Ο συλλέκτης (ταινία)

Ο συλλέκτης
Σκηνοθεσία	Γουίλιαμ Γουάιλερ[1][2]
Παραγωγή	Τζουν Κίνμπεργκ Τζον Κον
Σενάριο	Στάνλεϊ Μαν Τζον Κον Τζον Φόουλς (Μυθιστόρημα)
Βασισμένο σε	The Collector
Πρωταγωνιστές	Τέρενς Σταμπ[3][2], Σμάνθα Έγκαρ[3], Μόνα Γουόσμποουν[3], Εντίνα Ρόναϊ[3] και Κένεθ Μορ[4]
Μουσική	Μωρίς Ζαρ
Φωτογραφία	Ρόμπερτ Κράσκερ και Ρόμπερτ Λ. Σέρτις
Διανομή	Columbia Pictures και Netflix
Πρώτη προβολή	17/6/1965
Κυκλοφορία	1965
Διάρκεια	119 λεπτά
Προέλευση	Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής και Ηνωμένο Βασίλειο
Γλώσσα	Aγγλικά
δεδομένα (π • σ • ε )

Η ταινία Ο συλλέκτης (Αγγλ. The Collector) είναι θρίλερ παραγωγής 1965, σε σκηνοθεσία Γουίλιαμ Γουάιλερ βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Τζον Φόουλς. Πρωταγωνιστές της ταινίας είναι οι Τέρενς Σταμπ και Σαμάνθα Έγκαρ. Η ταινία έλαβε τρεις υποψηφιότητες για Όσκαρ, μεταξύ των οποίων και για Όσκαρ Σκηνοθεσίας, ενώ οι ερμηνείες των δυο πρωταγωνιστών βραβεύτηκαν στο Φεστιβάλ των Καννών.

Ένας νεαρός άνδρας, ο Φρέντι Κλεγκ (Τέρενς Σταμπ) κυνηγάει πεταλούδες στην αγγλική ύπαιθρο, όταν βρίσκεται μπροστά σε ένα ερημικό σπίτι. Εξερευνώντας το σπίτι, την προσοχή του κεντρίζει το υπόγειο. Αποφασίζει να αγοράσει το οίκημα, το οποίο θεωρεί καταλυτικό για την πραγματοποίηση του σχεδίου του. Εκείνος και εκείνη μόνοι μέσα σε εκείνο το ερημικό σπίτι. Η εκείνη της υπόθεσης είναι μια νεαρή γυναίκα, η Μιράντα Κλέι (Σαμάνθα Έγκαρ), φοιτήτρια σε σχολή καλών τεχνών. Ο Φρέντι την παρακολουθεί πολύ καιρό και γνωρίζει τα πάντα για εκείνη. Το σχέδιο του είναι ένα σχέδιο απαγωγής (μόνο που ο Φρέντι το φαντάζεται ως σχέδιο αγάπης). Αφού καταφέρνει να απαγάγει την κοπέλα τη μεταφέρει στο σπίτι του και την κλείνει στο υπόγειο με σκοπό να την κάνει αργά η γρήγορα δική του. Ο Φρέντι που συλλέγει πεταλούδες συμπεριφέρεται στην νεαρή κοπέλα σαν σπάνιο είδος. Αρχικά η Μιράντα αντιστέκεται στην πολιορκία που δέχεται από τον Φρέντι και προσποιείται ότι έχει πληγεί από σκωληκοειδίτιδα προκειμένου να το σκάσει, αλλά στην προσπάθειά της να αποδράσει εκείνος την πιάνει. Γρήγορα η Μιράντα καταλαβαίνει ότι αν θέλει να βγει ζωντανή από το υπόγειο πρέπει να προσπαθήσει να συνδεθεί με κάποιον τρόπο με τον Φρέντι και να γίνει πιο συγκαταβατική κι ανθρώπινη μαζί του. Έτσι μεταξύ αυτών των δυο νέων αρχίζει ένα παιχνίδι εξουσίας που οδηγεί στο θάνατο.

Η κινηματογραφική μεταφορά του μπεστ σέλερ του Τζον Φόουλς The Collector ήταν ο λόγος για τον οποίο ο μεγάλος αυτός σκηνοθέτης αποφάσισε να ακυρώσει τη συμφωνία του με την 20th Century Fox, για τη σκηνοθεσία της ταινίας Η Μελωδία της Ευτυχίας (The Sound Of Music, 1965).

Πρώτη επιλογή του σκηνοθέτη για το ρόλο της Μιράντα ήταν η Νάταλι Γουντ, η οποία τον απέρριψε. Ο Τέρενς Σταμπ που επελέγη από τον Γουάιλερ για το ρόλο του Φρεντ Κλεγκ, αποκάλυψε ότι εξεπλάγη από το γεγονός, καθώς περίμενε ότι ο Γουάιλερ θα επέλεγε τον Άντονι Πέρκινς ή τον Τζον Χερτ για έναν τόσο ακραίο ρόλο. Επίσης πίστευε ότι ο Γουάιλερ θα επέλεγε την Τζούλι Κρίστι, η οποία θεωρούταν η καλύτερη ηθοποιός της γενιάς της για τον ρόλο της Μιράντα, αλλά ο Γουάιλερ έδωσε το ρόλο στην Σαμάνθα Έγκαρ. Ο σκηνοθέτης ήξερε ότι η Έγκαρ είχε απορρίψει τον Τέρενς Σταμπ όταν οι δυο τους ήταν συμμαθητές στο κολλέγιο και πίστευε ότι η συνύπαρξή τους στο κινηματογραφικό πλατό θα είχε ως αποτέλεσμα το ξέσπασμα της έντασης που ήταν απαραίτητη για το ύφος της ταινίας^[5]. Η ταινία επρόκειτο να γυριστεί σε ασπρόμαυρη φωτογραφία, αλλά ο σκηνοθέτης άλλαξε γνώμη.

Ο Τέρρι Σάδερν έκανε μερικές διορθώσεις στο σενάριο για τον Γουάιλερ και οι παραγωγοί της ταινίας ζήτησαν από τον σκηνοθέτη διαφορετικό τέλος από εκείνο του μυθιστορήματος του Φόουλς. Το εναλλακτικό τέλος που ήθελε την Μιράντα να καταφέρνει τελικά να αποδράσει από την αποθήκη που την είχε κλείσει ο Φρεντ, δεν χρησιμοποιήθηκε από τον Γουάιλερ.

Ο Κένεθ Μορ είχε αναλάβει το ρόλο του εραστή της Μιράντα, αλλά όλες οι σκηνές στις οποίες εμφανίστηκε κόπηκαν στο μοντάζ. Ο Γουάιλερ που είχε γυρίσει υλικό που διαρκούσε τρεις ώρες^[6], θεωρούσε ότι οι σκηνές στις οποίες εμφανιζόταν ο Μορ ήταν από τις καλύτερες σκηνές που γύρισε π��τέ και δεν του άρεσε το γεγονός ότι πετσόκοψαν την ταινία του στην αίθουσα του μοντάζ^[7]. Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων ο Γουάιλερ δεν επέτρεπε στην Έγκαρ να βγαίνει έξω την ημέρα, ούτε να τρώει μαζί με τους άλλους συντελεστές της ταινίας. Όταν ο Σταμπ παραπονέθηκε στον σκηνοθέτη για τον τρόπο που μεταχειριζόταν την νεαρή ηθοποιό εκείνος του απάντησε: Είναι όντως απάνθρωπο, αλλά θα δεις τι υπέροχη ερμηνεία θα δώσει με αυτόν τον τρόπο. Και πράγματι η Έγκαρ έδωσε την καλύτερη ερμηνεία της καριέρας της.

Η ταινία έλαβε διθυραμβικές κριτικές, με ιδιαίτερη μνεία στην ερμηνεία της Έγκαρ, η οποία όπως και ο Σταμπ έλαβε το βραβείο στο Φεστιβάλ των Καννών^[8]. Η ηθοποιός κατάφερε επίσης να κερδίσει τη χρυσή σφαίρα για την καλύτερη γυναικεία ερμηνεία σε δραματική ταινία και βρέθηκε υποψήφια για Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου έχοντας αντιμέτωπες τη Τζούλι Κρίστι για την ταινία του Τζον Σλέσιντζερ Ντάρλινγκ (Darling, 1965) και την Τζούλι Άντριους για τη Μελωδία της Ευτυχίας (The Sound Of Music, 1965). Νικήτρια του βραβείου αναδείχτηκε τελικά η Κρίστι για το Ντάρλινγκ (Darling). Ο Γουάιλερ βρέθηκε υποψήφιος για Όσκαρ σκηνοθεσίας για 11η φορά έχασε το βραβείο όμως από τον Ρόμπερτ Γουάιζ που κέρδισε για τη σκηνοθεσία της Μελωδίας της Ευτυχίας. Το μουσικό θέμα της ταινίας έγινε από τον Μορίς Ζαρ. Ο Ζαρ βραβεύτηκε εκείνη τη χρονιά με όσκαρ μουσικής επένδυσης για το Δόκτωρ Ζιβάγκο (Doctor Zhivago, 1965) του Ντέιβιντ Λιν.

Υποψηφιότητα:

• Σκηνοθεσίας - Γουίλιαμ Γουάιλερ
• Α' Γυναικείου Ρόλου - Σαμάνθα Έγκαρ
• Διασκευασμένου Σεναρίου - Τζον Κον & Στάνλεϊ Μαν

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Ο συλλέκτης (ταινία)

• Ο συλλέκτης στην IMDb (Αγγλικά)
• Ο συλλέκτης στο AllMovie (Αγγλικά)
• Ο συλλέκτης στο Rotten Tomatoes (Αγγλικά)
• Ο συλλέκτης στο AlloCine (Γαλλικά)
• Ο συλλέκτης στο Cine.gr (αρχειοθετημένος)
• Ο συλλέκτης στο Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου