Albert Camus
Albert Camus | |
---|---|
Rođenje | Mondovi, Francuski Alžir | 7. novembar 1913.
Smrt | 4. januar 1960 | (46 godina)
Albert Camus (fon. Alber Kami; 7. novembar 1913 – 4. januar 1960) bio je francuski pisac i filozof.[1]
Biografija
[uredi | uredi izvor]U Drugom svjetskom ratu učestvovao je u pokretu otpora.[1] Čitav njegov opus temelji se na ideji o apsurdnosti ljudske sudbine. Modernog čovjeka naziva bludnim, ciničnim monstrumom, a nasuprot svijetu današnjice evocira Antičku Grčku, koja je „u svemu znala naći pravu mjeru“.
Otac mu je bio zemljoradnik, a umro je za vrijeme Prvog svjetskog rata. Osnovnu i srednju školu, a zatim sveučilište, Camus pohađa u gradu Alžiru.[1] Uči filozofiju, ali se bavi raznim poslovima da bi se prehranio: dobavlja dijelove za automobile, radi kao pomorsko-trgovački mešetar i kao činovnik u prefekturi. Bavi se čak i meteorologijom.
Završava studije, diplomira iz književno-historijskih znanosti, piše raspravu o Platonu i Svetom Augustinu. Tom radnjom postiže diplomu koja ga osposobljava za dalje studiranje i otvara put do najviših akademskih časti. No, bolest, tj. tuberkuloza ga sprečava da nastavi studiranje.
S nekolicinom mladih ljudi osniva dobrovoljačku pozorišnu grupu zvanu Equipe. Mada Camus u to doba živi oskudno (svoje je materijalne prilike sredio tek nakon rata, stekavši svojim pisanjem građansko blagostanje), razmjerno mnogo putuje: Balearska ostrva, Italija, Srednja Evropa… Usput se bavi novinarstvom, surađujući s lokalnim novinama.
U Francusku je došao 1940. godine i s nekim kolegama osniva ilegalne novine koje nose značajno ime ‘Combat’, a prozvane su tako po grupi otpora kojoj pripada i Camus. Glavno sjedište ove grupe bio je Lyon. Iz Lyona, Camus se seli u Pariz, gdje dočekuje oslobođenje.[1] ‘Combat’ tada nastavlja izlaziti normalno, a osnivač lista koji je izvršio značajnu ulogu u pokretu otpora, nastavlja političku djelatnost, pišući nepotpisane uvodnike koji su toliko značajni i po formi i po sadržaju da se u Francuskoj u to doba govori o stilu toga lista kao o nečemu posebnom (style combat). Camusovi su članci posvećeni najprečim i najosjetljivijim pitanjima poslijeratnih dana, kao što je naprimjer problem čišćenja i odmazde. Godine 1948. osniva Odbor za pomoć žrtvama totalitarnih država, zauzima pozitivan stav prema stvaranju svjetske vlade koja bi bila supernacionalna. Argentinski pisac Ernesto Sabato je zaokupio njegovu pažnju, te ga Camus otkriva ostatku svijeta.
1957. godine Albert Camus dobija Nobelovu nagradu za književnost.
I kao završni čin njegova života posvećenog promišljanju apsurda 1960. godine, nedaleko od Pariza, pogiba u saobraćajnoj nesreći.
Nakon njegove smrti dolazi do objavljivanja romana „Sretna smrt“,[1] koji je napisao prije „Stranca“, ali je odustao od njegova objavljivanja i nedovršene autobiografske knjige „Prvi čovjek“[1] koju je njegova kćer izdala 1994. godine.
Nagrade
[uredi | uredi izvor]Djela
[uredi | uredi izvor]- Naličje i lice (1937)
- Pirovanje (1939)
- Stranac (L'Étranger) (1942)
- Mit o Sizifu, filozofski esej (1942)
- Nesporazum (1944)
- Kaligula (esej) (1944)
- Kuga (esej) (La Peste) (1947)
- Prometej u paklu, filozofski esej (1947)
- Opsadno stanje (1948)
- Hronika 1944-48 (1950)
- Pravednici (1949)
- Minotaur ili Sastanak u Oranu (1950)
- Pobunjeni čovjek (1951)
- Ljeto (1954) nastavak "Pirovanja"
- Pad (esej) (La Chute) (1956)
- Progonstvo i kraljevstvo (1957) zbirka novela,
- Razmišljanja o giljotini (1957) esej protiv smrtne kazne
- Albert Camus, Maria Casarès. Correspondance inédite (1944-1959). Édition de Béatrice Vaillant. Avant-propos de Catherine Camus. Collection Blanche, Gallimard. Parution : 09-11-2017.
Reference
[uredi | uredi izvor]Također pogledajte
[uredi | uredi izvor]Vanjski linkovi
[uredi | uredi izvor]- Alber Kami, Gluma (iz djela Mit o Sizifu)
- Fonds Albert Camus - Cité du livre d'Aix en Provence
- Société des Études Camusiennes
- The Albert Camus Society
Nedovršeni članak Albert Camus koji govori o dobitnicima Nobelove nagrade treba dopuniti. Dopunite ga prema pravilima Wikipedije.