بۆ ناوەڕۆک بازبدە

تێل ئەڤیڤ

لە ئینسایکڵۆپیدیای ئازادی ویکیپیدیاوە
(جیاوازی) → پیاچوونەوەی کۆنتر | پێداچوونەوەی ئێستا (جیاوازی) | پێداچوونەوەی نوێتر← (جیاوازی)

پۆتانەکان: 32°5′N 34°48′E / 32.083°N 34.800°E / 32.083; 34.800

ئەڤیڤ
תל־אביב-יפו (عیبری)
تل أبیب – یافا (عەرەبی)
لە سەرەوەی چەپەوە: ئاڵوگۆڕی ھاشالۆم، تاوەری ئازریێلی سارۆنا، تاوەری کاتژمێری جافا، کەناری تەلئەبیب، سەیرانگای تەلئەبیب، پانۆرامای شارەکە
ئاڵای ئەڤیڤ
ناسناو(ەکان): 
  • 'یەکەم شاری عیبری'
  • 'شاری سپی'
  • 'شاری بێ وەستان
  • 'The Bubble'
  • 'TLV'
  • 'پرتەقاڵە گەورەکە'
ئەڤیڤ is located in ئیسرائیل
ئەڤیڤ
ئەڤیڤ
Location within Israel
ئەڤیڤ is located in ئاسیا
ئەڤیڤ
ئەڤیڤ
Location within Asia
ئەڤیڤ is located in زەوی
ئەڤیڤ
ئەڤیڤ
Location on Earth
پۆتانەکان: 32°05′N 34°47′E / 32.08°N 34.78°E / 32.08; 34.78
وڵات ئیسرائیل
ناوچە ناوچەی تێل ئەڤیڤ
Metropolitan areaGush Dan
دامەزران١١ی نیسانی ١٩٠٩ (1909-04-11)
ھاوناوTel Abib in Ezekiel 3:15, via Herzl's Altneuland
دەسەڵات
 • جۆرMayor–council
 • دەستەTel Aviv-Yafo Municipality
 • سەرۆکی شارەوانیڕۆن ھولدای
ڕووبەر
 • City٥٢ کیلۆمەتری چوارگۆشە (٢٠ میلی چوارگۆشە)
 • شاری
١٧٦ کیلۆمەتری چوارگۆشە (٦٨ میلی چوارگۆشە)
 • گەورەشار
١٥١٦ کیلۆمەتری چوارگۆشە (٥٨٥ میلی چوارگۆشە)
بەرزایی
٥ مەتر (١٦ پێ)
ژمارەی دانیشتووان
 (2019

سەرچاوەکان

[دەستکاری]
)[١]

سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  1. ^ «Population in the Localities 2019» (XLS). Israel Central Bureau of Statistics. لە 16 August 2020 ھێنراوە. {{cite web}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= (یارمەتی)
 • City٤٦٠٬٦١٣

سەرچاوەکان

[دەستکاری]
 • پلەدووەم لە ئیسرائیل
 • چڕی٨٤٦٨٫٧ کەس لە کیلۆمەتری چوارگۆشە (٢١٬٩٣٤ کەس لە میلی چوارگۆشە)
  • پلە١٢ یەم لە ئیسرائیل
 • شاری
١٬٣٨٨٬٤٠٠
 • چڕیی شاری٨٠٥٧٫٧ کەس لە کیلۆمەتری چوارگۆشە (٢٠٬٨٦٩ کەس لە میلی چوارگۆشە)
 • گەورەشار
٣٬٨٥٤٬٠٠٠
 • چڕیی گەورەشار٢٢٨٦ کەس لە کیلۆمەتری چوارگۆشە (٥٬٩٢٠ کەس لە میلی چوارگۆشە)
سەرناوی دانیشتووتێل ئەڤیڤی[١][٢][٣]
ناوچەی کاتیUTC+٢ (کاتی ستانداردی ئیسرائیل)
 • ھاوین (DST)UTC+٣ (کاتی ھاوینی ئیسرائیل)
پۆستاڵکۆد
61XXXXX
Area code+٩٧٢–٣
ISO 3166 codeIL-TA
GDPUS$ ١٥٣٫٣ ملیار[٤]
GDP per capitaUS$42,614[٤]
وێبگەtel-aviv.gov.il
Official nameWhite City of Tel Aviv
جۆرCultural
پێوەرii, iv
ھەڵبژێردراو (فەرمی)٢٠٠٣
سەرچاوەی ژ.[١]
State PartyIsrael
RegionIsrael

تێل ئاڤیڤ (بە عیبری:תֵּל־אָבִיב-יָפוֹ) پایتەختی وڵاتی ئیسرائیلە. بەپێی سەرژمێرییەکانی ساڵی ٢٠١٠ ژمارەی دانیشتووانی ئەم شارە ٤٠٤٬٤٠٠ کەس بووە.

حکوومەتی ناوخۆیی

[دەستکاری]
گۆڕەپانی ڕابین و ھۆڵی شارەوانی تێل ئەڤیڤ کە سەیری باکووری ڕۆژاوا دەکەن

تێل ئەڤیڤ لەلایەن ئەنجومەنی شارێکی ٣١ ئەندامییەوە بەڕێوەدەبرێت کە بۆ ماوەی پێنج ساڵ بە ھەڵبژاردنی ڕێژەیی ڕاستەوخۆ ھەڵدەبژێردرێت،[٥] و سەرۆکی شارەوانییەک کە بۆ ھەمان خول بە ھەڵبژاردنی ڕاستەوخۆ لەژێر سیستەمی دوو خولیدا ھەڵدەبژێردرێت. وەک ھەموو سەرۆک شارەوانییەکانی دیکەی ئیسرائیل، ھیچ سنوورێکی ماوەی سەرۆکایەتی شارەوانی تەلئەبیب نییە.[٦] ھەموو ھاووڵاتیانی ئیسرائیلی کە تەمەنیان لە سەرووی ١٧ ساڵەوەیە و لانیکەم ساڵێک لە تەلئەبیب نیشتەجێن، مافی دەنگدانیان ھەیە لە ھەڵبژاردنی شارەوانییەکان. شارەوانی بەرپرسیارە لە خزمەتگوزارییە کۆمەڵایەتییەکان، بەرنامە کۆمەڵایەتییەکان، ژێرخانی گشتی، پلاندانانی شارەکان، گەشتیاری و کاروباری ناوخۆیی دیکە.[٧][٨][٩][١٠] ھۆڵی شارەوانی تەلئەبیب دەکەوێتە گۆڕەپانی ڕابین. ڕۆن ھولدای لە ساڵی ١٩٩٨ەوە سەرۆکی شارەوانی تەلئەبیب بووە.[٥] حولدای بۆ خولی پێنجەم لە ھەڵبژاردنی شارەوانییەکانی ساڵی ٢٠١٨دا ھەڵبژێردرایەوە، بە شکستھێنان بە جێگری پێشووی ئەساف زەمیر، دامەزرێنەری پارتی ھایر.[١١] شاری ھولدای بووەتە درێژخایەنترین سەرۆکی شارەوانی شارەکە، کە ماوەی ١٩ ساڵەی شلۆمۆ لاھاتی تێپەڕاندووە.[١١] کورتترین پۆستەکەی دەیڤید بلۆچ بوو، کە بۆ ماوەی دوو ساڵ لە پۆستەکەیدا بوو، ١٩٢٥–١٩٢٧.

لە ڕووی سیاسییەوە تەلئەبیب بە قەڵایەکی چەپ ناسراوە، لە ھەردوو بابەتی ناوخۆیی و نیشتمانیدا. دەنگی چەپ بە تایبەتی لە گەڕەکە دەوڵەمەندەکانی ناوەڕاست و باکووری شارەکەدا باو بووە، ھەرچەندە بۆ گەڕەکە چینی کرێکارییەکانی باشووری ڕۆژھەڵات کە مەیلیان ھەیە دەنگ بە پارتە ڕاستڕەوەکان بدەن لە ھەڵبژاردنە نیشتمانییەکاندا، وا نییە.[١٢] لە دەرەوەی کیبوتزیم، مێرێتز لە تەلئەبیب دەنگی زیاتر وەردەگرێت لە چاو ھەر شارێکی دیکەی ئیسرائیل.[١٣]

ئەمانەش ببینە

[دەستکاری]

سەرچاوەکان

[دەستکاری]
  1. ^ Azaryahu، Maoz (2007). Tel Aviv: Mythography of a City. Syracuse, New York: Syracuse University Press. pp. 133–134. ISBN 978-0-8156-3129-3.
  2. ^ Mann، Barbara E. (2006). A Place in History: Modernism, Tel Aviv, and the Creation of Jewish Urban Space. Stanford, California: Stanford University Press. pp. 148, 166. ISBN 978-0-8047-5019-6.
  3. ^ The Cities Book: A Journey Through the Best Cities in the World. Melbourne, Oakland and London: Lonely Planet. 2009. pp. 380–381. ISBN 978-1-74179-887-6.
  4. ^ ئ ا «Global city GDP 2014». Brookings Institution. لە ڕەسەنەکە لە ٢٥ی کانوونی یەکەمی ٢٠١٨ ئەرشیڤ کراوە. لە ١٨ی تشرینی دووەمی ٢٠١٤ ھێنراوە.
  5. ^ ئ ا Encyclopædia Britannica Staff (1974). The New Encyclopædia Britannica. p. 66. ISBN 0-85229-290-2. لە 9 April 2022 لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە 25 August 2020 ھێنراوە. {{cite book}}: |work= چاوپۆشیی لێ کرا (یارمەتی); نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |archive-date= (یارمەتی)
  6. ^ «Is There a Connection Between Corruption and Term Limits in Local Government?». The Israel Democracy Institute. ١٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٨. لە ١٨ی شوباتی ٢٠٢٢ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ٥ی ئازاری ٢٠٢٢ ھێنراوە.
  7. ^ «Is There a Connection Between Corruption and Term Limits in Local Government?». The Israel Democracy Institute. ١٨ی تشرینی یەکەمی ٢٠١٨. لە ١٨ی شوباتی ٢٠٢٢ لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە ٥ی ئازاری ٢٠٢٢ ھێنراوە.
  8. ^ «Social Services Administration». Tel Aviv-Yafo Municipality. لە ڕەسەنەکە لە ٢٦ی نیسانی ٢٠٠٩ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٩ی ئازاری ٢٠٠٨ ھێنراوە.
  9. ^ «Community Life». Tel Aviv-Yafo Municipality. لە ڕەسەنەکە لە ٢٦ی ئایاری ٢٠٠٥ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٩ی ئازاری ٢٠٠٨ ھێنراوە.
  10. ^ «Tourism». Tel Aviv-Yafo Municipality. لە ڕەسەنەکە لە ٢ی ئازاری ٢٠٠٨ ئەرشیڤ کراوە. لە ٢٩ی ئازاری ٢٠٠٨ ھێنراوە.
  11. ^ ئ ا «Tel Aviv mayor fends off deputy, cruises to fifth term». The Times of Israel. 31 October 2018. لە 8 December 2019 لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە 8 December 2019 ھێنراوە. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date=، |date=، و |archive-date= (یارمەتی)
  12. ^ Haviv Rettig Gur, The 20th Knesset — parliament of a splintered, tribal Israel 9 May 2015 لە وەیبەک مەشین ئەرشیڤ کراوە., The Times of Israel, 6 April 2015
  13. ^ Shiner، Doron. «How they voted: See Israel election results by city/sector». Haaretz. Israel. لە 21 July 2017 لە ڕەسەنەکەوە ئەرشیڤ کراوە. لە 14 June 2010 ھێنراوە. {{cite news}}: نرخەکانی ڕێکەوت بپشکنە لە: |access-date= و |archive-date= (یارمەتی)