Nazismu
 | Esti artículu o seición necesita referencies qu'apaezan nuna publicación acreitada, como revistes especializaes, monografíes, prensa diaria o páxines d'Internet fiables. |
El nazismu o nacionalsocialismu (del alemán Nationalsozialismus) ye la ideoloxía y práutiques del Partíu Nacional Socialista de los Trabayadores Alemanes (NSDAP) d'Adolf Hitler; y les polítiques adoptaes pol gobiernu de l'Alemaña Nazi dende 1933 hasta 1945, un periodu conocíu tamién como Tercer Reich. El nome oficial alemán del partíu yera Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei 'NSDAP). El nacionalsocialismu taba rellacionáu col facismu, razón pola que dellos autores consideráronlu como la versión más radical y violenta d'ésti, sobre too poles consideraciones racistes, especialmente antisemites. Dalgunos otros elementos definidores d'esta ideoloxía son l'antiparllamentarismu, el nacionalismu étnicu, la oposición al lliberalismusocial, políticu y económicu, l'anticomunismu, la ideoloxía de sangre y tierra o la euxenesia de «vida non merecedora de vida» que derivaría nel Holocaustu.
El términu nazi foi acuñáu pela primer vegada pol ministru de propaganda Joseph Goebbels, que servirá pa referise a los miembros del so partíu, el Partíu Nacionalsocialista de los Trabayadors Alemanes (NSDAP), nun de los sos discursos. Por estensión, la pallabra nazi empezará a utilitzase con tolo rellacionao col réxime y la ideoloxía nacionalsocialistes. El discursu nazi promulgaba la conquista del Lebensraum ("espaciu vital") pola raza aria al tiempu que la desapaición de tolos individuos, grupos y etnies consideraes indeseables nel Tercer Reich, qu'acabará nun xenocidiu a gran escala, cola creación de campos de concentración y campos d'estermín. L'estermín industrial de los xudíos ye una carauterística esclusiva del nazismu, comparáu con otros totalitarismes, colos que comparte por embargu l'antisemitismu, el racismu, el colonialismu, la contra-ilustración. Otros totalitarismos utilizarán esta única diferencia ente'l nazismu y nuna tentativa de rehabilitar, por exemplu, el facismu italianu.