Пацы

	Пацы; лац. Pacy
	Герб Газдава
Краіна паходжаньня	Вялікае Княства Літоўскае
Прызнаныя ў	Вялікае Княства Літоўскае, Рэч Паспалітая

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Пацы (неадназначнасьць).

Пацы (у XV—XVI стагодзьдзях Пацавічы) — шляхецкі род гербу Газдава, які ў XVII—XVIII стагодзьдзях увайшоў у лік найбольш уплывовых магнатаў Вялікага Княства Літоўскага (у 1660-х — сярэдзіне 1680-х гадоў фактычна кіравалі дзяржавай).

Валодалі маёнткамі ў Лідзкім (XV ст.), Берасьцейскім і Гарадзенскім паветах (XVI ст.), мястэчкамі Магільна, Астравец (XVI ст.), Чартарыйск, Відзы, Галоўчын, Княжыцы (XVII ст.) ды іншымі.

Прозьвішча

Паца (Patza^[1], Pazzo) — імя германскага паходжаньня^[2]. Іменная аснова пац- (бац-, пэц-) (імя ліцьвінаў Пацолт, германскае імя Pazolt) паходзіць ад стараверхненямецкага baz 'лепшы'^[3] або ад хрысьціянскага імя Petrus^[4].

Паходжаньне

Паходзілі ад Паца Даўкшавіча (упамінаецца пад 1450 годам), ад імя якога ўтварылся прозьвішча роду. Існавала некалькі галінаў Пацаў, апошні з роду — Людвік Міхал Пац — памёр у 1835 годзе^[5].

Найбольш вядомыя з роду

Стэфан Пац (1587—1640) — падканцлер вялікі літоўскі
Міхал Казімер Пац (каля 1624—1682) — гетман вялікі літоўскі, ваявода віленскі
Крыштап Жыгімонт Пац (1621—1684) — канцлер вялікі літоўскі

Галерэя

Іканаграфія роду Пацаў
Мікалай Пац
Стэфан Пац
Міхал Казімер Пац
Крыштап Жыгімонт Пац
Клара Ізабэла Пац (дэ Майлі)
Мікалай Стэфан Пац
Казімер Пац
Казімер Міхал Пац
Эўфрасіньня Пац (з Агінскіх)
Тэрэза Барбара Пац (з Радзівілаў)
Міхал Ян Пац
Людвік Міхал Пац

Крыніцы

^ Kaufmann H. Altdeutsches Namenbuch: Bd. 1. Altdeutsche Personennamen. Ergänzungsband. — München, 1968. S. 56.
^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 253.
^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 251.
^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 278.
^ Грыцкевіч А. Пацы // ВКЛ. Энцыкл. — Мн.: 2005 Т. 2. С. 422.

Літаратура

Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — 788 с. — ISBN 985-11-0378-0

[1] Kaufmann H. Altdeutsches Namenbuch: Bd. 1. Altdeutsche Personennamen. Ergänzungsband. — München, 1968. S. 56.

[2] Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 253.

[3] Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 251.

[4] Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 278.

[5] Грыцкевіч А. Пацы // ВКЛ. Энцыкл. — Мн.: 2005 Т. 2. С. 422.

[1]