Izvorni kôd stranice Martin Luther King Jr.

Nemate dopuštenje da uredite ovu stranicu, iz sljedećeg razloga:

Your IP address is in a range that has been blocked on all Wikimedia Foundation wikis.

The block was made by ‪EPIC‬. The reason given is Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected.

Start of block: 09:48, 2 juli 2024
Expiry of block: 09:48, 2 juli 2025

Your current IP address is 206.189.44.186. The blocked range is 206.189.32.0/20.

Navedite sve gornje podatke u upite ili zahtjeve za deblokadu. Ako smatrate da ste greškom blokirani, dodatne informacije i uputstva možete pronaći na stranici o globalnoj smjernici "Zabranjeni otvoreni proksiji".

U suprotnom, zahtjev za blokadu postavite na Meta-Wikiju. You could also send an email to the stewards VRT queue at stewards@wikimedia.org including all above details.

Možete vidjeti i kopirati izvorni kôd ove stranice.

{{Infokutija osoba
| ime                = Martin Luther King, Jr.
| slika              = Martin Luther King, Jr..jpg
| alt_slike          = 
| opis               = 
| ime_pri_rođenju    = Michael King, Jr.
| datum_rođenja      = {{Datum rođenja|1929|01|15}}
| mjesto_rođenja     = [[Atlanta]], [[Georgia]], [[Sjedinjene Američke Države|SAD]]
| datum_smrti        = {{Datum smrti i godine|1968|01|04|1929|01|15}} (ubijen)
| mjesto_smrti       = [[Memphis]], [[Tennessee]], SAD
| nacionalnost       = 
| alma_mater         = 
{{plainlist|
* [[Koledž "Morehouse"]] (B.A.)
* [[Crozer Theological Seminary]] (B.D.)
* [[Univerzitet u Bostonu]] (Ph.D.)
}}
| zanimanje          = [[svećenik]], aktivist
| pokret             = [[pokret za građanska prava Afroamerikanaca]], [[mirovni pokret]]
| religija           = [[kršćanstvo]]
| supružnik          = [[Coretta Scott King]] ({{abbr|v.|vjenčani}} 1953–1968 sve do njegove smrti)
| djeca              = 
{{plainlist|
* {{nowrap|[[Yolanda Denise King]] (1955–2007)}}
* [[Martin Luther King III]] ({{abbr|r.|rođen}} 1957)
* [[Dexter Scott King]] (r. 1961)
* [[Bernice Albertine King]] (r. 1963)
}}
| roditelji          = 
{{plainlist|
* [[Martin Luther King, Sr.]]
* [[Alberta Williams King]]
}}
| nagrade            = 
{{plainlist|
* [[Nobelova nagrada za mir]] (1964)
* [[Presjednička medalja za hrabrost]] (1977, posthumno)
* [[Zlatna medalja Kongresa SAD-a]] (2004, posthumno)
}}
}}
'''Martin Luther King Junior'''<ref>{{Cite web|url=https://www.britannica.com/biography/Martin-Luther-King-Jr|title=Martin Luther King, Jr. {{!}} Biography, Speeches, Facts, & Assassination {{!}} Britannica|date=26. 6. 2023|website=www.britannica.com|language=en|access-date=29. 6. 2023}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.history.com/topics/black-history/martin-luther-king-jr|title=Martin Luther King Jr: Day, Death, Quotes|date=10. 1. 2023|website=HISTORY|language=en|access-date=29. 6. 2023}}</ref> (rođen kao '''Michael King Jr'''; 15. januar 1929 – 4. april 1968) smarta se inicijatorom i vođom borbe za ljudska prava američkih crnaca tokom 60-tih godina. Rođen je 15. januara 1929. godine u Atlanti, u saveznoj državi [[Georgia|Georgiji]]. Baka koja ga je obožavala te brat i sestra zvali su ga kratko M. L. Taj nadimak pratio ga je kroz cijelo djetinstvo. Ime je dobio po ocu. Otac mu je bio svećenik (kasnije i upravitelj banke) i samim tim zauzimao je važno mjesto u crnačkoj zajednici. Mladi Martin bio je bistar dječak, s pet godina učio je napamet odlomke iz Biblije. Krenuo je na koledž sa 15 godina, tri godine ranije nego što je slučaj s njegovim vršnjacima. Pohađao je Morehouse koledž u Atlanti, jednu od najboljih visokih škola za crnce u Sjedinjenim Državama. Godine 1948. kada mu je bilo 19 godina stekao je diplomu iz sociologije i krenuo na studij bogoštovlja u sjemenište Crozer u saveznoj državi [[Pennsylvania]]. Diplomirao je kao najbolji u svome razredu, te je nastavio studij na Univerzitetu u [[Boston]]u. Započeo je rad na doktoratu i upisao napredni tečaj iz teologije - studirajući [[hinduizam]], [[šintoizam]] i [[islam]], jednako kao i [[kršćanstvo]].

U Bostonu upoznaje i svoju buduću suprugu - Corettu Scott.<ref>{{Cite web|url=https://timeline.thekingcenter.org/timeline/the-king-center/|title=The King Center Timeline|website=The King Center Timeline|language=en|access-date=29. 6. 2023}}</ref> I koja je kao i on porijeklom sa juga.

King se oženio [[Coretta Scott King|Corettom Scott]] 18. juna 1953. na travnjaku kuće njenih roditelja u njenom rodnom gradu [[Heiberger (Alabama)|Heibergeru]] u [[Alabama|Alabami]].<ref>{{Cite news|url=https://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1509338/Coretta-Scott-King.html|title=Coretta Scott King|work=[[The Daily Telegraph]]|access-date=8. 9. 2008|date=1. 2. 2006|archive-date=13. 11. 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20121113011228/http://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/1509338/Coretta-Scott-King.html}}</ref> Postali su roditelji četvero djece: [[Yolanda King]] (1955–2007), [[Martin Luther King III]] (r. 1957), [[Dexter Scott King]] (r. 1961) i [[Bernice King]] (r. 1963).<ref name="fam">{{Cite book|last=Warren|first=Mervyn A.|url=https://archive.org/details/kingcamepreachin0000warr/page/35|title=King Came Preaching: The Pulpit Power of Dr. Martin Luther King, Jr.|publisher=InterVarsity Press|year=2001|isbn=0-8308-2658-0|page=[https://archive.org/details/kingcamepreachin0000warr/page/35 35]}}</ref> Tokom njihovog braka, King je ograničio Corettinu ulogu u pokretu za građanska prava, očekujući da ona bude domaćica i majka.<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=gwVbfvfYEZkC&pg=PA408|title=Civil Rights History from the Ground Up: Local Struggles, a National Movement|publisher=University of Georgia Press|year=2011|isbn=978-0-8203-3865-1|page=410}}</ref>

Martinovo prvo mjesto služenja bilo je u baptističkoj crkvi na aveniji Dexter u Montgomeriju u saveznoj državi Alabami. U septembru 1954. godine kada se uselio u župni dvor crkve na aveniji Dexter bilo mu je tek 25 godina. U proljeće naredne godine stekao je doktorat teologije, a istog proljeća postaje otac. Rodila se Yolanda, prvo od četvero djece (Bunny, Dexter Scott, Martin III) Martina i Corette. Uvečer, 5. decembra [[1955]]. nakon govora održanog u crkvi na aveniji Dexter, a kao uvod u bojkot autobusa zbog slučaja [[Rosa Parks|Rose Parks]]<ref>{{Cite web|url=https://www.cnn.com/2003/US/03/10/sprj.80.1955.parks/|title=CNN.com - December 1, 1955: Rosa Parks arrested - Mar. 11, 2003|website=www.cnn.com|access-date=29. 6. 2023}}</ref> koja je odbila ustupiti svoje mjesto bijeloj putnici, Martin Luther King postat će medijski poznat.

Bio je jedan od vođa Marša na Washington 1963, kada je izrekao svoj govor naslovljen "[[I Have A Dream]]".<ref>{{Cite news|title=I have a dream|url=https://www.theguardian.com/world/2003/aug/21/usa.comment|newspaper=The Guardian|date=21. 8. 2003|access-date=29. 6. 2023|issn=0261-3077|language=en-GB|first=Gary|last=Younge}}</ref> Slušalo ga je 250.000 ljudi. Genijalni govornik, protivio se ratu u Vijetnamu.

Njegov govor ujedinio je crnce i započeo pokret za građanska prava američkih crnaca. Od tada pa nadalje rasisti su ga obasipali uvredljivim i prijetećim pismima i anonimni telefonski pozivima. Bacili su mu bombu u kuću, ali samo zahvaljujući sreći njegova porodica je preživjela. U svom bijesu, rasisti su spaliti crkvu na aveniji Dexter. Istovremeno policija je više puta bezrazložno pritvarala Martina. U januaru 1957. osnovana je Konferencija južnačkog hrišćanskog vodstva (SCLC), a Martin Luther King proglašen je predsjednikom. Godinu dana kasnije (1958) u [[New York (savezna država)|New Yorku]] na promociji svoje knjige ''Korak prema slobodi'', jedna duševno oboljela srednjovječna crkinja zarila mu je nož za otvaranje pisama u grudi. Iste godine podnosi ostavku u Baptističkoj crkvi avenije Dexter te s porodicom seli u Atlantu gdje je postao supastor, zajedno s ocem, u Eben-Haezerovoj baptističkoj crkvi. U oktobru 1964. godine prima [[Nobelova nagrada za mir|Nobelovu nagradu za mir]].<ref>{{Cite web|url=https://www.nobelprize.org/prizes/peace/1964/king/biographical/|title=The Nobel Peace Prize 1964|website=NobelPrize.org|language=en-US|access-date=29. 6. 2023}}</ref>

Ubijen je 4. aprila 1968. hicem iz snajpera<ref>{{Cite book|last=Joe Garner|url=http://archive.org/details/weinterruptthisb00garn_0|title=We Interrupt This Broadcast|date=2002-04|publisher=Sourcebooks Mediafusion|others=Internet Archive|isbn=978-1-57071-974-5}}</ref> na balkonu hotelske sobe u [[Memphis]]u, u saveznoj državi [[Tennessee]]. Kada je ubijen imao je 39 godina. Sahrani Maritna Luthera Kinga Juniora prisustvovalo je preko 100.000 ljudi koji su mu došli odati posljednju počast. Na nadgrobnoj ploči njegova groba stoje riječi crnačke duhovne pjesme Napokon slobodan:

''Free at last, free at last, thank God almighty I'm free at last'' (Napokon slobodan, napokon slobodan, hvala ti moćni Bože, napokon sam slobodan).

U decembru 1999. okončana je građanska parnica u kojoj je porodica King tužila Lloyda Jowersa koji je 1968. bio vlasnik restorana u zgradi odakle je pucano na Kinga. Sud je zaključio da Martin Luther King Juniro nije bio žrtva samotnog ubice Jamesa Earla Raya, kako se do sada tvrdilo nego žrtva šire zavjere. Porota je odredila odštetu, ali samo simboličnih 100 američkih dolara koliko je tražila porodica King od Jowersa. Naime, prije šest godina Jowers je izjavio kako je on nabavio oružje i za atentat unajmio Raya, a sve to po nalogu jednog mafijaškog šefa iz New Orleansa. Advokat Kingovih izjavio je da nije samo mafija stajala iza atentata, nego su mafiju unajmili neki moćni ljudi iz vrha vlasti.

=== CIA-in nadzor ===
Dosijei CIA-e s kojih je skinuta povjerljivost 2017. godine otkrili su da je agencija istraživala moguće veze između Kinga i komunizma nakon što je članak Washington Posta od 4. novembra 1964. tvrdio da je pozvan u [[Sovjetski Savez]] i da je Ralph Abernathy, kao Kingov glasnogovornik, odbio komentirati izvor poziva.<ref>{{Cite web|url=https://www.archives.gov/files/research/jfk/releases/docid-32397512.pdf|title=Martin Luther King|last=CIA|date=5. 11. 1967|access-date=13. 2. 2018}}</ref> Pošta koja pripada Kingu i drugim aktivistima za građanska prava presrela je CIA program [[HTLINGUAL]].<ref>{{Cite news|url=https://www.huffpost.com/entry/bush-and-the-nsa-spying-s_b_12552|title=Bush and the NSA spying scandal|first=Timothy|last=Naftali|work=[[HuffPost]]|date=19. 12. 2005}}</ref>
{{galerija|Datoteka:Booker_T._Washington_High_School_in_Atlanta.jpg|Srednja škola u koju je King išao dobila je ime po afroameričkom pedagogu Booker T. Washingtonu.|Datoteka:OldMainUpland.JPG|King je diplomirao bogoslovlje na [[Crozer Theological Seminary]] (na slici 2009.).|Datoteka:Martin_Luther,_Coretta_Scott_and_Yolanda_Denise_King,_1956.png|Martin Luther King mlađi sa suprugom [[Coretta Scott King|Corettom Scott King]] i kćerkom [[Yolanda Denise King|Yolandom Denise King]] 1956.|Datoteka:Rosa_Parks_(detail).tiff|Kralj (lijevo) sa aktivisticom za građanska prava [[Rosa Parks|Rosom Parks]] (desno) 1955.|Datoteka:Photograph_of_White_House_Meeting_with_Civil_Rights_Leaders._June_22,_1963_-_NARA_-_194190_(no_border).tif|Potpredsjednik [[Lyndon B. Johnson]] i državni tužilac [[Robert F. Kennedy]] s Kingom, [[Benjamin Mays|Benjaminom Maysom]]<nowiki> i drugim vođama građanskih prava, 22. juna 1963.]]</nowiki>|Datoteka:MLK_mugshot_birmingham.jpg|King je uhapšen 1963. zbog protesta zbog postupanja prema crncima u Birminghamu.<ref>{{Cite news|title=Martin Luther King mugshot April 12 1963|date=16. 4. 2013|work=[[The Times-Picayune/The New Orleans Advocate]]|url=http://photos.nola.com/tpphotos/2013/04/martin_luther_king_mugshot_apr.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20130617203216/http://photos.nola.com/tpphotos/2013/04/martin_luther_king_mugshot_apr.html|archive-date=17. 6. 2013}}</ref>|Datoteka:Bezoek_ds_Martin_Luther_King-selectionclip.ogv|Martin Luther King Jr. govori u intervjuu u [[Nizozemska|Nizozemskoj]], 1964.|Datoteka:Civil_Rights_March_on_Washington,_D.C._(Leaders_of_the_march_posing_in_front_of_the_statue_of_Abraham_Lincoln..._-_NARA_-_542063_(cropped).jpg|Lideri Marša na Washington poziraju ispred Lincolnovog spomenika|Datoteka:March_on_Washington_edit.jpg|Marš na Vašington za poslove i slobodu (1963.)}}

== Radovi ==
* ''[[Stride Toward Freedom]]: The Montgomery Story'' (1958) {{ISBN|978-0-06-250490-6}}
* ''The Measure of a Man'' (1959) {{ISBN|978-0-8006-0877-4}}
* ''[[Strength to Love]]'' (1963) {{ISBN|978-0-8006-9740-2}}
* ''[[Why We Can't Wait]]'' (1964) {{ISBN|978-0-8070-0112-7}}
* ''[[Where Do We Go from Here: Chaos or Community?]]'' (1967) {{ISBN|978-0-8070-0571-2}}
* ''[[The Trumpet of Conscience]]'' (1968) {{ISBN|978-0-8070-0170-7}}
* ''A Testament of Hope: The Essential Writings and Speeches of Martin Luther King Jr.'' (1986) {{ISBN|978-0-06-250931-4}}
* ''The Autobiography of Martin Luther King Jr.'' (1998), ed. [[Clayborne Carson]] {{ISBN|978-0-446-67650-2}}
* ''"All Labor Has Dignity"'' (2011) ed. [[Michael Honey]] {{ISBN|978-0-8070-8600-1}}
* ''"Thou, Dear God": Prayers That Open Hearts and Spirits''. Collection of King's prayers. (2011), ed. [[Lewis Baldwin]] {{ISBN|978-0-8070-8603-2}}
* ''MLK: A Celebration in Word and Image'' (2011). Photographed by [[Bob Adelman]], introduced by [[Charles Johnson]] {{ISBN|978-0-8070-0316-9}}

==Vanjski linkovi==
{{Wikicitat|Martin Luther King, Jr.}}{{Refspisak}}
*{{Commonscat-inline|Martin Luther King, Jr.|Martin Luther King Jr.}}

{{Osobe Hladnog rata}}
{{Nobelova nagrada za mir}}
{{Osoba godine magazina "Time"}}
{{Normativna kontrola}}

{{DEFAULTSORT:King, Martin Luther Jr.}}
[[Kategorija:Rođeni 1929.]]
[[Kategorija:Umrli 1968.]]
[[Kategorija:Američki političari]]
[[Kategorija:Dobitnici Nobelove nagrade za mir]]

Šabloni koji su upotrebljeni na ovoj stranici:

Šablon:Abbr (uredi)
Šablon:BROJMJESECA (uredi)
Šablon:Br separated entries (uredi)
Šablon:Cite book (pogledaj izvor) (poluzaštićeno)
Šablon:Cite news (uredi)
Šablon:Cite web (uredi)
Šablon:Commonscat-inline (uredi)
Šablon:Datum rođenja (uredi)
Šablon:Datum smrti i godine (pogledaj izvor) (poluzaštićeno)
Šablon:EditAtWikidata (uredi)
Šablon:Galerija (uredi)
Šablon:Galerija/styles.css (uredi)
Šablon:ISBN (uredi)
Šablon:Infokutija (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Šablon:Infokutija osoba (uredi)
Šablon:Main other (uredi)
Šablon:NAZIVMJESECA (uredi)
Šablon:Navbox (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Šablon:Navkutija (pogledaj izvor) (poluzaštićeno)
Šablon:Nobelova nagrada za mir (uredi)
Šablon:Normativna kontrola (uredi)
Šablon:Nowrap (uredi)
Šablon:Osoba godine magazina "Time" (uredi)
Šablon:Osobe Hladnog rata (uredi)
Šablon:Plainlist (uredi)
Šablon:Plainlist/styles.css (uredi)
Šablon:Refspisak (uredi)
Šablon:Refspisak/styles.css (uredi)
Šablon:Side box (uredi)
Šablon:Sister-inline (uredi)
Šablon:Sporedni okvir (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Šablon:Wikicitat (uredi)
Šablon:Wrap (uredi)
Modul:Age (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Arguments (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Authority control (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Check isxn (uredi)
Modul:Citation/CS1 (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Citation/CS1/COinS (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Citation/CS1/Configuration (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Citation/CS1/Date validation (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Citation/CS1/Identifiers (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Citation/CS1/Utilities (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Citation/CS1/Whitelist (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Citation/CS1/styles.css (uredi)
Modul:Date (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:EditAtWikidata (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Gallery (pogledaj izvor) (poluzaštićeno)
Modul:Infobox (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Infobox/styles.css (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:InfoboxImage (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Navbar (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Navbar/configuration (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Navbar/styles.css (uredi)
Modul:Navbox (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:No globals (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:ResolveEntityId (uredi)
Modul:Separated entries (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:Side box (pogledaj izvor) (poluzaštićeno)
Modul:Side box/styles.css (uredi)
Modul:String (pogledaj izvor) (zaštićeno)
Modul:TableTools (pogledaj izvor) (poluzaštićeno)
Modul:Yesno (pogledaj izvor) (zaštićeno)

Nazad na Martin Luther King Jr..

Preuzeto iz "https://bs.wikipedia.org/wiki/Martin_Luther_King_Jr."