Izvorni kôd stranice Zgrada Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine

← Zgrada Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine

Nemate dopuštenje da uredite ovu stranicu, iz sljedećeg razloga:

Your IP address is in a range that has been blocked on all Wikimedia Foundation wikis.

The block was made by ‪EPIC‬. The reason given is Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected.

Start of block: 09:48, 2 juli 2024
Expiry of block: 09:48, 2 juli 2025

Your current IP address is 206.189.44.186. The blocked range is 206.189.32.0/20.

Navedite sve gornje podatke u upite ili zahtjeve za deblokadu. Ako smatrate da ste greškom blokirani, dodatne informacije i uputstva možete pronaći na stranici o globalnoj smjernici "Zabranjeni otvoreni proksiji".

U suprotnom, zahtjev za blokadu postavite na Meta-Wikiju.

Možete vidjeti i kopirati izvorni kôd ove stranice.

{{Infokutija građevina
| naziv               = Zgrada Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine
| nativno_ime         = 
| domaći_jezik        = 
| logo                = 
| logo_veličina       = 
| logo_alt            = 
| logo_tekst          = 
| slika               = Flags of Bosnia and herzegovina.JPG
| veličina_slike      = 
| alt_slika           = Izgled zgrade
| tekst               = Izgled zgrade
| latd                = 43
| latm                = 51
| lats                = 16.57
| latNS               = N
| longd               = 18
| longm               = 24
| longs               = 20.42
| longEW              = E
| bivši_nazivi        = Zgrada [[Skupština Socijalističke Republike Bosne i Hercegovine|Skupštine SR BiH]]
| alternativna_imena  = Zgrada Parlamenta BiH
| etimologija         = 
| status              = 
| prekinuto           = 
| vrsta_građevine     = [[Zgrada]]
| stil                = [[Moderna arhitektura|Moderna]]
| klasifikacija       = 
| lokacija            = [[Centar (Sarajevo)|Općina Centar]], [[Sarajevo]], [[Bosna i Hercegovina]]
| adresa              = Trg Bosne i Hercegovine 1
| lokacija_grad       = <!-- ili |lokacija_naselje =  -->
| altitude            = 
| trenutni_stanari    = 
| nazvano_po          = [[Parlamentarna skupština Bosne i Hercegovine]]
| datum_kamen_temeljac= 
| početak             = 1978.
| završetak_datum     = 1982.
| datum_otvaranja     = 
| datum_inauguracije  = 
| datum_preještanja   = 
| datum_renoviranja   = 1996 - 2009.
| datum_zatvaranja    = 
| datum_demoliranja   = 
| trošak              = 
| trošak_renoviranja  = 
| klijent             = [[Parlamentarna skupština Bosne i Hercegovine]]
| vlasnik             = [[Parlamentarna skupština Bosne i Hercegovine]]
| gazda               = 
| udruženje           = 
| visina              = 
| arhitektonski       = 
| tip                 = 
| antena_na_tornju    = 
| krov                = 
| zadnji_sprat        = 
| osmatračnica        = 
| prečnik             = 
| obim                = 
| dužina              = 107m
| ostale_dimenzije    = 
| strukturni_sistem   = 
| materijal           = staklo, beton
| veličina            = 25.000m<sup>2</sup>
| broj_spratova       = 4
| podna_površina      = 
| broj_liftova        = 
| temelji             = 
| arhitekt            = [[Juraj Neidhardt]]<br>[[Hamdija Salihović]]
| kompanija_izgradnje = 
| razvojnik           = 
| inženjer            = 
| građevinski_inženjer= 
| ostali_dizajneri    = 
| potpisnik_ugovora   = 
| nagrade             = 
| poznato_po          = 
| ren_arhitekt        = 
| ren_kompanija       = 
| ren_inženjer        = 
| ren_građ_inženjer   = 
| ren_ostali_dizajneri= 
| ren_potpisnik       = 
| ren_nagrade         = 
| tip_sjedala         = 
| kapacitet_sjedišta  = 
| broj_sob            = <!-- ili |broj_jedinica = -->
| parking             = 
| web-sajt            = [https://www.parlament.ba/Content/Read/195?title=ZgradaParlamentarneskup%C5%A1tineBiH parlament.ba]
| reference           = 
| fusnote             = 
}}

'''Zgrada Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine''' jest poslovna zgrada smještena u [[Centar (Sarajevo)|Općini Centar]] u [[Sarajevo|Sarajevu]], [[Bosna i Hercegovina]]. U zgradi je trenutno smještena [[Parlamentarna skupština Bosne i Hercegovine]] s velikim brojem tijela, službi, komisija i ostalih institucija Bosne i Hercegovine.<ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.parlament.ba/Content/Read/195?title=Zgrada-Parlamentarne-skup%C5%A1tine-BiH&lang=bs|title=Zgrada Parlamentarne skupštine BiH|website=www.parlament.ba|access-date=21. 2. 2024}}</ref>

== Historija ==
Nakon [[Sarajevska operacija|oslobođenja Sarajeva]] od [[Sile Osovine|Sila Osovine]] 1945. [[ZAVNOBiH|Zemaljsko antifašističko vijeće narodnog oslobođenja Bosne i Hercegovine]] (ZAVNOBiH), kao preteča buduće Narodne skupštine, bilo je smješteno u zgradi današnje [[Centralna banka Bosne i Hercegovine|Centralne banke]] u ulici [[Maršala Tita (ulica, Sarajevo)|Maršala Tita]]. Zbog naraslih potreba [[Narodna skupština Bosne i Hercegovine|Narodne skupštine Bosne i Hercegovine]] 1952. izgrađen je objekat u sarajevskom naselju [[Bistrik]], no ubrzo je procijenjeno da ni njegovi kapaciteti ne mogu dugoročno zadovoljiti potrebe ove institucije. Zbog toga je već 1954. odlučeno da se započnu pripreme za izgradnju nove zgrade u naselju [[Marijin Dvor]], koji je od ranije planiran kao budući administrativno-politički centar grada. Iste godine raspisan je konkurs za dostavljanje [[Arhitektura|arhitektonskih]] projekata buduće zgrade na kojem je pobijedio projekat arhitekte [[Juraj Neidhardt|Juraja Neidhardta]] i njegovog asistenta Džemala Čelića. Na osnovu ovog projekta izrađen je i investicioni plan koji je 1956. i prihvaćen.<ref name=":0" /><ref>{{Cite web|url=https://ba.ekapija.com/news/178641/zgrada-parlamentarne-skupstine-bih-konkurs-otvoren-1954-a-zavrsena-1980-godine|title=(1980.) Zgrada Parlamentarne skupštine BiH: Konkurs otvoren 1954., a završena 1980. godine|website=ba.ekapija.com|language=bs|access-date=22. 2. 2024}}</ref>

Na početak izgradnje se čekalo 24 godine, a tome su najviše kumovale ekonomske poteškoće. U međuvremenu pojavila se i ideja o izgradnji objekta u kojem bi bili smješteni svi republički organi uprave. Ta ideja je zaživljela 1964. odlukom da se pored zgrade Skupštine izgradi i [[soliter]]. Bilo je zamišljeno i da se ove dvije građevine povežu, ali to se nije dogodilo.<ref name=":0" /><ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.klix.ba/vijesti/bih/upoznajte-arhitekturu-parlamenta-bih-zgrada-sa-strukom-marilyn-monroe/210304059|title=Upoznajte arhitekturu Parlamenta BiH: Zgrada sa strukom Marilyn Monroe|website=www.klix.ba|language=hr|access-date=22. 2. 2024}}</ref>

Početak izgradnje zgrade Skupštine, sada već [[Socijalistička Republika Bosna i Hercegovina|Socijalističke Republike Bosne i Hercegovine]], započet je 1978. Dana 13. jula 1979. autor projekta, [[Juraj Neidhardt]], je preminuo, te daljnju gradnju nastavio je profesor [[Hamdija Salihović]].<ref name=":0" /><ref name=":1" />

=== Izgled ===
Današnja zgrada [[Parlamentarna skupština Bosne i Hercegovine|Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine]] je završetkom izgradnje 1982. postala sjedište tadašnje [[Skupština Socijalističke Republike Bosne i Hercegovine|Skupštine Socijalističke Republike Bosne i Hercegovine]]. Budući da se radilo o skupštini koja je imala veoma složenu organizacionu strukturu, u okviru koje je djelovao veliki broj vijeća i komisija, ova zgrada morala je odgovoriti vrlo složenim funkcionalnim zahtjevima. U vrijeme završetka njene izgradnje zgrada je bila jedina građevina takve namjene u regionu, projektirana u stilu [[Moderna arhitektura|moderne]].<ref name=":0" />

Konačni izgled zgrade mnogo je odstupao od prvobitnog. Današnja zgrada je viša za jedan sprat, a napravljene su i naknadne izmjene izgleda same fasade. Vjerovatno najveće odstupanje od projekta nastalo je izostavljanjem segmentnog oblika nad glavnom dvoranom, koji je u obliku [[Ljuska (anatomija)|ljuske]] trebalo da simbolizira okupljanje. Uprkos svemu, zgrada je zadržala najvažnije elemente prvobitne ideje i vizije.<ref name=":0" />

U zgradi se nalaze tri sale: Velika sala, koja raspolaže sa ukupno 655 mjesta (526 standardnih mjesta, 112 mjesta u galeriji za posjetioce i medije i 17 mjesta za prevodioce), Bijela sala, koja raspolaže sa 180 mjesta u kojoj zasjeda [[Predstavnički dom Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine|Predstavnički dom]] i Plava sala, koja raspolaže sa 126 mjesta u kojoj zasjeda [[Dom naroda Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine|Dom naroda]].<ref name=":0" />

=== Ratni period ===
Na trgu ispred zgrade su 5. aprila 1992. održani [[Antiratni protesti u Sarajevu 1992.|veliki antiratni protesti]], koji su se na kraju pretvorili u krvoproliće i označile početak [[Opsada Sarajeva|opsade Sarajeva]]. Zbog konstantnog granatiranja od strane [[Vojska Republike Srpske|Vojske Republike Srpske]] (VRS) u [[Rat u Bosni i Hercegovini|ratu u Bosni i Hercegovini]], zgrada tada [[Skupština Republike Bosne i Hercegovine|Skupštine Republike Bosne i Hercegovine]] pretrpjela je velika oštećenja fasade i enterijera, zajedno sa zgradom vlade, uslijed čega je nastao požar i ona je izgorila.

== Obnova ==
Zgrada Parlamentarne skupštine prošla je nekoliko obnova. Prvi radovi na obnovi oštećenja počeli su u jesen 1996, i to obnavljanjem kupole. Radove je finasirala je [[Evropska komisija]] i njihova svrha bila je ograničena na zaštitu od [[padavina]] i [[Vlaga|vlage]] i stavljanje bar jednog dijela oštećenog objekta u funkciju zbog rastućih potreba institucija Bosne i Hercegovine.<ref name=":0" />

U martu 2004. okončana je obnova Bijele sale, te time su nakon 12 godina stvoreni uslovi da se zasjedanja domova ponovo održavaju u namijenjenim prostorima. Troškove obnove snosila je [[Evropska unija]] na osnovu sporazuma o finansiranju ''"Obnova 2000 – Evropa za Sarajevo"''.<ref name=":0" /><ref>{{Cite web|url=http://www.idoconline.info/article/83118|title=KOF DAO SUGLASNOST ZA POTPISIVANJE SPORAZUMA ZA PROGRAM 'OBNOVA 2000'|last=ONASA|first=|website=infobiro.ba|access-date=22. 2. 2024|archive-date=22. 2. 2024|archive-url=https://web.archive.org/web/20240222022734/http://www.idoconline.info/article/83118|url-status=dead}}</ref>

Godinu dana kasnije, 30. septembra 2005, konačno je obnovljena i Velika sala. Obnova je izvršena uz pomoć [[Vlada Norveške|Vlade Kraljevine Norveške]] i tadašnjeg predsjednika [[Parlament Norveške|Parlamenta]] [[Jørgena Kosmoa]]. Posljednja obnovljena sala, Plava sala, stavljena je u funkciju u septembru 2008, a njena obnova u potpunosti je finansirana budžetskim sredstvima Parlamentarne skupštine.<ref name=":0" />

Što se tiče vanjskog dijela zgrade, zbog objektivnih okolnosti i nedostatka finansijskih sredstava, obnova je tek započeta 2008. Rekonstrukcija i obnova zgrade ponovno je finansirana uz pomoć [[Norveška|Kraljevine Norveške]]. Renovacija zgrade, koja je trajala 11 godina, konačno je završena početkom 2009, kada je okončana sanacija fasade. Tokom obnove urađene su određene izmjene na fasadi, koje su bile u funkciji moderniziranja i poboljšanja izgleda zgrade.<ref name=":0" />

Budući da su obnovljene obje zgrade, 2010. su potpuno okončani radovi na obnovi Trga Bosne i Hercegovine. Obnova je finansirana iz budžeta, a obuhvatala je isključivo zahvate koji su bili potrebni da bi se trgu vratio njegov prijeratni izgled, kako ga je projektirao arhitekta [[Dušan Džamonja]].<ref name=":0" />

Firme koje su izvršile obnove zgrade bile su:

* Unigradnja d.d. Sarajevo, 2005 - 2007, potpuna izgradnja objekta sa enterijerom i vanjskim uređenjem.<ref>{{Cite web|url=https://www.unigradnja.ba/projekti/zgrada-parlamenta-bih/|title=Zgrada Parlamenta BiH {{!}} UNIGRADNJA d.d. Sarajevo|website=unigradnja.ba|access-date=22. 2. 2024}}</ref>
* Arching inženjering d.o.o, 2006 - 2007, gips-kartonski radovi.<ref>{{Cite web|url=https://arching.ba/zgrada-parlamentarne-skupstine-bih/|title=Zgrada Parlamentarne Skupštine BiH|website=arching.ba|publisher=|language=bs|access-date=22. 2. 2024}}</ref>

== Galerija ==
<center><gallery>
Datoteka:Flags of B&H.jpg|[[Zastava Bosne i Hercegovine|Zastave Bosne i Hercegovine]].
Datoteka:Pope Francis in Sarajevo 08.JPG|[[Zastava Bosne i Hercegovine|Zastave Bosne i Hercegovine]].
Datoteka:Sarajevo Parliamentary-Assembly 2011-09-26.jpg|Fontana ispred zgrade.
Datoteka:Sarajevo Tram-712 Line-1 2011-10-28.jpg|[[Tramvaj]] na raskrisnici kod zgrade.
</gallery></center>

== Također pogledajte ==

* [[Zgrada prijateljstva između Grčke i Bosne i Hercegovine]]
* [[Zgrada Predsjedništva Bosne i Hercegovine]]
* [[Zgrada Narodne banke Bosne i Hercegovine]]
* [[Juraj Neidhardt]]

== Reference ==
{{Refspisak}}

== Vanjski linkovi ==
{{Commonscat|Building of the Parliamentary Assembly of Bosnia and Herzegovina}}
* {{Službeni sajt|https://www.parlament.ba/|Službeni sajt Parlamentarne skupštine BiH}}
* [https://www.parlament.ba/Content/Read/195?title=ZgradaParlamentarneskup%C5%A1tineBiH Zgrada Parlamentarne skupštine BiH]
* [https://www.parlament.ba/Content/Read/196?title=Monumentalno-djelo-Juraja-Neidharta Monumentalno djelo Juraja Neidharta]

{{Građevine u Sarajevu}}
{{Sarajevo}}

[[Kategorija:Građevine u Sarajevu]]
[[Kategorija:2009. u arhitekturi]]

Šabloni koji su upotrebljeni na ovoj stranici:

Šablon:Both (uredi)
Šablon:Cite web (uredi)
Šablon:Commonscat (pogledaj izvor) (poluzaštićeno)
Šablon:Geobox coor (uredi)
Šablon:Građevine u Sarajevu (uredi)
Šablon:If empty (uredi)
Šablon:Ifempty (uredi)
Šablon:Infokutija (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Šablon:Infokutija građevina (uredi)
Šablon:Main other (uredi)
Šablon:Navbox (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Šablon:Navkutija (pogledaj izvor) (poluzaštićeno)
Šablon:Nowrap (uredi)
Šablon:Plain link (uredi)
Šablon:Plainlist/styles.css (uredi)
Šablon:Refspisak (uredi)
Šablon:Refspisak/styles.css (uredi)
Šablon:Sarajevo (uredi)
Šablon:Side box (uredi)
Šablon:Službeni sajt (uredi)
Šablon:Sporedni okvir (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Arguments (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Citation/CS1 (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Citation/CS1/COinS (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Citation/CS1/Configuration (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Citation/CS1/Date validation (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Citation/CS1/Identifiers (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Citation/CS1/Utilities (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Citation/CS1/Whitelist (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Citation/CS1/styles.css (uredi)
Modul:Coordinates (pogledaj izvor) (poluzaštićeno)
Modul:Coordinates/styles.css (uredi)
Modul:Geobox coor (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:If empty (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Infobox (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Infobox/styles.css (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:InfoboxImage (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Infobox mapframe (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Mapframe (pogledaj izvor) (poluzaštićeno)
Modul:Math (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Navbar (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Navbar/configuration (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Navbar/styles.css (uredi)
Modul:Navbox (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:No globals (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Official website (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Side box (pogledaj izvor) (poluzaštićeno)
Modul:Side box/styles.css (uredi)
Modul:URL (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Yesno (pogledaj izvor) (zaštićeno)

Nazad na Zgrada Parlamentarne skupštine Bosne i Hercegovine.

Preuzeto iz "https://bs.wikipedia.org/wiki/Zgrada_Parlamentarne_skupštine_Bosne_i_Hercegovine"