός της μπλουζ σκηνής του Σικάγου.

Το περιοδικό "Rolling Stone" τον έχει κατατάξει στη 51η θέση της λίστας με τους εκατό σπουδαιότερους μουσικούς όλων των εποχών.[8]

Ο Howlin' Wolf γεννήθηκε ως Τσέστερ Άρθουρ Μπαρνέτ στις 10 Ιουνίου 1910 στο White Station του Μισσισσιππί.[9] Οι γονείς του ήταν ο Λίον Μπαρνέτ και η Γκέρντρουντ Τζόουνς και του έδωσαν το όνομα του από τον Τσέστερ Άρθουρ, 21ο πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών.[10]

Το προσωνύμιο Wolf (μτφ. Λύκος) του το έδωσε ο παππούς του, ο οποίος του έλεγε ότι αν η συμπεριφορά του ήταν ανάρμοστη, "ο λύκος θα ερχόταν να τον πάρει" και γι' αυτό το λόγο όταν ξεπερνούσε τα όρια μιμούνταν το ουρλιαχτό του λύκου.[11]

Ο Wolf είχε σαν μουσικό πρότυπο, κατά τα νεανικά του χρόνια, τον τραγουδιστή της κάντρι μουσικής, Τζίμι Ρότζερς. Λόγω μίας καλής σοδιάς στο χωράφι του πατέρα του, με τον οποίο είχε μετακομίσει, απέκτησε τα απαραίτητα χρήματα για να αγοράσει την πρώτη του κιθάρα στις 15 Ιανουαρίου 1928.[12] Έκανε τα πρώτα του μαθήματα μουσικής το 1930 με τον κιθαρίστα των μπλουζ, Τσάρλι Πάτον και πρώτο τραγούδι που έπαιξε ήταν το "Pony Blues".[13] Τρία χρόνια αργότερα, έμαθε να παίζει φυσαρμόνικα με τον Sonny Boy Williamson II, ενώ κατά τα επόμενα χρόνια έπαιξε ζωντανά με έναν από τους σπουδαιότερους μουσικούς της μπλουζ, τον Ρόμπερτ Τζόνσον, όπως και τους Γουίλι Μπράουν, Σον Χάουζ, Ρόμπερτ Λόκγουντ Τζούνιορ, κ.α..[14][15]

Στρατιωτική θητεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Απρίλιο του 1941, ο Wolf κατατάχθηκε στον στρατό των Ηνωμένων Πολιτειών, οκτώ μόλις μήνες πριν την ιαπωνική επίθεση στο Περλ Χάρμπορ. Την άνοιξη του 1943 υπηρετούσε σε στρατιωτικό νοσοκομείο στο Πόρτλαντ του Όρεγκον και αποστρατεύτηκε στις 3 Νοεμβρίου 1943.[16]

Στις 3 Μαΐου 1947, παντρεύτηκε την πρώτη του σύζυγο, Κέιτι Μέι Τζόνσον και το 1948 μετακόμισαν στο Δυτικό Μέμφις του Αρκάνσας.[17] Εκεί, ο Wolf σχημάτισε το πρώτο του συγκρότημα με τον Ματ Μέρφι στην κιθάρα και τον Τζούνιορ Πάρκερ στη φυσαρμόνικα και ταυτόχρονα έκανε ραδιοφωνική εκπομπή στον τοπικό σταθμό "KWEM".[18]

Το 1951, ο ιδιοκτήτης των "Sun Studios", Σαμ Φίλιπς, έδειξε ενδιαφέρον για τον Wolf και στις 14 Μαΐου ηχογράφησε τα δύο πρώτα του κομμάτια, "Moanin' At Midnight" και "How Many More Years".[19] Τα δύο τραγούδια αποτέλεσαν το πρώτο του σινγκλ, το οποίο κυκλοφόρησε μέσω της "Chess Records" από το Σικάγο, σκαρφαλώνοντας στο Top-10 του R&B chart του Billboard.

Τρία χρόνια αργότερα, η επιτυχία των πρώτων σινγκλ του οδήγησε τον Howlin' Wolf να μετακομίσει στο Σικάγο. Η απόφαση του αυτή έδωσε τέλος στον πρώτο του γάμο. Κατά την άφιξη του στο Σικάγο, ξεκίνησε η διάσημη αντιπαλότητα του με τον Muddy Waters, με κυριότερη αφορμή γι' αυτήν, την υποψία του Wolf ότι ο Γουίλι Ντίξον, ο οποίος έγραφε τραγούδια και για τους δύο τραγουδιστές, έδινε τα καλύτερα του κομμάτια στον Waters.[20]
Εκείνο το διάστημα ξεκίνησε τη συνεργασία του με τον κιθαρίστα Χιούμπερτ Σάμλιν, η οποία διήρκεσε μέχρι το θάνατο του.[21] Ταυτόχρονα, έκανε μαθήματα ανάγνωσης και γραφής. Το πρώτο άλμπουμ του κυκλοφόρησε το 1959 με τίτλο "Moanin' In The Moonlight" με τον Γουίλι Τζόνσον, τον Σάμλιν και τον Τζόντι Ουίλιαμς στις κιθάρες, τον Γουίλι Στιλ και τον Ερλ Φίλιπς στα τύμπανα και τον Γουίλι Ντίξον στο μπάσο. Η παραγωγή έγινε από τον Λέοναρντ Τσες και ουσιαστικά ο δίσκος ήταν συλλογή διαφόρων σινγκλ που είχε κυκλοφορήσει ο Wolf τα προηγούμενα χρόνια.[22]

Ακολούθησε το "Howlin' Wolf" (ή "The Rocking Chair album") στις αρχές του 1962 με ηχογραφήσεις του 1960 και του 1961. Στο δίσκο έπαιζαν, μεταξύ άλλων, οι Γουίλι Ντίξον, Σαμ Λέι και Τζίμι Ρότζερς.[23]

Τον Μάιο του 1964, παντρεύτηκε την Λίλι Χάντλεϊ Τζόουνς, δεύτερη σύζυγο του, και κυκλοφόρησε το άλμπουμ "Rockin' the Blues – Live In Germany".[24][25]

Στις 26 Μαΐου 1965, εμφανίστηκε στην εκπομπή "Shindig!" μετά από πρόσκληση των Rolling Stones, οι οποίοι είχαν επανειλημμένα παίξει τα "Little Red Rooster", "The Last Time" και "Play With Fire" και ένα χρόνο αργότερα η "Chess" κυκλοφόρησε τη συλλογή "The Real Folk Blues", πριν την κοινή ηχογράφηση του Wolf με τον Muddy Waters και τον Bo Diddley για το "The Super Super Blues Band".[26][27]

Στις αρχές του 1967, το όνομα του Howlin' Wolf έλαβε ακόμη περισσότερη δημοτικότητα όταν οι Doors διασκέυασαν το "Back Door Man" για τον πρώτο τους δίσκο, γεγονός που έδειξε την μεγάλη επιρροή του καλλιτέχνη στα συγκροτήματα της κλασικής ροκ μουσικής.[28]

Το 1969 έπαθε για πρώτη φορά καρδιακή προσβολή ενώ ταξίδευε προς το Σικάγο για μία συναυλία στο τοπικό πανεπιστήμιο, πέφτοντας πάνω στο ταμπλό του αυτοκινήτου του. Τη ζωή του έσωσε ο Χιούμπερτ Σάμλιν, ο οποίος οδηγούσε το αυτοκίνητο εκείνη την ώρα, και αφού σταμάτησε πήρε ένα σανίδι και τον χτύπησε στην πλάτη βοηθώντας την καρδιά του να επανέλθει.[29]

Την ίδια χρονιά κυκλοφόρησε το πιο αμφιλεγόμενο του άλμπουμ με τίτλο "The Howlin' Wolf Album", μία μίξη των μπλουζ με το ψυχεδελικό ροκ, σε επανεκτελέσεις παλιότερων τραγουδιών του. Σκοπός της "Chess" ήταν να αναβαθμίσει τον ήχο κλασικών μπλουζ καλλιτεχνών, εκμοντερνίζοντας τον με ψυχεδελικά στοιχεία, κάτι που είχε κάνει με το "Electric Mud" του Muddy Waters. Ο Wolf έδειξε την απέχθεια του για το δίσκο, κάτι που προσπάθησε να εκμεταλλευτεί η εταιρεία δηλώνοντας το στο εξώφυλλο.[30]

Το 1971, κυκλοφόρησε το "The London Howlin' Wolf Sessions", το οποίο είχε ηχογραφηθεί στις 2 και 7 Μαΐου 1970 στο Λονδίνο, με τη συμμετοχή των Έρικ Κλάπτον στην κιθάρα, Μπιλ Γουάιμαν στο μπάσο και Τσάρλι Γουάτς και Ρίνγκο Σταρ στα τύμπανα. Την ίδια χρονιά κυκλοφόρησε τον δίσκο "Message To The Young" και τη συλλογή "Going Back Home".[31]

Το 1972, έλαβε τιμητικό διδακτορικό των Τεχνών από το Columbia College του Σικάγου, ενώ λίγους μήνες αργότερα κυκλοφόρησε τον τελευταίο του στούντιο δίσκο με τίτλο "The Back Door Wolf".[32][33]

Το 1974, η "Chess" κυκλοφόρησε τη συλλογή "London Revisited", με ηχογραφήσεις του Howlin' Wolf και του Muddy Waters οι οποίες παρέμειναν εκτός των αρχικών κυκλοφοριών και την επόμενη χρονιά ο Wolf κέρδισε το βραβείο του "Montreux Festival" για το "The Back Door Wolf".[34]

Το Νοέμβριο του 1975, πραγματοποίησε την τελευταία του ζωντανή εμφάνιση, μαζί με τον B. B. King, τον Άλμπερτ Κινγκ, τον Λούθερ Άλισον, κ.α. στο "Chicago Amphitheater", ενώ η υγεία του έδειχνε έντονα σημάδια παρακμής.[35] Στις 10 Ιανουαρίου του 1976 πέθανε στο "Hines VA Hospital" του Χάινς του Ιλινόι. Η νεκροψία έδειξε καρκίνο στον εγκέφαλο, ασθένεια στα νεφρά και καρδιακή ανεπάρκεια.[36]

Μετά θάνατον βραβεύσεις και τιμές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Το 1980, εντάχθηκε στο Blues Foundation Hall of Fame.[37]
  • Το 1991, εντάχθηκε στο Rock and Roll Hall of Fame.[38]
  • Το 1995, εντάχθηκε στο Hall of Fame του West Point του Μισισίπι.[39]
  • Το 1996, δημιουργήθηκε το The Howlin' Wolf Blues Society και το πρώτο μπλουζ φεστιβάλ του Howlin' Wolf πραγματοποιήθηκε την ίδια χρονιά στη γενέτειρα του, συνεχίζοντας κάθε χρόνο από εκεί και έπειτα.[40]
  • Το 1999, το τραγούδι "Smokestack Lightning" εντάχθηκε στο Grammy Hall of Fame.[41]
  • Το 2003, εντάχθηκε στο Mississippi Musicians Hall of Fame.[42]
  • Το 2008, ο βρετανός ηθοποιός Ίμον Γουόκερ έπαιξε το ρόλο του Howlin' Wolf στη βιογραφική ταινία του Λέοναρντ Τσες, "Cadillac Records".[43]
  • Τα τραγούδια "Smokestack Lightning", "Spoonful" και "Little Red Rooster" συμπεριλήφθηκαν στη λίστα των "500 τραγουδιών που μορφοποίησαν το Rock and Roll" του Rock and Roll Hall of Fame.[44]

Στούντιο ηχογραφήσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ζωντανές ηχογραφήσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Άλλες συνεργασίες

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Various Artists - Folk Festival Of The Blues (1963)
  • Various Artists - American Folk Blues Festival '64 (1964)
  • Muddy Waters, Bo Diddley, Howlin' Wolf - The Super Super Blues Band (1968)
  • Various Artists - Ann Arbor Blues & Jazz Festival 1972 (1973)
  • The Blues Volume 1 (1963)
  • The Blues Volume 2 (1963)
  • The Blues Volume 3 (1964)
  • Original Golden Hits of the Great Blues Singers Volume II (1964)
  • Let Me Tell You About The Blues (1966)
  • Rhythm & Blues All Stars (1966)
  • Heavy Heads (1967)
  • The Blues (1968)
  • Blues Classics (1968)
  • Heavy Heads Voyage 2 (1969)
  • Memphis Blues (1969)
  • Howlin' Wolf (1969)
  • Blues From The Windy City (1969)
  • Muddy Waters - Little Walter - Howlin' Wolf: We Three Kings (1971)
  • Chester Burnett a/k/a Howlin' Wolf (1972)
  • Memphis Blues At Sunrise (1973)
  • Genesis Vol. 2 (1974)
  • London Revisited (1974)
  • Muddy Waters & Howlin' Wolf: London Revisited (1974)
  • Blues For Mr. Crump (1974)
  • The Blues (1975)
  • Real Bluesmen & Folksingers (1976)
  • Howling Wolf: I'm The Wolf Blues Great Essential Vol. 3 (1976)
  • Mississippi Blues Anthology (1976)
  • Sun - The Roots of Rock, Volume 1 (1976)
  • The Roots of Rock Volume 2 (1977)
  • The Legendary Sun Performers: Howlin' Wolf (1977)
  • After Midnight - Chicago Blues (1977)
  • Down South Blues (1977)
  • Roots - Soul Sounds Of A Proud People (1977)
  • Howlin' Wolf: Heart Like Railroad Steel (1979)
  • Howlin' Wolf: Can't Put Me Out (1979)
  • Howlin' Wolf: From Early 'Til Late (1979)
  • Chess Blues Rarities (1981)
  • Muddy & The Wolf (1982)
  • Wizards from the Southside (1982)
  • Howlin' Wolf: ridin' in the moonlight (1982)
  • Howlin' Wolf: Red Rooster (1982)
  • Red Hot & Blue (1983)
  • Chess Masters - Chicago Blues (1983)
  • Howlin' Wolf: His Greatest Sides Volume One (1984)
  • Howlin' Wolf: The Wolf (1984)
  • Howlin' Wolf: Walk That Walk (1984)
  • Sun Records - The Blues Years 1950-1956 (1985)
  • Howlin' Wolf: The Big Foot From West Memphis (1986)
  • Howlin' Wolf: I'm The Wolf (1986)
  • Sittin' On Top Of The World (1987)
  • 300 Pounds Of The Blues (1988)
  • Killing Floor (1988)
  • Cadillac Daddy (1989)
  • The Greatest in Country Blues (1990)
  • The Memphis Days (1990)
  • The Power Of The Voice (1990)
  • The Memphis Days (1991)
  • The Chess Box (1991)
  • Chess Blues (1992)
  • Howlin' Wolf: London Sessions (1993)
  • The Complete Recordings 1951-1969 (1993)
  • Ain't Gonna Be Your Dog (1994)
  • Ain't Times Hard (1995)
  • Howlin' Wolf: His Best (1997)
  • The Genuine Article (1997)
  • Howlin' Wolf: His Best Vol. 2 (1999)
  • The Sun Years (2000)
  • Screamin' and Hollerin' The Blues: The Worlds of Charley Patton (2001)
  • Howlin' Wolf: Moanin' At Midnight, The Memphis recordings (2002)
  • Alan Lomax - Blues Songbook (2003)
  • Howlin' Wolf 1951-1952 (2003)
  • Howlin' Wolf 1952-1953 (2004)
  • Memphis Blues (2006)
  • Howlin' Wolf: Smokestack Lightning (2011)
  • Blues From Hell (2011)
  • "Moanin' At Midnight" (1951)
  • "Passing By Blues" (1951)
  • "The Wolf Is At Your Door" (1951)
  • "Saddle My Pony" (1952)
  • "All Night Boogie" (1953)
  • "Evil Is Goin' On" (1954)
  • "Who Will Be Next" (1955)
  • "Smoke Stack Lightning" (1956)
  • "Going Back Home" (1956)
  • "Come To Me Baby" (1957)
  • "I Didn't Know" (1958)
  • "Howlin' Blues" (1958)
  • "You Gonna Wreck My Life" (1959)
  • "Spoonful" (1960)
  • "Little Baby" (1961)
  • "You'll Be Mine" (1961)
  • "Mama's Baby" (1962)
  • "Tail Dragger" (1963)
  • "Tell Me" (1963)
  • "Love Me Darlin' " (1964)
  • "Little Girl" (1964)
  • "Love Me Darling" (1964)
  • "I Walked From Dallas" (1965)
  • "Three Hundred Pounds Of Joy" (1966)
  • "Tail Dragger" (1969)
  • "I Smell A Rat" (1971)
  • "Riding In The Moonlight" (1951)
  • "My Baby Stole Off" (1951)
  • "Getting Old And Grey" (1952)
  • "Oh, Red!!" (1952)
  • "No Place To Go" (1954)
  • "I'll Be Around" (1954)
  • "Come To Me Baby" (1955)
  • "I Asked For Water" (1956)
  • "Somebody In My Home" (1957)
  • "Poor Boy" (1957)
  • "I'm Leaving You" (1958)
  • "I've Been Abused" (1959)
  • "Who's Been Talking?" (1959)
  • "Back Door Man" (1960)
  • "Shake For Me" (1961)
  • "I Ain't Superstitious" (1962)
  • "Three Hundred Pounds Of Joy" (1963)
  • "Smokestack Lightnin' " (1963)
  • "Smokestack Lightnin' " (1964)
  • "Killing Floor" (1964)
  • "Tell Me" (1964)
  • "Tell Me What I've Done" (1965)
  • "New Crawlin' King Snake" (1966)
  • "Pop It To Me" (1967)
  • "Mary Sue" (1969)
  • "Do The Do" (1971)
  1. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9  Απριλίου 2014.
  2. (Αγγλικά) Find A Grave. 1227. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. Eileen Southern: «Biographical Dictionary of Afro-American and African Musicians» (Αγγλικά) Greenwood Publishing Group. 1982.
  4. (Αγγλικά) Internet Movie Database. nm0006474. Ανακτήθηκε στις 28  Νοεμβρίου 2019.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 15  Ιανουαρίου 2024.
  6. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 10  Ιανουαρίου 2024.
  7. memphismusichalloffame.com/inductee/howlinwolf/.
  8. «100 GREATEST ARTISTS, 51. Howlin' Wolf». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Ιανουαρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2014. 
  9. «MISSISSIPPI MUSICIANS: Howlin' Wolf». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2014. 
  10. «Howlin' Wolf Biography - Facts, Birthday, Life Story - Biography.com». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Μαρτίου 2014. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2014. 
  11. Howlin' Wolf - The Mississippi Blues Trail
  12. Howlin' Wolf: Biography from Answers.com
  13. «Charley Patton Biography (part 1) - Dr. David Evans». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Φεβρουαρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2014. 
  14. Howlin Wolf and Sonny Boy Williamson
  15. «Blues biographies - Howlin Wolf - Delta blues - Mojohand.com». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Μαΐου 2013. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2014. 
  16. «Howlin' Wolf | Blogs | Community | AustinWeeklyNews.com». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2014. 
  17. "Howlin' Wolf" (1910–1976) - Encyclopedia of Arkansas
  18. Pictures - Joe Manual, Elvis & KWEM Radio Station
  19. Moanin' at Midnight
  20. The blues in Chicago: Cadillac Records - World Socialist Web Site
  21. «Interview: Hubert Sumlin Discusses Working with Howlin' Wolf». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 30 Απριλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2014. 
  22. Howlin' Wolf/Moanin' in the Moonlight - Howlin' Wolf | Allmusic
  23. The Rockin' Chair Album - Howlin' Wolf | Allmusic
  24. Wolf and Lillie in Chicago, 1969 - Howlin
  25. Rockin' the Blues: Live in Germany 1964 - Howlin' Wolf | Allmusic
  26. Howlin' Wolf on Shindig Broadcast Date May 20, 1965 - YouTube
  27. The Super Super Blues Band - Howlin' Wolf | Allmusic
  28. Back Door Man by The Doors Songfacts
  29. «Chester Arthur Burnett - Howlin Wolf». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Μαρτίου 2013. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2014. 
  30. This Is Howlin' Wolf's New Album - Howlin' Wolf | Allmusic
  31. The London Howlin' Wolf Sessions - Howlin' Wolf | Allmusic
  32. The Back Door Wolf - Howlin' Wolf | Allmusic
  33. Columbia College Chicago : Blues
  34. Muddy Waters & Howlin' Wolf - London Revisited
  35. Wolf biography, part 3 - Howlin
  36. Howlin' Wolf: Biography
  37. Past Hall of Fame Inductees - The Blues Foundation[νεκρός σύνδεσμος]
  38. «Howlin' Wolf: inducted in 1991 | The Rock and Roll Hall of Fame». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2014. 
  39. «West Point, Mississippi | Howlin' Wolf Blues Society». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Μαρτίου 2015. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2014. 
  40. «Howlin' Wolf Memorial Blues Festival - BluesMusicFestivals.com». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Αυγούστου 2014. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2014. 
  41. «Grammy Hall of Fame Awards». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Δεκεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 12 Φεβρουαρίου 2014. 
  42. Howlin' Wolf | Memphis Music Hall of Fame
  43. Cadillac Records - Clip - Howlin Wolf - Video Dailymotion
  44. 500 Songs That Shaped Rock

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]