Izvorni kôd stranice Uzlazno nervno vlakno

Nemate dopuštenje da uredite ovu stranicu, iz sljedećeg razloga:

Your IP address is in a range that has been blocked on all Wikimedia Foundation wikis.

The block was made by ‪EPIC‬. The reason given is Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected.

Start of block: 09:48, 2 juli 2024
Expiry of block: 09:48, 2 juli 2025

Your current IP address is 206.189.44.186. The blocked range is 206.189.32.0/20.

Navedite sve gornje podatke u upite ili zahtjeve za deblokadu. Ako smatrate da ste greškom blokirani, dodatne informacije i uputstva možete pronaći na stranici o globalnoj smjernici "Zabranjeni otvoreni proksiji".

U suprotnom, zahtjev za blokadu postavite na Meta-Wikiju. You could also send an email to the stewards VRT queue at stewards@wikimedia.org including all above details.

Možete vidjeti i kopirati izvorni kôd ove stranice.

{{Infokutija anatomija
|Ime        = Aferentna nervna vlakna (Neurofibrae afferentes)
| Latin       = 
| GraySubject =
| GrayPage    =
| Image       = Afferent_(PSF).png
| Caption     =
| Image2      =
| Caption2    =
| MeshName    =
| MeshNumber  =
| Code        = {{TerminologiaHistologica|2|00|06.1.00015}}
}}
'''Uzlazno nervno vlakno''' ili ćešće [[tuđica]] '''aferentno nervno vlakno''' ili [[živac]] – u  [[PNS|perifernom nervnom sistemu]] –  nervno vlakno ([[akson]])  aferentnog [[neuron]]a ([[senzorni neuron]]). To je dugi nastavak  (projekcija) koja se proteže daleko od [[soma|tijela nervnih ćelija]], a prenosi [[akcijski potencijal|nervne impulse]] od [[senzorni receptor|senzornih receptora]] ili čulnih organa ''prema''  [[CNS|centralnom nervnom sistemu]]. U suprotnom smjeru,  neuronske aktivnosti sprovodi [[eferentno nervno vlakano|eferentna]] provodljivost.<ref>Pritchard T. E.,  Alloway D. (1999): Medical neuroscience. Hayes Barton Press, {{ISBN|978-1-59377-200-0}}:http://books.google.com/books/about/Medical_neuroscience.html?id=m7Y80PcFHtsC{{Mrtav link}}.</ref><ref>Butler A. B., Hodos W. (2005): Comparative vertebrate neuroanatomy: evolution and adaptation.  Wiley-Blackwell, {{ISBN|978-0-471-21005-4}}.</ref><ref>http://books.google.com/?id=3nO6ggvV1PUC&dq=%22Comparative+vertebrate+neuroanatomy:+evolution+and+adaptation%22.</ref><ref>Berberović Lj., Hadžiselimović R., Dizdarević I. (1986): Medicinska antropologija. Svjetlost, Sarajevo, {{ISBN|86-01-00364-8}}.</ref><ref>Hall J.  E., Guyton A. C. (2006): Textbook of medical physiology, 11th edition. Elsevier Saunders, St. Louis, Mo, {{ISBN|0-7216-0240-1}}.</ref><ref>Međedović S., Maslić E., Hadžiselimović R. (2000): Biologija 2. Svjetlost, Sarajevo, {{ISBN|9958-10-222-6}}.</ref><ref>Warrell D. A., Cox T. M., Firth J. D. (2010): [http://otm.oxfordmedicine.com/ The Oxford Textbook of Medicine] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120321002102/http://otm.oxfordmedicine.com/ |date=21. 3. 2012 }} (5th ed.). Oxford University Press.</ref>

U [[Nervni sistem|nervnom sistemu]] postoji sistem "zatvorene petlje" od [[čulo|osjetila]], odluke i reakcije ([[mišić]]a i/ili [[žlijezda]]. Ovaj proces se odvija uz aktivnost aferentnih neurona (senzornih neurona), [[interneuron]]a i eferentnih neurona ([[motorni neuron|motornih neurona]]).

Stimulansi [[dodir]]a ili [[bol]]a, naprimjer, stvaraju osjećaj u mozgu tek nakon informacije koja  tamo putuje preko aferentnih nervnih puteva. Aferentni  neuroni su [[pseudounipolarni neuron]]i koji imaju dugi [[akson]] sa kratkom centralnom i dugom perifernom granom. Ove ćelije nemaju [[dendrit]]e, nego samo glatko i zaobljeno tijelo ćelije. Van [[kičmena moždina|kičmene moždine]], hiljade aferentnih neuronskih  tijela se objedinjuju čvor  [[leđnog korijena]] poznat kao [[leđnog korijena ganglija]].<ref>Greenstein B., Greenstein A. (2002): Color atlas of neuroscience – Neuroanatomy and neurophysiology. Thieme, Stuttgart – New York, {{ISBN|9783131081711}}.</ref><ref>Naidich T. P., Duvernoy H. M., Dalman B. N., Sorensen A. G., Kollias S. S., Haacke E. M. (2009): Duvernoy's atlas of the human brain stem and cerebellum. Springer, WienNewYork, {{ISBN|978-3-211-73970-9}}.</ref><ref>England M. A., Wakely J. (2005): Color atlas of the brain and spinal cord, 2nd Ed. Mosby, ISBN 13:978-0323036672; ISBN 10:032-3036678.</ref><ref>Hadžiselimović R., Maslić E. (1999): Osnovi etologije – Biologija ponašanja životinja i ljudi. Sarajevo Publishing, Sarajevo, {{ISBN|9958-21-091-6}}.</ref>
 
Tijela  aferentnih neurona  nalaze se u [[ganglija|gangliji]] perifernog nervnog sistema, a aksoni ovih ćelija putuju iz ganglije  u ganglion i dovode  natrag u kičmenu moždinu.  Većina od njih su [[unipolarni neuron]]i, po tome što imaju jedan akson iz ćelijskog tijela i šalje prema čulnom organu. Svi aksoni u leđnom  korijenu, koji sadrži aferentna nervna vlakna, koriste se u prenosa somatosenzornih informacija. Somatosenzorni receptori obuhvataju [[čula]], kao što su ona za  [[bol]], [[dodir]], [[temperatura|toplotu]], [[svrab]]  i [[rastezanje]]. Naprimjer, određena mišićna vlakna zvana  [[intrafuzalna mišićna vlakna]] je vrsta aferentnih neurona koji teku  paralelno sa [[ekstrafuzalno mišićnovlano|venfuzalnim mišićnim vlaknima]] i na taj način služe  kao  raspon njihove dužine,  od  receptora do mišića. Svi ovi podražaji  putuju duž istog općeg  puta prema mozgu, iz leđnog korijena [[ganglija|ganglije]]  u  kičmenu moždinu, a od kičmene moždine do srži, koja onda vodi na medijalni lemniskus [[srednji mozak|srednjeg mozga]]. Odavde putuje na primarni somatosenzorni korteks [[tjemeni režanj|tjemenog režnja]].<ref name=MacCallum>{{cite web|last1=MacCallum|first1=Don|title=Peripheral Nervous System|url=http://histology.med.umich.edu/medical/peripheral-nervous-system|website=Histology and Virtual Microscopy Learning Resources|publisher=University of Michigan Medical School|access-date=24. 6. 2014|archive-url=https://web.archive.org/web/20140707101732/http://histology.med.umich.edu/medical/peripheral-nervous-system|archive-date=7. 7. 2014|url-status=dead}}</ref><ref name=MacCallum/><ref name="carlson">{{cite book |title=Physiology of Behavior |year=2016 |url=https://archive.org/details/physiologyofbeha0012carl |last1=Carlson |first1=Neil  <!--2010--> |publisher=Pearson Education, Inc |location=Upper Saddle River, New Jersey |isbn=9780205239399 }}</ref>
==Etimologija mnemonika==
Oznaka '''aferentni'''  je izveden iz [[Latinski jezik|latinskog]] participa ''afferentem''' (''af = do + '' ferre'' = nose), što znači da nosi '''u'' (nešto).
'' Ad '' i ''eks '' daju  lahko [[mnemonika|mnemonički aparat]] za podsjećanje na odnos između ''aferentni'' i ''eferentni'': '''''a''''' ferentna veza: „prilazna“, odnosno uzlazna veza  i  '''''e''''' + ferentna:  odlazna ili silazna veza. Drugi mnemonic podsjetnik  koji se koristi za upućivanje na  aferentno  i eferentno (u smislu kičmene moždine, sa njenom dorzalno / ventralnom organizacijom) je u istom smislu.

==Također pogledajte==
* [[Autonomni nervni sistem]]
* [[Eferentno nervno vlakno]]
* [[Interneuron]]
* [[Motorni neuron]]

==Reference==
{{refspisak|2}}

==Vanjski linkovi==
* [http://neurolex.org/wiki/Category:Sensory_neuron Sensory receptor neurons] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210213110258/http://neurolex.org/wiki/Category:Sensory_neuron |date=13. 2. 2021 }}, a dynamic list of Petilla convention aligned sensory neurons at NeuroLex
{{commons|Afferent nerve}}
{{Nervni sistem }}

{{DEFAULTSORT:Afferent Nerve Fiber}}
[[Kategorija:Neurofiziologija]]
[[Kategorija:Čulni sistemi]]

Šabloni koji su upotrebljeni na ovoj stranici:

Uzlazno nervno vlakno (uredi)
Šablon:Both (uredi)
Šablon:Category handler (uredi)
Šablon:Cite book (pogledaj izvor) (poluzaštićeno)
Šablon:Cite web (uredi)
Šablon:Commons (uredi)
Šablon:FMA (uredi)
Šablon:Fix (uredi)
Šablon:Fix/kategorija (uredi)
Šablon:ISBN (uredi)
Šablon:Infokutija (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Šablon:Infokutija anatomija (uredi)
Šablon:Main other (uredi)
Šablon:Min (uredi)
Šablon:Mrtav link (uredi)
Šablon:Navbox (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Šablon:Navkutija (pogledaj izvor) (poluzaštićeno)
Šablon:Nervni sistem (uredi)
Šablon:Niz dotjeraj (uredi)
Šablon:Plainlist/styles.css (uredi)
Šablon:Refspisak (uredi)
Šablon:Refspisak/styles.css (uredi)
Šablon:Side box (uredi)
Šablon:Sporedni okvir (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Šablon:Str mid (uredi)
Šablon:Str mid/core (uredi)
Šablon:Str rep (uredi)
Šablon:TerminologiaHistologica (uredi)
Šablon:Trim (uredi)
Šablon:Webarchive (uredi)
Šablon:Yesno (uredi)
Šablon:Zamijeni prvo (uredi)
Modul:Arguments (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Category handler (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Check for unknown parameters (uredi)
Modul:Check isxn (uredi)
Modul:Citation/CS1 (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Citation/CS1/COinS (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Citation/CS1/Configuration (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Citation/CS1/Date validation (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Citation/CS1/Identifiers (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Citation/CS1/Utilities (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Citation/CS1/Whitelist (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Citation/CS1/styles.css (uredi)
Modul:Infobox (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Infobox/styles.css (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:InfoboxImage (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Math (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Namespace detect (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Namespace detect/config (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Namespace detect/data (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Navbar (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Navbar/configuration (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Navbar/styles.css (uredi)
Modul:Navbox (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:No globals (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Side box (pogledaj izvor) (poluzaštićeno)
Modul:Side box/styles.css (uredi)
Modul:String (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Unsubst (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Webarchive (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Webarchive/data (pogledaj izvor) (poluzaštićeno)
Modul:Wikidata (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Yesno (pogledaj izvor) (zaštićeno)

Nazad na Uzlazno nervno vlakno.

Preuzeto iz "https://bs.wikipedia.org/wiki/Uzlazno_nervno_vlakno"