Ніка (апавяданне)

«Ніка» (руск.: Ника) — апавяданне расійскага пісьменніка Віктара Пялевіна, упершыню апублікаванае ў 1992 годзе.

Гэта апавяданне пра вечныя перажыванні, пастаянныя сумневы і прыхільнасці, якія кожны з нас адчуваў хоць бы раз у жыцці. Гэта разважанне пра загадкавасць унутранага свету іншага чалавека, па-за залежнасці ад блізкасці да яго. Гэта спробы аналізу сувязяў паміж унутраным светам і знешнімі праявамі чалавека: яго паводзінамі, асобнымі ўчынкамі, а таксама пазіцыйнымі выхадкамі.

З першых радкоў «Ніка» Віктара Пялевіна адсылае чытача да апавядання І. А. Буніна «Лёгкае дыханне». Фінал «Лёгкага дыхання» з'яўляецца першым сказам «Нікі»: «Зараз, калі яе лёгкае дыханне зноў рассеялася ў свеце, у гэтым воблачным небе, у гэтым халодным вясновым ветры ...». Пасля гэтай фразы згадваецца «цяжкі, як сілікатная цэгла, том Буніна», які ляжыць на каленях апавядальніка. Пялевін праводзіць у апавяданні мноства паралеляў паміж сваёй Нікай і бунінскай Оляй Мяшчэрскай. Фіналы апавяданняў таксама з'яўляюцца падобнымі^[1].

У аснове сюжэту ён і яна, узаемаадносіны паміж імі. Яна прыгожая і загадкавая. Ён спрабуе зразумець яе, убачыць свет яе вачыма і нечаму ў яе навучыцца. У фінале гераіня гіне пад коламі аўтамабіля. На працягу ўсяго апавядання чытач упэўнены, што Ніка — гэта жанчына, і толькі ў самым канцы аказваецца, што гэта кошка^[2].

Гэты нечаканы сюжэтны паварот і з'яўляецца галоўнай асаблівасцю апавядання. Аўтар наўмысна гуляе з чытачом і заблытвае яго. Ён выкарыстоўвае лексіку, якая можа апісваць і жанчыну, і кошку, а таксама адсылае чытача да класічнай рускай літаратуры. Акрамя падману чытача, аўтар пераследваў мэту прадставіць праблему ўзаемаадносінаў мужчыны і жанчыны �� рознымі светаўспрыманнямі як праблему «постмадэрнісцкага ўсеадзінства рознанакіраваных пачаткаў»^[3].

Апавяданне было ўпершыню апублікавана ў часопісе «Юнацтва», 1992, № 6—8.^[4] Апавяданне таксама ўвайшло ў зборнік Пялевіна «Generation «П». Рассказы» 1999 года^[1].

• Ніка — тэкст апавядання