Cinsi əlaqə
.jpg)
Cinsi əlaqə və ya seks — cinsi məmnuniyyət (həzz) və nəsil artırma məqsədini daşıyan genital əlaqə. Bu, vaginal cinsi əlaqə və ya vaginal seks kimi də qeyd olunur.[1][2] Bu əlaqələr iki və ya daha çox şəxs arasındakı fiziki yaxınlığı əhatə edir və ümumiyyətlə insanlar arasında fiziki və ya emosional məmnuniyyətin artması üçün istifadə olunur və insanın bir-biri ilə yaxınlaşmasına kömək edə bilər.[3]
Cinsi əlaqə və ya digər cinsi fəaliyyətin nədən ibarət olduğu, bu əlaqələrin reproduktiv sağlamlığa təsiri haqqında fərqli fikirlər mövcuddur.[4]
Müxtəlif yurisdiksiyalarda insest, yetkinlik yaşına çatmayanlarla cinsi fəaliyyət, fahişəlik, təcavüz, zoofiliya, sodomiya, nikah öncəsi və nikahdan kənar seks kimi bəzi cinsi davranışlara məhdudiyyət qoyulur.
Dinlərdə cinsi əlaqə
[redaktə | mənbəni redaktə et]
Buddizm
[redaktə | mənbəni redaktə et]Buddizm inancına görə insan nə aseksual, nə də cinsi əlaqənin köləsi olmalıdır. İnsanlar mənəvi inkişafına zidd olmadığı müddətcə cinsi əlaqəyə girə bilərlər. Evlilikdən əvvəl cinsi əlaqə haram deyil, amma həyat yoldaşını aldatmaq yaxşı davranış sayılmır. Üstəlik, daha yüksək mənəvi inkişafa nail olmaq üçün seksuallığın son dərəcə zəruri olduğu deyilir.
Xristianlıq
[redaktə | mənbəni redaktə et]Cinsi əlaqə xristian kilsəsində qəbul ediən müqəddəs evlilik vədlərindən sonra normaldır. Xristian dinində nikahdan kənar cinsi əlaqəyə iffətsizlik deyilir. Əhdi-Cədiddə deyilir: "Zinakarlar, bütpərəstlər, hiyləgərlər… Tanrının nemətlərini dada bilməyəcəklər".
Hinduizm
[redaktə | mənbəni redaktə et]Hinduizm inancına görə insanın problemlərinin hamısı maddi dünyadan qaynaqlanır. Cinsi ehtiraslar və istəklər insanı mənəvi hikmətdən uzaqlaşdırır. Doğru yerdə və doğru zamanda edilən cinsi əlaqə insanı Nirvanaya yaxınlaşdıra bilər.
İslam
[redaktə | mənbəni redaktə et]İslam dininə görə nikahdan əvvəl cinsi yaxınlıq qəti qadağandır: "İçinizdən azad mömin qadınlarla evlənməyə maddi imkanı olmayanlar sahib olduğunuz (əllərinizin altında olan) mömin (cavan, iffətli) cariyələrdən (kənizlərdən) alsınlar. Allah sizin imanınızı (əqidənizi) daha yaxşı bilir. Hamınız bir-birinizdənsiniz. (Azad kişi və qul, azad qadın və cariyə -hamısı Adəm nəslindəndir. Onlar hamısı Allah bəndələri olduqları üçün yaradılış, etiqad baxımından aralarında vəhdət, birlik mövcuddur. Buna görə də cariyələrə həqarətlə baxmayın). İffətini qoruyub saxlayan, zinakarlıq etməyən və aşnası olmayan cariyələrlə sahiblərindən icazə alıb evlənin və onların mehrlərini qəbul olunmuş qaydada verin! Əgər onlar (ərə getdikdən sonra) zina edərlərsə, cəzaları azad qadınlara verilən əzabın yarısı qədərdir. Bu (kənizlərlə evlənmək), (ehtiras, şəhvət üzündən) zina etməkdən qorxanlarınız üçündür. Əgər səbir edərsinizsə, sizin üçün daha yaxşı olar. Həqiqətən, Allah bağışlayandır, rəhm edəndir!" (Ən-Nisa, 25)
İslama görə insan evli olmadıqca cinsi əlaqədən çəkinməlidir. İslamın bəzi məzhəblərində həyat yoldaşı ərinə cinsi cəhətdən kifayət etmirsə, kişiyə qadını boşamaq hüququ verilir.
Yəhudilik
[redaktə | mənbəni redaktə et]Yəhudilərin müqəddəs kitabında zina bütpərəstlik ilə eyni verilmişdir. Cinsi əlaqə etdikdə Tanrıya edilən müqəddəs evlilik andı pozulur. Yəhudilikdə evlilik cinsi əlaqəsi sadəcə yəhudi qadın və kişi arasına baş tuta bilər. Digər dindən tərəfdaş seçilməməlidir.
Həmçinin bax
[redaktə | mənbəni redaktə et]İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ Alters S. Essential Concepts for Healthy Living. Jones & Bartlett Publishers. 2012. 180–181. ISBN 978-1-4496-3062-1. 2013-12-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-04-02.
Most heterosexuals are familiar with the notion of 'having sex' or sexual intercourse as vaginal sex, the insertion of a penis into a vagina. Vaginal sex, or coitus, is the most common and popular form of intimate sexual activity between partners.
- ↑ Carroll JL. Sexuality Now: Embracing Diversity. Cengage Learning. 2018. səh. 289. ISBN 978-1-337-67206-1. 2020-06-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-04-02.
Vaginal intercourse (also referred to as sexual intercourse) involves inserting the penis into the vagina.
- ↑ Freberg L. Discovering Biological Psychology. Cengage Learning. 2009. 308–310. ISBN 978-0-547-17779-3. 2016-05-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-04-02.
- ↑ "Defining sexual health: Report of a technical consultation on sexual health" (PDF). World Health Organization. January 2002. səh. 4. September 6, 2012 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: September 5, 2012.
In English, the term 'sex' is often used to mean 'sexual activity' and can cover a range of behaviours. Other languages and cultures use different terms, with slightly different meanings.
