Размовы пра Вікіпедыю:Істотныя артыкулы

А гэта не тое ж самае? => Вікіпедыя:Артыкулы, якія мусяць быць у кожнай Вікіпедыі --***Гарадзенскі*** 15:37, 18 Лістапад 2009 (UTC)

Не, той спіс, што вы прывялі, рэгулярна мадыфікуецца пад уплывам часу. Гэты - т.зв. стабільны (dated ’2006). --Krukouski 15:42, 18 Лістапад 2009 (UTC)

Зразумела--***Гарадзенскі*** 15:44, 18 Лістапад 2009 (UTC)

Дзякуй за дапамогу. І, па магчымасці, звярніце ўвагу на недаперакладзеныя мной (падчас працы ў be-x-old) раздзелы «Хімія», «Надвор'е, клімат і геалогія», «Фізіка». Знайсці іх змест магчыма тутай. --Krukouski 15:55, 18 Лістапад 2009 (UTC)

Акей, калі будзе вольны час -- перакладу і дадам да спісу...--***Гарадзенскі*** 16:00, 18 Лістапад 2009 (UTC)

Усёж не пайму сэнсу, гэта ж розныя пералікі і існуюць паасобку на Мета, мы ідзем сваім адметным шляхам ці што? :) --Максім Л. 16:40, 25 жніўня 2010 (UTC)

Спісы розныя, той які зараз на падстаронцы /1.0 - першая'2006г. версія спіса артыкулаў блаблабла, той які зараз на асноўнай - актуальная версія. Адзінае што я змяніў, гэта назву, па аналогіі з ен-вікі (Vital articles). --Krukouski ^{(размовы)} 17:03, 25 жніўня 2010 (UTC)

А з правапісам так усё і павінна быць? Бо некаторыя назвы, здаеццца, напісаныя «тарашкевіцай». Dalibor 19:19, 6 Люты 2010 (UTC)

І некаторыя з-за гэтага чырвоныя, хаця адпаведныя артыкулы ёсць, толькі ў іншым напісанні. Ці можна гэта правіць? Dalibor 19:24, 6 Люты 2010 (UTC)

А некаторыя крыху адрозніваюцца ад існуючых артыкулаў формай напісання, таму таксама чырвоныя. Dalibor 19:32, 6 Люты 2010 (UTC)

Калега Krukouski зрабіў копію з тарашкевіцкай Віксы і цяпер паступова правіць. Вядома, арфаграфію правіць можна і форму напісання таксама, толькі склад пераліку нельга мадыфікаваць. --Максім Л. 19:36, 6 Люты 2010 (UTC)

Апярэдзілі. =) Усё так. --Krukouski 19:38, 6 Люты 2010 (UTC)

Дарэчы, Максім, ці магчыма наладзіць які-небудзь існы бот, дабы дадаваў на старонкі з гэтага спісу адпаведную катэгорыю? Бо ручкамі, як разумееце, занадта марудна ды доўга. --Krukouski 19:41, 6 Люты 2010 (UTC)

Магу, бот знайшоў 604 "сінія" артыкулы, якія сюды спасылаюцца, адно толькі, ці Вы ўпэўненыя, што гэта "істотныя" артыкулы, а не "значныя" напрыклад? --Максім Л. 20:23, 6 Люты 2010 (UTC)

Тэрміналогія для мяне не істотна (пардон за таўталогію), таму тут можна думаць. Аднак, калі распрацоўваў праект на be-x-old, усе пагадзіліся менавіта з такой фармулёўкай, як найлепшай і дакладнейшай. --Krukouski 20:27, 6 Люты 2010 (UTC)

Хе-хе, дурное было пытанне, з разгорнутым слоўнікам :) Зараз прайдуся ботам :) --Максім Л. 20:39, 6 Люты 2010 (UTC)

То добра, значыцца, калі я нешта падпраўлю, мяне не паб'юць ;) Dalibor 19:56, 6 Люты 2010 (UTC)

Дарэчы, спадарства, яшчэ пара пытанняў з тэрміналогіяй:

• Што будзем рабіць з тэрмінам «Цэля»? У большасці кніг выкарыстоўваецца «Клетка», але гэта насамрэч калька з рускага тэрміна, які з'яўляецца недакладным перакладам лацінскага. То што з іх будзем выкарыстоўваць?
• Прыкладна тое ж з тэрмінамі «Членістаногія» — «Чляністаногія». Які выкарыстоўваць?

Паводле Крапівы, "клетка" без варыянтаў і "членістаногія". --Максім Л. 20:33, 6 Люты 2010 (UTC)

Вось і я пра тое. У вас дарэчы Крапіва якога году? Dalibor 20:38, 6 Люты 2010 (UTC)

Стваральнікі руска-беларускага фармакалагічнага слоўніка з вамі не пагадзяцца.

7-е выданне (1998), калі ў спецлітаратуры не вызначыліся, па-мойму, акад. слоўнік нешта ды значыць. А стваральнікі стваралі фармакалЯгічны слоўнік, я не тое каб супраць, але, па-мойму, гэта дае адбітак на лексічны склад слоўніка. --Максім Л. 20:49, 6 Люты 2010 (UTC)

Ну то пытанне здымаецца, калі абаронцаў "цэляў" і "вузаў" не знойдзецца. :) --Krukouski 20:54, 6 Люты 2010 (UTC)

Ну я б, можа, і паабараняў, але ж выключна з пазіцый логікі, а не спасылак на паважаных аўтараў. А ўвогуле, думаю варта арыентавацца на розныя крыніцы ў сэнсе лексікі, не пужаючыся асабліва правапісу, бо правапіс — не мова. Тут пэўна добрым прыкладам было б пэўна «Роднае Слова» — не апазіцыйны, заўважце часопіс, а навукова-метадычны. Мова зараз актыўна развіваецца, а слоўнікі такога маштабу за ёй рэдка паспяваюць. Dalibor 21:09, 6 Люты 2010 (UTC)

Увогуле, я думаю, што можна выкарыстоўваць (з асцярожнасцю, канешне) старыя слоўнікі, гадоў 20-х. Беларусізацыя тады была афіцыйнай палітыкай, таму падазраваць іх у ідэалагізаванасці цяжка. Ну, канешне, арфаграфія яшчэ не тая, ды рабіць папраўку. Дарэчы, навукова-метадычныя часопісы лічацца аўтарытэтнай крыніцай, ці толькі энцыклапедыі? Dalibor 22:39, 6 Люты 2010 (UTC)

І што тут маецца на ўвазе пад тэрмінам «Грудзі»? Малочныя залозы? Dalibor 20:18, 6 Люты 2010 (UTC)

Арыгінал спісу знаходзіцца тут, суадносна - англамоўны аналаг. --Krukouski 20:22, 6 Люты 2010 (UTC)

Калі верыць слоўніку, па-англійску гэта і грудзі і малочная залоза. У АнглВікі ў артыкуле пішуць і пра тое, і пра тое. Dalibor 20:41, 6 Люты 2010 (UTC)

Такім чынам, мяркую, лепшы варыянт: ствараем артыкул "Грудзі" і робім перасылку з "Малочная залоза". --Krukouski 20:43, 6 Люты 2010 (UTC)

Можа лепей наадварот? Ці рабіць асобныя артыкулы, як на РуВікі. Перасылку ж рабіць нельга, бо грудзі тут маюцца на ўвазе жаночыя, а малочныя залозы ёсць ва ўсіх сысуноў. Dalibor 21:12, 6 Люты 2010 (UTC)

Згодзен, давайце тады асобна, як у хахлоў. --Krukouski 21:19, 6 Люты 2010 (UTC)

Давайце. Толькі тады, можа, варта больш дакладна, напрыклад «Жаночыя грудзі». Dalibor 21:55, 6 Люты 2010 (UTC)

Ёсць ідэі што і як перакласці? --Krukouski 21:19, 6 Люты 2010 (UTC)

Цяжка сказаць. Увогуле, гэта сінонімы, але ж нейкая розніца ёсць. Артыкулы пішуць прыклад��а пра адно і тое, але ж у адным пазначана, што ён пра ўласцівасць целаў, якія рухаюцца, а ў другім, што ён пра хуткасць у фізіцы... Dalibor 21:38, 6 Люты 2010 (UTC)

У беларускай таксама ёсць хуткасць і скорасць, толькі ху із ху я не памятаю :) --Максім Л. 21:45, 6 Люты 2010 (UTC)

Угу, і я пра тое ж. Аднак, вось макароннікі, напрыклад, вызначаюць Velocity як проста "Хуткасць", а Speed як "Сярэдняя хуткасць"... --Krukouski 21:47, 6 Люты 2010 (UTC)

Пэўна, усёткі і тое, і тое — хуткасць. Думаю, гэта спецыфіка мовы, бо на польскай Вікі таксама два артыкулы, а на рускай, нямецкай, чэскай, лацінскай — адзін. Dalibor 21:50, 6 Люты 2010 (UTC)

Не, паглядзіце зноску на стар. 2. --Максім Л. 22:02, 6 Люты 2010 (UTC)

Хм, дужа цікава, дзякуй. --Krukouski 22:06, 6 Люты 2010 (UTC)

Можа тэрмін RAM таксама варта перакласці? Dalibor 21:59, 6 Люты 2010 (UTC)

done. --Krukouski 22:31, 6 Люты 2010 (UTC)

Я папраўлю тэрміны «кіслата» і «аснова» на множны лік, бо гэта ўсёткі класы злучэнняў. Dalibor 23:07, 6 Люты 2010 (UTC)

Увогуле, тут дзейнічае прыкладна такое ж правіла, як і ў біялогіі — класы злучэнняў і групы элементаў запісваюцца ў множным ліку (кіслоты, асновы, солі, алканы, спірты, галагены і г.д.). Канкрэтныя элементы і рэчывы — у адзіночным ліку (азот, натрый, прапан, трынітрагліцэрын і г.д.). Dalibor 00:18, 7 Люты 2010 (UTC)

І замест галіту, мне здаецца варта было б падставіць «солі», яны б тут былі як раз да тэмы. Асноўныя класы хім. злучэнняў: асновы, кіслоты і солі. А галіт — мінерал, ён хутчэй не ў хімію. Dalibor 23:07, 6 Люты 2010 (UTC)

Праўце смела. --Krukouski 00:21, 7 Люты 2010 (UTC)

Яшчэ такое пытанне, у спісе ёсць «Карова», але ж у арыгінале (што лагічна) прысутнічае не «Карова», а «Буйная рагатая жывёла». То, пэўна, так і напішу? Dalibor 00:46, 7 Люты 2010 (UTC)

У арыгінале, кэтл, гэта скот, абагульнена. І ў дужках напісана што размоўны варыянт - cows, каровы. Таму хай застаецца як ёсць (хіба можна на мн.л. змяніць). --Krukouski 00:56, 7 Люты 2010 (UTC)

Ну, не абагульнена, а менавіта буйны рагаты. Па-англійску сапраўды размоўны варыянт — cows, але ж па-нашаму карова — гэта больш канкрэтна «самка быка». Dalibor 01:03, 7 Люты 2010 (UTC)

Заўважце калі-ласка, што асобнага артыкулу Cow на en-wiki не існуе, рэдырэкт ідзе менавіта на Cattle. Ды і адпаведнікі на іншых славянскіх вікі паказальныя: be-x-old, pl, ru, uk. Так што ў дадзеным выпадку, це хутчэй асаблівасці ен-вікі і ен-мовы, а ў нас, як грыцца, каровы атдзельна быдла атдзельна =) --Krukouski 01:14, 7 Люты 2010 (UTC)

От і я пра тое ж. На іншых славянскіх пэўна так таму, што проста пераклалі спіс, не паглядзеўшы, што там за артыкулы. Увогуле зараз звяраю раздзел «Арганізмы» з арыгіналам спісу, праглядаючы артыкулы. У іх таксама бардак... Dalibor 01:21, 7 Люты 2010 (UTC)

Думаю, трэба перакладаць не даслоўна, а па сэнсе, і каб адпавядала беларускай мове. Dalibor 01:23, 7 Люты 2010 (UTC)

Не, ну канкрэтна тут якраз усё слушна, бачна ж па спісе, што прадстаўленыя асноўныя (на думку складальнікаў спісу) падвіды сысуноў. А карова хіба не падвід? --Krukouski 01:28, 7 Люты 2010 (UTC)

Карова — самка гэтага падвіду. А сам падвід завецца Бык свойскі (Bos primigenius taurus). Вы заглянце у сам артыкул. Там пішацца пра быдла. А нас, як і на РуВікі, артыкул пачынаецца з азначэння, што гэта самка быка... А далей ідзе размова пра буйную рагатую жывёлу... Dalibor 01:39, 7 Люты 2010 (UTC)

У прынцыпе, можна зрабіць перасылку з каровы на буйную рагатую. Dalibor 10:07, 7 Люты 2010 (UTC)

Мяркую, Вам не варта цыкліцца на такіх пытаннях, гэта ўсё ж такі ўмоўнасці. Сур'ёзнай разбежкі па сэнсе няма - і добра. --Krukouski 19:10, 7 Люты 2010 (UTC)

А ката як будзем пісаць, «кот» ці «котка»? Бо артыкул ёсць, трэба перанесці пад патрэбную назву. Dalibor 01:21, 7 Люты 2010 (UTC)

Крапіва падае "Котку" як абл. выраз, таму "Кот". --Krukouski 01:28, 7 Люты 2010 (UTC)

Дарэчы, малпы ў арыгінальным спісе маюцца на ўвазе чалавекападобныя. Правім? Dalibor 01:49, 7 Люты 2010 (UTC)

Можа ўжо трэба абнавіць спіс? --Fenix 89 21:29, 20 студзеня 2011 (UTC)

Сінхранізаваў артыкул з англ вікі, дзе ідзе падзяленне на 5 узроўняў істотных артыкулаў. Мне здаецца, што той спіс больш прагрэсіўны ў некаторых момантах. Але ў той жа час існуе стары спіс, які я падцёр і яго можна аднавіць, напрыклад на старонцы Вікіпедыя:Артыкулы, якія мусяць быць у кожнай Вікіпедыі, або пад іншай назвай, каб ён адпавядаў англ вікі. Што думаеце, як лепш паступіць? Пакуль перападвяжу ўсё на англ вікі, бо яно па факце так і ёсць. Plaga med (размовы) 17:14, 6 кастрычніка 2023 (+03)[адказаць]

Прапаную весці паралельна 2 спісы, бо спіс з метавікі даволі важны таксама і ў яго вялікая падтрымка, ёсць метрыкі паміж раздзеламі. Але англійскі спіс мне падаецца больш міжнародным і інклюзіўным агулам, да таго ж, ён лепш дапасаваны да сістэмы з рознымі ўзроўнямі артыкулаў, таму яго будзе прасцей трымаць як базу для праекта «Істотныя артыкулы», а вось Вікіпедыя:Артыкулы, якія мусяць быць у кожнай Вікіпедыі няхай будзе асобным праектам. Plaga med (размовы) 17:28, 6 кастрычніка 2023 (+03)[адказаць]

Як і пісаў тут, паралельна зрабіў старонку Вікіпедыя:Артыкулы, якія мусяць быць у кожнай Вікіпедыі, каб захаваць стары спіс і каб была сінхранізацыя з МетаВікі. Plaga med (размовы) 14:07, 30 кастрычніка 2023 (+03)[адказаць]

Мяркую, што літаральны пераклад старонак праектаў з англійскай вікіпедыі ў беларускую не мае сэнсу. Варта адаптаваць пад мясцовыя рэаліі.--Artsiom91 (размовы) 19:28, 6 кастрычніка 2023 (+03)[адказаць]

Згодны. Не зусім ясна напрыклад чым "мастацтвы" з першага ўзроўня адрозніваюцца ад "мастацтва", пра якое артыкул у нас ёсць. Здаецца на англійскай пад мастацтвамі маецца на ўвазе спіс розных відаў мастацтва, але ў беларускай мове не бачыў каб так ужывалі гэтыя словы. У артыкуле Мастацтва ёсць раздзел Класіфікацыя, які мае сэнс развіваць і магчыма вынесці ў асобны артыкул. Але ці будзе ён важней артыкула Мастацтва?

Так што можна ўзяць англійскі спіс за аснову, але падправіць адпаведна з важнасцю паняццяў у беларускай мове A potato hater (размовы) 22:18, 6 кастрычніка 2023 (+03)[адказаць]

Згодзен, што трэба пераглядзець змест артыкулаў, можа нейкі артыкул дастаткова раскрывае тое, што мелася на ўвазе ў арыгінале з-за асаблівасцяў мовы, і тады мабыць таксама трэба пераглядзець некаторыя сувязі ў Вікіданых. Калі будзем мяняць элемент Вікіданых, то варта гэта неяк адзначыць для прастаты абнаўлення спіса ў будучыні.

Яшчэ заўважу, што сэнс спісу ва ўніверсальнасці, то бок ён не павінен адаптавацца пад розныя рэгіёны, ён створаны даволі глабальна, што бачна па змесце спіса. Калі ёсць жаданне рабіць спіс артыкулаў, якія важны для нашага рэгіёна, то тут варта рабіць штосьці адасобленае. Plaga med (размовы) 00:17, 7 кастрычніка 2023 (+03)[адказаць]